Mekke ve Mediae h den
Hutbeler
- 3. Cilt -
£eviren: Ismail Yasa
Yayma HazirLayan: Ebu Imran
Mekke ve Medine'den
HUTBELER
-3"
Qeviren: Ismail Ya§a
Yayina Hazirlayan: Ebu Imran
www.islah.de
www.khutab.org
www.medineokulu.org
Fihrist
Takdim 4
Dili Muhafaza Etmek 5
Olume Bir Yil Daha Yaklasirken 9
Duanin Fazileti 1 3
islam inanci insanoglu icin Hayir Hazinesidir 17
islam'in Izzeti 21
Ser'i Ilmin Onemli Esaslari 26
Veda Hutbesi'nden Cikanlacak Dersler 31
Medine'yi Ziyaret Adabi 37
Haccibadeti 44
Hacc Sonrasi ne Yapmali? 48
Ummetin Hali ve Islah ^agrdari 53
SalihAmeller 58
Tevbenin Onemi 62
Zafere Goturen Faktorler 67
Cocuklariniz Size Birer Emanettir 73
Bos Vaktin Degerlendirilmesi 77
Rusvet 81
Hastalann Uziintiisii 85
GeceSohbeti 89
Musluman Aile Yuvasimn Nitelikleri 94
Eslerin Sevinci 98
Filistin Halki Asia Boyun Egmeyecektir! 102
Sicagin Siddeti Cehennemin Nefesindendir 106
Ummetin Kur'an ve Sunnet Metoduna ihtiyaci 111
Kur'an Ayetleri En iyi Ogiittiir 115
Allah'aDavet 118
Takdim
Allah'a hamdolsun. Allah'in Rasulii'ne; ailesine, ashabina ve Din Giinii'ne kadar
iyilikle onlara uyanlara salat ve selam olsun!..
islam Dini, saadet ve giiven dinidir. Allah, Arap olanin ve Arap olmayanin onun nuru
ile aydinlanmasi ic,in ufuklara yayilmasini emretmistir. islam'in Qagnsini biitiin
milletlere gerekli kilmi§, onun di§indaki her din reddedilmistir. Allah Teala §6yle
buyurur: (Kim islam'dan baska bir din ararsa, bu ondan asla kabul edilmeyecek ve o,
ahirette ziyana ugrayanlardan olacaktir.) (3/Al-i Imran/85)
Allah Rasulii sallallahu aleyhi ve sellem'in zamamnda davetgiler gondermek, vaaz
etmek ve mektupla§mak, hutbe okumak ve yazismak gibi insanlann hidayeti ic,in
geshli c,ah§ma yollan olmu§tur. Bu Qagda ise, gecmis. zamanlarda ulasrimasi imkansiz
olan en uzak yerlere; kenar koylere ve beldelere sozii ulashrmak kolayla§mi§tir.
islam'da; Miisliimanlar, haftahk bayramlannda bir araya gelir ve gorulmemis. bir
diizene sahip, sozleri kisa ve 6z, anlami derin ve ciimleleri etkili hutbelerden
dinlerinin direktiflerini ve §eriatlannin emirlerini ogrenmeye gah§irlar.
Harameyn-i §erifeyn'in (Mescid-i Haram ve Mescid-i Nebevi'nin), Miisliimanlar'm
kalbinde ayri bir yeri vardir. Arap olanlan, onun sozlerinden tat ahr. Arap
olmayanlan ise, kalpleri ile anlamaya gah§arak ses tonunun inis. ve Qiki§ina kulak
verirler.
Diinyadaki Miisliimanlar, iilkeler onlan birbirinden uzaklastirsa da, karde§tirler.
Muslumanlann birbirine bagliligini ve saflannin birligini saglamak, bilgiye
susuzluklanni gidermek icm ve miisliimanlar anlamindan faydalansin, igerdigi
bilgilerle amel etsin diye her Cuma giinii Harameyn-i §erifeyn'in (Mescid-i Haram ve
Mescid-i Nebevi'nin) minberlerinden okunan hutbeleri diinya dillerine Qevrilmis.
olarak onlara gotiiriiyoruz.
Allah'tan, Miisliimanlar'm saflanni birle§tirmesini ve soylemlerini hak iizere
toplamasim dileriz. §iiphesiz O, bunu yapacak giig ve kudrete sahiptir. Allah; Nebimiz
Muhammed'e, ailesine ve turn ashabina salat ve selam eylesin!..
§eyh Abdulmuhsin b. Muhammed el-Kasim
Mescid-i Nebevi imam ve Hatibi
Dili Muhafaza Etmek
Seyh Omer b. Muhammed es-Subeyl
04.11.1422 hicri
insani yaratan ve ona agiklamayi ogreten Allah'a hamdolsun. O'na hamdeder ve O'na
sukrederim. O, azalann giinahlardan ve isyandan muhafaza edilmesini emretmistir.
§ehadet ederim ki Allah'dan baska ilah yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur. Ve §ehadet
ederim ki, efendimiz Muhammed O'nun kulu ve insanlar arasindan segerek iistiin
kildigi elgisidir. Allah O'na, temiz ailesine, seckin sahabilerine, tabiine ve onlara
iyilikle uyanlara gece ve giindiiz birbirini takip ettikge salat ve selam eylesin!.
Bundan sonra... Ey miisliimanlar!. Allah'dan hakkiyla korkun. Ciinkii Allah'dan
hakkiyla korkmak, biitiin hayirlann toplandigi yerdir. Mutluluk ve kurtulu§ yoludur.
Nefisler takva ile annir, diller onunla dogru yola girer ve kalpler onunla lslah olur.
Yaptiginiz ve soylediginiz §eylerde Allah Teala'dan hakkiyla korkun. (Allah'a
donduruleceginiz, sonra da herkese hak ettiginin eksiksiz verilecegi ve
kimsenin haksizhga ugratilmayacagi bir giinden sakinin.) (2/el-
Bakara/281)
Allah'in kullan!. islam dini hiikiimleri kamil olan, kurallan her §eyi kapsayan dindir.
Ahlakin en yiicesine iletmi§ ve adabin en miikemmeline yoneltmistir. Kotii
davram§lardan ve girkin sozlerden sakindirmistir. islam'in kendisine yonlendirdigi
faziletlerden ve adaptan biri de konu§ma edebidir. Giizel konu§mak ve dili girkin ve
bos. sozlerden korumaktir. Allah Teala ademoglunu akil ve dii§iincesini agiklama
nimeti ile hayvanlardan iistiin kilmi§ ve §ereflendirmi§tir. Bu nimetle insan, Allah'in
yaratici oldugunu goriir. Allah Subhanehu ve Teala §6yle buyurur: (tnsan gormez
mi ki, biz onu meniden yarattik. Bir de bakiyorsun ki, apacik diisman
kesilmis.) (36/Yasin/77)
Bu nimetin hakki sukretmek ve nankorliik etmemektir. Allah Teala igin
dili haramdan muhafaza etmeye ve giinahlardan korumaya gahsmaktir. Ciinkii dil,
azalann en etkilisi ve en tehlikelisidir. Allah nzasi dogrultusunda ve insanlara faydah
yerlerde kullamhrsa sahibinin diinyada ve ahirette ba§anh olmasimn ve
mutlulugunun en biiyiik sebebi olur. Allah'in gazabina yolagacak ve kullara zarar
verecek yerlerde kullamhrsa sahibine en biiyiik giinahlan ve zararlan getirir. Bu
nedenle Islam, dil konusuna biiyiik onem vermi§tir. Rabbimiz azze ve celle Kur'an'da
ve Peygamberlerin Efendisi sallallahu aleyhi ve sellem'in lisamyla, dili muhafaza
etmeye, giizel konusmaya ve kotii sozlerden sakinmaya tesvik etmistir. Allah celle ve
ala §6yle buyurur: (Kullanma soyle, soziin en guzelini soylesinler. Sonra
seytan aralarini bozar. Qiinkii seytan, insanin apacik dusmanidir.) (17/ el-
Isra/53)
Allah azze ve celle, iman sahiplerini ve takva ehlini nitelerken onlann bo§ sozlerden
yiiz gevirdiklerini ve batil sozlerden uzak durduklanni belirtir. §6yle buyurur:
(Gercekten mii'minler kurtulusa ermistir. Onlar ki, namazlarinda husu
icindedirler. Onlar ki, bos ve yararsiz seylerden yuz cevirirler.) (23/el-
Mu'minun/1-3) Ve §6yle buyurur: (Bos soz isittiklerinde ondan yiiz cevirirler
ve derler ki "Bizim amellerimiz bizim, sizin amelleriniz sizin olsun.
Selam olsun sizlere. Bizim cahillerle isimiz yok!") (287el-Kasas/55) Dili;
giinahlardan ve haramdan korumak, dinde dogruluga ve kamil imana ula§manm
adresidir. imam Ahmed ve diger bazi hadis alimlerinin rivayet ettigi bir hadiste
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Kalbi dogru olana kadar
kulun imam dogru olmaz. Dili dogru olana kadar da kalbi dogru olmaz."
Hatta, insanin biitiin azalan egrilik ve dogruluk agisindan dile baglidir. Tirmizi
Siineni'nde, Ebi Said el-Hudri radiyallahu anh kanaliyla, Rasulullah sallallahu aleyhi
ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder: "Ademoglu sabaha erdi mi, biitiin
azalan dile seslenip: "Bizim hakkimizda Allah'dan kork. Zira biz sana
tabiyiz. Sen dogru olursan biz de dogru oluruz, sen sapitirsan biz de
sapitinz" derler." imam Nevevi rahimehullah der ki: "Yani dile itaat edip ona
boyun egerler."
Ki§inin dilini muhafaza etmesi ve az konu§masi edebinin; nefsinin annmis. olmasimn
ve akhnin olgunlugunun i§aretidir. Rivayet edilen hikmetli sozlerden birinde §6yle
denir: "Akil tam olursa soz azahr." Hikmet sahibi insanlardan biri §6yle der: "Kismin
konusmasi faziletinin beyani ve akhnin terciimamdir. Giizel olan soze yonelin ve
onun aziylayetinin."
§uurlu miisliimam akh, giizel konu§maya ve yerine gore konusmaya sevkeder. Onu
imam buna yoneltir. Degilse susmayi tercih eder ve giinahtan korunmak igin kendini
tutar. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in tavsiyesi ile hareket eder: "Kim
Allah'a ve ahiret giinune iman ediyorsa ya hayir soylesin ya da sussun!"
Bu hadisi, Buhari ve Muslim rivayet eder.
Aklindan gegeni giizel bir §ekilde ifade etmek yiice bir edep ve degerli bir ahlaktir.
Allah Teala, gecmi§ iimmetleri buna yonlendirmis. ve onlardan bunun igin soz
almistir. Allah azze ve celle §6yle buyurur: (Hani tsrailogullan'ndan; "Allah'dan
baskasina ibadet etmeyin; anne-babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara
iyilik yapin ve insanlara giizel soz soyleyin, namazi dosdogru kilin, zekati
geregi gibi verin" diye soz almistik.) (2/el-Bakara/83) Giizel soz arkada§ olsun,
du§man olsun her insanla giizel sonuc. verir. Arkada§la giizel konu§mak, sevginin ve
arkadashgin devam etmesini saglar. Dii§manla giizel konu§mak ise kalplerdeki kini,
nefreti ve bugzu giderir. Dii§manhgi sondiiriir. Allah Teala §6yle buyurur: (Sen
(kotiiliigii) en giizel bir sekilde onle. O zaman seninle arasinda dusmanhk
bulunan kimse, sanki candan bir dost olur. Buna (bu giizel davranisa)
ancak sabredenler kavusturulur, buna ancak (hayirdan) biiyiik nasibi
olan kimse kavusturulur.) (4i/Fussilet/34-35)
Ey miisliimanlar!.. Dilin biiyiik afetleri vardir. Gereksiz ve bos. konusmanin birgok
kotiiliigii vardir. Emiriil miiminin Omer b. el-Hattab radiyallahu anh bundan
sakindirarak §6yle demistir: "Sozii gok olanin hatasi da Qok olur. Hatasi gok olanin
hayasi azahr. Hayasi azalamn verasi (Allah korkusu) azahr. Allah korkusu azalamn
kalbi oliir." Gegmi§ alimlerden biri §6yle der: "insanlann en bahtsizi ve musibeti en
biiyiik olani Qabucak, acele eden bir dil ve acele hareket eden bir kalbe sahip olan
insandir." Bo§ konu§maktan uzak durmak; faydasiz §eylerden, dini ve diinyevi agidan
ba§kalanna faydah olmayan §eylerden dili muhafaza etmek basiret ve olgunluktandir.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem iimmetine bunu tavsiye etmi§ ve buna te§vik
etmi§tir. Tirmizi ve diger bazi alimlerin rivayet ettigi bir hadiste Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem dilini i§aret ederek "Buna sahip ol!" buyurur. Muaz radiyallahu
anh §6yle der: "Ey Allah'in Rasulii! Bizler konu§tuklanmizdan sorumlu tutulacak
miyiz?" Bunun iizerine Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Annen
seni yitirsin ey Muaz! tnsanlar, dilleriyle elde ettiklerinden baska bir sey
nedeniyle cehenneme yuzleri iizere atihrlar mi?" Tirmizi ve diger alimler
Siifyan es-Sekafi radiyallahu anh'dan sunu rivayet eder: "Ey Allah'in Rasulii! Benim
igin en cok korktugun §ey nedir?" dedim. Rasulullah salalllahu aleyhi ve sell em kendi
dilini tutarak "Bu" buyurdu."
Bu nedenle, bu iimmetin gecmis. alimleri ve en seckin insanlan dilin tehlikesinden
korkarlardi ve oldukga gok sakinirlardi. Ebu Bekir radiyallahu anh dilini Qikanr ve
§6yle derdi: "Bu beni kotii yerlere gotiirdii." Abdullah b. Mesud radiyallahu anh §6yle
der: "Kendisinden baska ilah olmayan Allah'a yemin olsun ki yeryiiziinde dilden
baska uzun siire hapsedilmeye ihtiyaci olan bir §ey daha yok." Ata b. Ebi Rabah
rahimehullah da §6yle der: "Sizden biri, giindiiz doldurdugu sayfa acridiginda icmdeki
birgok §eyin dini ve diinyasi ile alakasiz §eyler olmasindan utanmaz mi?"
Ey Allah'in kullan! Dil; takva onu dizginlemezse §eytamn elinde serbest bir iptir.
§eytan onunla sahibini diledigi gibi yonlendirir. Akhna gelen her§eyi soylemek iizere
dilini serbest birakirsa dili onu felakete ve helaka gotiiriir. Onu, dedikodu ve
kovuculuk, yalan ve iftira, kotii ve chkin soz, Allah'in kullanna kar§i kiistahga
davranmak gibi biiyiik giinahlara diisuriir. Hatta bazilannin dili baskalarimn
onurunu yaralayan bir makas gibi olmu§tur. Allah'in kullanyla alay eder ve onlan
kucumser. Ayiplanni sayar ve kusurlanni ortaya doker. ithamlarda bulunur ve yalan
soyler. Asilsiz §eyler yayar. Bunu yapmaktan onu ne dili ne de ki§iligi ve hayasi
ahkoyar. Sanki Allah azze ve celle'nin su soziinii duymamis. gibidir: (tnsan hicbir
soz soylemez ki, yaninda onu gozetleyen, yazmaya hazir bir melek
bulunmasin.) (5o/Kaf/i8) Bu kimse, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in §u
soziine gore ne durumdadir? "Mu'min, (insanlan) ^ok^a karalayan ve cokca
lanet eden, kotii soz soyleyen ve kiifreden bir kimse degildir." Bu hadisi
Tirmizi rivayet eder, hasen oldugunu soyler. Buhari Sahihi'nde, Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder: "§uphesiz kul, Allah'i
kizdiracak bir soz konusur ve onu onemsemez de o soz nedeniyle
cehenneme atilir."
Uzerinde ilim ve dogruluk goriintiisii olan, vakar ve ihti§am heybeti olan bir kimse
bunu yaparsa bela daha da biiyiik olur. Kotii ve chkin sozler konusur. Hicbir fazilet
sahibinin faziletini ve degerli insanin degerini birakmaz. Bir dil siircmesinden ya da
kalem hatasindan veya kisisel bir nedenle olii ya da diri, hig diisunmeden onlara
yiiklenir. Bazen neden bunlardan hicbiri olmayabilir. Sadece kin ve asmhk ona bunu
yaptinr. Dini duygulan ve Allah korkusu onu engelleyemezse akil ve ahlak da mi onu
bundan ahkoymaz?! Kendi nefsinin ayiplannin ve kusurlannin goklugunu bilmesi de
mi onu bundan ahkoymaz?! Gecmis. alimlerden biri, insanlann aleyhinde konu§an bir
kimsenin konu§masim i§itince ona §6yle der: "insanlann ayiplanni gok gostermen ile
senin ayiplannin Qokluguna hiikmettik."
Ey Allah'in kullan! Allah'dan hakkiyla korkun! Dillerinizi ve diger azalannizi Allah'in
haram kildigi §eylerden koruyun. Daima Allah azze ve celle'nin su kavlini hatirlayin:
(Ey iman edenler! Allah'dan korkun ve dogru soz soyleyin ki, Allah
islerinizi diizeltsin ve giinahlannizi bagislasin. Kim Allah ve Rasulu'ne
itaat ederse biiyiik bir kurtulusa ermis olur.) (33/el-Ahzab/70-7i)
Allah beni ve sizleri yiice Kur'an ve Peygamberlerin Efendisi'nin siinnetiyle
faydalandirsin. Bu soziimii soyler; Allah'dan kendim igin, sizin ic,in ve tiim
miisliimanlar igin her tiirlii giinahtan bagi§lanma dilerim. Sizler de O'ndan
bagi§lanma dileyin. §iiphesiz O, gokga bagi§layan ve merhamet edendir.
Miibarek ve temiz bir hamd ile sevdigi ve razi oldugu §ekilde Rabbime Qokga
hamdederim. O'na hamdeder, biiyiik nimetleri ve arka arkaya gelen ihsani icm O'na
sukrederim. §ehadet ederim ki Allah'dan baska ilah yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur.
Yiicelerin yiicesidir. Ve §ehadet ederim ki efendimiz Muhammed O'nun kulu ve
Rasuliidiir. Sectigi peygamberi ve iistiin kildigi dostudur. Allah O'na, ailesine, hidayet
onderleri ve karanhgi aydinlatan i§ik kaynagi sahabilerine, onlann yolundan yiiriiyen
ve izlerini takip edenlere cokga salat ve selam eylesin.
Bundan sonra... Ey Allah'in kullan! Giiniimiizde, toplumlarin durumunu inceleyen
insanlardan bir cogunun toplantilarda ve oturumlarda gereksiz konusmalarla me§gul
oldugunu goriirsiin. Nefislerin meylettigi bu konu§malar ceshli basin-yayin organlan
araciligi ile nakledilmektedir. Bunlara kulak verilir ve insanlar bu konu§mlan
dillerine dolarlar. Sonucta hicbir fayda elde edemezler. Hatta cogu diinyasi ve ahireti
igin zararla doner. Biitiin bunlar islam'in metodundan ve adabindan degildir. Qiinkii
islam; bos. ve gereksiz konu§mayi degersiz i§lerle ugra§mayi ho§ gormez. Degerli ve
faziletli i§lerden ho§lamr. Allah Subhanehu ve Teala §6yle buyurur: (Onlann
fisilda§malarinm bir ^ogunda hayir yoktur. Ancak bir sadaka, bir iyilik
yahut da insanlann arasini duzeltmeyi isteyen (in fisilda^masi)
miistesna. Kim Allah'in nzasini elde etmek icin bunu yaparsa, biz ona
yakinda biiyiik bir miikafat verecegiz.) (4/en-Nisa/ii4)
Allah'dan hakkiyla korkun ve islam'in ogretilerine simsiki sanhn! iman ehlinin
adabiyla edeplenin! Dillerinizi haramdan muhafaza edin. Dilinin §errinden korunan
biiyiik bir kotiiliikten kurtulmu§tur. Dilini hayirda ve ibadette, miibah olan
konusmalarda kullanan dogruluga ve kemale muvaffak kihnir. Bu Allah'in diledigine
verdigi bir liituftur. Allah biiyiik liituf sahibidir. Allah'in kullan! Allah azze ve
celle'nin emrettigi gibi rahmet ve hidayet peygamberine salat ve selam eyleyin. Allah
azze ve celle §6yle buyurur: (Muhakkak ki Allah ve melekleri peygambere
salat ederler. Ey iman edenler! Siz de O'na salat ve cokca selam eyleyin.)
(33/el-Ahzab/56)
Olume BirYil Daha Yakla§irken
§eyh Salah el-Budeyr
01.01.1423
Bir ve Kahhar olan Allah'a hamdolsun. O, goklerin, yerin ve her ikisi arasindakilerin
Rabbidir. izzet sahibi ve cok bagi§layicidir. §ehadet ederim ki Allah'dan baska ilah
yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur. Bu diinya hayatinin son bulmasina hiikmetmistir.
Ve §ehadet ederim ki nebimiz Muhammed, O'nun kulu ve rasuliidiir. SeQilmis. ve
iistiin kihnmis. peygamberdir. Allah O'na, ailesine, seckin ve iyi insanlar olan
sahabilerine Qokga salat ve selam eylesin!..
Bundan sonra... Ey miisliimanlar!.. Allah'dan hakkiyla korkun. Ciinkii Allah'dan
hakkiyla korkmak giivenilecek bir §eydir. Size dii§en de iimmetin seleflnin ve ilk
Qagindakilerin iizerinde bulunduklanna simsiki sanlmaktir. Sizlere bagi§ladigi ve
uzun siireli verdigi nimetler igin Allah'a sukredin ve beklentilerinizi kisitlayin. Aniden
geliverecek ecel igin hazirlanin. Kul beklentilerini uzun tutarsa amelini kotii yapar.
(Ey iman edenler! Allah'dan korkunve herkes yann icin ne hazirladigina
baksin. Allah'dan korkun, ciinkii Allah, yaptiklannizdan
haberdardir.) (59/el-Ha§r/i8)
Ey miisliimanlar! §iiphesiz aylar ve yillar, giinler ve geceler ameller igin vakittir ve
eceller igin tayin edilmis. siiredir. Hepsi biter ve gabucak gecer. Gece ve giindiiz
birbirini takip eder ve aynlmazlar. Her uzagi yaklastiran, her yeniyi eskiten ve
Kiyamete kadar her vadedileni getiren iki vasitadir. Mutlu kimse tuzaklara dayanmaz
ve hirslara aldanmaz. Bir giinii karsriayan ne gok insan onu tamamlayamadi. Yanni
bekleyen ne c,ok ki§i ona kavu§amadi. (Allah eceli geldiginde hie kimseyi
(oliimiinu) ertelemez. Allah yaptiklannizdan haberdardir.) (63/el-
Munafikun/11)
Ey miisliimanlar! i§te omriiniizden bir yihn daha giinleri bitti ve tasim-taragini
topladi. Giine§i batti ve hilali kaybolup gitti. Bu diinyamn kahci bir yurt olmadigini ve
bu diinyadan sonra cennet ya da cehennem olacak bir yurdun daha oldugunu ilan
ederek... Diinyadan ve hilelerinden sakinin! Ciinkii o, ne kadar gok kendine meyleden
ki§iyi aldatmis. ve kendisine kapilan ne gok ki§iyi yikmi§tir. ibni Omer radiyallahu
anhuma'dan §6yle dedigi rivayet edilir: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem
omuzlanmdan tutarak §6yle buyurdu: "Diinyada sanki bir yabanci ya da yolcu
gibi ol!" ibni Omer §6yle derdi: "Ak§ama Qikinca sabahi bekleme! Sabaha Qikinca
ak§ami bekleme! Saghginda hastahgin, hayatinda oliimiin igin hazirlan. Bu hadisi,
Buhari rivayet eder.
Allahin kullan! Bu yihniz lehinizde ya da aleyhinizde bir §ahit olarak gecti. Kendinize
yeterli azik toplayin ve yeterli bir cevap hazirlaym. Hayatimzda Qokga iyilik i§leyin ve
gecmis. hatalannizi telafi edin. insanlan ayiran haberci sizi Qagirmadan ve lezzetleri
yikan ansizin kar§imza Qikmadan once zamanin firsatim degerlendirmekte elinizi
Qabuktutun.
Cabir radiyallahu anh'in §6yle dedigi rivayet edilmistir: Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem'in bir adama nasihat ederek §6yle buyurdugunu i§ittim: "Be§ §eyden once
be§ §eyin kiymetini bil: thtiyarhgindan once gencliginin, hastaligindan
once sagliginin, fakirliginden once zenginliginin, me§guliyetinden once
bo§ vaktinin ve olumunden once hayatinin. Diinyadan sonra (Allah'in)
hosuna gidecek seyler yapacak bir yer yoktur. Diinyadan sonra ancak
cennet ya da cehennem olan bir yurt vardir." Bu hadisi Hakim rivayet eder.
Ey omriinden az bir §ey kalan ve ebedi yolculuga ne zaman Qikacagini bilmeyen ki§i!
Ey nefesleri aleyhine sayilan ki§i; onlan iyi degerlendir! Ey giinleri gelip gececek ki§i;
onlan kagirma! Nefsiniz sizin en degerli varhgimzdir, onu helak etmeyin! Ebu Malik
el-Es/ari radiyallahu anh, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu
rivayet eder: "tnsanlarin hepsi cahsir, nefsini satan ya (Allah'a satarak)
onu azad eder ya da (seytana satarak) onu helak eder." Bu hadisi, Muslim
rivayet eder.
Ey mahrumiyeti kendisini engelleyen ve isyani kendisini yozlastiran ki§i! Ne cok yih
zayi ettin, oyun ve eglencede gechdin! Ne gok girkin §eye kapandin ve ne Qok ogiit
veren sozden yiiz Qevirdin. Ne Qok namaz terkettin ve hakki gignedin, ne gok yasagi
i§ledin ve kotiiliigii yaydin. Oliim anini unuttun mu!? Dilin agirla§acagi ve ellerin
gev§eyecegi, gozlerin tavana dikilecegi, kom§ulannin ve ailenin senin icm aglayacagi
zamani... Unuttun mu oliim amndaki kimsenin ruhu Qikarkenki halini? Sikintisimn
arttigi ve iniltisinin duyuldugu, renginin degistigi ve §akaklannin terledigi, her
tarafimn §iddetle aci duydugu zamani... iste Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem...
Allah katinda Rasulii'nden daha degerli kimse yok... Qiinkii O, Allah'in segtigi
dostudur. Oliim kendisine geldigi zaman oniinde, iginde su olan bir kap vardi. Elini
suya daldinp onunla yiiziinii siliyor ve §6yle buyuruyordu: "La ilahe illallah!
§iiphesiz oliimiin bir sekerati vardir." Bu hadisi, Buhari rivayet eder.
Ey Allah'in kullan! Cokga bir arada oldugumuz ve arkada§hk yaptigimiz insanlar
nerede? Gonliimiiziin meylettigi ve sevdigimiz insanlar nerede? Ne cok sevdigimize
goziimiizii kapadik! Ne gok degerli insani defnedip ayrildik! Ne Qok yakini kabre
yatirdik! Oliim bizden bir hastaya guQSuzlugii nedeniyle acidi mi? Hie. bir kimseyi
Qocuklan igin birakti mi? Cocuk-Qoluk sahibi bir kimseye ailesi icm miihlet verdi mi?!
Gegen senelerde bizimle birlikte olanlar §imdi nerede?! Lezzetleri yikan, §ehvetleri
kesen ve insanlan ayiran oliim onlara geldi. Camiler ve toplantilar onlarsiz kaldi.
Onlan kabirlerde yatar goriirsiin. iginde bulunduklan durum dan kurtulamazlar.
Nefislerine fayda ya da zarar vermeye gucjeri yetmez. Ummetlerin, Rablerinin
huzuruna caginlacagi insanlann toplanmak igin yeniden diriltilecegi giinii beklerler.
Gogiisler o giiniin korkusundan titrer, gozler ya§la dolar ve kalpler hesabin
korkusuyla pargalamr.
Ey gaflet uykusunda birbiri ardina yillanni gegiren ki§i! Ey hata denizinde yillanni
tiiketen! Allah igin soyle bana hangi giin erteledin tevbeni?! Hangi yila biraktin
doniisunu?! Gelecek yila mi?! Bir baska bahara mi?! Ne omriin miiddetini ne de
kaderini bilemezsin. Tevbe etmekte acele et ve sonraya birakmaktan sakin! Kalbinde
bozulam lslah et! Ecelini gozet ve omriinii daha gok fayda elde etmekte degerlendir.
Goq zamani yakla§mi§tir. Omiir bir emanettir. Ki§i, Kiyamet giinii ondan sorulacaktir.
Abdullah b. Mes'ud radiyallahu anh, Rasulullah salallahu aleyhi ve sellem'in §6yle
buyurdugunu rivayet eder: "Kiyamet giinii bes seyden sorulmadan kulun
ayaklan Rabbinin huzurundan ayrilmaz: Omriinii nerede tiikettiginden,
gencligini nerede ciiriittiigiinden, malim nereden kazandigindan ve
nerede harcadigindan, bildigi ile ne amel islediginden." Bu hadisi, Tirmizi
rivayet eder. Abdullah b. Mes'ud radiyallahu anh, §6yle der: "Giine§i batan, omriimii
azaltan ve amelimi artirmayan bir giine pisman oldugum kadar higbir §eye pi§man
olmadim."
10
Ey miisliimanlar! Dim gegirilenlere iiziintii nerede?!. Kabir sikintisi igin gozya§lan
nerede?!. Giine§in size yakla§acagi giin igin hazirlik nerede?!. Yikim; binayi
kapsamadan, keder ne§eyi bozmadan ve hayattan iimit bagi kopmadan once; evler
sahipsiz kalmadan ve beldeler harap olmadan once Rabbinize tevbe edin.
Gegip giden saatleri, giinleri ve yillan iyi degerlendirin. Ve sizden her biri nefsini
hesaba geksin! Nefsinin farkinda olan ve onu hesaba ceken mutlu olur. Onu takip
eden ve azarlayan ba§anr. Sakinlerinin olmedigi, binalannin harap olmadigi,
gencjerinin ya§lanmadigi ve giizelliginin degismedigi bir diinyaya buyurun. Nebi
sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Cennete giren rahat bir yasam siirer,
sikinti cekmez, elbiseleri eskimez, gencligi sona ermez." Bu hadisi Muslim
rivayet eder.
Ey Allah'in kulu! Omriiniin kalanini iyi degerlendir ve eglenceyi bir tarafa birak. Gece
karanhginda ibadete kalk! Zikreden bir dil ile, uykusuz goz kapaklan ve akan
gozya§lan ile tevbe kapisina yonel! Ebu Musa el-Es/ari radiyallahu anh, Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder: "§uphesiz ki Allah
azze ve celle, giines battigi yerden dogana kadar, giindiiz hata edenin
tevbe etmesi icin gece elini acar ve gece hata edenin tevbe etmesi icin
giindiiz elini acar." Bu hadisi Muslim rivayet eder.
Kalan giinlerini giizel gegir ki gegenler bagi§lansin. Kalan omriinde kotiiliik yaparsan
gecmisten de sonradan yaptiklanndan da sorumlu tutulursun. (Ey insan! §uphe
yok ki sen Rabbine karsi caba iistiine caba gostermektesin; sonunda O'na
varacaksin. Kimin kitabi sagindan verilirse, kolay bir hesapla hesaba
cekilecek; sevincli olarak ailesine donecektir. Kimin de kitabi arkasindan
verilirse, derhal yok olmayi isteyecek; alevli atese girecek. Zira o,
(dunyada) ailesi icinde simarmisti.) (84/el-in§ikak/6-i5)
Allah beni ve sizi Kur'an ve siinnet ile miibarek kilsin. Beni ve sizleri onlardaki ayetler
ve hikmetler ile faydalandirsin. ishtiginizi soyler; Allah'dan kendim igin, sizin igin ve
turn miisliimanlar igin her tiirlii giinahtan ve hatadan bagi§lanma dilerim. Siz de
O'ndan bagi§lanma dileyin. §iiphesiz O, Qokga bagi§layan ve merhamet edendir.
ihsani igin Allah'a hamdolsun. Ba§anh kilmasi ve nimetlendirmesi nedeniyle O'na
sukiirler olsun. Allah'dan ba§ka ilah olmadigina §ehadet ederim. O, tektir ve ortagi
yoktur, §am yiicedir. §ehadet ederim ki Muhammed O'nun kulu ve rasuliidiir. Allah'in
nzasina davet edendir. Alah; O'na, ailesine, ashabina ve din karde§lerine salat ve
Qokga selam eylesin.
Bundan sonra... Ey Allah'in kullan! Allah'dan hakkiyla korkun ve O'nu gozetin. O'na
itaat edin ve O'na isyan etmeyin. (Ey iman edenler! Allah'dan korkun ve
dogrularla beraber olun. (9/et-Tevbe/ii9)
Ey miisliimanlar! Giinler diiriiliir ve omiirler tiikenir. Bedenler yipramr. Mutlu kimse,
omrii uzun ve ameli giizel olandir. Bedbaht ise omrii uzun ve ameli kotii olandir. Ebi
Bekra radiyallahu anh'dan su rivayet edilir: Bir adam "Ey Allah'in Rasulii! insanlann
hangisi daha hayirhdir?" der. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem "Omrii uzun ve
ameli giizel olan" buyurur. Bu hadisi Tirmizi rivayet eder.
Ahiretin Qocuklanndan olun ve diinyamn cocuklarmdan olmayin. Bugiin amel var,
hesap yok; yann hesap var amel yok. Ameller, sonlanna gore degerlendirilir. Kisi
11
ya§adigi hayat iizere oliir ve oldiigii hayat iizere diriltilir. Cabir radiyallahu anh,
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder: "Her kul
oldiigii sey iizere diriltilir." Bu hadisi Miislim rivayet eder.
Ey miisliimanlar! iste tevbe kapisi agik... Tevbe edenlerin kafileleri gidip geliyor.
Olmeden once ve vakit gecmeden samimi §ekilde tevbe etmekte acele et! (Ey iman
edenler, samimi bir tevbe ile Allah'a doniin.) (66/et-Tahrim) (Hep birden
Allah'a tevbe ediniz ki kurtulusa eresiniz.) (24/en-Nur/3i)
Ve insanlann en hayirlisina, be§eriyetin en temiz varligina salat ve selamda bulunun.
Allah size bunu emretmi§tir ve §6yle buyurmu§tur: (Muhakkak ki Allah ve
melekleri peygambere salat ederler. Ey iman edenler! Siz de O'na salat ve
cokca selam eyleyin.) (33/el-Ahzab/56)
12
Duanin Fazileti
§eyh Abdulmuhsin el-Kasim
03.08.1422 hicri
Muhakkak ki hamd Allah'adir. O'na hamdeder, O'ndan yardim ve bagi§lanma dileriz.
Nefislerimizin §errinden ve kotii amellerimizden Allah'a sigininz. Allah kimi hidayete
erdirirse onu saptiracak yoktur. Kimi de saptinrsa ona hidayet verecek yoktur.
§ehadet ederim ki, Allah'tan baska ilah yoktur; O tektir ve ortagi yoktur. Ve §ehadet
ederim ki Muhammed O'nun kulu ve rasuliidiir. Allah O'na, ailesine ve ashabina salat
ve gokga selam eylesin.
Bundan sonra... Allah'dan hakkiyla korkun ey Allah'in kullan!.. Kim Rabbi'nden
hakkiyla korkarsa derecelerle yiikselir ve olumunden sonra gidecegi yer de iyi olur.
Ey miisliimanlar!.. insanlar, dinlerinin ve dunyalarmm diizenlenmesi noktasinda
faydalar elde etme ve zararlan defetmede Rablerine muhtactirlar. insanin
miikemmelligi Allah azze ve celle'ye kullugu geregi gibi yapmasiyla gergekle§ir.
Kulun, kullugu hakkiyla yerine getirmesi arttikga miikemmelligi de artar ve derecesi
yiikselir. Allah celle ve ala kullanni, kendisinden yardim dileyecekleri bir kapiya
yoneltmek iizere bir takim musibetlerle imtihan eder. Bu, bela igerisinde gizlenmis.
nimetlerdendir. Allah'a muhtac. oldugunu gostermek zenginligin ta kendisi ve
ibadetin oziidiir. ibadetin en yiice maksadidir. Allah Subhanehu'nun oniinde egilmek
eri§ilmez bir izzettir. Dua, kullugun simgesidir. Allah, kullann kendisinden biitiin
ihtiyacjarim istemelerini diler. Kudsi hadiste "Ey kullarim! Benim hidayete
eristirdiklerim haric hepiniz sapiklik icerisindesiniz. Benden hidayet
isteyin ki sizi hidayete eristireyim. Ey kullarim! Benim doyurduklanm
haric hepiniz acsimz. Benden, doyurmami isteyin ki sizi doyurayim"
buyurur. Bu hadisi Muslim rivayet eder.
Allah, kullann O'na yalvarmalan olmazsa ibadete onem vermez. Allah §6yle buyurur:
(De ki: "Eger duamz olmasaydi, Rabbimin yaninda sizin ne degeriniz
olurdu? §imdi siz, yalanladimz. Artik yakinda ceza (sizin icin) kacimlmaz
olacaktir.") (25/el-Furkan/ 77) Dua etmek, Allah'in elgilerinin ve segkin kullannin
sifatlanndandir. (§iiphesiz onlar hayirh isler yapmaya kosarlar; umarak,
korkarak bize dua ederlerdi. Bize gonulden derin saygi duyarlardi.)
(2i/el-Enbiya/90)
Haniflerin imami (Ibrahim aleyhisselam) §6yle buyurur: ("Yalnizca Rabbime dua
ediyorum ve Rabbime dua etmekle bedbaht olmayacagimi iimit ederim.")
(i9/Meryem/48) Dua kalbin bahgesidir ve diinyamn cennetidir. Dua, zamana ve
mekana bagh olmayan kolay ve mutlak bir ibadettir. Gece ve giindiiz dua; karada ve
denizde, ikamette ve yolculukta yakan§... Faydasi diinyada dirilere ve kabirlerinde
oliilere ula§ir. "Veya kendisi icin dua eden salih bir cocuk"...
Dua, Allah'in izniyle belalan ve musibetleri ortadan kaldinr. Azabin ve helakin
gergekle^mesine mani olur. Dua mii'minin silahidir. istenilenin gerQekle§mesi icm
duadan daha faydah ve daha etkili bir §ey yoktur. O, belanin dii§mamdir. Onu defeder
ve giderir. Gerceklesmesini engeller ya da ba§a gelirse etkisini hafifletir. Omer ibnu'l
Hattab radiyallahu anh §6yle der: "Ben duanin kabul edilip edilmemesinin endi§esini
ta§imiyorum. Fakat dua edememenin endi§esini ta§iyorum. Bana dua ilham edilince
icabet de mutlaka olnunla birlikte olur." Nimetler onun gibi bir §eyle daha elde
13
edilmemi§, belalar onun gibi bir §eyle daha defedilmemistir. Dua ile gamlar ve
kederler yok olur. Dua aninda Allah'in kula yakin olmasi §eref olarak duaya yeter.
insanlann en acizi dua etmekten aciz olandir. insanlann gorii§ii en zayif ve beklentisi
en diisuk olani dua edip yalvarmaktan geri kalandir. Dua, menfaatin ta kendisidir.
Ciinkii miisliiman, istenileni er ya da gee. veren comert ve kerem sahibi Allah'in
oniinde yalvarmaktadir. ibni Hacer §6yle der: "Her dua edenin duasina cevap verilir.
Fakat cevaplar ge§itlidir. Bazen istenilenin kendisi verilir. Bazen de onun yerine
bedeli verilir."
Dua ile neflsler yiicelir, beklentiler biiyiir ve insanlann eline bakmaktan vazgegilir.
Dua edenin degeri goktur ve kendisine saygi duyulur. Dua edenin ihlasi ve istegi
arttikga dua da icabete o derecede layik olur. Yahya b. Muaz §6yle der: "Duada kalbini
tamamen Allah'a verenin duasi reddedilmez." Yedigini ve ictigini temiz tut,
suphelerden sakin. Dua etmeden once salih amel i§le. Rabbine, kalbinde hissederek
ve yavas. bir sesle seslen. Zekeriyya aleyhisselam Rabbine yavas. bir sesle seslenerek
("Bana tarafindan hayirh bir nesil bagi§la") (3/Al-i Imran/38) dedi. Allah da
onu Yahya aleyhisselam ile nziklandirdi.
Dua ederken ve Rabbine ovgiide bulunurken en giizel ve en seckin sozleri seg.
Faziletli vakitlerin ve salih amellerin i§lendigi hallerin en degerlisini gozet. Dua
ettiginde, duanda Rabbinden israria iste. Nebi sallallahu aleyhi ve sellem §6yle
buyurur: "Sizden biriniz dua ettiginde israria istesin."
Secdede olan, Rabbine daha yakindir ve istegi verilmeye daha layiktir. Ailen, nefsin,
malm ve nzik kaynagin aleyhine dua etmekten kacm. Nebi sallallahu aleyhi ve sellem
§6yle buyurur: "Nefisleriniz aleyhine dua etmeyin. Qocuklariniz aleyhine
dua etmeyin. Mallanniz aleyhine dua etmeyin." Bu hadisi Muslim rivayet
eder.
Duana hemen cevap verilmesini bekleme ve Allah'dan istediginde israrli ol. Nebi
sallallahu aleyhi ve sellem Ri'l ve Zekvan kabileleri aleyhinde bir ay boyunca dua etti.
Rabbin kerem ve haya sahibidir. Kuluna kar§i, elini kendisine kaldirdiginda onu bos.
Qevirmekten haya eder. Dua et, cunkii Rabbin comerttir. Kendini O'nun online at ve
biitiin i§leri O'na havale et. isteginde kararh ol ve arzunu artir. Ciinkii O, kendisinden
isteyeni reddetmez ve dileyenin dilegini bo§a Qikarmaz.
Yakup aleyhisselam §6yle der: ("Ben keder ve uzuntumu ancak Allah'a
acanm.") (i2/Yusuf/86) O, her §eyi i§itir, her §ikayeti duyar ve her belayi kaldinr.
Muhtag duruma dii§en biri ihtiyacimn giderilmesini insanlardan beklerse ihtiyaci
giderilmez. Rabbinden bekleyene O ne giizel nzik vericidir. Ey dua eden kimse!
§ikayetini Allah'a bildir ve O'na muhtag oldugunu goster. Qiinkii O, zor durumda
olanlara ve yardim isteyenlere yardim eder. Vermek O'nu kizdirmaz. Gece ve giindiiz
kullanna ihsan eder. Musibetin kaldinlmasi beklendiginde bu beklentiyi bo§a
gikarmaz. Felaketin ortadan kalkmasi kendisinden istendiginde o felaketi ortadan
kaldinr. Musibetlerin giderilmesi O'ndan baskasindan beklenmez. Hazinelerin
anahtarlan O'nun elindedir. Dua edene kapisi agiktir. Ba§ina gelen her belanin
ortadan kalkmasinda Allah hakkinda giizel zanda bulun. Rabbi hakkinda iyi zanda
bulunana Rabbi hayirlanni bolca akitir. En giizel iistiinliikleri onun iizerine orter.
Duaya icabet daireleri ihlas ile doner, istemeye devam et. Cunkii veren comerttir.
Sikintilan ortadan kaldinr, her §eye giicii yetendir. Dua ettiginde duana hemen
kar§ihk verilmesini bekleme. Duana cevap verilmesi gecikince umidini kesme. Kapiyi
14
Qokga galana kapinin agilmasi yakindir. insanlar yataklanna yattiginda, seher
karanliginda Rabbin sana "Bana dua edenin duasina icabet edeyim" derken,
yalvaran ellerini Mevla'ya dogru kaldir.
Ezan ve kamet arasinda yapilan dua reddedilmez. Babanin gocuguna yaptigi dua
kabul edilir. Ey babalar! Qocuklannizin hidayeti, mutlulugunun devami ve fitnelerden
korunmasi icm cokga dua edin. Miisliimanin, miisliiman karde§i igin, arkasindan
yaptigi dua makbuldiir ve melekler bu dua igin "amin" derler. Anne-babasina kar§i iyi
davrananin duasi reddedilmez. Cuma giinii de duanin makbul oldugu bir vakit vardir.
Salihlere eziyet etme ve onlarla alay etme. Ciinkii onlann Allah katinda bir degeri
vardir, dualan kabul edilir .Allah celle ve ala dostlanndan bahsettigi bir kudsi hadiste
§6yle buyurur: "Benden isterse ona istedigini veririm. Bana siginirsa onu
korurum."
Basma zamanin musibetleri gelip, Allah'a yalvarani Allah korur. Allah Teala §6yle
buyurur: ((Putlan mi hayirhdir) yoksa, darda olana kendisine dua
ettiginde duasini kabul edip o kotulugu gideren mi?) (27/en-Neml/63)
Yunus aleyhisselam bahgin karnina atihr, dua ile hicbir eziyet gekmeden oradan
di§anya birakihr. Nebi sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Balik sahibinin
(Yunus aleyhisselam'in) duasi "Senden baska ilah yoktur. Seni turn
noksanhklardan tenzih ederim. Ben zalimlerden oldum" idi. Miisliiman
bir kimse bir durumda bu dua ile dua ederse mutlaka duasina icabet
edilir." Bir baska lafizda ise §6yle buyurur: "Darda olan bir kimse bunu
soylerse Allah mutlaka onu aciga cikarir." Bu hadisi Tirmizi rivayet eder.
Dua ile durumlar degi§ir.Kisir olan dogurur. Hasta olan iyilesh. Fakirler, zengin olur
ve mutsuzlar, mutlu olur. Bir dua ile Allah'in diledigi di§inda, yeryiiziinde
bulunanlann hepsi suya garkoldu. (Nuh dedi ki: "Ey Rabbim! Yeryiiziinde
kafirlerden doniip dolasan bir kimse birakma!") (7i/Nuh/26) Firavun
Musa'nin duasiyla helak oldu. Musa §6yle dedi: ("Ey Rabbimiz! Gercekten sen
Firavun ve kavmine diinya hayatinda ziynet ve mallar verdin. Ey
Rabbimiz! (Onlara bu nimetleri) insanlari senin yolundan saptirsinlar
diye mi (verdin)? Ey Rabbimiz! Onlann mallarim yok et, kalplerini
miihiirle (ve sik)! Ciinkii onlar can yakici imam gormedikce iman
etmeyeceklerdir.") (io/Yunus/88) Siileyman aleyhisselam'a verilen hesapsiz
nimetler Rabbi'nden istegi sonucu verildi. Eyyub aleyhisselam, yakan§i sayesinde
hastahgindan kurtuldu. ("Rabbim! Basima bu bela gelip catti ve sen,
merhametlilerin en merhametlisisin.") (2i/el-Enbiya/83) Peygamberimiz
Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem'e Bedir giinii imkanlannin ve sayilannin
azhgina ragmen kendini Mevla'ya vermesi dolayisiyla meleklerle yardim edildi.
(Hani siz Rabbinizden imdat istiyordunuz da "Muhakkak ben size birbiri
ardinca bin melek ile yardim ediyorum" diye duamza karsilik vermisti.)
(8/el-Enfal/9)
Ey zulme ugrayan ki§i! Yollar tiikenip, kapilar yiiziine kapamnca her§eye giicii yeten
Allah'a yonelerek goklerin kapisim cal. Qiinkii O, mazlumlann ve guQsiizlerin
siginagidir.
Bir adam, Sa'd b. Ebi Vakkas radiyallahu anh'a zulmeder. Sa'd §6yle dua eder:
"Allah'im! Onun goziinii kor et, omriinii uzat ve fitnelere ugrat! Bunu rivayet eden
ravi §6yle der: "Ben, o adami daha sonra gordiim. Gozii kor olmu§, yashhktan dolayi
ka§lan uzayip gozlerinin iizerine dii§mii§tii. §6yle diyordu: "Ben, Sa'd'in bedduasina
15
ve fitnelere ugramis. yash bir adamim. ibni Akil rahimehullah §6yle der: "ihlasli
kimsenin ve zulme ugramis. mazlumun duasina Qabucak cevap verilir." Mazlumlann
ve giiQsiizlerin bedduasina ugrayan kimselere yaziklar olsun! Ey musibete ugrayan
kimse! Takdir edilene sabret! Ciinkii zafer sabirladir. Sikintiyla beraber kurtulu§,
zorlukla beraber kolaylik vardir. Gergek bela, seni Rabbi'nden alikoyandir. Seni,
O'nun oniinde durduran durumlarda ise senin kemalin ve izzetin vardir. Kolaylik
gelip, kurtulu§ gerQekle§ince ve sikintilar ortadan kalkinca Allah'a hamdet.
Hamdetmek Allah'a §iikiir ve nimetlerin artmasi demektir.
Kovulmu§ §eytandan Allah'a sigininm. (Rabbiniz buyurdu ki: "Bana dua edin
ki ben de duanizi kabul edeyim. §uphesiz bana ibadeti buyiikluklerine
yediremeyenler, yakinda hor ve hakir olarak cehenneme gireceklerdir.")
(4o/Gafir/6o)
ihsani icm Allah'a hamdolsun. Ba§anh kilmasi ve nimetlendirmesi nedeniyle O'na
sukiirler olsun. Allah'dan baska ilah olmadigina §ehadet ederim. O, tektir ve ortagi
yoktur, §ani yiicedir. §ehadet ederim ki; efendimiz ve peygamberimiz Muhammed
O'nun kulu ve rasuliidiir. Allah; O'na, ailesine ve ashabina salat ve selam eylesin.
Bundan sonra ey miisliimanlar! Allah'in mii'min kulu hakkindaki kazasi engelleme
§eklinde olsa bile bir bagistir. Dert §eklinde olsa bile nimettir. Bela §eklinde olsa bile
O'nun imtihani afiyettir. Omer b. Abdiilaziz radiyallahu anh §6yle der:
"Kaderin gerQekle§mesini beklemekten baska sevincim olmaz oldu. Sevindirici bir §ey
olursa sukriim var. Uziicii bir§ey olursa sab rim var." Kendisine dua ilham edilen
duasina icabetten mahrum olmaz. Nebi sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur:
"Yeryiiziinde Allah'a bir dua ile dua eden hie bir musluman yoktur ki
Allah Teala kendisine istedigini vermesin. Ya da benzeri bir kotulugu
kendisinden kaldirmasin. Yeter ki bir giinahi ya da akrabahk bagini
koparmayi istemesin." Topluluktan bir kimse "Oyleyse gokga isteyelim" dedi.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem "Allah'in ihsani sizin dualarimzin
karsihgindan daha coktur" buyurdu. Bu hadisi Tirmizi rivayet eder.
Allah'a dua eden ve Allah ile birlikte bir baskasina daha dua edenler dualanna icabet
kapisim kapami§lardir. Allah azze ve celle §6yle buyurur: (Allah'dan baska
kendisine Kiyamet'e kadar (dua etse dahi) cevap veremeyecek olan ve
kendilerine yaptiklan duadan habersiz olan kimselere dua eden kisiden
daha sapik kim olabilir?) (46/el-Ahkaf/5) Onlann oliilere duasi bo§a gitmi§tir.
istegini yerine getirmez ve istenmeyene mani olmaz. Bu, biiyiik shktir ve
bagi§lanmayan bir giinahtir. Allah Subhanehu §6yle buyurur: (Allah'dan baska
sana faydasi da olmayan, zarar da veremeyen seylere de ibadet etme!
Eger boyle yaparsan, o takdirde suphesiz ki sen zalimlerden olursun.)
(io/Yunus/106) Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem de §6yle buyurur:
"Dilediginde Allah'dan dile, yardim istediginde Allah'dan iste!"
Dua etmeye gayret et! ibadeti Allah'a has kil ve duada Allah'i birle. Omriinii ganimet
bil. Dua ile beraber kimse helake ugramayacaktir. Mutlu kimse buna muvaffak
olandir. Mahrum kimse ise ibadet lezzetinden mahrum olan ya da Allah'in
rahmetinden umidini kesen kimsedir.
Sonra bilin ki, Allah sizlere peygamberine salat ve selam da bulunmanizi emretmistir.
§6yle buyurur: (Muhakkak ki Allah ve melekleri peygambere salat ederler.
Ey iman edenler! Siz de O'na salat ve cokca selam eyleyin.)(33/el-Ahzab/56)
16
islam inanci insanoglu igin Hayir Hazinesidir
§eyh Huseyn Alu's §eyh
25.07.1422 hicri
Her tiirlii sikintidan kendisine siginana bir Qikis. yolu ac,an, musibetlerin darligindan
sonra kendisine tevekkiil edene bolluk veren Allah'a hamdolsun. §ehadet ederim ki,
Allah'dan baska ilah yoktur. O tektir, ortagi yoktur. Buna, Allah'in isimlerine ve
sifatlanna iman ile kalbine mutluluk dolanin §ehadetiyle §ahitlik ederim. Ve §ehadet
ederim ki Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem O'nun kulu ve rasuliidiir. O, seckin
kul, secttmis. peygamberdir. Allah O'na ve ailesine yerin ve gogiin her yanini dolduran
bir salat ile salat ve gokga selam eylesin.
Bundan sonra... Ey miisliimanlar! Sizlere ve kendi nefsime gizli ve a§ikar sozlerde ve
davram§larda Allah celle ve ala'dan hakkiyla korkmayi tavsiye ederim.
§iiphesiz kim Allah'dan hakkiyla korkarsa Allah da onu korur. Onun igin her
iiziintiiden bir kurtulus. ve her darhktan bir Qikis. yaratir. Onu, akhna gelmeyecek
yerlerden nziklandinr. (Kim Allah'dan korkarsa Allah ona bir cikis yolu
ihsan eder ve ona beklemedigi yerden nzik verir.) (65/et-Talak/2-3)
islam iimmeti! Nimetin en biiyiigii ve ihsanin en yiicesi nebimiz Muhammed
sallallahu aleyhi ve sellem'in temiz ve saf bir akideyle gonderilmesidir. Bu akide,
icerdigi adalet ve kardeshk esaslanyla; hiir niyet, esftlik ve bans, ilkeleriyle ve
kapsadigi, nefisleri anndiran; goniilleri en yiice sifatlar, en degerli ozellikler ve en
yiiksek idealler iizere terbiye eden ahlak kurallanyla iyiligi ve hayn gergeklestirir,
kotiiliigii ve §erri ortadan kaldinr.
islam kardeskri!.. Nebi sallallahu aleyhi ve sellem 'in temellerini saglamlashrdigi ve
usullerini sabitlestirdigi akide iyiliklerin kaynagidir. Saadet ve sevinc. merkezidir.
Biitiin bunlar onu hakkiyla gozeten, yoluna uyan ve gereklerini yerine getiren igin
gecerlidir. (Nefsini kotiiluklerden anndiran kurtulusa ermistir, onu
kotiiliiklere gomen de ziyan etmistir.) (9i/e§-§ems/9-io)
Zaman ne kadar uzarsa uzasin, kavga ne kadar kizisusa kizi§sin, yol ne kadar zor ve
sorunlar ne kadar biiyiik olursa olsun o, meyvesi olgun, siirekli meyve veren bir agac.
gibidir. (Allah'in hos bir sozii nasil misallendirdigini gormez misin? Kokii
(yerde) sabit ve dallari gokte olan giizel bir agac gibidir. O agac, Rabbinin
izniyle her zaman meyvelerini verir.) (i4/ibrahim/24-25) islam inanci,
insanoglu igin iyilik hazinesidir. O olmazsa, onlerindeki yollar karma§ikla§ir,
ku§kular etraflanni sarar. Endi§e onlan etkisi altina ahr, §a§kinlik ve ziyan igerisinde
kaybolurlar. (Andolsun asra ki, gercekten insan ziyandadir. iman eden,
salih ameller isleyen, birbirine hakki tavsiye eden ve sabri tavsiye edenler
mustesna.) (i03/el-Asr/i-3)
Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'in getirdigi islam inanci, iyilik ve dogruluk
akimina siirekli bir destek ve kuwetli bir yardimdir. Kotiiliige yolagan etkenlere ve
kotiiliigiin yikici azginhgina kar§i da koruyucu bir engeldir. islam inancina sahip
kimse siirekli saglam bir yolda ve dogru bir metot iizeredir. Hevanin Qekici faktorleri
onu ku§atmaz. Hayatin siisleri ve aldatici yonleri onu etkisi altina almaz. (Eger
benden size bir hidayet gelir de her kim hidayetime tabi olursa onlar icin
herhangi bir korku yoktur ve onlar uzulmezler.) (2/el-Bakara/38)
17
iman kardeskri!.. insan, sahih akide ile dogru yerini bilir. Bu hayatta yiiriiyecegi
dogru yol aydinlanir. Hidayet ve basiret iizere yiiriir. Agik i§aretler, saglam adimlar ve
belirli bir hedef dogrultusunda hak ve olgunluk yoluna koyulur. Bu §ekilde hayatini
biitiin iyiliklerle doldurur. Bozulmami§ bir fitrata, temiz bir vicdana, lslaha ve
faziletlere yonelmi§ bir iradeye, chkinlik ve rezilliklerden uzakta kalma yoniinde
gosterilen bir kararliliga uygun olarak ideal bir ornek ve iistiin davrani§lar ortaya
koyar. (Allah onlari dogruya iletecek ve hallerini lslah edecek.)
(47/Muhammed/5) (§uphesiz bu Kur'an en dogru olana iletir.) (i7/el-isra/9)
islam iimmeti!.. imanin nefislerdeki etkileri biiyiiktiir. Sahih akidenin hayattaki
meyveleri §a§ilacak derecededir. Nefisleri anndirmasinin ve nefislerde iyilik
duygulan yetistirmesinin yaninda bitmeyen canh bir hazinedir. Hayir ve §er, hak ve
batil, mutluluk ve mutsuzluk arasindaki kavganin kizishgi hayat savasmda insana
kuwet ve sabir, kararhhk ve dayanikhhk, giiven ve limit verir. Qiinkii mutlak bir
giiven, tam bir yol gosterme ve kamil bir nur saglar. (Bunlar iman edenlerdir,
goniilleri Allah'in zikri ile huzura kavusanlardir. Haberiniz olsun ki
kalpler ancak Allah'i anmakla huzur bulur.) (i3/er-Ra'd/28) (tman edenler
ve imanlarina da bir zuliim kanstirmayanlara gelince; iste onlar icin
giivenlik vardir ve hidayete erenler onlarchr.) (6/el-En'am/82)
imanin sonsuz genishginde ya§ayan, saglam ipine sanlan ve parlak nuruyla
aydinlanan kimse hayatini net bir baki§la ya§ar. Bu baki§la; Allah'in yiice hikmetini,
geni§ rahmetini, gecerli hiikmiinii ve iistiin kudretini idrak eder. Bunun sonucu nefsi
mutmain olur ve vicdani rahatlar. Qiinkii o; kendisine isabet edecek olanin mutlaka
ba§ina gelecegini, ba§ina gelmeyecek bir §eyin de kendisine isabet etmeyecegini bilir.
Kalbine §uphe du§mez, vicdanma bir zarar gelmez. Bilakis dunyada saglam adimlarla
yiiriir ve dengeli bir §ekilde sabirla, ulasmaya gah§tigi iyi bir akibeti hedefler.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem yaptigi genel bir tavsiyede §6yle buyurur:
"Allah'in hakkini koru ki Allah da seni korusun. Allah'in hakkini koru ki
O'nu kar§inda bulasin. Istedigin zaman Allah'dan iste ve yardim diledigin
zaman Allah'dan yardim dile. Bil ki biitiin ummet sana bir §ey ile fayda
vermek iizere toplansa Allah'in senin icin yazmi§ oldugundan ba§ka bir
§eyle fayda veremezler. Ve sana bir sey ile zarar vermek iizere
toplansalar Allah'in senin icin yazmis oldugundan baska bir seyle zarar
veremezler. Kalemler kaldirilmis ve sayfalar kurumustur."
Dogru inane,; kula, yakin ve giiven gibi biiyiik giigler kazandinr. Sabir ve huzur gibi
yiice duygular yiikler. Kendisine nimetler gelince §imarmaz ve kibirlenmez. Bilakis
hamdeder ve §ukreder. Musibetlere ugrayip sikintilarla kar§ila§inca iimidini
kaybetmez ve yikilmaz. Uziintii ve kederden kalbi pargalanmaz. Bilakis sabirh
davranir ve kadere razi olur. Evet; giinkii o, akidesi ile siirekli bir ihsan igerisinde net
bir baki§ agisiyla, anlayi§ ve irade kuwetiyle, keskin bir basiretle ya§ar. Biitiin
bunlardan, olaylar ve fitneler kar§isinda bilingli davranma giiciinii elde eder.
Fitnelerin kuwetli kasirgasi onu sarsmaz ve kotii etkileri ona ula§maz. imamndan ve
Rabbinin nzasini gerQekle§tirmekten ne kadar Qekici veya korkutucu olursa olsun hig
bir§ey onu ahkoyamaz. Bilakis ona agikhk ve netlik, samimiyet ve dogruluk, sabir ve
sebat kazandinr. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Mu'minin
isine hayret ki, biitiin isi kendisi icin hayirdir. Bu mii'minden baskasi icin
gecerli degildir. Ona sevindirici bir sey isabet etse buna sukreder ve
kendisi icin hayirh olur. Ona bir zarar isabet etse buna sabreder ve
kendisi icin hayirh olur." Bu hadisi Muslim rivayet eder.
18
islam kardeskri!.. Tevhid akidesinin hakim oldugu, hayatim iman hakikatlerinin ve
unsurlannin diizenledigi bir iimmet kendi giiciine ve dogal korumasina sahip bir
iimmettir. Bu onu -Allah'in izniyle- felaketlerin sonucunun, krizlerin etkisinin ve fitne
dalgalannin iistesinden gelmeye muktedir kilar.
Bu iimmetin ozelliklerinden biri de musibetlerin, Rabbine olan giivenini sarsmasimn
oniine gegen; iimitsizligin yayilip mensuplannin nefislerine yerle§mesini engelleyen
iginde ta§idigi dayamkliliktir. Hatta o oyle bir iimmettir ki belalar ve musibetler
ancak hayir yollannda onun daha hizli yiiriimesine yolagar. Diismeden ve
tokezlemeden hayati diizenlemeye ve lslaha olan kararliligini artinr. Bunda §a§ilacak
bir durum yoktur. Qiinkii o, uzun tarihi boyunca zor giinler ve geshli sikintilardan
gecmis. bir iimmettir. §ayet onlar bir baska iimmetin basma gelseydi onu yikar ve
yokeder, gergek iken tarih haline getirirdi. Bu onun Allah'a bagh; Allah'in vadine
giivenen ve O'nun yardimina inanan bir iimmet olmasi nedeniyledir. (Allah iman
edip salih amel isleyenlere va'd etti ki: "Onlardan oncekileri halife yaptigi
gibi, andolsun ki onlari da muhakkak yeryiiziinde halife kilacak,
kendileri icin secip begendigi dinlerini iktidar yapacak, onceki
korkularini giivene cevirecektir. (Boylece) onlar bana hicbir seyi ortak
kosmaksizin ibadet etsinler.) (24/en-Nur/55)
iman karde§leri!.. imanin temiz kaynagindan uzaklasmak, akidenin gergeklerini
gignemek, akideyi hayatin alanlanndan uzakla§tirmak ve aydinlatici nurunu
terketmek; i§te biitiin bunlar tehlikeli sorunlann ve biiyiik problemlerin nedenidir.
Siirekli bir mutsuzlugun ve devamh bir belanin kaynagidir. Bunlar, ya§ami siirekli bir
susuzluk ve koyu bir karanhk iginde kilar. Huzur ve seving, rahat ve mutluluk yoktur.
Devamh endi§e vardir. Arkasindan da aci bir akibet gelir. (Kim de zikrimden yiiz
cevirirse, gercekten onun icin dar bir gecim vardir. Ve onu Kiyamet
giiniinde kor olarak ha§rederiz.) (2o/Ta-ha/i24)
Bugiin insanhgi kasip kavuran kotiiliik riizgarlannin ve iizerine coken yokolma
belirtilerinin, kendisini tehdit eden sava§lann; biitiin bunlann gergek nedeni bugiin
diinyamn gogunlugunun ilahi gizgiden, inangtan, dogru yoldan; adalet, hiirriyet ve
e§itlik ilkelerinden; akil, hikmet ve dii§iince anlayi§indan uzak olmasi dir.
(Muhakkak ki Allah; adaleti, iyiligi, akrabaya yardim etmeyi emreder;
cirkin i§leri, fenahk ve azginhgi yasaklar.) (i6/en-Nahl/9o) (Yeryiiziinde
bozgunculugu arzulama. §uphesiz ki Allah, bozgunculari sevmez.) (28/el-
Kasas/77) (A§in gitmeyin, §iiphesiz ki Allah a§in gidenleri sevmez.) (2/el-
Bakara/190) (Giinahkar hicbir nefis baskasimn giinahini yiiklenmez.) (6/el-
En'am/164)
Yeryiiziinde insanlann hayati Allah azze ve celle'nin belirledigi esaslar iizerine bina
edilmedikge, akilh insanlar kotiiliigiin nedenlerini ve problemlere yolagan faktorleri
tamamiyla idrak etmedikge, faydalar ve zararlar arasinda denge gozetilerek saghkh
bir bakis. ve adalet anlayi§ina uygun bir goziim iiretilmedikge kavga sona ermeyecek;
hayat gemisi huzur ve giiven kiyisina, acima ve bagi§lama ufkuna giden yolu
bulamayacaktir.
Ey miisliimanlar!.. Ummetler bazi donemlerinde musibetlere ve sikintilara ugrarlar.
Korkulan tehlike, bu musibetlere ve acilara diismek degildir. Fakat, bunlann
iistesinden gelme yolunda yapilacak bir yanh§, sonuglanni tahmin edememe ve
tekranni onleyecek davram§larda bulunamama, bunlan yanh§ degerlendirme ve
gergekleri gorememe kotii neticelerle ve tehlikelerle dolu aci bir dii§ii§ ve korkung
19
sondan baska bir§ey dogurmaz. (Ey iman edenler! Eger bir fasik size bir haber
getirirse, bilgisizce bir kavme satasip da sonra yaptiginiza pisman
olmamak icin iyice arastirm.) (49/el-Hucurat/6) Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem §6yle buyurur: "Teenni (temkinli hareket) Allah'dan, acele de
seytandandir . "
Allah, beni ve sizleri Kur'an ile miibarek kilsin...
iman kardeskri!.. Muhammed iimmeti aci hallerle zor §artlar ya§ryor. Tehlikeler ve
korkular cevresini ku§atiyor. Bu nedenle miisliimanlar, daha iyi durumda olacaklan,
daha rahat ya§ayacaklan ve daha degerli olacaklan bir ortam gozliiyorlar. Burada hie.
kimsenin unutmamasi gereken bir gergek var ki, o da bu iimmetin kendisini
baskalanndan ayiran bir ozelliginin oldugudur. Bu ozellik Alemlerin Rabbine teslim
olma ve O'na tamamen boyun egme iizerine kurulu bir akideye sahip olmasidir. Bu
akide ve onun geregiyle amel etme, hayatin her alaninda onun olculerine uyma
giivenligin garantisi ve kontrolii saglayicidir. (Muhakkak ki Allah mii'minleri
savunur.) (22/el-Hacc/38) (Ey iman edenler! Eger siz Allah'a (dinine)
yardim ederseniz O da size yardim eder ve ayaklannizi sabit kilar.)
(47/Muhammed/7)
Ummetin biitiin gektigi sikintilardan kurtulmak igin Allah azze ve celle'ye
samimiyetle donmesinden, peygamberinin siinnetine gergek anlamda sanlmasindan,
gizli ve a§ikar hallerinde dinine baglanmasindan baska Qikis. yolu yoktur. Biitiin
kalbiyle, Allah azze ve celle'yi sevmeye ve rasulii sallallahu aleyhi ve sellem'i sevmeye
yonelmelidir. Ve bu sevgi, emirlerine uymayi ve yasaklanndan kaQinmayi;
hukmetmede ve muhakemede, hayatin tiim alanlannda §eriatiyla amel etmeyi
gerektiren bir sevgi olmahdir. (Allah ve Rasulii bir isi hiikme bagladiginda
hicbir mii'min erkek ve hicbir mu'min kadina o islerinde istediklerini
yapmak haklari yoktur. Kim Allah'a ve Rasulu'ne isyan ederse, siiphesiz
apacik bir sapiklikla sapmis olur.) (33/el-Ahzab/36) (Ey iman edenler! Size
hayat verecek seylere cagirdigi zaman Allah ve Rasulu'min cagrisina
uyun.) (8/el-Enfal/24)
Olii kalplerin dirilmesi, soniik goriintiilerin aydinlamp netle§mesi vakti gelmi§tir.
Unutmus. olanin hatirlamasimn, girkinlige batmi§ olanin kurtulu§ gemisine
tutunmasimn vakti gelmistir. (tman edenlerin Allah'i anma ve O'ndan inen
Kur'an sebebiyle kalplerinin urpermesi zamam daha gelmedi mi? Onlar
daha once kendilerine kitap verilenler gibi olmasinlar. Onlann iizerinden
uzun zaman gecti de kalpleri katilasti. Onlardan bir cogu yoldan cikmis
kimselerdir. Bilin ki Allah, olumunden sonra yeryiiziinii canlandinyor.
Diisiinesiniz diye gercekten, size ayetleri acikladik.) (57/el-Hadid/i6-i7)
Ey basin mensuplan! Basin-yayin araglannin yapici olmasi ve yikici olmamasi, lslah
etmesi ve bozmamasi igin; degerli iskrle ugra§ip degersiz i§leri terketmesi igin
amacini ve roliiniin biiyiikliigiinii anlamasi gerekir.
Ummetin mensuplanni dinin hedeflerine, miisliimanlann birligini gergekle§tirmeye
gah§maya, bu dine kar§i samimi olmaya ve dini konulara hizmet etmeye, dogruluk ve
emanet, hayir ve fazilet olgiilerine uygun bir §ekilde onu savunmaya yonlendirmesi
gerekir. (Allah'a davet eden, salih amel isleyen ve "Siiphesiz ben
muslumanlardanim" diyen kimseden daha giizel sozlii kim olabilir?)
(4i/Fussilet/33)
20
Islam'in Izzeti
§eyh Abdulbari es-Siibeyti
18.07.1422 hicri
Allah Teala §6yle buyurar: (§iiphesiz izzet; Allah'indir, Rasulii'mindiir ve
iman edenlerindir. Fakat munafiklar bilmezler.) (63/el-Miinafikun/8) Ve
§6yle buyurur: (Kim aziz olmak istiyorsa, bilsin ki gercekten izzet
butiiniiyle Allah'indir.) (35/Fatir/io) Bu yiice Kur'ani deliller biitiin insanlar ic,in,
izzeti Allah Subhanehu'dan beklemeleri yoniinde bir tevcih ta§imaktadir. Rabb olarak
Allah'a, din olarak islam'a, nebi ve rasiil olarak Muhammed sallallahu aleyhi ve
sellem'e iman eden kimse akidesi ile gumr duyar ve ki§iligi yiikselir. Dinine baghhgini
ilan eder, giyimiyle ve ta§idigi sifatlarla farkliligini ortaya koyar. Giinah ve
saldirganhk degil; ilim ve iman izzeti Allah'tan istenir, insanlardan degil. Zillet
icerisindeki nefls amele uygun degildir. Yiice bir ya§antinm ancak Allah'a yonelmekle
ve O'nun nzasi ic,in gayret etmekle olabilecegini bilmedikge ve zilletin sebebi olan
faktorlerden kurtulmadikca ondan bir hayir beklenmez. islam'in, hayatimizi izzet
§uuruyla doldurmasi ic,in ezanin sozleri miiezzinin insanlara "Allahu ekber, Allahu
ekber/ Allah en biiyiiktiir, Allah en biiyiiktiir" demesiyle ba§lar. Allah her biiyiikten
daha biiyiiktiir. Allah her yiiceden daha biiyiiktiir. Allah her kuwetliden daha
biiyiiktiir. Ve Allah her zenginden daha biiyiiktiir. Sadece O, en biiyiik ve en yiicedir.
Ey zengin bir insandan izzet ya da ya§am, mal ya da makam bekleyenler! Allah her
zenginden daha zengindir. Ey biiyiik bir insandan izzet bekleyenler!.. O, ne kadar
biiyiik olursa olsun Allah ondan daha biiyiiktiir.
Allah, namazin her riikniinde, bir riikiinden digerine gegerken "Allahu ekber/ Allah
en biiyiiktiir" dememizi emretmistir. Riikuya egildiginde "Subhane rabbiyel azim /
Yiice Rabbimi her tiirlii noksanhktan tenzih ederim" dersin. Allah'dan ba§ka yiice
yoktur. Secde ettiginde "Subhane rabbiyel a'la / Yiice Rabbimi her tiirlii noksanhktan
tenzih ederim" dersin. Allah'dan baska yiice yoktur. Bu sana izzet ve §eref duygusu
kazandinr, insanin degerini anlatir, yiiceligin yalmzca Allah'a ait oldugunun ve
insanoglundan hig birinin biiyiiklenme hakki olmadigimn farkina vanr. Biitiin
bunlar, muslumamn sarsilmaz ve §iiphe gotiirmez bir §ekilde yakinen §unu bilmesi
icmdir: "Allah'dan ba§ka her biiyiiklenen gergekte kiiQiiktiir. Allah'dan ba§ka her
yiicelik taslayan gergekte hakirdir." Sanki bu Qagn, diinya, insanlan her saptirdiginda
ve kapah labirentlerinde kaybolduklannda onlan dogru yola Qevirir. (Ad kavmine
gelince; yeryiiziinde, haksiz yere biiyiikliik tasladilar ve dediler ki: "Giicii
bizden daha iistiin kim varchr?" Kendilerini yaratan Allah'in, onlardan
daha iistiin giice sahip oldugunu gormezler mi? Onlar, ayetlerimizi
bilerek inkar ediyorlardi. Bu yiizden Biz de diinya hayatinda kendilerine
asagihk azabini tattirahm diye iizerlerine ugursuz gunlerde lshkli bir
riizgar gonderdik. Ahiret azabi ise elbet daha asagilayicidir. Onlara
yardim da olunmaz.) (4i/Fussilet/i6)
izzet, islami terbiye ile ve akidenin iyice yerle§mesi ile gerc,ekle§ir. Bu akide;
elbisesini yamayan, ayakkabisim onaran ve birkag kuru hurma ile achgini gideren
miisliiman Arabi hakka kar§i biiyiiklenmeden, batila dayanmadan, zuliim ile haddi
a§madan ve §ehvetin zilletine dii§meden islam ile yeryiiziiniin ve yeryiiziindekilerin
efendisi olacagina ikna etmi§tir.
izzet yolunu Kur'an-i Kerim agiklamaktadir. Allah Teala §6yle buyurur: (Kim aziz
olmak istiyorsa, bilsin ki gercekten izzet biitiiniiyle Allah'indir. O'na
21
yalniz giizel soz yiikselir. Onu da salih amel yiikseltir.) (35/Fatir/io) ibni
Kesir §6yle der: "Diinya ve ahirette izzetli olmak isteyen Allah'a itaate devam etsin. Bu
§ekilde istedigi gerceklesh. Ciinkii Allah, diinyanin ve ahiretin sahibidir ve izzet
biitiiniiyle O'nundur."
Allah Teala §6yle buyurur: (De ki: "Ey miilkiin sahibi Allah'im! Sen miilkii
kime dilersen ona verirsin, miilkii kimden dilersen ondan alirsin. Kimi
dilersen onu izzetli kilarsin, kimi dilersen onu zilletli kilarsin. Hayir
Senin elindedir. Suphesiz Sen herseye kadirsin.) (3/Al-i Imran/26) imam
ibni Kesir bu ayetin arkasindan §6yle der: "Yani; Sen verensin ve Sen engelleyensin,
Sen diledigi olan ve diledigi olmayansin." Bu §ekilde gercek izzetin ancak Allah
Teala'ya boyun egmek ve peygamberine uymakla gergekle§ecegini, gercek zilletin de
ibadeti terketmekle gerQekle§ecegini 6grenmi§ oluruz.
Giinah ehlinde belirli bir izzet ve diinya rahathgi goriilse de bu, zillet ve a§agihkla
doldurulmu§tur. Kisi bazen bunu hisseder, bazen de gafleti agir basar ve farkina
varamaz. Hasan Basri rahimehullah giinahkarlar icm §6yle der: "Onlar icm
borazanlar Qahnip gosteriler yapilsa da giinahkarhk zilleti onlann iizerine Qikmistir."
Allah Teala mutlaka kendisine isyan edeni zillete ugratir. §6yle buyurur: (Allah'in
asagilik kildigini yiiceltebilecek yoktur.) (22/el-Hacc/i8) Giinahkar kimse,
diinya ve ahirette zillet ve mutsuzluk igerisinde olur. Allah Teala §6yle buyurur: (Kim
de zikrimden yiiz cevirirse gercekten onun icin dar bir yasam vardir. Ve
onu Kiyamet giinii kor olarak hasrederiz.) (2o/Ta-ha/i24)
ilim ve iman ehli icm ise diinya ve ahirette izzet ve mutluluk vardir. Diinyada rahat
icmde ya§ayanlara goriinii§te verilenlere aldanmazlar ve onlann rahathgindan hig
bir§eyi arzulamazlar. Karun'a diinya ziynetleri verilmi§ti. Kavmi buna gibta edince
ilim ve iman sahipleri onlara §6yle demisti: ("Vah size! Iman edip salih amel
isleyenler icin Allah'in sevabi daha hayirhdir.") (28/el-Kasas/8o)
Alimlerin bazilan §6yle der: "Allah'a itaat edip O'na isyan etmekten sakinam Allah
Teala izzetli kilar. Hig bir itaat yoktur ki izzet onunla beraber olmasin. Hig bir masiyet
de yoktur ki zillet onunla beraber olmasin. Allah izzeti itaate baglamistir. Bu, taat ve
nurdur. Zilleti ise giinaha baglamisftr. Bu; masiyet, zillet, zulmet ve masiyet sahibi ile
Allah Teala arasinda bir perdedir.
insan beden giicii ile gurur duyabilir. Kendisine hastahk gelir ve onu zayiflatip
gokertir. Mai ile gurur duyabilir ve sonra birden malm helak edici oldugunu goriir.
Soy-sopla gururlamr. Sonra her yonden kayba ugrar. ilmiyle gururlanir ve ilmi onun
ancak sapikhgini ve dalaletini artinr. Makam ve mevki ile, giic, ve kuweti ile
gururlanir. Zaman doner ve zillet icmde olanlann en zelili olur. insanlann; irklariyla,
renkleriyle, dilleriyle, soylanyla ve mallanyla gururlanmalan yanh§ dii§iincelerden ve
asilsiz degerlerden kaynaklanan tehlikeli ve igi bos. bir gururlanmadir. Allah ile giiglii
ve kuwetli oldugunu hissetmek ise kahci ve devamhdir, degi§ip yokolmaz. Bu
nedenle Kur'an §6yle der: (Suphesiz izzet; Allah'indir, Rasulii'niindur ve
iman edenlerindir. Fakat munafiklar bilmezler. ) (63/el-Miinaflkun/8) i§te
bu izzet kuwetli bir koruyucudur. Servetiyle biiyiikliik taslayanlar, soyuyla oviinenler,
gokluguyla gurur duyanlar, kuwetiyle kibirlenenler ve benzerleri kar§isinda manevi
destektir.
Omer radiyallahu anh, Ebu Ubeyde ile birlikte §am'a dogru yola Qikar. Yolda bir su
birikintisine rastlarlar. Omer devesinin iizerindedir. Devesinden iner ve Qoraplanni
22
gikararak omuzunun iizerine koyar. Sonra devesinin yulanndan tutarak suya dalar.
Ebu Ubeyde §6yle der: "Ey Mii'minlerin Emiri! Sen de mi boyle yapiyorsun? Belde
halkimn seni boyle gormeleri beni sevindirmez." Omer §6yle der: "Hayret! Bunu
senden baskasi soyleseydi ey Ebu Ubeyde onu Muhammed iimmetine ibret olsun diye
cezalandinrdim. Biz insanlann en zelilleri idik. Allah bizi islam ile izzetlendirdi. Biz
izzeti, Allah'in bizleri izzetlendirdigi §eyin di§inda ararsak, Allah bizi zillete diisuriir."
Uhud savasmdan sonra Ebu Siityan donmek iizereyken bir tepenin iizerine Qikar ve
en yiiksek sesiyle §6yle baginr: "Savas. bir sizin lehinize, bir bizim lehimize. Bugiin
Bedir giiniiniin kar§ihgidir. Ya§asin Hiibel!" Rasulullah §6yle buyurur: "Kalk ey
Omer ve O'na cevap ver!" Omer §6yle der:"Allah en yiice ve en biiyiiktiir. Eshlik
yoktur. Bizim oliilerimiz cennette, sizin oliileriniz ise cehennemdedir."
ibni ishak §6yle der: "Ebu Siityan yola Qikip Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in
yanina Medine'ye geldi. Kizi Ummii Habibe'nin (Peygamber sallallahu aleyhi ve
sellem'in hanimi) yanina girdi. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in minderine
oturmak isteyince kizi mindere oturmasina izin vermeyerek minderi kaldirdi. Ebu
Siityan §6yle dedi: "Ey kizim! Bilmiyorum, beni bu mindere mi layik gormedin, yoksa
bu minderi mi bana layik gormedin? Ummii Habibe §6yle dedi: "O, Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem'in minderidir. Sen pis, mu§rik bir adamsin. Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem'in minderine oturmam istemedim." Bunun iizerine Ebu
Siityan §6yle dedi: "Vallahi ey kizim, benden sonra sana kotiiliik isabet etmi§."
iste Rebi b. Amir'in Riistem ile kissasi.. Bu imanin izzetine §ahittir. Riistem, Sa'd b.
Ebi vakkas radiyallahu anh 'tan kendisine, Kadisiye Sava§i'nda, savas. ba§lamadan
once goriismeler yapmak iizere bir elgi gondermesini ister. Sa'd, Mugire b. §iibe
radiyallahu anh'i gonderir. Mugire, Riistem'e sunlan soyler: "Bizim istegimiz diinya
degil. Arzumuz ve istegimiz ancak ahirettir." Sonra Sa'd, baska bir elgi gonderir. Bu
elgi Rebi b. Amirdir. Riistem'in yanina girer. Riistem'in meclisi altin i§lemeli ve ipek
yastiklarla siislenmi§, yakutlar ve degerli incilerle bezenmi§tir. Riistem altindan bir
tahtta oturmaktadir. Rebi, kahn bir elbise ile, kihci, kalkani ve kisa boylu ati ile igeri
girer. Ati, yerdeki serginin ucuna basincaya kadar atindan inmez. Sonra atindan iner
ve atim oradaki bazi yastiklara baglar. Uzerinde zirhi ve silahi oldugu halde Riistem'e
yonelir. "Silahim birak derler." §6yle der: "Ben size gelmedim. Siz gagirdiginiz igin
geldim. Beni boyle birakmazsaniz geri donerim." Riistem: "O'na izin verin." der. Rebi,
yastiklann uzerinde mizragina dayanarak, Riistem'e dogru yiiriir ve yastiklann
QOgunu bu §ekilde deler. "Sizi buraya getiren nedir?" derler. §6yle der: "Allah; bizleri,
diledigi insanlan, kullara ibadetten Allah'a ibadete diinyamn darhgindan geni§lige,
dinlerin zulmiinden islam'in adaletine gikarmamiz igin gonderdi. Bizleri, onlan
kendisine davet edelim diye dini ile gonderdi. Kim bunu kabul ederse biz de ondan
bunu kabul ederiz ve onu birakip doneriz. Kim de reddederse Allah'in va'dine
ula§incaya kadar onunla sava§inz. Derler ki: "Allah'in va'di nedir?" §6yle der: "Kabul
etmeyenler ile savasuken olenler ic,in cennet ve kalanlar ic,in zaferdir." Iste bu yiice
sahabi izzeti en list noktasinda ya§ar. Iman; izzetini beslemi§, onun goziinde diinya
degersizlesmi§, diinya zevkleri basitle§mi§ ve biiyiiklenen insanlar zerre miktannca
agirhgi olmayan kiicuk insanlar haline gelmi§tir.
islam ummetinin ba§ina gelen en tehlikeli §ey nefsi gokiintii, gerilemeyi ve cokuntuyii
doguran azimsizliktir. islam iimmeti son zamanlarda nefsi bir hezimet ya§amaktadir.
Bu nedenle mensuplan arasinda izzet suurunu yaymaya ihtiyaci vardir. Bunu, onlann
§ahsiyetinde yerle§tirmeye, izzet suuruyla dii§iincelerini saglamla§tirmaya, §anlanm
yiikseltmeye, onlan izzetle yiicelige ve efendilige sevketmeye kalbi Allah'a bagh olan
23
mii'min, Allah'a kulluktan kaynaklanan bu kuwet ile kendisini izzetli hisseder. Ciinkii
Allah, yaratan ve nzik verendir. Fayda ve zarar veren, ya§atan ve oldiirendir. Biitiin
i§lerin yegane sahibidir. Dolayisiyla, hig bir §eyden, kimselerden ve olaylardan
korkmaz. §eref ve haysiyet iizerine pazarhgi reddeder. Ciinkii O, kainattaki her §eyin
gergek yoneticisinin Allah oldugunu, biitiin kainatta kimsenin Allah ile birlikte hig
bir§eye sahip olmadigini bilir. Oyleyse neden Allah'tan baskasina boyun egsin?
Goriiniiste elinde kuwet olsa bile sonugta kendisi gibi aciz bir be§ere neden izzetini
ve haysiyetini versin? Bu aciz ve zayif kul, Allah'in katindakine muhtagtir. Ciinkii,
Allah; ya§atan ve her §eyi ayakta tutandir. O'nun di§indaki her§ey yok olacaktir.
izzetin bir anlami da miisliimanin, karde§ine kar§i merhamatli ve miitevazi
olmasidir. Ona kar§i bobiirlenip haddi asmaz. Fakat din diismanma kar§i gururlu ve
kuwetlidir. Allah Teala §6yle buyurur: (Muhammed Allah'in Rasulu'dur.
Onunla birlikte olanlar kafirlere karsi sert ve kati, kendi aralarinda
merhametlidirler.) (48/el-Fetih/29) Ve §6yle buyurur: (Gevsemeyin ve
uzulmeyin. Siz eger mii'minler iseniz muhakkak iistunsiinuz.) (3/Al-i
Imran/139) Allah Teala, miisliimanin zayif ve giigsiiz olmasini istememektedir.
Bilakis miisliimanin, daima izzetli olmasi ve zillete diismemesi, kuwetli olmasi ve
zayiflik gostermemesi, sabirh olmasi ve gev§ememesi, iyimser olmasi ve iiziiliip
iimitsizlige kapilmamasi gerekir.
Izzetin bir anlami da goniil zenginligi ve degersiz §eylere tenezziil etmemektir.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sell em §6yle buyurur: "Zenginlik, mal coklugu ile
degildir. Bilakis zenginlik goniil zenginligidir." Bu hadisi Buhari ve Muslim
rivayet eder. izzetli olan kimse, el acmaya tenezziil etmez. Memur ve is. sahibi, riisvet
almaz. Ogrenci kopye gekmekten, tacir sahtekarhktan ve aggozliiliikten, i§gi tembellik
ve sorumsuzluktan sakinir.
insanlar nziklanna ya da omiirlerine bir zarar gelmesinden korkarak kendilerini
zillete diisururler ve dini ya§antilannda kiigiik dii§iiriilmeyi kabul ederler. Allah'a
yemin olsun ki, insanlann Hiikiimdan, biitiin omiirleri ve nziklan kesin olarak
belirlemistir. Hig kimse onu degistiremez. Fakat insanlar; zillet korkusuyla, zillet
igerisinde, fakirlik korkusuyla fakirlik igerisinde ya§amaktadir. Allah Teala §6yle
buyurur: (Rahman'a karsi sizlere yardim edecek de kimmis? §u sizin
ordunuz mu? Kafirler ancak bir aldams icerisindedirler. Eger O, nzkini
kesiverirse size nzik verebilecek kim? Hayir onlar azginlik edip inatla
kacmaktadirlar.) (67/el-Miilk/20-2i)
Miisliimanin izzetinin bir geregi de onun; her aggozliiniin elinde bir oyuncak ve her
saldirgamn kullandigi bir alet olmamasidir. Dininden asla taviz vermez.
Haysiyetinden bir §eyin eksiltilmesine izin vermez. Ciinkii dinden bir §eyde taviz
vermek dalalet ve Allah'in yolundan sapmadir. Haysiyetinden bir§ey kaybetmek ise
zillet ve koleliktir.
izzet, miisliiman kadinin ortiisiiyle gurur duymasim, tesettiirii ile oviinmesini, akidesi
ve edebi ile ovung duyarak ba§im dik tutmasim saglar.
Nefsi izzetli olan koriikoriine taklitten ve bilingsizce bir §eye uymaktan uzak durur.
G6rii§iinde, dii§iince ve metodunda izzetli davramr. Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem §6yle buyurur: "Sizden biriniz "insanlar iyilik yaparsa ben de iyilik
yaparim, insanlar kotuluk yaparsa ben de kotiiliik yaparim" diyen bir
kimse olmasin. Bilakis nefislerinize, insanlar iyilik edince iyilik etmeyi ve
24
insanlar kotuluk edince kotiiliikten uzak durmayi yerle§tirin." Bu hadisi
Tirmizi, Huzeyfe radiyallahu anh yoluyla rivayet eder ve hadis zayiftir. §iiphesiz
izzetin tamami Allah'indir. O'nun di§inda kimsede izzetten bir§ey yoktur. Bu nedenle
kim izzeti istiyorsa onu kendisinden ba§ka kaynak olmayan gercek kaynagindan talep
etsin.Boylece istedigi gergekle§ir. Qiinkii Allah azze ve celle, diinyanin ve ahiretin
sahibidir ve izzetin biitiinii O'na aittir.
Evin ve okulun, toplumun ve mescidin §ahsiyet olu§turmada, izzet duygulannin
yerle§tirilmesinde derin bir etkisi vardir. Bu §ekilde gencjer en yiice degerlerle, en
iistiin ilkelerle ve en §erefli amaglarla yeti§ir. Bu §ekilde islami kimlik geli§ir ve
hayattaki yerini alir. Allah Teala §6yle buyurur: (Onlarin soyledikleri seni
iizmesin. Qunku izzet biitiiniiyle yalniz Allah'indir. O, hakkiyla i§itendir,
bilendir.) (io/Yunus/65)
25
§er'i ilmin Onemli Esaslan
§eyh Hiiseyn Alu's §eyh
11.11.1422 hicri
Mii'minler toplulugu!.. islam'in, islamin metodunu §ekillendiren genel esaslanndan
biri de ki§isel ve toplumsal sorumluluktur. Buhari ve Muslim, Abdullah b. Omer
radiyallahu anhuma'nin, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'den §unu i§ittigini
rivayet eder: "Hepiniz bir cobansimz ve hepiniz emri altindakilerden
sorumludur..." Bu hadis, iimmete lslah kurallanndan bir kurali, verimli iiriin elde
etmenin ve arzulanan felaha ermenin yollanndan bir yolu gostermektedir. Bu, islam
ummetinin her ferdinin oncelikle yaraticisi oniinde, sonra da iimmeti ve toplumu
kar§isinda ta§idigi sorumlulugu hissetmesi kurahdir. Sorumlulugunu biitiin giiciiyle
ve hakkiyla yerine getirirse kurtulu§a ve ba§anya kavusur. ihmal eder ve yerine
getirmezse ba§ansizhga ve zarara ugrar.
Allah'in kullan!.. islam'da ilmin yiiksek bir makami ve derecesi vardir. islam'in
nazannda ilim, yiice bir sorumluluk ve biiyiik bir emanettir. Ummet bugiin yol
aynmindadir. Her donemegte ve ko§ede kendisini kotiiliikler beklemektedir.
Dii§manlar ge§itli araglarla; diisman kuwetlerle, zehirli diisuncelerle, karma§ik
anlayi§larla ve kirli egitim programlanyla bu ummetin mesajim bozmak ve
me§alelerini sondiirmek istemektedir. islam iimmeti; egitimde, hukukta, hiikiimlerde
ve biitiin iskrde islam'in yolunda olmaya her zamandan daha gok ihtiyag
duymaktadir. Bu §ekilde zengin ve asil kaynagindan doya doya iger. Rabbani metoda
simsiki baglamr. islam'in hiikmiine tam olarak basvurur ki temel amacina
ula§abilsin. Bu amag, diinya ve ahirette mutluluk ve giivene kavusmaktir. Bu yola
koyulmanm gereklerinden biri de Rabbani alimlere ve diiriist davetgilere biiyiik
olgiide ihtiyag duymasidir. Onlann ilminden faydalanir ve onlann yoluna yonelir.
Onlan ornek alarak kendini yetistirir. i§te bu noktada; miizakere ve amel, metod ve
uygulama a§amasinda ilim ogrencisinin zihninde bulunmasi gereken bazi temel
anlayi§lar ve sabit esaslar vardir:
Birinci esas: Sozlerde ve davram§larda, uygulamalarda ve hareketlerde adaletten
aynlmamaktir. Allah Teala §6yle buyurur: (Muhakkak ki Allah adaleti, iyiligi ve
akrabaya yardimi emreder.) (i6/en-Nahl/9o) Ve §6yle buyurur: (Soz
soylediginiz zaman, yakinlanniz dahi olsa adaletli olun, Allah'a
verdiginiz sozii tutun. I§te Allah size, iyice diisiinesiniz diye bunlan
emretti.) (6/el-En'am/i52)
Ehli siinnet ve'l cemaatin yolu adalet ve itidaldir. insaf ve dogruluktur. ibnu'l Kayyim
rahimehullah §6yle der: "Ummet igerisinde dogru sozlii kisiler olan hadis
imamlannin hayatim ve halini inceleyen onlann; dogruluk, giivenilirlik ve dindarhk
bakimindan insanlann en biiyiikleri, dogrulugu en gok arayan ve koruyanlan,
yalandan en gok sakinanlan olduklanni goriir." Bu nedenle onlar, Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem'in hadislerinden sahih olanini anlayabilmek igin §er'an
gerekli olan yerlerde bile ihtiyag kadar konu§makla yetinmiskrdir.
Sozlerde ve davram§larda hevadan, nefsin arzusundan ve taassuptan uzak durmak
gerekir. Qiinkii bunlar; faziletlerin diiriiliip rezilliklerin yayilmasiyla kalbin
kararmasina, nefsin siikunetini kaybetmesine, dillerin bozulmasina agilan bir kapidir.
(Heva ve hevesine uyma, sonra bu seni Allah'in yolundan saptinr.)
(38/Sad/26) Adalet, ancak Allah celle ve ala'yi razi etmekle dogru olur.
26
ikinci esas: Siinnet iizerinde birle§menin geregidir. Hayirda yardimla§mah,
pacalanmishktan ve anlasmazhktan sakinmak gerekir. Allah Teala §6yle buyurur:
(Hep birlikte Allah'in ipine simsiki yapisin, parcalanmayin.) (3/Al-i
Imran/103) Ve §6yle buyurur: (Kendisine apacik deliller geldikten sonra
parcalamp ayrihga diisenler gibi olmayin. Iste bunlar icin biiyiik bir azap
vardir.) (3/Al-i Imran/105) Tahavi rahimehullah §6yle der: "Cemaatin hak ve dogru
oldugunu, pargalanmanin sapma ve azap oldugunu diisuniiriiz." Pargalanmishk ve
anla§mazlik, bash ba§ina Allah celle ve ala'nin bizleri sakindirdigi fitne ceshlerinden
biridir. Allah Teala §6yle buyurur: (tcinizden sadece zulmedenlere erismekle
kalmayacak bir fitneden sakinin!) (8/el-Enfal/25) Bu noktada, sahabe
radiyallahu anhum §eriatin maksadini anladi, hedeflerinin ve amacjannin farkina
vardi. Birlige simsiki sanlma ve parcalanmama yolunu tuttu. Ebu Davud'un
Siineni'nde §u rivayet edilir. ibni Mes'ud radiyallahu anh, Mina'da Osman radiyallahu
anh ile birlikte namaz kilar. Osman radiyallahu anh, tevil ederek, namazi (kisaltarak
kilmayip) tamamlar. Oysa ibni Mes'ud "Siinnet olan, Mina'da dort rekath namazlan
iki rekat kilmaktir" demekteydi. Ona "Osman ile birlikte nasil olur da namazi
tamamlayarak kilarsin" denilince §6yle dedi: "Anla§mazhk kotiiliiktiir. Anlasmazhk
kotiiliiktiir. Anla§mazhk kotiiliiktiir." Kotiilenen anla§mazhk a§inhktan ve hakka tabi
olmamaktan kaynaklanan anla§mazhktir. Ummetin arasinda heva ve heveslerin
Qikmasina, kan akitilmasina, mallann helal kabul edilmesine, ummetin fertleri
arasinda bugz ve diismanhga yol agar.
Uciincii esas: Her tiirlii problemde konuyu Allah ve Rasulii sallallahu aleyhi ve
sellem'e dondiirmek gerekir. Allah celle ve ala §6yle buyurur: (Eger bir hususta
anlasmazhga diiserseniz, Allah'a ve ahiret gunune inaniyorsaniz, onu
Allah'a ve Rasul'e gotiiriin. Bu, hem hayirli ve hem de netice bakimindan
daha iyidir.) (4/en-Nisa/59) Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem de §6yle
buyurur: "Muhakkak ki benden sonra yasayan bir cok ihtilaf gorecek.
Siinnetime ve benden sonraki hidayete ermis rasit halifelerin sunnetine
sanlin." Bu hadisi imam Ahmed, Ebu Davud ve Tirmizi rivayet eder. Bu ummetten
hak ehli olanlar bu yolda yiirumii§tiir.
Akidetii't Tahaviyye'yi §erheden Ebu'l Izz el-Hanefl §6yle der: "Ummetin usulde ve
furuda ihtilafa dii§tiigii konular Allah'a ve Rasulii'ne dondiiriilmezse hak ortaya
Qikmaz. ihtilafa dii§enler gorii§lerinde delil iizere olmazlar." Ve §6yle der: "§ayet
kendilerine merhamet edilmezse aralannda istenmeyen anla§mazhklar olur. Bir
kismi digerine kar§i ya onu tekfir ederek ve fasik gorerek sozlii olarak ya da
hapsederek, doverek ve oldiirerek fiili olarak haddi a§ar."
Dordiincii esas: §eriatin maksatlanni ogrenmeye ve anlamaya ozen gostermek;
davram§lan, fiilleri ve hareketleri onunla irtibatlandirmaktir. Bu maksatlar §eriat
alimlerinin bildigi iizere diinya ve ahiret yaran gibi hiikiimlerin konulu§ nedeni olan
gayeler, hikmetler ve anlamlardir. Izz b. Abdusselam rahimehullah §6yle der:
"Kur'amn maksatlannin gogunlugu yararh §eyleri ve onlann sebeplerini kazanmayi
emretmek ile zararh §eylerden ve onlann sebeplerini kazanmaktan sakindirmaktir."
Miikellef ameli ve amelindeki kasti §eriata uygun olmasi igin §eriatin maksatlanni
bilmeye muhtac,tir.§eriat kullann yararlan ic,in konulmu§tur. Miikelleften istenen
biitiin davramsjarinda bunun iizerinde yiiriimesidir. insanlann bunu bilmesi de
ancak §eriatin delillerini bilen ve olaylan degerlendiren alimler kanahyla olur.
27
§atibi rahimehullah §6yle der: "insan belli bir dereceye ulasmca §eriat koyucunun
§er'i meselelerin her bir meselesindeki ve boliimlerin her bir boliimiindeki maksadini
anlar. Onun igin; ogretmede ve fetva vermede, Allah'in gosterdigi §ekilde
hiikmetmede Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'in halifesi olma makamina ulastiran
faktorle vasiflanma gerQekle§mistir."
Yararlann elde edilmesi ve kotiiliiklerin uzaklastinlmasi anlayi§i ne zaman §eriat
alimlerinden ve §eriat hiikiimlerini anlayan fikihgilardan baskasina havale edilirse
yapici olmaktan Qok yikici, lslah edici olmaktan cok bozucu bir anlayi§in ortaya
Qikmasindan korkulur. imam §atibi bu halde olmayan hakkinda §6yle der: "Onu,
biitiinii yikici bazi pargalan ahr goriirsiin. Her yoniiyle tam anlamiyla anlamadan
ba§langiQta ilk kendisine goriineni ahr ve miiracat etme ihtiyaci hissetmez. O konuda
sahabilerden rivayet edilene de basvurmaz. Onu buna sevkeden nefsinde gizledigi
bazi hevalardir. Bu hevalar onu, ac,ik delile uymayi terketmeye ve anlayi§inm
ula§maktan aciz kaldigini itiraf etmemeye sevkeder. §eriatin maksatlanni bilmemek
ve ilim talebinin sonucunu hemen alma acelesiyle ictihat derecesine ulastigi vehmine
kapilmak da buna yardim eder." Bu nedenle bu konu tam anlamiyla
saglamlastinlmaz ve §eriatin ince olcusuyle olculmezse fitne kapilanndan bir kapi
olabilir. §eyhulislam Ibni Teymiyye, yararlann ve kotiiliiklerin Qatismasi konusundan
bahsederken §6yle der: "Bunun bulunmasi iimmet arasinda fitne sebeplerinden
biridir. Qiinkii iyiliklerle kotiiliikler birbirine kan§irsa benzerlik ve birbirine baghhk
ortaya Qikar. Bir kisim insanlar iyiliklere bakarlar ve biiyiik kotiiliikler igerse bile bu
yonii tercih ederler. Diger bir kisim insanlar da kotiiliiklere bakarlar ve biiyiik
iyilikleri terketseler bile bu yonii tercih ederler. Orta yolu segenler ise ikisine de
bakanlardir."
Be§inci esas: §eriatin delillerinin gergek anlamlannin gerektirdigi ile amel
etmektir. Kotiiliigiin ve zarann kaynagi delilleri yanh§ anlamaktir. §eyhulislam ibni
Teymiyye rahimehullah §6yle der: "Bid'atQilann gogunun sapmasi bu nedenledir.
Qiinkii onlar Allah'in ve Rasuliiniin kelamimn, davet ettikleri §eye i§aret ettigini
soylemeye ba§ladilar. Oysa gergek boyle degildi."
Altinci esas: §eriatin; sonuglan gozettigini bilmek ve buna yakinen inanmak. i§lerin
neticesine ve fetvalann sonuglanna bakmak ince anlayi§in geregidir. ilim ogrencisi
yararlara bakismin, anhk baki§ olmasindan sakinmahdir. Anhk yararlar saglayan bir
davram§ sonucta biiyiik kotiiliiklere yol agabilir. imam §atibi §6yle der: "Fiillerin
sonuglanna bakmak §er'an kastedilen bir algilamadir. Bu nedenle miigtehit,
miikelleflerde goriilen fiillerden bir fiile ancak bu fiilin sonucuna baktiktan sonra
hiikiim verir." Ve §6yle der: "Bu muctehit igin elde edilmesi zor bir alandir. Fakat
zevklidir. Sonucta ovgiiye deger ve §eriatin maksadina uygundur." Bazilan lslah ve
islam'a hizmet oldugunu zannederek bir soze ya da davram§a yonelir. Oysa §ahit
olunan durumlar onun sonucunda gerc,ekle§ecek kotiiliiklerin daha biiyiik olduguna
i§aret eder. Sonuglanna bakmadan lslah igin yapilan igtihat iiriinii ne kadar gok soz
ve davrams. var ki §eriata uygun degildir ve §eriatin maksatlanyla bagda§maz. iste o
zaman korku, kan dokme ve algak ellerin yeryiiziinde serbestge bozgunculuk yapmasi
emniyetin yerini ahr.
Yedinci esas: Alimlerin belirledigi usul kaidelerini ve delillerden hiikiim Qikarma
yollanni ogrenmeye ozen gostermektir. Bu yol, ilim ogrencisi igin onemlidir. Fakat bu
yolda hataya dii§mekten sakinmahdir. Alimler §6yle der: "Mute§abihlere tabi olmanin
bir tiirii de simrlayici §eylere bakmadan mutlak hiikiimleri ya da tahsis edici §eylere
bakmadan genel hiikiimleri almaktir. Bunun tersi de aym §ekildedir. Delil bir §eyle
28
sinirlandinlmistir, onu mutlak olarak alir. Ya da, tahsis edilmis. bir delili baska bir
delil olmadan §ahsi goriisk genellestirir.
Bu tutum, delil konusunda hevaya uymak olarak nitelendirilmistir. Bu gibi ictihadi
yollarda yapilacak yanhshk akidede ve furuda biiyiik hatalara yol agar. Handler Allah
Teala'nin (Siiphesiz ki hiikiim ancak Allah'a aittir) (i2/Yusuf/40) kavlinden
yanhs. hiikiim gikararak Ali radiyallahu anh'a baskaldirdilar. BU ayete ta§imadigi bir
anlam yiiklediler.
Sekizinci esas: Sonradan ortaya Qikan olaylarda hiikiim vermekte acele
etmemektir. Ayetleriyle donanmadan ve adabiyla edeplenmeden ictihada
kalkismamasidir. Qiinkii §eriatta ictihat genis. bir ilimdir. Birtakim §artlan vardir.
Kurallanna uygun olarak ehil hale gelmeyenin §artlanna ve esaslanna uymayanin
igtihada kalkismasi caiz degildir. Miictehit, te§rinin usullerini ve delillerinden hiikiim
gikarma yollanni genis. bir §ekilde bilmelidir. Degilse yaptigi Allah adina yanh§
konusmak ve Allah'in §eriatina iftira olur. (Dillerinizin uydurdugu yalana
dayanarak "Bu helaldir, §u da haramdir" demeyin; ciinkii Allah'a kar§i
yalan uydurmu§ olursunuz.) (i6/en-Nahl/n6)
Bu, gecmi§ alimlerin metodudur; bildikleri hakkinda konu§urlar, bilmedikleri
konularda ise susarlar. Selef alimlerinin ve iyilikle onlara uyanlann hayat hikayeleri
sana onlann problemler ve yeni olaylar kar§isinda her yoniiyle anlayincaya kadar
durduklanni, ara§tirdiklanni o somrm Qozen §eri delil ile kapsamh bir igtihat
yaptiklanni bizlere anlatir. imam Malik rahimehullah §6yle der: "Ki§inin her yoniiyle
haberdar olmadigi bir konuda konu§mamasi gerekir. Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem miisliimanlann imami ve alemlerin efendisi olmasina ragmen kendisine bir
som sorulurdu da semadan vahy gelinceye kadar cevap vermezdi." imam Ahmed
rahimehullah da §6yle der: "Her §ey hakkinda konu§mak gerekmez." Bu dogru
metodun bir yonii de bilmedigini genel olarak reddetmekte acele etmemesidir. Qiinkii
insanin bildigine vakif olmasi bilmedigine vakif olmasindan daha coktur. Allah azze
ve celle §6yle buyurur: (Size ancak az bir bilgi verilmi§tir.) (i7/el-isra/85) Ve
§6yle buyurur: (Her ilim sahibinin uzerinde daha iyi bilen biri vardir.)
(i2/Yusuf/76)
Bu tavsiyenin son esasi da; kimin yaninda olursa olsun hak ortaya Qikinca hemen ona
donmektir. Bu, hak ve hayir ehlinin ozelliklerinden bir ozelliktir. Hak, mii'minin
yitigidir. Omer radiyallahu anh Ebu Musa el-E§ari'ye yazdigi me§hur mektubunda
§6yle der: "Bugiin verdigin, sonra gorii§iine yeniden miiracat ettigin ve dogruya
ula§tigin bir hiikiim seni hakka donmekten ahkoymasin. Qiinkii hak asildir, onu
hicbir §ey bo§a Qikarmaz. Hakka yeniden donmek batil iizere devam etmekten daha
hayirhdir."
Ey mii'minler!.. Allah'dan hakkiyla korkun! §eriat kurallan davrani§lannizi her
yoniiyle yonlendirsin ve hallerinize hiikmetsin ki ba§anya ula§ip kurtulasimz.
Allah beni ve sizleri Yiice Kur'an ile miibarek eylesin...
islam kardeskri!.. ilmi sorumluluk kar§isinda insanlara dii§en gorev; delillerden
hiikiim Qikarma konusundaki hususiyetleri, helal ve haram kaidelerini uygulamadaki
giigleri nedeniyle fetvalanna ba§vurulan Rabbani alimlere siginmaktir. Allah Teala
§6yle buyurur: (Sayet bilmiyorsaniz zikir ehline (ilim sahiplerine) sorun.)
(2i/el-Enbiya/7) Alimlere itaat etmek, alimlerin kendileri itin degildir. Allah'i daha
iyi bildikleri ve Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'i daha iyi anladiklan igindir.
29
Alimler §6yle der: "Herhaliikarda; §eriata yonelmesinin, onun hiiccetini yerine
getirmesinin, genel ve tafsili olarak hiikiimleri ile hiikmetmesinin dismda bir nedenle
alimlerden hie. kimseye tabi olunmaz. Ne zaman ciiz'i ya da fer'i bir konulardan
birinde bu yonden baska bir yone yonelen olursa o, hiikmedici olamaz ve §eriattan
saptigi noktada ornek olmasi dogm olmaz." Herkesin bilmesi gerekir ki, kishere degil
hakka itibar edilir. Hak da ancak, Allah azze ve celle'den korkan, takva ve vera sahibi
ilim ehli araciligiyla bilinir. Onlar, yol gostericidirler. Onlara ko§mak ve
gorii§lerinden faydalanmak gerekir.
Sonra bilin ki, Allah size yiice bir emir buyurmu§tur. Bu emir, degerli peygambere
salat ve selam getirmektir...
30
Veda Hutbesi'nden Qikanlacak Dersler
§eyh Abdulbari es-Siibeyti
18.11.1422 hicri
Her Zilhicce ayi gelince ve hac mevsimi ba§layinca islam Tarihi'nden bir sayfa ve
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in tavirlanndan bir tavir parlar. ibadetle ilgili
kisimlanni yerine getirmekle birlikte hac yolculugunun en onemli yonlerinden biri de
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in Veda Hacci'nda muslumanlara hitaben
soyledigi genel kavramlar ve etkin ilkelerdir.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in ilan ettigi bu ilkeler, yiiksek sesle dile
getirdigi ya da ahsveri§ini yaptigi birer slogan olmamistir. Bilakis, islam'm ilk
dogusundan, tek ba§ina ve baski altinda oldugu giinden beri O'nun ilkeleri olmu§tur.
Cevresindekiler azinhkta ve zuliim altinda oldugu gun de O'nun ilkeleriydi. Azinhkta
ve QOgunlukta, savasta ve ban§ta, kithkta ve bollukta hie, degi§medi. Bunlar, diinya bu
ilkelerle huzur bulsun diye, turn diinyaya yaymalan igin sahabilerinin kalplerine
percmledigi ilkelerdi. Bu, o ilkelerin giicii ve dogrulugu nedeniyledir. Gegip giden
giinlerle solmami§, nesillerin degismesiyle olmemistir. Bilakis, sapasaglam durmakta,
sozlerde ve davram§larda canlanmaktadir.
Veda gozya§lan arasinda ifade edilen bu ilkeler... Bu nedenle, Veda Hutbesi olarak
adlandinlmistir. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem bu hutbesinde shkten,
insanhgi kinp gechen, baglanni yikan, hayir kaynagiyla iliskisini koparan; hevalann
ku§attigi ve §ehvetin esir aldigi derin gukurlara yiiziistii atan bu kotii sonuglar
doguran hastahktan sakindirmi§tir. Dolayisiyla; haccin hiikiimlerinin etrafinda
dondiigii, hatta dinin biitiin hiikiimlerinin iizerine kuruldugu gergek anlam Allah'in
birligidir.
islam, tevhid ve akide dinidir.Allah'in evi Kabe, tevhid amaciyla bina edilmi§tir. Allah
Teala §6yle buyurur: (Bir zamanlar tbrahim'e Beytullah'in yerini hazirlami§
ve (§6yle demi§tik): "Bana hie bir §eyi e§ tutma; tavaf edenler, ayakta
ibadet edenler , riiku ve secde edenler icin evimi temiz tut.) (22/el-
Hacc/26) islam'da hac, en giizel §ekilleriyle ve en yiice anlamlanyla Allah'i birlemeye
gagiran bir hikmet ve i§aretten ba§ka bir §ey degildir. Ummet bugiin, imanin
gereklerini hakkiyla yerine getirmeye en Qok ihtiyag duydugu bir donemdedir. Bu
iimmetin mensuplan arasinda sapik ilkeleri islam akidesi ile degistirenler vardir.
Yine; kalemi ile inangsizhk zehiri kusanlar vardir. ilahhk sifatlanndan bazilanni
onderlerine verenler vardir. Onlann gaybi bildigini ve gokten vahiy aldiklanni one
siirmektedirler. Fertlerin kutsanmasi bidatim ortaya atanlar vardir. Bunlar, bazi
insanlardan sorumlulugun kalktigini one siirerler. insanlardan, Allah katinda
ihtiyaglanni giderecek ve hatalanni bagi§latacak aracilar edinirler.
ibadetin velilere yapilmasim, kabirleri iizerine kubbeler in§a edilmesini, kabirleri
etrafinda tavaf edilmesini ve kabirdekilere dua edilmesini, kabirlerin yaninda kurban
kesilmesini ve adak adanmasim ise hie, sorma!.. Tiirbeler Qogalmi§ ve tarikatlar
artmishr. Her grubun bir tiirbesi vardir. Ondan yardim ister ve yaninda agit yakip
aglarlar, ona sigimrlar.
Veda Hutbesi'nde Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Muhakkak
ki kanlariniz, mallammz ve lrzlanniz sizin iizerinize bu beldenizde ve bu
31
ayinizdaki bu giinunuziin haramligi gibi haramdir." Bu hadisi, Buhari ve
Muslim rivayet eder.
insan haklan konusunda be§eri higbir kanunun ve metodun ula§amayacagi kalici
ilkeler... Kanlann korunmasi igin Allah Teala §6yle buyurur: (Kisasta sizin icin
hayat vardir.) (2/el-Bakara/i79) Mallann korunmasi igin §6yle buyurur:
(Hirsizlik eden erkek ve hirsizlik eden kadinin ellerini kesin.) (5/el-
Maide/38) Irzlann korunmasi igin §6yle buyurur: (Zina eden kadin ve zina eden
erkekten her birine yiiz sopa vurun.) (24/en-Nur/2) Bu hig evlilik yapmamis.
(muhsan olmayan) ki§i igindir. Evlilik yapmis. (muhsan) ki§inin cezasi ise oliinceye
kadar ta§lanmaktir. Batil dii§iincelere deger verilmez ve insanlann giiriiltiisiine
aldins. edilmez. islam, ya§ama hakkina biiyiik ozen gosterir. Fitne ve ahlaksizlik
ya§antisina, zuliim ve diismanhk ya§antisina degil temiz ve dogru ya§ama deger verir.
Hayat igin bir diizen ve adil kurallar eshk etmedikge insanin hayat hakkina saygi
duymamn higir anlami yoktur. islam; guvenlik, istikrar ve huzurun ku§attigi degerli
bir ya§am olu§turmak icm hayatim koruyarak insanin hakkini gozetmistir.
islam; giivenligi, insanin nefsinde bina eder, sonra onu insan hayatinda bina eder.
Allah'in §eriati iizerine insanlar arasinda adaleti kurar. Yeryiiziinde Allah'in dinini
hakim kilan giicii ve saltanati bina eder. Giivenligi koruyan imani baglarla insanlar
arasinda degerli iliskiler kurar. Haklan ve sorumluluklan olan Allah igin kardeshgi,
Allah igin yapilan akrabahk iliskilerini, anne-babaya iyiligi, iyi kom§ulugu ve
arkadashgi, iyi evlilik ili§kisini bina eder. Sonra insanlann en degerlilerini ve en takva
sahibi olanlanni olu§turmak igin halklar arasinda tamsmayi bina eder.
islam'daki insan haklan ilkelerinden biri de §udur: insanin; karde§inin bedenine ya
da nefsine sozlii veya fiili eziyette bulunmasi,yoklugunda, onun hakkinda kotii
konu§masi caiz degildir. Bu nedenle islam, haksiz yere baskalanna vurmayi haram
kilmi§; birbirine kotii lakap takmayi,ka§la-gozle gekistirmeyi, alay etmeyi ve sovmeyi
yasaklamistir. Buhari §u hadisi rivayet eder: "Bir adama icki igmekten birgok kez ceza
(had cezasi) uygulamr. Yine bir giin getirilir, (ceza verilmesi) emredilir ve kirbaglamr.
Topluluktan bir adam §6yle der: "Allah'im! Ona lanet et! Ne kadar cok (ceza igin)
getiriliyor!" Bunun iizerine Nebi sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Ona
lanet etmeyin!. Allah'a yemin olsun ki onun Allah'i ve Rasuliinii
sevdiginden ba§ka bir§ey bilmiyorum."
islam, insan hayatim korumada ve ona deger vermede sadece ya§amim gozetmekle
yetinmemistir. Bilakis ona oliimiinden sonra da deger verilmesini ve saygi
duyulmasim garanti altina almi§tir. Bu nedenle yikanmasim ve kefenlenmesini,
namazimn kihnmasim ve defnedilmesini emretmi§tir. Kemiklerinin kinlmasini veya
bedenine zarar verilmesini ve yok edilmesini yasaklami§tir. Buhari, Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder: "Oliilere sovmeyin.
Qiinkii onlar (sagken) gonderdiklerine kavu§tular."
§iiphesiz gagda§ uygarhk daha dogrusu salt maddeci uygarhk insan haklan igin bazi
ilkeler ilan etmistir. Fakat bunlar yetersiz ve zayiftir. Yeryiiziindeki gikarlara gore
yiiriir ve irkgiligin yonetimindedir. Aym §ekilde onu yerlestirecek bir akidesi,
diriltecek bir inanci ve koruyacak hukumleri yoktur. Bu nedenle maddi agidan
diinyamn en geli§mi§ iilkelerinde dahi gignenir. Kudsiyeti gignenen, topragi
gasbedilen, mallan elinden ahnan ve yillar boyu kani dokiilen insanin haklan nerede?
Ahlaki yikihrken, degerleri pargalamrken, higbir faziletin gozetilmedigi ve higbir
32
degerin yonlendirmedigi bir sava§ta insanhgi ayaklar altina alinirken insan haklan
nerede?
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem Veda Hutbesi'nde §6yle buyurur: "Dikkat
edin! Cahiliye isi olan her sey ayagimin altindadir." Bu hadisi Muslim rivayet
eder. Cahiliyede kanlar ucuzdu. insan hayati onemsizdi. Adam oldiirme bir ticaret idi.
Savas. ve kan dokme onlar icm basit bir olay olmu§tu. Qiinkii onlar icm hayatin bir
anlami yoktu. Onlan bu pisliklerden temizleyecek bir akideleri ve bu anlamsiz
§eylerden alikoyacak yiice bir ugra§lan yoktu... islam, biitiin bu a§agilik i§leri
degistirmek; hayata, insan canina deger veren ve haksiz yere insan oldurmeyi insanlik
sucu kabul eden esaslar koymak icm geldi. Allah Teala §6yle buyurur: (Kim bir
cana veya yeryiiziinde bozgunculuk cikarmaya karsihk olmaksizin
(haksiz yere) kiyarsa biitiin insanlari oldiirmiis gibi olur.) (s/el-Maide/32)
Allah Rasulii gonderilmeden once kabilecilik, kokleri derin ve binasi kuwetli bir yapi
idi. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem, her Qe§idiyle ve §ekliyle bu ayinmcihgi
onunla ya§ayan ve onun esaslanyla oviinen topraklardan sokiip atti ve §6yle buyurdu:
"Hepiniz Adem'densiniz ve Adem de topraktandir. §uphesiz sizin Allah
katinda en degerliniz en cok takva sahibi olaninizdir, O'ndan en cok
korkandir. Arabin Arap olmayana, Arap olmayanin da Arap olan
iizerinde, kizihn beyaz, beyazin da kizil iizerinde takvadan (Allah
korkusundan) baska bir iistiinliigii yoktur."
Bu §ekilde, yeryiiziindeki turn bos. degerler ve ayncahklar yok olur. insani
degerlendirirken gozoniine ahnan onun renginin kizilhgi ya da siyahhgi degildir.
Nesebi, mah ya da makami degildir. Qiinkii biitiin bunlar Allah'in insanlara
bagi§ladigi ve insanin da bir yaradih§ kurah ve kulluk geregi olarak segimi di§inda
aldigi §eylerdir. Dolayisiyla insanlann iistiinliigiinii degerlendirmede tek bir olcu
vardir. (§iiphesiz sizin Allah katinda en degerliniz en cok takva sahibi
olaninizdir.) (49/el-Hucurat/i3) Kimin imam daha kuwetli ve ameli daha diizgiin
ise o daha iistiindiir.
Beni Mustahk Sava§i'nda miisliimanlann saflan arasina o temiz topluma yabanci
dii§iince tohumlan sizmaya ba§layinca gidi§ati gozetleyen Rasulullah sallallahu aleyhi
ve sellem §6yle buyurur: "Ben sizlerin arasindayken cahiliye davasi mi
(guduyorsunuz)?.." Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem sozlii olarak da olsa
aralannda irkQiliga dayah ayrimcihgin ba§gostermesine razi olmadi.
Ebu Zer radiyallahu anh bir adami annesi dolayisiyla ayiplayarak ona §6yle seslenir:
"Ey siyah kadinin oglu!" Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buna ofkelenir ve §6yle
der: "Onu annesiyle mi ayipladin? §iiphesiz sen, icinde bir tiir cahiliye
bulunan bir kisisin." Bu hadisi Buhari ve Muslim rivayet eder. Bu, Ebu Zer
radiyallahu anh'in muslumanhgindaki ve cihadindaki faziletini yoketmez.
Sadece soy, kan ve irka dayanan cahili aynmcihk iste boyle oldii. Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Milliyetcilige (irkciliga, kabilecilige) cagiran
bizden degildir. Milliyetcilik icin savasan bizden degildir. Milliyetci
olarak olen bizden degildir." Bu hadisi Ebu Davud rivayet eder. Ve Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Cahiliye davasina cagiran cehennem
ehlindendir." Bu hadisi imam Ahmed rivayet eder. Son zamanlarda igimizden
Qikan bazi insanlar cahiliye milliyetQiligini yeniden diriltmek icm ugra§maktadir.
Milliyetgilige gagirarak onunla oviiniirler. Milliyetgilik yapmaya devam ederler. Oysa
33
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem "Onu terkedin; ctinkii o, firkin bir
seydir" buyurmu§tur. Bu hadisi, Muslim rivayet eder.
Veda Hutbesi'nde, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur:
"Kaldirdigim ilk faiz, Abbas b. Abdulmuttalib'in faizidir. Onun hepsi
kaldirilmistir." Bu hadisi Muslim rivayet eder.
Allah, zarannin biiyiikliigii ve kotiiliigiiniin Qoklugu nedeniyle faizi yasaklamistir.
Faiz, ki§inin kalbini ifsat eder. Aggozliiliik ve bencillik yayarak insanhgin hayatim
mahfeder. Birlik ruhunu oldiiriir, dii§manhga neden olur ve nefislere kin eker.
Allah Teala faiz yiyenlere ve faizi te§vik edenlere savas. ilan etmistir. Diinyadaki bu
sava§, fiyatlann yiikselmesi, mali krizler ve psikolojik hastahklar olarak ortaya Qikar.
Yardimla§ma ve fedakarhk anlayi§i yok olur. Ahirette ise aci verici bir azaptir. (Faiz
yiyenler (kabirlerinden), seytan carpmis kimselerin cinnet nobetinden
kalktigi gibi kalkarlar.) (2/el-Bakara/275)
Faiz diizeni; fertleri, toplumlan ve devletleri kasip kavuran mali ve ekonomik
krizlerin bir cogundan sorumlu tutulmaktadir.
Veda hutbesi'nde Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Kadinlar
hususunda Allah'dan korkun. Qiinkii siz onlari Allah'in giivencesi ile
aldiniz." Bu hadisi Muslim rivayet eder.
islam Dini, kadinin haklanni korumus. ve ona; anne olarak, es. ya da kiz gocugu olarak
deger vermistir. Hayattaki ilk nefesinden ba§layip yaraticisina ruhunu teslim
edinceye kadar kadinla ilgilenmistir. Bedeni mahrem kihnmistir. Yabanci birinin
bakmasi caiz degildir. Oysa islam oncesinde kadin herkesin miisterek hakki idi.
Aynca islam ona, miras hakki ve ilim hakki vermistir. Ecirde ve sevapta, ibadet
mukellefiyetinde erkekle kadini e§it tutmu§tur. Allah Teala §6yle buyurur: (Erkek
veya kadin, mu'min olarak kim iyi amel islerse, onu mutlaka giizel bir
hayat ile yasatinz. Ve mukafatlarini, elbette yapmakta olduklarinin en
giizeli ile veririz.) (i6/en-Nahl/97)
Biz, kadinin islam'daki haklanni igi bo§ teorilerle ve hedefsiz birtakim konferanslarla
dile getirmeyecegiz. Bilakis herkesi mu'min kadinlann Hatice, Siimeyye, Esma, Ai§e,
Hafsa ve Hansa'nin hayat hikayelerini okumaya caginnz. Onlar icm tarihten parlak
sayfalar aganz ki miisliiman kadinda canh bir ornek gorsiinler. islam'in kadini nasil
yiikselttigini, duygulanni temizledigini, davrani§lanni diizenledigini ve amaglanni
yiicelttigini gormeleri igin dii§iinmeye davet ederiz. Tarih mu'min kadinlann e§siz
amellerini nurdan harflerle hatira olarak yazar. Bunlar, o kadinlann sahip olduklan
§erefin ve degerin en dogru §ahidi ve en biiyiik delilidir.
Kendilerini yol gosterici ve lslah edici tayin edip kadini daha dogru bir yola
gotureceklerini one siirenler iffetli olmaya Qagiranlan gericilikle ve taassupla
suglarlar. Onlann isteklerine dikkatlice goz atarsan fikirlerinde ve davram§lannda
anormallik ve fitrattan sapma goriirsiin. Hevanin emrinde §ehvete yenilmis. nefisler
goriirsiin. Batihn vesvesesi onlari her yonden ku§atmi§tir. Ummetin elinden degerini,
hiir kadindan izzetini ve iffetli kadindan §erefini ve iffetini almak istemektedir.
34
Veda Hutbesi'nde Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Sizin
aramzda, ona tutunursaniz sapmayacaginiz birsey biraktim: Allah'in
Kitabi." Bu hadisi Muslim rivayet eder.
insani yaratan Allah, ona fayda verecek ve mutlulugunu saglayacak §eyi de
bildirmistir. Bu, Kur'an'a ve siinnet'e sanlmaktir. Allah Teala §6yle buyurur:
(§iiphesiz ki bu Kur'an en dogru yola iletir.) (i7/el-isra/9) Yani, ikili
iliskilerde en dogrusuna iletir. Hukuk iskrinde en dogrusuna iletir. Hiikiim ve siyaset
i§lerinde en dogrusuna iletir. Mai ve ekonomi konulannda en dogrusuna iletir. Egitim
ve ogretim i§lerinde en dogrusuna iletir. Ahlakta en dogrusuna iletir. Yiice Allah ne
dogru buyurmu§tur: (Biz, Kitap'ta hicbir seyi eksik birakmadik.) (6/el-
En'am/38)
Kim izzetli olmak isterse bilsin ki Kur'an'in gosterdigi yolda izzet vardir. (tzzet
ancak; Allah'in, Rasulii'min ve mii'minlerindir.) (63/el-Munaflkun/8) (Kim
izzet istiyorsa bilsin ki, izzetin hepsi Allah'indir.) (35/Fatir/io)
Kim giivenlik ve bans, isterse bilsin ki Kur'an'in gosterdigi yolda guvenligin ve bansm
gerQekle§mesi vardir. (tman edip de imanlarina hicbir haksizhk
bulastirmayanlar var ya, iste giiven onlanndir ve onlar dogru yolu
bulanlardir.) (6/el-En'am/82)
Kim ekonomik yonden rahathk isterse bilsin ki Kur'an'in gosterdigi yolda rahathk
vardir. (O ulkelerin halki inansalar ve sakinsalardi, elbette onlarin iistiine
gokten ve yerden nice bereket kapilan acardik.) (7/el-A'raf/96) (Dedim ki:
Rabbinizden magfiret dileyin; ciinku O, cok bagislayicidir. (Magfiret
dileyin ki,) iizerinize gokten bol bol yagmur indirsin, mallarinizi ve
ogullarinizi cogaltsin, size bahceler ihsan etsin, sizin icin lrmaklar
akitsin.) (7i/Nuh/io-i2) (Allah, (ibret icin) bir ulkeyi ornek verdi: Bu iilke
giivenli, huzurlu idi; ona nzki her yerden bol bol gelirdi. Sonra onlar,
Allah'in nimetlerine karsi nankorluk ettiler. Allah da onlara,
yaptiklanndan otiirii achk ve korku sikintisini tattirdi.) (i6/en-Nahl/ii2)
Kim kuwetli olmak isterse bilsin ki Kur'an-i Kerim'in gosterdigi yolda devletin
hazirhga ve kuwetli olmaya yonlendirilmesi vardir. (Onlara (dusmanlara) karsi
giiciiniiz yettigi kadar kuwet ve cihad icin baglamp beslenen atlar
hazirlayin, onunla Allah'in dusmamm ve sizin diismaninizi
korkutursunuz.) (8/el-Enfal/6o)
Kur'an-i Kerim'de insanhk degerinin ilkeleri ve insan haklannin onaylanmasi vardir:
(Biz, hakikaten insanoglunu san ve seref sahibi kildik. Onlan, karada ve
denizde tasidik; kendilerine giizel giizel nziklar verdik; yine onlan,
yarattiklanmizin bir cogundan gercekten iistiin kildik.) (i7/el-isra/70)
Kur'an-i Kerim'de; diinya mutlulugu vardir. Giizel amel i§leyen igin de ahirette kahci
nimetler oldugu bildirilir: (O ki, hanginizin daha giizel davranacagini
sinamak icin olumu ve hayati yaratmistir.) (67/el-Miilk/2) Ahiret, ebediyet
yurdudur. Takva sahipleri igin nimetlerden faydalanma yeridir: (Ahiret yurduna
gelince, iste asil yasama odur. Keske bilmis olsalardi!) (29/el-
Ankebut/64) (O ki lutfuyla bizi asil oturulacak yurda (cennete) yerlestirdi.
Artik orada bize ne bir yorgunluk dokunacak ne de orada bize bir usanc
gelecektir.) (35/el-Fatir/35)
35
Gecmis. miisliimanlar ve selef-i salih, kendilerini Kur'an'in ogretilerine gore
ayarladiklanndan beri Allah'in emriyle insanlara yol gosteren onderler oldular. islam
devletini kurdular. Ne zaman bu adabi terkettilerse bir kismi digerinin boynunu
vuran birbirine lanet okuyan gruplara boliindiiler. iste bu durum Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem'in Veda Hutbesi'nde sakindirdigi durumdur. Allah Rasulii
sallallahu aleyhi ve sellem hutbesinin bir boliimiinde §6yle buyurur: "Sakin ola
benden sonra bazisi bazisinin boynunu vuran kafirlere
donmeyin." Miisliimanlar bu hidayeti terkettiklerinden beri kutsal degerler
kayboldu, hiirmetler cjgnendi. Ucuzca ve kolayca kanlar akti.
Veda Hutbesi, hac miinasebetiyle kendinden istenilen kontrolii yapmasi, yolunu
dogrultmasi ve peygamberlerin efendisinin davetine katilmasi icm islam iimmetine
yoneltilmi§ bir gagndir. Allah; dogruyu soyler ve O, dogru yola iletir.
36
Medine'yi Ziyaret Adabi
§eyh Salah el-Budeyr
25.11.1422 hicri
Muhakkak ki hamd Allah'adir. O'na hamdeder, O'ndan yardim ve bagi§lanma dileriz.
Nefislerimizin §errinden ve kotii amellerimizden Allah'a sigininz. Allah kimi hidayete
erdirirse onu saptiracak yoktur. Kimi de saptinrsa ona hidayet verecek yoktur.
§ehadet ederim ki, Allah'tan baska ilah yoktur; O tektir ve ortagi yoktur. Ve §ehadet
ederim ki Muhammed O'nun kulu ve rasuliidiir. Allah O'na, ailesine ve ashabina
gokga salat ve selam eylesin.
(Ey iman edenler! Allah'dan hakkiyla korkun ve ancak miisliimanlar
olarak can verin.) (3/Al-i Imran/102)
(Ey insanlar! Sizi bir tek nefisten yaratan ve ondan da esini yaratan ve
ikisinden bir cok erkekler ve kadinlar iiretip yayan Rabbinizden sakinin.
Adini kullanarak birbirinizden dilekte bulundugunuz Allah'dan ve
akrabalik haklarina riayetsizlikten de sakinin. §iiphesiz Allah sizin
iizerinizde gozetleyicidir.) (4/en-Nisa/i)
(Ey iman edenler! Allah'dan korkun ve dogru soz soyleyin ki, Allah
islerinizi diizeltsin ve giinahlarmizi bagislasin. Kim Allah ve Rasulu'ne
itaat ederse biiyiikbir kurtulusa ermis olur.) (33/el-Ahzab/70-7i)
Ey miisliimanlar!. Medine-i Nebeviyye'ye gelenler... Giizel bir yere geldiniz ve giizel
bir kazanc. elde ettiniz. Medine'deki amelleriniz iyi olsun! Allah salih amellerinizi
kabul etsin! Sizleri hayirh emellerinize ulastirsin! Hicret ve zafer yurdu, Muhammed
Mustafa'nin beldesi, seckin sahabilerin hicret ettikleri §ehir ve Ensar'in diyan
Medine'ye ho§geldiniz. Sizler bu iilkede, Haremeyn-i §erifeyn iilkesinde aileniz,
akrabaniz ve sizi sevenler arasindasimz. Size hizmet etmek onlar ic,in bir §ereftir.
Sizin rahatiniz onlann arzusudur. ihtiyacjannizi gidermek onlann vazifesidir. Bu
diyar sizin diyanniz, bu iilke sizin iilkenizdir.
Ey Medine'nin misafirleri! Sizler Mekke'den sonra yeryiiziiniin en hayirh topragi ve
en §ereflisi sayilan bir beldedesiniz.Bunun kiymetini ve degerini bilin. Hiirmetine ve
kudsiyetine dikkat edin. Burada en giizel adap ile davranm. Bilin ki Allah, Medine'de
bidat icat edeni en kotii azap ile tehdit etmistir. Ebu Hureyre radiyallahu anh Nebi
sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder: "Medine'de Ayr ile
Sevr arasi haram bolgedir. Kim orada bir bidat icat ederse ya da bir bidat
icat edeni banndinrsa Allah'in, meleklerin, ve tiim insanlarin laneti
onun uzerinedir. Allah, Kiyamet giinii ondan ne farz ne nafile hicbir
amelini kabul etmez." Bu hadisi Buhari ve Muslim rivayet eder. Kim Medine'de
bir giinah i§lerse ya da giinah iskyeni banndinr ve korursa kendisini algaltici bir
azaba ve Alemlerin ilahi'nm gazabina maruz birakmi§tir.
§iiphesiz bidatlann en biiyiigii bidat i§leyerek Medine'nin safhgini bozmak,
hurafelerle bulandirmak ve temiz topragini bidat gorii§ler, §irk ve islam'a ters dii§en
Qeshli dii§iinceler ve haramlar igeren kitaplar basip yayarak kirletmektir. Bu bidatlan
icat eden ve banndiranin giinahi aynidir.
37
Ey oncekilerin ve sonrakilerin efendisinin mescidine gelen ziyaret c,i! Bu ziyaretinle
iliskili hiikiimleri anladin mi? Bu hiikiimlerden helal ve haram olanini ogrendin mi?
Yoksa sen de avami taklit eden, siradan insanlara uyan ve insanlann efendisinin
siinnetinden habersiz olanlardan misin?
Ey degerli ziyaretgi! §imdi sana bir kac, soz soyleyecegim ve Kur'an ve siinnet'ten
sec,ilmis. bazi ogiitler sunacagim. Bunlar, bu ziyaretinle ilgili hiikiimler konusunda
seni aydinlatmaya yonelik bir takim i§aretlerden baska bir §ey degildir. Miisliiman,
Kur'an ve Siinnet ile sapiklann sapikhgindan ve cahillerin cahilliginden, sozlerde ve
davram§lardaki bidatlardan korunur.
Ey miisliimanlar!.. Mescid-i Nebevi'yi ziyaret siinnetlerden bir siinnettir, vaciplerden
bir vacip degildir. Bu ziyaretin hac ile bir iliskisi yoktur. Hacci tamamlayan
davram§lardan da degildir. Mescid-i Nebevi'yi ziyaretin ya da Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem'in kabrini ziyaretin hac ile baglantisi konusunda rivayet edilen
hadisler uydurma hadislerdir, yalandir. Kim Medine'ye Mescid-i Nebevi'yi ziyaret
gayesiyle gelirse gayesi kabul goriir ve davram§i (sevapla) mukafatlandinlir. Kim de
kabirleri ziyaret etmek ve onlardan yardim dilemek gayesiyle Medine'ye gelirse gayesi
haramdir ve yaptigi reddedilir. Ebu Hureyre radiyallahu anh Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellm'in §6yle buyurdugunu rivayet eder: "Ancak tie mescidi ziyaret
amaciyla yolculuga cikilir: Mescid-i Haram, benim bu mescidim (Mescid-
i Nebevi) ve Mescid-i Aksa." Bu hadisi Buhari ve Muslim rivayet eder. Cabir
radiyallahu anh, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet
eder: "Yolculuga cikilan yerlerin en hayirlisi bu mescidim (Mescid-i
Nebevi) ve Beytti'l Atik (Kabe)'dir." Bu hadisi imam Ahmed rivayet eder.
Ey miisliimanlar! Mescid-i Nebevi'de kihnan namazin farz olsun nafile olsun kat kat
sevabi vardir. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Bu
mescidimde kihnan bir namaz Mescid-i Haram haric baska mescidde
kihnan bin namazdan daha tisttindtir." Bu hadisi Buhari ve Muslim rivayet
eder.
Fakat , Mescid-i Nebevi'de kihnan namazin sevabi kat kat fazla da olsa nafile namazi
evde kilmak daha faziletlidir. Qiinkii Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle
buyurmu§tur: "Muhakkak Id namazlarin en faziletlisi farz namazlar haric
kisinin evinde kildigi namazdir." Bu hadisi Buhari ve Muslim rivayet eder.
Ey bu yiice mescidi ziyarete gelen degerli ziyaretgi! Bil ki, Mescid-i Nebevi'nin
direkleri, duvarlan, kapilan, mihrabi ve minberi gibi boliimlerine el siirerek ya da
operek bereket ummak caiz degildir. Aym §ekilde Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem'in kabrinin bulundugu bolmeyi elle selamlayarak, operek ya da elbiseyi
siirerek bereket ummak da caiz degildir. Bu boliimii tavaf etmek de caiz degildir. Kim
bunlardan bir §eyi yaparsa tevbe etmesi ve yaptigini bir daha yapmamasi gerekir.
Mescid-i Nebevi'yi ziyaret edenin Ravza-i §erifte (Rasulullah'in hiicresi ile minberi
arasindaki boliim) iki rekat ya da diledigi kadar nafile namaz kilmasi me§rudur.
Qiinkii bunun fazileti hakkinda delil vardir. Ebu Hureyre radiyallahu anh, Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder: "Evimle minberim
arasi cennet bahcelerinden bir bahcedir ve minberim havzimin
uzerindedir." Bu hadisi Buhari ve Muslim rivayet eder. Yezid b. Ebi Ubeyd §6yle
der: "Seleme b. ibnu'l Ekva' ile (Mescid-i Nebevi'ye) gelirdim. MUshafin konuldugu
yerin yamndaki diregin dibinde, yani Ravza-i §erifte namaz kilardi. Dedim ki: "Ey
38
Eba Muslim! Bu diregin yaninda namaz kilmaya dikkat ettigini goriiyorum." §6yle
dedi: "Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'in onun yaninda namaz kilmaya dikkat ettigini
gordiim." Bu hadisi, Buhari ve Muslim rivayet eder.
Ravza-i §erif te namaz kilmaya gayret etmek insanlann hakkini gignemeyi, zayiflari
ve giiQsiizleri itip kakmayi gerektirmez. Medine'yi ziyaret edenin ve orada oturamn
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'e uyarak umre sevabi kazanmak iizere namaz
kilmak igin Kuba Mescidi'ne gitmesi me§rudur.
Sehl b. Ciineyf radiyallahu anh, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle
buyurdugunu rivayet eder: "Kim bu mescide (Kuba Mescidi'ne) gelmek iizere
evinden cikar ve burada namaz kilarsa bu umreye denk olur." Bu hadisi
imam Ahmed rivayet eder. ibn-i Mace'deki rivayet §6yledir: "Kim evinde
temizlenir de sonra Kuba Mescidi'ne gelir ve orada namaz kilarsa ona
umre ecri vardir." Sahihayn'da (Buhari ve Muslim'de) Rasulullah sallallahu aleyhi
ve sellem'in Kuba Mescidi'ne her cumartesi giinii yiiriiyerek ve binek iizerinde geldigi
ve orada iki rekat namaz kildigi rivayet edilir.
Ey degerli ziyaretgi! Medine-i Nebeviyye'de bu iki mescidin; Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem'in mescidi ve Kuba Mescidi'nin dismda baska bir mescidi ziyaret
etmek me§ru degildir. Ziyaretcmin ya da baskasimn hayir elde etmek ya da orada
ibadet etmek kasdiyla §eriatin miistehap gormedigi (sevap gormedigi) bir yere
ozellikle gitmek me§ru degildir. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in emrettigi ve
ziyaretine tesvik ettigi yerlerin dismda, Rasulullah'in veya sahabilerin namaz kildigi
yerleri ve mescidleri, orada namaz kilmak, ya da dua etmek ve benzeri kasitlarla
ara§tirmak da me§ru degildir. Ma'rur b. Suveyd rahimehullah'dan §6yle dedigi rivayet
edilir: Omer ibnu'l Hattab radiyallahu anh ile birlikte yola gikmistik. Yolun bir
boliimiinde kar§imiza bir mescid geldi. insanlar hemen orada namaz kilmaya
ba§ladilar. Omer radiyallahu anh "Ne yapiyorsunuz?" dedi. Dediler ki: "Bu,
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in namaz kildigi bir mescittir. Omer radiyallahu
anh §6yle dedi: "Ey insanlar! §uphesiz sizden oncekiler bunun gibi §eylere uyduklan
igin helak oldu. Kime orada bir namaz (vakti) denk gelirse orada namaz kilsin. Kime
de orada bir namaz (vakti) denk gelmezse gegip gitsin." Bu hadisi, ibni Ebi §eybe
rivayet eder. Omer ibnu'l Hattab radiyallahu anh'a bir grup insanin Nebi sallallahu
aleyhi ve sellem'e beyat edilen agacin altina gittikleri haberi ula§inca Omer
radiyallahu anh agacin kesilmesini emreder ve agac, kesilir. Bu hadisi ibni Ebi §eybe
rivayet eder.
Ey miisliimanlar!. Mescid-i Nebevi'yi ziyaret eden erkeklere Nebi sallallahu aleyhi ve
sellem'in kabrini ve iki sahabisinin, Ebu Bekr ve Omer'in kabirlerini onlara selam
vermek ve onlar igin dua etmek igin ziyaret etmesi me§rudur. Kadinlann ise kabirleri
ziyaret etmesi caiz degildir. Bu alimlerin goriiskrinden en dogru olamdir. Ebu Davud,
Tirmizi ve ibni Mace; ibni Abbas radiyallahu anhuma kanahyla Nebi sallallahu aleyhi
ve sellem'in kabirleri ziyaret eden kadinlara ve kabirler iizerine mescid ve kandil
yapanlara lanet ettigini rivayet eder. Tirmizi'de Ebu Hureyre kanahyla, Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem'in kabirleri c,okc,a ziyaret eden kadinlara lanet ettigini
rivayet eder.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in kabrini ziyaretin §ekli §6yledir: Ziyaretgi
Rasulullah'in kabrine gelir ve yiiziinii kabre donerek "Esselamu aleyke ya
Rasulallah/selam sana ey Allah'in Rasulii der, yanm metre kadar sagina ilerler ve
"Esselamu aleyke ya Eba Bekr /Selam sana ey Ebu Bekr" diyerek Ebu Bekr'e selam
39
verir. Yine yarim metre kadar sagina dogru ilerler ve "Esselamu aleyke ya Umer/
Selam sana ey Omer" diyerek Omer'e selam verir.
Ziyaretgi su hatalara diismekten sakinmalidir:
Birinci hata: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'e (Bir §ey istemek icm) dua
etmek, O'na seslenmek ve O'ndan yardim dilemek. Bazilan §6yle der: "Ey Allah'in
Rasulii! Hastama §ifa ver!" "Ey Allah'in Rasulii borcumun odenmesini sagla!" "Ey
hacet kapim!" Bu ve benzeri sozler, §irk sozlerden ve bidat davrani§lardandir. Allah'in
kullan iizerindeki hakki olan tevhide ters dii§er.
Ikinci hata: Kabrin oniinde sag eli sol el iizerine baglayarak namaz kilar gibi
durmak. Bu haram olan bir davranistir. Qiinkii bu durus. boyun egme ve ibadet ifade
eder ve ancak Allah azze ve celle icm yapilabilir.
Uciincii hata: Kabir oniinde egilmek, secde etmek veya benzeri Allah'dan baskasi
icm yapilmasi caiz olmayan davram§larda bulunmak. Kays b. Sa'd radiyallahu anh
§6yle der: Hiyra'ya (Rufe yakinlannda bir belde) gittim ve orada kahramanlanna
secde ettiklerini gordiim. Dedim ki: "Rasulullah kendisine secde edilmeye daha
layiktir. Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'e geldim ve "Hiyra'ya gittim ve onlann
kahramanlanna secde ettiklerini gordiim. Ey Allah'in Rasulii! Sana secde etmemiz
daha layiktir" dedi. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurdu: "Ne
dersin, kabrimin yanindan gecsen ona secde eder misin?" "Hayir" dedim.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurdu: "Boyle yapmayin (yani
secde etmeyin)." Enes radiyallahu anh, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in
§6yle buyurdugunu rivayet eder: "Bir insanin, baska bir insana secde etmesi
dogru olmaz." Bu hadisi; imam Ahmed rivayet eder.
Dorduncu hata: Kabirlerin yaninda Allah'a dua etmek ya da kabirlerin yaninda
yapilan duanin kabul edildigine inanmak. Bu da haram kihnan bir davramstir. Qiinkii
§irke yolacan faktorlerdendir. Kabirlerin yaninda ya da Rasulullah'in kabri yaninda
dua daha faziletli ya da daha dogru olsaydi, Allah'a daha sevimli ve kabul edilmeye
daha layik olsaydi Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem bizleri buna tesvik ederdi.
Qiinkii O, cennete yaklastiracak hicbir §eyi birakmami§, iimmetini ona te§vik etmistir.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem boyle bir tavsiyede bulunmayinca bunun me§ru
olmayan bir davram§, haram olan ve yasaklanan bir is. oldugu anla§ihr. Ebu Ya'la ve
Hafiz Ziya el-Makdisi §unu rivayet eder: "Ali b. Hiiseyin Rasulullah sallallahu aleyhi
ve sellem'in kabrinin yamndaki bir boshiga gelen bir adam goriir. Adam oraya girer
ve dua eder. Ali b. Hiiseyin adami bundan menederek §6yle der: "Sizlere babamdan
ishtigim, onun da dedesinden, dedemin de Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'den
ishtigi bir hadis soyleyeyim mi?: "Kabrimi bayram yerine ve evlerinizi
kabirlere cevirmeyin. Bana salatta bulunun. Qunku selaminiz nerede
olursaniz olun bana ulasir."
Besinci hata: Medine'ye gelemeyenlerin, bazi ziyaretgilerle, Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem'e selam gondermesi ve bazi ziyaretgilerin bu selami iletme gorevini
iistlenmesi. Bu, bidat olan bir davram§ ve sonradan uydurulmu§ bir i§tir. Ey
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'e selam gonderenler ve bu selami ta§iyanlar!..
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in buyrugunu yapmaniz size yeterliydi.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Bana salatta bulunun.
Qunku nerede olursaniz olun selaminiz bana ulasir." Ve §6yle buyurur:
40
"Allah'in yeryiiziinde gezgin melekleri vardir, bana ummetimden selam
ulastinrlar." Bu hadisi imam Ahmed rivayet eder.
Altinci hata: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in kabrini tekrar tekrar ve Qokga
ziyaret etmek. Ornegin her farz namazdan sonra ya da her gun ozellikle belirli bir
namazdan sonra ziyaret etmek. Bu davram§, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in
"Kabrimi bayram yerine cevirmeyin" uyansina ters diismektedir. ibni Hacer el-
Heytemi Miskat'in §erhinde §6yle der: "Adehu, ve l'tadehu ve teawedehu, onun adeti
haline geldi demektir. Hadisin anlami; "Kabrimi ahskanhk mahalli, Qokca ve tekrar
tekrar gelinen bir yer haline getirmeyin" dir. Bu nedenle Rasulullah sallallahu aleyhi
ve sellem "Bana salatta bulunun, ciinkii salatiniz nerede olursaniz olun
bana ulasir" buyurmu§tur. Hadiste kinaye yoluyla buna i§aret edilmektedir.
ibni Rii§d'iin el-Cami' li'l Beyan isimli eserinde ise §u zikredilir: Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem'in kabrini her gun ziyarete gelen bir yabanci hakkinda imam Malik
rahimehullah'a sorulur. imam Malik §6yle der: "Bu dinden degildir. Sonra su hadisi
zikreder: "Allah'im! Kabrimi, ibadet edilen bir put kilma!" Ibni Rii§d §6yle der:
"Rasulullah sallalahu aleyhi ve sellem'in kabrinin oniinden sik sik gegerek O'nu
selamlamak ve her giin kabrin yanina gelmek mekruhtur. Bu; kabri, her gun orada
namaz kilmak icm gidilen mescid yapmamak igindir. Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem bundan menetmis. ve §6yle buyurmu§tur: "Allah'im! Kabrimi ibadet
edilen bir put kilma!"
Kabrin oniinde her giin bir kez veya daha 90k duran, selam verip dua eden Medine
ehlinden birtakim insanlar hakkinda Kadi iyad'a sorulur. §6yle der: "Fikih ehlinden
hie. kimseden bu konuda bana bir§ey ula§madi. Bu iimmetin sonradan gelenleri ancak
oncekilerin lslah oldugu §eyle lslah olacaktir. Bana bu iimmetin oncekilerinin bunu
yaptiklanna dair bir§ey ula§madi."
Yedinci hata: Mescid-i Nebevi'nin her yoniinden kabre dogru donmek mescide her
giriste ya da her namazdan sonra yiiziinii kabre gevirmek. Elleri baglayarak ba§i one
egmek ve bu §ekilde selam vermek. Bu davram§lar, insanlar arasinda yaygin olan
bidatlardandir.
Allah'in kullan! Allah'dan korkun, bidatlardan ve islam'a ters dii§en davram§lardan
sakinin. Hevadan ve koriikoriine taklitten sakinin. Davrani§lannizi delilli olarak
yapin: (Rabbinden apacik bir delil uzerinde bulunan kimse, kotii i§i
kendisine giizel goriinen ve heveslerine uyan kimse gibi olur
mu?) (47/Muhammed/i4)
Allah beni ve sizleri peygamberlerin efendisinin yolunda yiiriiyen hidayete ermis. yol
gostericilerden eylesin. i§ittiginiz bu sozleri soyler, Allah'dan bagi§lanma dilerim.
ihsani igin Allah'a hamdolsun. Ba§anh kilmasi ve nimetlendirmesi nedeniyle O'na
sukiirler olsun. Allah'dan baska ilah olmadigina §ehadet ederim. O, tektir ve ortagi
yoktur, §am yiicedir. §ehadet ederim ki Muhammed O'nun kulu ve rasuliidiir. Allah'in
nzasina davet edendir. Allah; O'na, ailesine, ashabina ve din karde§lerine salat ve
gokga selam eylesin.
Bundan sonra... Ey Allah'in kullan! Allah'dan hakkiyla korkun ve O'nu gozetin. O'na
itaat edin ve O'na isyan etmeyin. (Ey iman edenler! Allah'dan korkun ve
dogrularla beraber olun. (9/et-Tevbe/ii9)
41
Ey miisliimanlar! Medine-i Nebeviyye'yi ziyaret eden erkeklere ve Baki' mezarhgini ve
Uhud §ehitlerini, onlara selem vermek ve onlar igin dua etmek iizere ziyaret etmeleri
me§rudur. Bureyde radiyallahu anh §6yle der: "Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem
onlara mezarliklara gittikleri zaman §6yle demelerini ogretirdi: "Bu diyann
mii'min ve musluman sakinleri! Selam sizin uzerinize olsun. Biz de
Allah'in izniyle size kavusacagiz. Allah'dan bizim ve sizin icin afiyet
dilerim." Bu hadisi Miislim rivayet eder. Kabir ziyareti su iki biiyiik hedef igin me§ru
kilinmisbr:
Birincisi; ziyaretginin ibret almasi ve oliimii hatirlamasi igindir. tkincisi; ziyaret
edilen igindir. Onun igin Allah'a dua edilir. Allah'in ona rahmet etmesi ve onu
bagi§lamasi dilenir.
Kabir ziyaretinin caiz olmasi igin ziyarette kotii soz soylememek §arttir. Bu sozlerin
en biiyiigii §irk ve kiifiirdiir. Bureyde, babasindan (Allah onlardan razi olsun);
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder: "Sizleri
kabir ziyaretinden menetmistim. Kim ziyaret etmek istiyorsa ziyaret
etsin. (Orada) kotii soz soylemeyin." Bu hadisi Nesai rivayet eder. Medine'deki
bu kabirlerin ve baska kabirlerin etrafinda tavaf etmek, onlara yonelerek veya onlann
arasinda namaz kilmak, Kur'an okuyarak, dua ederek ve benzeri ibadetlerle ibadet
etmek caiz degildir. Qiinkii bunlar Alemlerin Rabbi Allah'a §irk ko§ulmasina yolagan
davram§lardir, iizerine mescid bina edilmese bile kabirleri mescid edinmek
anlamindadir. Ai§e ve ibni Abbas (Allah onlardan razi olsun) der ki: Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem oliim do§eginde §6yle buyurur: "Allah'in laneti
yahudilerin ve hiristiyanlann iizerine olsun; peygamberlerinin
kabirlerini mescitlere cevirdiler." Bu hadisi Buhari rivayet eder. Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "tnsanlann en serlileri Kiyamet
koptugu esnada hayatta olanlar ve kabirleri mescid edinenlerdir." Bu
hadisi, imam Ahmed rivayet eder. Ebi Mersed radiyallahu anh, Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem'den §6yle ishtigini rivayet eder: "Kabirlerin iizerine oturmayin
ve onlara dogru namaz kilmayin." Muslim rivayet eder. Ebu Said el- Hudri
radiyallahu anh Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet
eder. "Kabirler ve hamamlar (tuvalet ve banyolar) haric yeryuzumin
tamami mesciddir." Bu hadisi imam Ahmed rivayet eder. Enes radiyallahu anh,
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in, kabirler arasinda namaz kilmayi
yasakladigini rivayet eder. Bu hadisi ibni Hibban rivayet eder.
Kabirler iizerine kapanarak secde etmek caiz degildir. Bilakis bu cahilce ve
putperestge bir davramstir. Sapikga bir diisunce ve akilsizca bir harekettir. Bu ve
diger kabirleri ziyaret edenlerin onlara el siirerek, operek, viicudunun bir boliimiinii
kabre yaslayarak, §ifa olmasi igin topragini iizerine serperek ya da yikanmak igin bir
miktar topragindan alarak kabirlerinden almasi caiz degildir. Yine ziyaretginin
bereket umarak saginin bir kismini, mendilini ya da resmini kabrin topragina
gommesi caiz degildir.
Kabirlere para ya da bugday ve benzeri yiyecekler atmak caiz degildir. Bu tiir
davram§lardan herhangi birini yapanin tevbe etmesi ve bir daha onu yapmamasi
vaciptir.
Kabirleri kokulandirmak; Allah'dan "onlann hakki veya makami igin" istekte
bulunmak caiz degildir. Bilakis bu haram kihnan bir tevessiil §eklidir. §irke yolagan
davram§lardandir.
42
Kabirlerin resmedilmesi de caiz degildir. Qiinkii bu onlann yiiceltilmesine ve onlar
araciligiyla fitneye dii§iilmesine neden olur. islam'a ters dii§en bu tiir davrani§larda
bulunmak isteyenlere koku, bugday ve benzeri §eyleri satmak da caiz degildir.
Oliilerden yardim istemek, onlardan meded talep etmek; onlara seslenip, onlardan
ihtiyacini gidermesini, fayda getirmesini ve belalardan korumasini istemek biiyiik
shktir. Yapani islam Dini'nden Qikanr, putperestlerden yapar. Qiinkii belalan ve
sikintilan ancak Allah azze ve celle giderebilir: (Rabbiniz Allah'dir. Miilk
O'nundur. O'nu birakip da kendilerine taptiklanniz ise, bir cekirdek
kabuguna bile sahip degillerdir. Eger onlan (putlari) caginrsaniz, sizin
cagirmanizi isitmezler. Faraza isitseler bile, size cevap veremezler.
Kiyamet giinii de sizin ortak kosmamzi reddederler. (Bu gercegi) sana,
her seyden haberi olan (Allah) gibi hie kimse haber veremez.) (35/el-
Fatir/13-14) Allah azze ve celle §6yle buyurur: ((Rasuliim!) De ki: "Allah'i
birakip da (ilah oldugunu) ileri siirduklerinize yalvarin. Ne var ki onlar,
sizin sikintinizi ne uzaklastirabilir, ne de degistirebilirler." Onlann
yalvardiklan bu varhklar Rablerine -hangisi daha yakin olacak diye-
vesile ararlar; O'nun rahmetini umarlar ve azabindan korkarlar. Qunku
Rabbinin azabi, sakinilacak bir azaptir.) (i7/el-isra/56-57)
Allah'dan hakkiyla korkun ey Allah'in kullan! Putlara tapanlann ve §eytanin
dostlannin davrani§lan gibi davrani§lardan sakinin. Qiinkii onlar mescidleri birakip,
kabirleri ve meshed olarak adlandirdiklan yerleri yiiceltirler. Allah'a siginin ve
ba§iniza gelen sikintilan gidermesini Allah'dan dileyin: (Eger Allah seni bir
zarara ugratirsa, onu kendisinden baska giderecek yoktur. Ve eger sana
bir hayir verirse, (bunu da geri alacak yoktur). §uphesiz O her seye
kadirdir. O, kullannin iizerinde her tiirlii tasarrufa sahiptir. O, hukum ve
hikmet sahibidir.) (6/el-Enam/ 17-18)
insanlann en hayirhsina salat ve selamda bulunun. Qiinkii bunu size Allah azze ve
celle emretmistir. §6yle buyurur: (Muhakkak ki Allah ve melekleri
peygambere salat ederler. Ey iman edenler! Siz de O'na salat ve cokca
selam eyleyin.) (33/el-Ahzab/56)
43
Hacc Ibadeti
§eyh Ali b. Abdurrahman el-Huzeyfi
03.12.1422 hicri
Rahman ve Rahim olan Allah'in adiyla...
Nimetler bagi§layan ve felaketleri defeden Allah'a hamdolsun. Rabbime hamdeder ve
sayilamayacak kadar gok nimetleri igin O'na §iikrederim. §ehadet ederim ki Allah'dan
baska ilah yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur. §an ve kerem sahibidir. Ve §ehadet
ederim ki nebimiz ve efendimiz Muhammed, O'nun kulu ve en miikemmel nur ile
gonderilen rasuliidiir. Allah'im!. Kulun ve rasuliin Muhammed'e, ailesine ve dogru
yol iizere olan sahabilerine salat ve selam eyle; onlan miibarek kil!..
Bundan sonra... Ey miisliimanlar!.. Allah'dan takva ile hakkryla korkun. Qiinkii takva,
Kiyamet giiniinde en hayirli aziktir. Takva sayesinde Allah kullann i§lerini lslah eder.
(Kim Allah'dan hakkiyla korkarsa O, kendisine isinde kolayhk verir.)
(65/et-Talak/4) Bilin ki ey Allah'in kullan; ibadet, Alemlerin Rabbi Allah'in
miikellefler iizerindeki hakkidir. insanlara ve cinlere kesin bir §ekilde farz kihnmi§tir.
Allah Teala §6yle buyurar: (Ben cinleri ve insanlari ancak bana ibadet
etsinler diye yarattim.) (5i/ez-Zariyat/56)
ibadet, Allah'in ibadet edenlere bagi§ladigi en biiyiik §ereftir, onunla takva sahiplerini
yiikseltir. ibadet ile kalpler aydinlanir. Neflsler annir ve huylar diizelir. Akillar lslah
olur ve ameller dogru olur. Rabb Teala'nin nzasi kazanihr. Dogruluk ve lslah ile hayat
diizene girer. Cennette dereceler yiikselir ve giinahlar bagi§lanir. iyilikler kat kat
artinhr. Allah'in bize rahmetinden ve liitfundan biri de, yarattiklannin en hayirhsini,
Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem'i bize peygamber olarak gondermesidir. O
bizlere; Rabbimizin razi olacagi sozleri, amelleri ve inam§lan agiklar. Rabbimizin
gazabina sebep olacak sozlerden, amellerden ve inam§lardan da sakindinr. Allah
Teala §6yle buyurur: (Nitekim aramzda size ayetlerimizi okuyan, (sirkten ve
gunahlardan) anndiran, size Kitab'i ve hikmeti ogreten, bilmediginiz
seyleri size bildiren icinizden bir peygamber gonderdik. Oyle ise beni
zikredin ki ben de sizi anayim. Ve bana sukredin ve nankorliik etmeyin.)
(2/el-Bakara/ 151-152)
Allah, peygamberler gondermeyip kitaplar indirmeseydi, ademoglu hayvanlardan
daha a§agida olurdu. Fakat Allah, alemlere rahmet ederek dini gondermi§ ve her §eyi
aynntisiyla agiklami§tir. Dogru yolun i§aret ta§lanm belirlemi§tir. Saadete erenler
dogru yola koyulmu§ ve bedbahtlar da apagik delillere ragmen sapmi§tir. Allah;
rahmeti, hikmeti ve ilminin kemali geregi nefsi lslah igin ibadeti emretmi§tir. insanin
her yonlii annmasi ve egitiminin miikemmel olmasi igin namaz, zekat, orug, hacc ve
benzeri ce§itli ibadetler belirlemi§tir. Allah Teala §6yle buyurur: (Allah size giicliik
cikarmak istemez ama sizi iyice temizlemek ve uzerinizdeki nimetini
tamamlamak ister. Umulur ki sukredersiniz.) (5/el-Maide/6)
Hacc, islam'in esaslanndan bir esastir. Allah hacda, ihlas ve benzeri kalbi ibadetle
maddi, sozlii ve fiili ibadetleri bir araya toplami§tir. Hacc ve hacc zamamnda islam'in
en biiyiik esasi olan, Allah'dan baska ilah olmadigina ve Muhammed'in Allah'in
rasulii olduguna §ehadet; namaz, mal infaki, haccda kesecek kurbanhk (hedy)
bulamayan igin orug, iyiligi emretmek ve kotiiliikten sakindirmak, sabir, yumu§ak
44
huyluluk ve §efkat, merhamet ve iyiligi ogrenmek, nefisle miicedele etmek,
haramlardan sakinmak gibi ameller bir arada toplanmishr.
Hacc, Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem'in getirdigi dinin hak din olduguna
i§aret eden Allah'in en biiyiik ayetlerinden biridir. Qiinkii yeryiiziinde hicbir kuwet
hacilan; yeryiiziiniin her tarafindan ve her uyruktan, her tabakadan ve siniftan
insanlan §evk ve muhabbet dolu kalpleriyle boylesine bir araya toplayamaz. Oyle ki
onlar, yolculugun zorluklanndan zevk ahrlar. Ailelerinden, arkada§lanndan ve
vatanlanndan uzak kalsalar da sevinirler. Hacc giinlerinin hayatlannin en mutlu
giinleri oldugunu hissederler. Haccin yapildigi kutsal mekanlara saygi duyarlar.
ComertQe ve icjerinden gelerek hacc icm para harcarlar. iste buna, ismi yiice sifatlan
miibarek olan Allah'dan baska hie. kimse giig yetiremez. O, halili Ibrahim
aleyhisselam'a §6yle buyurur: (Ve insanlar arasinda hacci ilan et. Hem
yiiriiyerek, hem de her uzak yerden gelecek yorgun argin develer
iizerinde, kendilerine ait bir takim yararlan yakinen gormeleri, Allah'in
kendilerine nzik olarak verdigi kurbanhk hayvanlar iizerine belli
giinlerde Allah'in ismini anmalari icin sana gelsinler. Artik ondan hem
kendiniz yeyin, hem de yoksula, fakire yedirin.) (22/el-Hacc/27-28) ibni
Cerir, ibni Kesir ve diger bazi miifessirler ibni Abbas radiyallahu anhuma'nin §6yle
dedigini rivayet eder: "Allah, halili ibrahim aleyhisselam'a insanlar arasinda hacci
ilan etmesini emredince ibrahim aleyhisselam dedi ki: "Ey Rabbim! Sesim onlara
ula§mazken nasil insanlara bunu duyurayim?" Allah azze ve celle §6yle buyurdu: "Sen
seslen, onu ulastirmak bizim iizerimizedir." Bunun iizerine ibrahim aleyhisselam
yiiksek bir ye re Qikti. Bunun ta§ oldugu, Safa tepesi oldugu ve Ebu Kubeys dagi
oldugu soylenmistir. Ve §6yle dedi: "Ey insanlar! §iiphesiz Rabbiniz bir ev edindi.
Onu haccedin!" Denilir ki: Daglar boyun egdi ve yeryiiziiniin her yanina ula§ti. Allah
onu, rahimlerdekilere ve sulblerdekilere dahi duyurdu. Onu duyan ta§, agac. her §ey;
Kiyamet giiniine kadar Allah'in kendisine haccetmeyi takdir ettigi herkes "Lebbeyk,
Allahumme lebbeyk / Buyur, Allah'im buyur!" diyerek bu Qagnya cevap verdi.
Ey miisliiman!.. Haccinda niyetini Allah Teala'ya halis kil. Hacda yaptigin amellerde
Peygamberlerin Efendisi sallallahu aleyhi ve sellem'i ornek al. Allah Rasulii sallallahu
aleyhi ve sellem §6yle buyurmu§tur: "Hacc amellerinizi benden ahmz." Boyle
yap ki haccin makbul, sa'yin me§kur olsun. Ebu Hureyre radiyallahu anh der ki:
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'i §6yle buyururken i§ittim: "Kim hacceder de
fahi§ soz soylemez ve giinah i§lemezse annesinin onu dogurdugu gundeki
gibi giinahindan (kurtulmu§ olarak) doner." Bu hadisi, Buhari ve Muslim
rivayet eder. Yine Ebu Hureyre radiyallahu anh, Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder: "Umre, (diger bir) umreye kadar
aralarindaki (kucuk gunahlara) keffaret olur. Kabul edilmi§ bir haccin
kar§ihgi ise ancak cennettir." Bu hadisi de, Buhari ve Muslim rivayet eder. Ai§e
radiyallahu anha der ki: "Ey Allah'in Rasulii! Cihadi amellerin en faziletlisi olarak
goriirken biz cihad etmeyelim mi?" dedim. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem
§6yle buyurdu: "Fakat cihadin en faziletlisi kabul olunan bir hacdir." Bu
hadisi, Buhari rivayet eder.
Makbul bir hacc; hacc yapanin niyetini Allah'a has kildigi, haccin amellerini
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in siinnetine uygun yaptigi, giinahlardan ve
muslumanlara eziyet etmekten kacmdigi, kendisine helal olmayan vakitte e§iyle
ili§kiye girmedigi, dilini bos. ve batil sozden muhafaza ettigi, kazancimn helal yoldan
oldugu ve Allah'in kendisini muvaffak kilacagi olcude hayir igin harcamada
bulundugu bir hacdir. Hacda bu ozellikler bir araya gelirse o hacc makbul bir hacdir.
45
Hacc yapan ki§inin; yaptigi haccin diizgiin olmasi icm gereken bilgileri ogrenmesi,
haccin hiikiimlerini alimlere sormasi gerekir. Haccin erkanim yerine getirmeye azami
gayret goster ey haci!. Qiinkii hacc ancak onlarla sahih olur. Bu riikunler §unlardir:
Ihram. Bundan kasdedilen hacca niyet etmektir. Arafat'ta vakfe. Bu da haccin
riikunlerinin en biiyiigiidiir. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur:
"Hacc Arafat(ta durmak)tir." ifada (hacc) tavafi ve kuwetli gorii§e gore sa'y.
Hacc yapanin haccin vaciplerini de yerine getirmesi ve onlardan hicbir §eyi
terketmemesi gerekir. Haccin vacipleri sunlardir: ihrama mikattan girmek, giine§
batana kadar Arafat'ta durmak, Miizdelife'de gecelemek, cemreleri ta§lamak, sagi
kazitmak ya da kisaltmak, Mina'da gecelemek, hedy kurbani kesmesi gerekenin
kurban kesmesi ve veda tavafidir.
Bayram giinii (Zilhicce'nin onuncu giinii) Cemretu'l Akabe'yi ta§lama, kurban (hedy)
gereken icm kurban kesme, sagi kazitma veya kisaltma, ifada (hacc) tavafi ve ifrad ya
da kiran hacci yapanlardan onceden sa'y yapanlar haric, diger hacilar icm sa'y vardir.
Haci cemretu'l Akabe'yi ta§ladiktan ve kurban kestikten ya da sacmi tras. ettikten
sonra e§iyle iliskiye girmesi harig kendisi icm ihramin biitiin yasaklan kalkar.
Cemretu'l Akabe'yi ta§ladiktan ve ba§im tras. ettikten sonra Kabe'yi tavaf edip sa'y
yapinca da e§iyle iliskiye girmesi dahil ihramin biitiin yasaklan kalkar.
Hacc yapan ki§inin cokga hayir iskmesi, Cemretu'l Akabe'yi ta§lamaya ba§layincaya
kadar cokga telbiye getirmesi, gokga Kur'an okumasi ve dua etmesi; ozellikle de arafe
giinii dua etmesi miistehaptir. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur:
"Duanin en hayirlisi arafe giinii yapilan duadir. Benim ve benden onceki
peygamberlerin arafe giinii yaptigi en hayirh dua ise §udur: "La ilahe
illallahu vahdehu la §erike lehu, lehu'l mulkii ve lehu'l hamdii ve huve ala
kulli §ey'in kadir / Allah'dan ba§ka ilah yoktur; O, tektir ve ortagi yoktur;
miilk O'nundur ve hamd O'nadir ve O, her §eye giicii yetendir."" Hacc
yapan kimse dilini giybetten ve bo§ sozden muhafaza eder. Selef alimlerinden bazilan
ihrama girince sessiz bir canhya donii§iir, hayirdan baska bir §ey konu§maz ve
kendisini ilgilendirmeyen i§e kan§mazdi. Yine hacc yapan kimsenin, tartismadan,
kavgadan ve munaka§adan kaginmasi gerekir.
Miisliiman, vakti belirlenen tekbirleri getirmelidir. Bu tekbirin vakti, arafe giinii
sabah namazindan sonra ba§lar ve te§rik giinlerinin sonuncusunun ikindi vaktine
kadar devam eder. Hacc yapan kimse icm ise bayram giinii ogle namazindan sonra
ba§lar ve te§rik giinlerinin sonuncusunun ikindi vaktine kadar devam eder. Bu tekbir
su §ekilde getirilir: "Allahu ekber, Allahu ekber, la ilahe illallahu v'Allahu ekber,
Allahu ekber ve lillahi'l hamd." Hacc yapanin da, diger miisliimanlann da Zilhicce'nin
ilk on giiniinde her tiirlii hayra, salih amele ve iyilige ko§masi miistehaptir. ibni
Abbas radiyallahu anhuma der ki: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle
buyurdu: "tcinde salih amelin islendigi hicbir giin, Allah'a su giinlerde
(Zilhicce'nin ilk on giiniinde) islenen ameller gibi sevimli degildir." Bunun
iizerine dediler ki: "Allah yolunda yapilan cihad da mi ey Allah'in Rasulii?" Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem de "Mali ve caniyla cihada cikip sonra (bunlan
kaybeden) hicbir seyle geri donmeyen adam haric, Allah yolunda cihad
da" buyurdu. Bu hadisi, Buhari rivayet eder.
(Rabbinizin bagisina ve takva sahipleri icin hazirlanmis olup genisligi
gokler ve yer kadar olan cennete kosun.) (3/Al-i Imran/133)
46
Allah, beni ve sizi Yiice Kur'an ile miibarek eylesin...
Alemlerin Rabbi olan Allah'a hamdolsun. O, Rahman ve Rahim'dir. Din giiniiniin
sahibidir. Rabbime hamdeder, yiice nimetleri ve biiyiik ihsani icm O'na sukrederim.
§ehadet ederim ki Allah'dan baska ilah yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur. Giic. ve
kuwet sahibidir. Ve §ehadet ederim ki nebimiz ve efendimiz Muhammed O'nun kulu
ve rasuliidiir. O, dogm ve giivenilir bir kimsedir. Allah'im!.. Kulun ve rasuliin
Muhammed'e, ailesine ve turn ashabina salat ve selam eyle; onlan miibarek kil!..
Bundan sonra... Allah Teala'dan hakkiyla korkun ve O'na itaat edin. Allah'in
kurallanna saygi duyun ve asla O'na isyan etmeyin. Ey miisliimanlar! Zilhicce ayinin
ilk on giinii, Allah katinda giinlerin en faziletlisidir. Allah Teala bu giinleri Kitabi'nda,
ibni Abbas radiyallahu anhuma'nin tefsir ettigi gibi, "bilinen giinler" olarak
adlandirmistir. Bu giinlerde; camilerde ve yollarda, Qar§ilarda ve pazarlarda Allah'i
zikretmek miistehaptir. Bu on giinde arafe giinii de vardir. Ey musluman!. Arafe giinii
Arafat'ta vakfe yapma imkanin olmasa da Allah senin icm arafe giinii orucunu me§ru
kilmistir. Ebu Katade radiyallahu anh §6yle der: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sell em
arafe giinii orucu hakkinda sorulunca §6yle buyurdu: "Gecmis senenin ve gelecek
senenin giinahlarina keffaret olur." Bu hadisi, Muslim rivayet eder. ibni Omer
radiyallahu anhuma, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet
eder: "Kendisinde salih am el islenen hicbir giin yoktur ki bu on giinden
Allah'a daha sevimli ve Allah katinda daha biiyiik olsun. O giinlerde
tesbih etmeyi, hamdetmeyi, kelime-i tevhid ve tekbir getirmeyi cokca
yapin." Bu hadisi, imam Ahmed rivayet eder. ibni Omer ve Ebu Hureyre (Allah
onlardan razi olsun) gar§iya Qikar ve tekbir getirirlerdi. insanlar da onlann tekbir
getirmesiyle tekbir getirirlerdi. Bu hadisi, Buhari rivayet eder.
Ey hacilar! Allah Teala §6yle buyurur: (Hacc, bilinen aylardadir. Kim o aylarda
hacca niyet ederse, hacc esnasinda kadina yaklasmak, giinah sayilan
davramslara yonelmek, kavga etmek yoktur. Ne hayir islerseniz Allah
onu bilir. Ahiret icin azik edinin! Bilin ki azigin en hayirhsi takvadir. Ey
akil sahipleri! Benden sakimn!) (2/el-Bakara/i97) islam'in ornek adabina ve
yiiksek ahlakina sanhn. Hacci; hayatimzin kalan kismi icm bir donii§ noktasi,
gelecekteki i§leriniz igin dogruluk ve takva, gegmi§te i§lediginiz giinahlar igin bir
pi§manhk kihn. Allah'a hamdedin; giivenlik ve iman nimeti igin; emrinize verdigi
vasitalar, bol bol ihsan ettigi nziklar, kolayla§tirdigi ibadetler ve
taatlar, uzakla§tirdigi cezalar ve belalar igin O'na §iikredin.
Allah'in kullan!.. (Muhakkak ki Allah ve melekleri peygambere salat
ederler. Ey iman edenler! Siz de O'na salat ve cokca selam eyleyin.) (33/el-
Ahzab/56)
47
Hacc Sonrasi ne Yapmali?
§eyh Salah el-Budeyr
17.12.1422 hicri
Allah'a hamdolsun. Rahmeti her §eyi ku§atan ve nimetleri kullan iizerine yagan
Allah'a hamdolsun. Nimetleri dolayisiyla O'na hamdederiz. §ehadet ederim ki
Allah'dan baska ilah yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur. Her emzikli kadinin korkudan
kucagindaki cocugu dii§iirecegi Kiyamet giinii soyleyeni kurtaran bir §ahitlik ile buna
§ehadet ederim. Ve §ehadet ederim ki nebimiz Muhammed O'nun kulu ve rasuliidiir.
Allah'in dini O'nunla yiikselmistir. Allah O'na, ailesine ve ashabina hacca gelenler
hacc ibadetinin yapildigi mekanlarda ibadet ettikge salat ve selam eylesin...
Bundan sonra... Ey muslumanlar!.. Allah'dan hakkiyla korkun. Ciinkii Allah'dan
hakkiyla korkmak, en karh vasiftir. O'na isyan etmekten sakinin. Allah'in emrinde
ihmalkar davranan ve onu yerine getirmeyen bir kul hiisrana ugramistir. (Ey iman
edenler! Allah'dan korkun ve dogru soz soyleyin! (Boyle yaparsaniz)
Allah islerinizi diizeltir ve giinahlarmizi bagislar. Kim Allah ve Rasulune
itaat ederse biiyiikbir kurtulusa ermis olur.) (33/el-Ahzab/70-7i)
Ey muslumanlar !.. Kulun Rabbine ibadeti, O'na boyun egmesinin simgesidir.
Samimiyetinin delili ve teslimiyetinin gostergesidir. Apagik bir §eref ve oviiniilecek
bir iistiinliiktiir. Kulluk, makamlann en §ereflisidir, gayelerin en yiicesidir.
Muhammed Mustafa sallallahu aleyhi ve sellem kendisi ic,in diger makamlar ve
dereceler arasindan kullugu secmistir. Ebu Hureyre radiyallahu anh §6yle der:
"Cebrail, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'in yanina gelerek oturdu ve semaya dogru
bakti. Tam o sirada bir melek iniyordu. Melek inince §6yle dedi: "Ey Muhammed!..
Beni sana Rabbin gonderdi. Seni melek bir nebi mi yapsin, kul bir rasiil mii?" Cebrail
dedi ki: "Rabbin ic,in algak goniillii ol ey Muhammed" Bunun iizerine Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurdu: "Bilakis kul olan bir rasiil (yapsin)."
Bu hadisi, imam Ahmed sahih bir senedle rivayet eder.
Ey muslumanlar !.. Gectigimiz bir kac, gun icmde hacilar, en biiyiik ibadetlerden birini
gerQekle§tirdiler. Mikat mahallinde, diki§li elbiselerinden soyundular. Arafat
bolgesinde giinahlardan kusurlardan utanarak siiziildiiler. Biitiin sesler, her tiirlii
dilde Allah'a ihtiyacini haykirdi. Gecelemek igin ruhlar Miizdelife'ye yoneldi ve
insanlar bundan sonra Cemre'leri ta§lamaya, Kabe-i Mu§errefe'yi tavaf etmeye ve
Safa ile Merve arasinda sa'y yapmaya akin etti. Biitiin bunlar yolculuklann en
gorkemlisinde ve seyahatlann en guzelinde gerQekle§ti. Ve hacilar bunun sonrasinda
Allah'in ihsamndan kendilerine verdigi ile sevinerek geri dondii. (De ki: Ancak
Allah'in liitfu ve rahmeti ile, yalniz bunlarla sevinsinler. Bu, onlarin
topladiklanndan daha hayirhdir.) (io/Yunus/58) Diinyadan ve diinya
nimetlerinden; sonunda yok olacak gegici bir hayalden ve musibete ugramasi
muhtemel az bir eglenceden ba§ka bir §ey olmayan diinya Qikarlanndan daha
hayirh... Hacilara, yaptiklan hac, ibadet edenlere ibadetleri ve gayretleri kutlu olsun.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in Rabbi azze ve celle'den rivayet ederek
soyledigi su sozii ile onlara mujdeler olsun: "Kulum bana bir karis yaklasirsa
ben ona bir arsin yaklasinm. O bana bir arsin yaklasirsa ben ona bir
kulac yaklasinm. O bana yuruyerek gelirse ben ona kosarak gelirim." Bu
hadisi Buhari rivayet eder.
48
Ey Beytullah'i haccetmeye gelen hacilar! Allah'in sizlere nasip ettigine §iikredin.
Sizlere bagi§ladigi nimetler icm O'na hamdedin. O'nun ihsani iizerinize yagmi§ ve
hayn kesintisiz olarak gelmistir. ihsani her §eyi ku§atmi§, liitfu kemale ermis. ve
bagi§i tam olmusUir. (Nimet olarak size ulasan ne varsa, Allah'dandir.)
(i6/en-Nahl/53) (Allah'in nimetini saymaya kalksaniz, onu sayamazsiniz.
Hakikaten Allah cok bagislayan ve cok esirgeyendir.) (i6/en-Nahl/i8)
Ey Beytullah'in hacilan!.. Rabbiniz hakkinda en giizel §eyleri diisuniin ve her hayri
O'ndan bekleyin. Haccimzin kabul edilmesi ve giinahlannizin silinmesi yoniinde
Allah'dan iimidinizi kuwetli tutun. Kutsi hadiste §6yle buyurulur: "Allah Teala
buyurdu ki: "Ben kulumun hakkimdaki zannindayim." Bu hadisi Buhari ve
Miislim rivayet eder. Cabir radiyallahu anh, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'in
oliimiinden tic. giin once §6yle buyurdugunu rivayet eder: "Sizden biriniz ancak
Allah azze ve celle'den giizel seyler umarak olsiin." Bu hadisi Miislim rivayet
eder. Hakim'in rivayet edip sahih oldugunu belirttigi bir hadiste de Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Allah hakkinda giizel zan beslemek
ibadetin giizelligindendir."
Ey miisliimanlar!.. Ey gagnya uyarak diinyanin her yontinden Beytullah'i haccetmeye
gelenler!.. Haccin yapildigi kutsal mekanlarda durduktan ve hac ibadetlerini eda
ettikten sonra iste hacciniz tamamlandi ve iilkelerinize donme hazirhgi yapiyorsunuz.
Haramlarla hayatinizi kirletmekten, utanc. verici ve chkin davram§lar yapmaktan
sakinin. (tpligini saglamca biiktiikten sonra, coziip bozan kadin gibi
olmayin.) (i6/en-Nahl/92) Beceriksiz, ahmak ve zihni bulanik bir kadin... Yiiniinii
egirmek igin sabah-ak§am gah§ir. Saglam ve diizgiin bir ip elde ettikten sonra
doniiverip biiktiigii ipin tellerini agarak saglamhgini bozar. Yaptigi isten, yiik ve
zorluktan ba§ka bir §ey elde etmez. i§te siz de bu kadin gibi olmaktan; yaptiginizi
yikmaktan, topladiginizi dagitmaktan ve saglamlastirdiginizi bozmaktan sakinin.
Ey Beytullah'in hacilan!.. Hayatimzda beyaz ve tertemiz bir sayfa agtiniz. Hac
yaptiktan sonra tertemiz elbiseler giydiniz. Bundan sonra a§agihk davram§lara, adi
i§lere ve Qirkin amellere donmekten sakinin. Arkasindan iyilik gelen bir iyilik ne
giizeldir! iyilikten sonra isknen kotiiliik ise ne kadar gok girkindir!
Ey muslumanlar !.. Kabul edilmis. bir haccin bir takim alametleri, kabul edildiginin
bazi belirtileri vardir. Hasan el-Basri rahimehullah'a "Kabul edilmis. hac nedir?" diye
sorulur. §6yle der: "Diinyadan beklentini keser ve ahireti arzular bir halde donersin."
Hacciniz; helak edici §eylerle aramzda engel olsun. Hayirlannizin artmasina ve salih
amel i§lemenize vesile olsun. Bilin ki mii'min igin ecelinin gelmesinden ba§ka salih
amel i§lemenin sonu yoktur.
Ey miisliimanlar!.. Hac yapan ki§inin en giizel ahlakla, agirba§hhkla, vakarla ve
namusla, sevilen nitelikler ve degerli karakterlerle geri donmesi ne giizel!.. Hac yapan
ki§inin arkada§lanna giizel muamele ederek, gocuklan ile iyi geginir bir halde, kalbi
temiz olarak; hak, adalet ve dogruluk yoluna koyulmu§ ve iginde gizledigi, di§a vuran
halinden daha hayirh bir §ekilde donmesi ne giizel!.. §iiphesiz kim hacdan sonra bu
giizel sifatlarla iilkesine donerse i§te o, gergekten hacdan; haccin sirlanndan,
derslerinden ve etkilerinden faydalanmi§tir.
Ey miisliimanlar!.. Hac yapan ki§inin telbiye getirerek hacca ba§lamasindan haccini
bitirinceye kadar yaptigi biitiin ameller Allah'i tammasi; O'nun haklanni ve
ilahhginm ozelliklerini, O'ndan baskasinin ibadete layik olmadigini hatirlamasidir.
49
Nefislerin yalnizca Allah'a teslim edilecegini, yiizlerin O'na dondiiriilecegini; biitiin
yaratiklannin ihtiyaglan gidermede, kotiiliiklerden korunmada, sikinti aninda yardim
istemede Allah'a muhtac. oldugunu hatirlar.
Bundan sonra hac yapan ki§i nasil olur da dua, yardim isteme, kurban, adak ve
(yalniz O'na mahsus olan) Allah'in haklanndan birini baskasi ic,in yapabilir?! Yaptigi
hacdan sonra bu ac,ik §irki ve girkin ameli i§leyen birinin haccindan ne kalir?!
Ey miisliimanlar!.. Hac yaptiktan sonra sihirbazlara ve falcilara giden, burglardan
haber verdigini one siirenleri ve miineccimleri (yildizlardan haber verenleri)
dogrulayan, agaglardan bereket uman ve ta§lara el siiren; muska ve nazarlik takan
kimsenin hacci nerede kalir?!
Ey miisliimanlar!.. Hac yaptiktan sonra namazlan ihmal eden, zekati vermeyen, faiz
ve riisvet yiyen, icki ve uyu§turucu kullanan, akrabalik baglanni koparan ve
giinahlara dalan kimsede haccin etkisi nerede kalir?!
Ey Beytullah'in hacilan! Ey Beytullah'i haccederken ihramin haramlanndan
sakinanlar! §iiphesiz devamli, omiir boyu haram olan bir takim §eyler de vardir.
Onlara yakla§maktan ve onlan iskmekten sakinin. Allah azze ve celle §6yle buyurur:
(I§te bunlar Allah'in koydugu sinirlardir. Sakin onlan a§mayin. Kim
Allah'in sinirlanni a§arsa i§te onlar zalimlerdir.) (2/el-Bakara/229)
Ey miisliimanlar!. Cagnsina katilarak hacda Allah'in emrini yerine getiren ki§i, nasil
olur da ondan sonra kendisinden baska din kabul edilmeyen, Allah'in Dini'ne ters
dii§en bir sese, bir mezhebe, bir ilkeye ya da gagrrya katihr?!
Hacda Allah'in gagnsina katilan nasil olur da daha sonra Allah'in §eriati'ndan
baskasina basvurur ya da hiikmiine boyun eger?! Hacda Allah'in buyruguna katilan
her zaman ve her yerde nereye giderse gitsin ve nerede konaklarsa konaklasin
emirlerini yerine getirerek buyruguna katilmahdir. Bunda zerre kadar tereddiit
etmemeli ve dii§iinmelidir.
Ey Allah'in kulu! Ey bu giinleri giinah ve isyan icmde gegiren! Ey hayir ve rahmet
mevsimlerini eglence ve kotii davram§larla gegiren! Hacilann, umre yapanlann ve
ibadet edenlerin agilan ellerini ve annmasini, dua edenlerin agilan ellerini ve tevbe
edenlerin gozya§lanni gormedin mi?! Telbiye getirenlerin, tekbir ve kelime-i tevhid
getirenlerin seslerini duymadin mi? Sana ne oluyor ki, kesinlikle diinyadaki giinlerin
en hayirhlan gelip-gegerken sen heva ve hevese baglanmis. duruyorsun!..
Ey giinahlar arasinda gidip-gelen ve "Bugiin ya da yann tevbe edecegim" diyen ki§i!
Ey kalbi hevalara sagilan, cahillikle ta§la§an ve §ehvetlere baglanan ki§i!.. Kabirde
yalniz ba§ina yatacagin geceyi hatirla! Zaman varken tevbe etmekte acele et! Vakit
gechmeden kacudiklanni yakala! Giinahlan ve hatalan terket! Bil ki Allah, geceleyin
giinah iskyenin tevbe etmesi ic,in giindiiz elini agar. Ve giindiiz giinah i§leyenin tevbe
etmesi icm gece elini agar.
Ey ce§itli ibadetler arasinda dola§an kimse! Dogru yolda sabit kal ve ibadete devam
et!.. Sen ebedi kalacagin bir diinyada degilsin. Riyadan da sakin! Ciinkii kiigiik bir
ameli niyet yiiceltebilir ve biiyiik bir ameli niyet kiicultebilir. Selef alimlerinden biri
^oyle der: "Amelinin miikemmel olmasi kimi sevindirirse niyetini giizel yapsin."
Ibadetinin kabul edilmemesinden kork ve endi§e duy! Nebi sallallahu aleyhi ve
50
sellem'in e§i Ai§e radiyallahu anha der ki: "Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'e §u
ayeti sordum: (Ve Rablerine donecekleri icin yapmakta olduklari i§leri
kalpleri carparak yapanlar,) (23/el-Mu'minun/6o) Dedim ki: "Onlar, icki icenler
ve hirsizhk yapanlar mi?" Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurdu: "Ey
Siddik'in kizi! Bilakis onlar; oruc tutan, namaz kilan ve sadaka
verenlerdir. Onlar (bu amellerin) kendilerinden kabul edilmemesinden
korkanlardir. (t§te onlar, iyiliklere ko§u§urlar ve iyilik icin yan§irlar.)"
(23/el-Mii'minun/6i) Bu hadisi; Tirmizi rivayet eder. Her haliikarda Allah'dan
korkun ey Allah'in kullan! Hakk Teala'nin Kitab-i Miibin'deki su ayetini hatirlayin:
(Allah, ancak muttakilerden (kendisinden korkup cekinenlerden) kabul
eder. (5/el-Maide/27)
Allah beni ve sizleri Kur'an ve siinnet ile miibarek kilsin. Beni ve sizleri, onlardaki
ayetler ve hikmet ile faydalandirsin. ishtiginiz bu sozleri soyler; Allah'dan kendim
ic,in, sizler icm ve tiim miisliimanlar ic,in her tiirlii giinah ve hatadan bagi§lanma
dilerim. Siz de ondan bagi§lanma dileyin. §iiphesiz O Qokga bagi§layan ve merhamet
edendir.
Liitfuna siginam banndiran Allah'a hamdolsun. §ehadet ederim ki Allah'dan baska
ilah yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur. O, hastahgi nedeniyle iimidini kesenlere ihsani
ile §ifa verendir. Ve §ehadet ederim ki nebimiz Muhammed, O'nun kulu ve rasuliidiir.
Kim O'na tabi olursa hayir ve hidayet iizere olur. Kim de O'na isyan ederse sapikhk ve
a§agihk icmde olur. Allah O'na, ailesine ve sahabilerine cokga salat ve selam eylesin.
Bundan sonra... Ey miisliimanlar!.. Allah'dan hakkiyla korkun! Ciinku Allah'dan
hakkiyla korkmak en iyi aziktir ve ahirette en iyi sondur. Bilin ki diinya, bir yans.
alamdir. Bir grup insan yansta one gegerek kazanir. Digerleri geride kahp kaybeder.
Allah; bakip dii§iinen, dii§iiniip ibret alan, goriip sabreden kula rahmet etsin. Ancak,
iistiinlugiinii bilen ve sonunu bekleyen hak iizere sabreder: (Akibet hie §iiphesiz
takva sahiplerinindir.) (n/Hud/49)
Alah'in kullan! Sizler diinyada oliimler ve belalarla kar§i kar§iyasimz. Siz, sizden
oncekilerin halefleri ve sizden sonra geleceklerin seleflerisiniz. Zamanimzin kiymetini
bilerek onu degerlendirin. Neflslerinizle miicadele edin. Qiinkii nefisle miicadele
ibadet ehlinin niteligidir. Ziihd ehlinin sermayesidir. Nefislerin diizelmesinin
eksenidir. Orta yolu tutun ve dogruya yakin olani arayin. Sabah vaktinden, ak§am
vaktinden ve bir miktar da gecenin son kismindan yararlamn.
Ey miisliimanlar!.. Ey haccini eda edenler!.. Allah size Medine'ye gelmeyi nasip etti.
Bu miibarek topraklara ayak basarken en degerli iki ayagin bastigi toprak oldugunu,
insanlann ve cinlerin efendisi Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem'in iizerinde
ya§adigi belde oldugunu hatirlayin. Mutlaka O'nun siinnetini ogrenin. Hayatim
okuyun. O'nun yolundan yiiriiyiin ve hidayetine tabi olun. O'nun metodu ile yetinin.
Sizin ic,in arzu edilen bu hedef ancak Allah'in yardimi ile gerc,ekle§ir. (Kim Allah'a
simsiki tutunursa, §iiphesiz o kimse dogru yola iletilmi§ olur.) (3/Al-i
Imran/101)
Ey Beytullah'in hacilan!.. Hacciniz ilk fethiniz ve uyanismrzin miijdesi olsun. Yeniden
dogumunuz ve samimi iradenizin adresi olsun. Allah haccinizi ve sa'yimzi kabul etsin.
Allah bu miibarek giinleri daha nice yillar islam Ummeti izzetli ve §erefli, muzaffer ve
kuwetli olarak bizlere nasip etsin.
51
Allah'im! Hacilardan, haclanni kabul eyle! Allah'im! Hacilardan, haclanni ve
sa'ylanni kabul eyle! Allah'im! Haclanni kabul edilmi§, sa'ylanni 6viilmii§ ve
giinahlanni bagi§lanmi§ kil! Allah'im! Hacilann Qabalanni kabul eyle ve anndir.
Derecelerini yiikselt. Onlan beklentilerine ve hayirlanna ula§tir. Allah'im!
Yolculuklanni mutlu ve ulkesine d6nu§iinii 6viilmu§ kil! Allah'im! Hacilann
yolculugunu kolayla§tir ve onlan turn tehlikelerden koru! Allah'im! Onlan kendilerine
eziyet veren §eylerden de koru! Onlara zarar veren §eyleri onlardan uzakla§tir.
Allah'im! Onlan giivenlik, rahat ve huzur icmde kil! Allah'im! Onlan ailelerine,
vatanlanna ve sevdiklerine sag-salim kavu§tur.
52
Ummetin Hali ve Islah Qagnlan
§eyh Salah el-Budeyr
06/02/1423 Hicri - 19/04/2002 Miladi
Hiikiim veren ve hiikmiinii saglam kilan, helali ve harami belirleyen Allah'a
hamdolsun. Ogrettigi ve tamttigi, dininde anlasriir kildigi §eyler icm O'na
hamdederim. §ehadet ederim ki Allah'tan baska ilah yoktur. O, tektir ve ortagi
yoktur. Kitabi ile dinin kurallanni hazirlamis. ve onu, biitiin milletlere hidayet olarak
indirmistir. Ve §ehadet ederim ki; Muhammed, O'nun kulu ve rasuliidiir. Hak bir din
ve miikelleflerine kar§i ho§goriilii bir §eriat ile, arap ve acem, biitiin alemlere rahmet
olarak gonderilmistir. insanlan ona davet etmi§, delilleri ile onu savunmu§, kesin
hiikiimleri ile onu korumu§tur. Muhaliflerin hicbir delilini birakmadan hepsini
curiitmus. ve inkar edenlerin §uphelerine cevap vermistir. Allah O'na, ailesine ve
ashabina, bu yolda onlara uyanlara ve bu goru§e mensup olanlara Qokga salat ve
selam eylesin.
Bundan sonra... Ey Allah'in kullan!.. Allah'tan hakkiyla korkun! Qiinkii Allah'tan
hakkiyla korkmak (takva), en iyi azik ve ahiret icm en giizel sondur.
Ey Miisliimanlar!.. Milletler; izzet ve zillet, gokluk ve azhk, zenginlik ve fakirlik, bilgi
ve iiretim, cahillik ve helak gibi yaygin ve farkh haller arasinda, ge§itli donemler ve
tabakalar igerisinde doniip durmaktadir. §uurlu milletler ne kadar sikinti Qekerse
Qeksin, ba§ina ne bela gelirse gelsin ve ne kadar dii§manlann tuzagiyla kar§ila§irsa
kar§ila§sin; Qabucak gafletten kurtulur ve uykusundan uyanir. Hicbir hain kendisine
kar§i Qikmaya cesaret edemesin ve hicbir hilekar du§man ona zarar veremesin diye
kendini gucjendirmek iizere bozulan yonleri diizeltir ve eksikliklerini tamamlar.
islam iimmeti bugiin, diizenini bozan ve birligini dagitan Qetin sava§lar ile kar§i
kar§iyadir. Hicbir mii'mine acimayan, kafir, facir, hain, diizenbaz ve hilekar bir
kavmin yiiriittiigii girkin sava§larla kar§i kar§iyadir.
i§te miibarek Filistin... Sabah-ak§am felaket acisi ve facia sancisi, trajedi goriintiileri
ve gile manzaralan, kucuklerin bagn§alan, i§kence ve ku§atma Qighklan, dul
kadinlann kederleri ve yetimlerin inlemeleri ile ya§amakta... Pe§pe§e kefenlenmis.
insan saflan arasinda sabahlayip- ak§amlamakta ve cenazeleri defnetmekte... Evler
yikilmi§, camilerin kutsalhgi Qignenmi§... Kalpleri yaralayan, cigerleri pargalayan ve
deh§etiyle yiirek iirperten biiyiik olaylar!.. Miisliimanlara seslenen, onlan sava§a ve
yardim cagiran olaylar... Bu gagnya katilan yok mu?.. O kanlar ve cesetler icm bir
§eyler yapan yok mu?..
Sayi bakimindan insanlann en cogu ve kaynak bakimindan en zengini olduklan halde
karde§lerini; tanklara ve ve zirhh araglara, fiizelere ve ugaklara hedef olarak; kafirlere
ve zalimlere lokma olarak sapikhk Qetesine, zalim ve i§galci Yahudilere, azgin
nefislere ve uluyan kurtlara teslim etmek Miisliimanlara yakisu mi?..
Ey Miisliimanlar!.. Bu olaylar ve goriintiiler; Miisliimanlann durumlanni gormeleri,
ibret almalan ve uyanmalan igin bir firsattir. Ya§adiklan iiziicii olaylardan dersler ve
ibretler Qikanrlar. Gegici ve anlamsiz tepkilerden, giigsiiz ve bo§ sloganlardan uzak;
zafere ve ba§anya gotiirecek faktorler iizerinde dururlar. Ya§antilanm diizeltir, zillete
ve hezimete gotiiren etkenlerden uzakla§irlar.
53
Ey Miisliimanlar!.. islam iimmeti bilmelidir ki, kendisine isabet eden ancak,
Hiikiimdarlar Hiikiimdan Allah'a kar§i kusurlan nedeniyledir. §eriatiyla hiikmetme,
hiikiimlerine ve ogretilerine saygi duyma, sinirlanni a§mama gibi konulardaki ihmali
nedeniyledir. Ummeti icmden kemiren, geng erkeklerini ve gene, kizlanni yiyip bitiren
kotiiliik riizgarlanna ve batihlashrma Qabalanna kar§i koymamasi nedeniyledir.
islam iimmeti; kendisine emanet edilen en biiyiik ve en degerli emanete; dinin
muhafazasina ve batihlastirmaya direnme gorevine ihanet ettiginden beri, yeni
yeti§en nesilleri arasinda yoldan sapma Qigliklan duyar olmu§tur.
Ey Miisliimanlar!.. Basiretle bakan ki§i; islam'in ilkeleri ve degerleri ile
Miisliimanlann bugiinkii hali arasindaki biiyiik farki goriir. §unu agikga ifade etmek
gerekir ki; iimmet, hem bugiiniinii hem de yannini etkileyen biiyiik kusurunu ve
tehlikeli ihmalini gormedikge, durumunu gozden gechme ve diizeltme gorevini yerine
getirmedikge; i§gal edilen topraklanni ve gasbedilen mallanni geri almaktan
bahsetmek, saldinlar zincirinin online gecmekten bahsetmek, hayale kapilmaktan ve
iimmetin iizerinde sonu gelmeyen kotii etkiler birakacak bir kandirmacadan ote bir
§ey olamaz!..
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in sahabileri Uhud Sava§i'nda O'nun bir emrine
muhalefet ettiler de ba§lanna neler geldi. Ya bizim sonucundan korktugumuz sayisiz
kotiiluklerimize ve apagik muhalefetlerimize ne demeli?!.
Ey Miisliimanlar!.. islam iimmeti §ayet Allah'in yardimini ve destegini istiyorsa,
olaylann akisma yeniden etki etmeyi istiyorsa; islam iilkelerindeki ya§am §eklini
islam dinine gore yeniden diizenlemelidir. Diinyayi din ile idare etmeli,
bozgunculann etkisini silmeli, §er kaynaklanni kurutmah ve fesat aracjanni yok
etmelidir. Hedeflerini gergeklestirmek, giiciinii kurmak ve hazirlamak igin gali§mali;
akide ve ahlak yoniinden, toplumsal ve ekonomik agidan durumunu kapsamh bir
§ekilde diizeltmeye gayret etmelidir ki; meydan okumalar ve entrikalar kar§isindaki
direni§i, zillet ve bozgunlar zincirine doniismesin!..
Gergek lslah; anhk etkilerin veya geli§en olaylann harekete gegirdigi bir lslah degildir.
Bilakis; saglam bir imandan ve samimi bir inanctan; her kulun, Rabbinin kendisine
gozetme gorevi verdigi her §eyden sorulacagi giinde, Allah azze ve celle oniindeki
sorumlulugunu hissetmesinden kaynaklanan bir lslahtir.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Hepiniz bir ^obansiniz ve
elinizin altindakilerden sorumlusunuz. tnsanlarin ba§indaki emir
onlann cobanidir ve onlardan sorumludur. Erkek, ev halkimn cobanidir
ve onlardan sorumludur. Kadin, kocasimn evinin ve cocugunun
cobanidir ve onlardan sorumludur. Kole, efendisinin malinin cobanidir
ve ondan sorumludur. Dikkat edin; hepiniz cobansimz ve hepiniz elinizin
altindakilerden sorumlusunuz." Bu hadisi, Buhari rivayet eder.
Ey Miisliimanlar!.. Yahudiler, Hristiyanlar ve dinsizlerden olu§an din dusmanlan
islam'i hayattan uzaklastirmak, uygulamadan kaldirmak, ikinci plana atmak ve
simrlandirmak, islam diinyasim batih bir hayata uymaya boyun egdirmek igin plan
yapmada higbir giri§imden geri durmamaktadir. Bir takim bati hayrani fasiklar ve
laik miinafiklar da bu konuda onlara destek vermektedir. Kur'an ve Siinnet'in
naslanni tevil ederek ve egip biikerekler. islam alimlerine dil uzatirlar. iyiligi
emreden ve kotiiliikten sakindiran davetcttere saldirarak onlan alaya ahrlar ve
kendilerinde olmayan §eylerle onlan itham ederler. Kadin ve erkegin aym ortami
54
paylasmasina, kadin ozgiirliigiine ve erkegin kadin iizerindeki idareciliginin bir
kenara atilmasina gaginrlar.
Karma§a Qikaran ve rahatsizlik yaratan, aynlik tohumlan eken koyu bir cahillige ve
kotii dii§iincelere sahiptirler. Miinafikligin yuvalandigi kalpleri iizerine lslah elbisesi
giyerler. Onlar; temizlik, iffet ve haya agacindan olgunlasmadan diisup atilmi§;
curumii§, kokmus. ve bozulmus. meyve gibidir; onlardan ne fayda gelir?!.
Yeryiiziinde bozgunculuk yaparlar ve lslah etmezler. (Onlara; "Yeryuzunde fesat
cikarmayin" denildigi zaman, "Biz ancak lslah edicileriz" derler. Dikkat
edin; gercekten onlar bozgunculuk edenlerin ta kendileridir, fakat
farketmezler.) (2/el-Bakara/n-i2)
islam iimmeti lslah metodunu ve aracjanni ararken, diismanlann elinde egitilen ve
lslah iddiasinda bulunanlardan mutlaka sakinmalidir. Qiinkii iimmet onlann
gabalanndan aci meyvelerden, fikirlerinden de dikenler ve helaktan baska bir §ey
devshmemistir. islam iimmetine dii§en gorev, felakete sebep olmasindan
korkulmayan giivenilir alimlerin gorii§lerine basvurmaktir. Onlar iimmetin kalbidir.
Ummetin akidesinin koruyuculandir. Boylece Qoziim me§ru olur. Soylemler,
pesmden gidilen bir goriis. iizerinde toplanir.
Allah azze ve celle, Belkis Melikesi'ni anlatarak §6yle buyurur: (Dedi ki: "Ey ileri
gelenler! Benim bu i§im hakkinda bana goru§ belirtin. Ben, sizler
yanimda olmadikca hicbir i§e kesin karar vermi§ degilim.) (27/en-
Neml/32) Sahih-i Buhari'de de §u eser rivayet edilir: "Nebi sallallahu aleyhi ve
sellem'den sonra, mubah olan konularda en kolayini almak igin imamlar (idareciler),
ilim ehlinden giivenilir insanlarla isti§are ederdi. Eger konu, Kur'an ve Siinnet
tarafindan aQiklanmi§sa, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'e uyar, o gorii§ii atlayip
ba§ka bir gorii§e gegmezlerdi." Omer ibnu'l Hattab radiyallahu anh §6yle der: "Bir
ki§inin gorii§ii bir ip gibidir. iki ki§inin gorii§ii, biikiilmemi§ iki ip gibidir. Uc. ki§inin
gorii§ii ise sicim gibidir."
Ey Miisliimanlar!.. Hastahgin sirnni, hatalara ve bo§vermi§lige yolagan nedenleri
bilmekle birlikte bunlan gidermeye ve onlemeye Qah§mak, lslah aracjannin en
onemlilerindendir. Yeterli bilgiye sahip olmayan, guvenilmez ve giigsiiz kimselerle
gah§mak; egiliminden, dii§iincelerinden ve baghhgindan emin olunmayan insanlara
i§leri sunmak bozulmamn kaynagidir; insanlann ve iilkelerin yikimidir. Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Emanet kaybolunca Kiyamet'i
bekle!" Denilir ki: "Ey Allah'in Rasulii! Emanetin kaybolu§u nasil olur?" §6yle
buyurur: "t§, ehlinden ba§kasina havale edilirse Kiyamet'i bekle!" Bu hadisi,
Buhari rivayet eder.
ibni Battal §6yle der: "i§i ehlinden ba§kasina havale etmenin anlami sudur: Allah,
imamlan (devlet baskanlanni) kullan iizerine emanetgi kilmi§ ve kullanna, onlara
nasihati farz kilmi§tir. Bu nedenle imamlann da, din ehlini idareci yapmalan gerekir.
Din ehlinden baskasini goreve getirirlerse, Allah Teala'nin kendilerine verdigi
emaneti kaybetmis. olurlar."
Allah'in; halifelik, bakanhk, valilik, hakimlik, ba§kanhk ya da komutanhk gibi
Miisliimanlann i§lerinden birine idareci kildigi her bir kimsenin salih yardimcilar ve
nasihat eden bir cevre edinmesi gerekir. Onu iyilige ve dogruluga te§vik eder,
azginhktan ve kotiiliikten sakindinrlar. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle
55
buyurur: "Allah'in gonderdigi her nebinin ve ondan sonraki her halifenin
mutlaka iki cevresi vardir: Ona iyiligi emreden ve kotiiliikten sakindiran
bir cevre ve onun durumunu bozmaktan hie geri kalmayan bir cevre.
Onlarin serrinden korunan korunmustur." Bu hadisi, Buhari ve Nesai rivayet
eder. nesai'nin rivayetinde §u ziyade vardir: "O, o ikisinden hangisi kendisi
uzerinde iistiinliik saglarsa ona meyleder."
Ey Miisliimanlar!.. islam iimmeti Qareler ve Qikis. yollan ararken, fasiklann ve bilgisiz
insanlann onemli konularda konu§masim engellemelidir. Ebu Hureyre radiyallahu
anh, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder:
"Insanlann uzerine aldatici sender gelecek. Onda; yalanci dogrulanacak
ve dogru soyleyen yalanlanacak, haine guvenilecek ve giivenilir insan
hain ilan edilecek, "ruveybiza" konusacak." Denilir ki: "Ruveybiza nedir?"
§6yle buyurur: "Umumun isi hakkinda konusan degersiz kisidir." Bu hadisi,
Ibni Mace rivayet eder.
Ey Miisliimanlar!.. islam ummetine dii§en gorev; biitiin iskrinde, her tiirlii iliskide ve
konumda akidenin ve §eriatin geregini, dinin Qikanni, Allah ve Rasulii'niin sevgisini
her tiirlii akrabahk baginin, diinya makamlannin ve lezzetlerinin uzerinde tutmaktir.
§una hie. suphe duymadan inanmahdir ki; bu, diinyasimn lslah olmasimn ve
sikintisimn ortadan kalkmasimn tek yoludur. §ayet bunu yapmazsa Allah azze ve
celle'nin su kavlinde zikredilen ve cigerleri pargalayan tehdit kendisine isabet eder:
(De ki: "Eger babalariniz, ogullanniz, kardesleriniz, esleriniz, asiretiniz,
elinize gecirdiginiz mallar, durgunluga ugramasindan korktugunuz
ticaret ve hosunuza giden meskenler size Allah'tan, Rasulii'nden ve
O'nun yolundaki cihattan daha sevimli ise, o halde Allah'in emri
gelinceye kadar bekleyedurun. Allah, fasiklar toplulugunu hidayete
erdirmez.") (9/et-Tevbe/24) Ve, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in §u
hadisinde bildirilen ba§ina gelir: "Kimin arzusu ahiret olursa; Allah onun
zenginligini kalbinde kilar ve islerini bir araya toplar, diinya istemeyerek
de olsa onun ayagina gelir. Kimin arzusu da diinya olursa; Allah onun
fakirligini gozlerinin arasina (alninin ortasina) koyar ve islerini dagitir,
diinyadan ancak kendisine takdir edilen ona gelir." Bu hadisi, Tirmizi rivayet
eder.
Kim Allah'a verdigi sozii ve Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'e bagliligini
bozarsa, Allah da onun uzerine dii§manim musallat ederek onu a§agilar ve
elindekinin bir kismini ahr. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Ey
muhacirler toplulugu! Bes sey var ki; onlarla imtihan olursaniz ve onlar
basiniza gelirse, onlara ulasmanizdan Allah'a sigimrim: Fuhusun yayihp
acikca ilan edildigi her kavimde mutlaka veba ve kendilerinden
oncekilerde goriilmeniis hastahklar ortaya cikar. Olcii ve tartida hile
yapanlar mutlaka kithk, gecim sikintisi ve sultamn zulmiinii yasar. Zekati
vermeyenler mutlaka yagmurdan mahrum birakihr. §ayet hayvanlar
olmasa, hie yagmur yagmaz. Allah'in ahdini ve Rasulii'niin ahdini
bozanlarin uzerine Allah, mutlaka kendilerinden olmayan bir diisman
musallat eder ve onlarin elinde olanlann bir kismini ahr. tmamlari,
Allah'in Kitabi'yla hiikmetmeyenlerin arasina Allah mutlaka dusmanhk
atar." Bu hadisi, Hakim ve Beyhaki rivayet eder.
Ey Allah'in kullan!.. Allah'tan hakkiyla korkun. Rabbine hakkiyla iman eden ve
Miisliiman olan, i§ini Allah'a havale eden ve emirlerine boyun egip teslim olan
56
kimselerden ohm! O, sizin iizerinize nimetlerden bolca yagdirmis, ve zararli §eyleri
sizden gidermistir. Sizleri en giizel ortiiyle ortmiis. ve en zengin bagi§larla ku§atmi§tir.
Allah beni ve sizleri Yiice Kur'an ile miibarek kilsin. Beni ve sizleri ondaki ayetler ve
hikmetli zikirle faydalandirsin. ishtiklerinizi soyler, Allah'tan bagi§lanma dilerim.
ihsani icm Allah'a hamdolsun. ba§anli kilmasi ve nimetlendirmesi dolayisiyla O'na
sukiirler olsun. §ehadet ederim ki Allah'tan baska ilah yoktur. O, tektir ve ortagi
yoktur. §ani yiicedir. Ve §ehadet ederim ki, Muhammed O'nun kulu ve rasuliidiir.
O'nun nzasina davet edendir. Allah O'na, ailesine, ashabina ve din karde§lerine salat
ve selam eylesin.
Bundan sonra... Ey Miisliimanlar!.. Allah'tan hakkiyla korkun ve O'nu gozetin!. O'na
itaat edin ve asla O'na isyan etmeyin. (Ey iman edenler! Allah'tan korkun ve
dogrularla birlikte ohm!") (9/et-Tevbe/ii9)
Ey Miisliimanlar!.. islam iimmetinin ya§am §eklini, terbiye ve ahlak olculerini
kendisinden daha a§agi seviyede olan degersiz insanlannkiyle kiyaslamasi caiz
degildir. Bu konudaki kusurlanna gerekge bulmaya c,ah§masi da caiz degildir. Bilakis
mevcut durumunu ve ya§antisim, Kur'an ve Siinnet olculerine sunmasi gerekir.
Qiinkii bu, ummetin ilerlemesinin veya gerilemesinin, iyi ya da kotii durumda
olmasimn gercek olcusiidiir. Alimlerden biri §6yle der: "Davrani§lanni ve konumunu
her an Kur'an ve Siinnet ile tartmayam adamlar listesinde saymayin!" Bera b. Azib
radiyallahu anh'tan su rivayet edilir: Bir adam ayaga kalkar ve "Ey Allah'in Rasulii!
Benim ovdiigiim giizel, yerdigim kotiidiir" der. Nebi sallallahu aleyhi ve sellem de
§6yle buyurur: "Bu, Allah azze ve celle'dir (yani O'nun sifatidir)." Bu hadisi,
Tirmizi ve diger bazi hadis alimleri rivayet eder.
Ey Miisliimanlar!.. Ummet; miibarek bir lslah giri§iminde bulunurken, kotiiliige
gotiiren yollan ve vasitalan engelleme kurahni mutlaka gozetmelidir. Bu vasitalar;
kotiiliige gotiirmek iizere konulmu§ olsun, mubah icm konulmu§ fakat onunla
kotiiliige ulasmak istenmi§ olsun ya da mubah ic,in konulmu§ ve onunla kotiiliige
ula§mak istenmemi§ fakat cogunlukla kotiiliige gotiiren ve zarar yonii fayda
yoniinden agir basan vasitalar olsun durum aynidir; engellenmesi gerekir.
Ey Miisliimanlar!.. Ummeti lslah yolunda her biriniz kendini diizelterek iizerine
dii§en gorevi yerine getirsin! Ciinku lslah, ki§inin kendini lslah etmesiyle ba§lar.
Sonra ailenin ve akrabalann, oradan da diger gruplann ve tabakalann lslamna
uzanir. Alimlere, davetgilere ve lslah gorevini iistlenenlere dii§en; ilmi yaymada,
iyiligi emretme ve kotiiliikten sakindirmada; durmak bilmeyen bir gayretle, acizlik
bilmeyen bir kararhhkla, zayiflik bilmeyen bir kuwetle ve sorumsuzluk bilmeyen bir
hikmetle rollerini yerine getirmeleridir.
(De ki: "Haydi amel edin! Allah, Rasulii ve mu'minler de islediginizi
gorecektir. Siz, goriineni de goriinmeyeni de bilene (Allah'a)
donduruleceksiniz. O da size, yaptiklannizi haber verecektir.) (9/et-
Tevbe/105)
57
Salih Ameller
§eyh Ali b. Abdurrahman el-Huzeyfi
20/02/1423 Hicri - 03/05/2002 Miladi
Goklerin ve yerin miilkii kendisinin olan Allah'a hamdolsun. O, Qocuk edinmemistir
ve miilkiinde hicbir ortagi yoktur. Her §eyi yaratmis. ve her §eye bir kader tayin
etmistir. O'nu her tiirlii noksanhktan tenzih ederek, yiice nimetleri ve biiyiik liitfu ic,in
O'na hamdederim. O, zalimlerin soylediklerinden oldukga yiice ve miinezzehtir.
§ehadet ederim ki, Allah'tan baska ilah yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur. Olmeyen
diridir. her nefsin biitiin kazandigini gozetleyendir. O'nun, kullannin biitiin
giinahlanndan hakkiyla haberdar olmasi ve onlan goriicii olmasi yeter. Ve §ehadet
ederim ki; nebimiz ve efendimiz Muhammed, O'nun kulu ve rasuliidiir. Allah O'nu;
miijdeci ve uyanci, Allah'in izniyle O'na davet edici ve aydinlatan bir nur olarak
gondermistir. Allah'im!.. Kulun ve rasuliin Muhammed'e, ailesine ve ashabina Qokga
sal3at ve selam eyle; onlan miibarek kil!..
Bundan sonra... Allah'tan hakkiyla korkun ey Miisliimanlar!.. Allah'a ve Rasulii'ne
itaat edin; umulur ki kurtulu§a erersiniz.
Ey Allah'in kullan! Biliniz ki, kulun kurtulusu ve mutlulugu, yaraticisinin katinda
derecesinin yiiksekligi imam ve ihlasi ile, salih amellerinin Qoklugu iledir. Allah Teala
§6yle buyurur: (Sizi bize yaklastiracak olan mallariniz da degildir,
evlatlariniz da degildir. tman edip salih amel isleyenler miistesna. iste
onlann amellerine karsihk mukafatlari, kat kat artinhr. Hem onlar,
yiiksek kosklerde emniyet icindedirler.) (34/es-Sebe'/37)
Salih amellerin Alemlerin Rabbi katinda derecesi yiice oldugu igin Allah, insanlan
onlarda yansmaya yonlendirmi§tir. §6yle buyurur: (Oyle ise hayir islerinde
birbirinizle yansin. Nerede olursaniz olun, Allah tumumizu biraraya
getirir. §iiphesiz Allah, her seye giicii yetendir.) (2/el-Bakara/i48) Ve §6yle
buyurur: (Rabbinizden bir magfirete ve takva sahipleri icin hazirlanmis,
eni goklerle yer kadar olan cennete kosun!) (3/Al-i Imran/133)
Rahmet peygamberi sallallahu aleyhi ve sellem, Allah Teala'ya yakinla§mak ve ahirete
hazirhk yapmak igin hayirlarda yan§maya ve salih amellere kosmaya te§vik etmi§tir.
Ebu Hureyre radiyallahu anh, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle
buyurdugunu rivayet eder: "Yedi seyden once (salih) amellerde acele edin.
Unutturan bir fakirlik, azdiran bir zenginlik, ifsat eden bir hastahk,
tiiketen bir ihtiyarhk, yokeden bir oliim, Deccal -ki o en kotii
beklenendir- ya da Kiyamet'i mi bekliyorsunuz? Kiyamet daha kotii ve
daha acidir." Bu hadisi, Nesai, Hakim ve Tirmizi rivayet eder. Hakim, sahih
oldugunu belirtir ve Tirmizi, "hasen bir hadistir" der.
Salih ameller, omriin kiymeti ve hayatin degeridir. Hayatim salih amellerle
doldurmayan kendini ziyana ugratmi§, diinyasim ve ahiretini kaybetmistir. Allah
Teala §6yle buyurur: (De ki: "Gercekten zarar edenler, Kiyamet giiniinde
hem kendilerini hem de baglilarini kaybedenlerdir. Uyanik olun! Iste bu,
apacik hiisranin ta kendisidir.") (39/ez-Ziimer/i5)
58
Salih ameller; Allah'in yapilmasini emrettigi, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in
emrettigi vacip ya da miistehap amellerdir. veya; Allah'in yasakladigini, Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem'in yasakladigini Allah'a yakla§ma amaciyla ve ecrini
O'ndan bekleyerek terketmektir. Salih ameller ihlasla ve dogru olarak yapihnca, kalp
salih amellerden baskasryla me§gul olmayip onlan bozan §eylerden uzak olunca
insani tamamen anndinr; ecri ve sevabi bol olur. Salih amelleri zolashran ya da
onlara mani olan engellerin en biiyiigii, ozel ve genel fitnelerdir. Bu miibarek hadiste
Nebi sallallahu aleyhi ve sellem, engeller ve zorluklar gelmeden once, insanin kendi
derdiyle ya da genelin basma gelen fitneyle me§gul olmasindan once, salih amel
i§lemekte yan§maya ve acele etmeye te§vik etmistir. Allah'in ogiidii ve Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem'in ogiidii ne yiice ve biiyiiktiir!..
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in, "Yedi §eyden once amellerde acele edin"
kavlinin anlami, "Fitneler ortaya Qikmadan once erken davranarak salih amellerle
me§gul olun ve onlara ozen gosterin" demektir. "Unutturan bir fakirlik mi
bekliyorsunuz?" kavlinin anlami; miikelleflerin, dinleriyle ilgili konulardaki ihmalini
kinamadir ve §u demektir: "Allah'a ne zaman ibadet edeceksiniz ve salih amel
i§leyeceksiniz? Qiinkii siz §imdi, me§gul edici etkenlerin azhgina ve bedenin kuwetli
olmasina ragmen Allah'a ibadet etmezseniz, me§gul edici etkenlerin goklugunda ve
bedenin zayifhginda O'na nasil ibadet edeceksiniz? Sizden biri, kendi derdiyle me§gul
olmayi gerektirecek, her§eyi unutturan bir fakirlik mi bekliyor? §iiphesiz fakirlikte o,
§askina doner ve kendisine nzik endi§esi hakim olur. Bunun sonucu da, ibadeti ancak
huzursuz ve kafasi kan§ik bir §ekilde yapabilir."
"Azdiran bir zenginlik", azginhga diisuren bir zenginlik anlamindadir. Azginhk ise,
her§eyde haddi asmadir. Allah Teala §6yle buyurur: (Sakin! Ciinkii insan
gercekten azar; kendisini miistagni gordii diye.) (96/el-Alak/6-7)
Mai; hakkini yerine getirmezse, Allah'in ondaki hakkini bilmez ve her hak sahibine
hakkini vermezse, sahibi ic,in bir fitnedir. Zenginlik, gogu zaman sahibini cehenneme
gotiiren bir koprii olur. Bu; kazancimn haramdan olmasi, mahni §ehvetlere ve haram
zevklere harcamasi, mahnin onu ibadetten ve taattan ahkoymasi, ahiretten yiiz
Qevirerek biitiin vaktini para kazanmaya vermesi ya da mahyla ilgili iizerindeki
haklan yerine getirmekte cimri davranmasi nedeniyledir. Allah Teala §6yle buyurur:
(Mallan da, evlatlan da imrendirmesin seni. Allah, onlan dunyada
bunlar sebebiyle ancak bir azaba carptirmayi ve canlannin kafir
olduklari halde giicliikle cikmasim ister.) (9/et-Tevbe/85) Ve §6yle buyurur:
(Allah'in liituf ve kereminden kendilerine verdigi §eylerde cimrilik
gosterenler, onu haklannda hayirh sanmasinlar. Bilakis o, onlar icin bir
§erdir. Cimrilik ettikleri §ey, Kiyamet giinii boyunlanna (ate§ten) bir
halka olarak gecirilecektir.) (3/Al-i Imran/180) Hadis-i §erifte ise su zikredilir:
"Allah'in kendisine mal verip de zekatini vermeyen kimsenin mail,
Kiyamet giinii kel bir yilan sekline sokulur ve boynuna dolanir. Sonra
onu avurtlanndan yakalayarak, "Ben senin mahnim, ben senin
hazinenim" der."
"ifsat eden bir hastahk" ise; ya §iddetinden dolayi bedeni ifsat eden, ya hastahk
sonucu olu§an tembellik dolayisiyla dinini ifsat eden, ya da akh ifsat edendir. Bunun
sonucu ibadetten lezzet alamaz ve sevaba eri§ecek §ekilde taat yapamaz.
59
"Tiiketen bir ihtiyarlik"; bunakhga, sayiklamaya ve akil kan§ikligina yol agar. Ya
ihtiyarlik ya da ihtiyarhgin getirdigi hastalik nedeniyle aklini kaybeder ve bunar. Bu
durum, Allah korusun, ba§ina gelen icm ibadetten alikoyucu bir engeldir.
"Yok eden oliim", aniden gelen ve gabucak gercekle§en oliimdiir. Ki§i, giinahlanndan
tevbe etmeye firsat bulamaz. Rabbinin huzuruna suqIu bir kul olarak gider. Allah
onun icm aci verici bir azap ve biiyiik bir utanc. hazirlamistir. Vacip ya da miistehap
bir vasiyet yazmaya firsat bulamaz. Hayir kazanmasi icm eceli geciktirilmez. Allah
Teala §6yle buyurur: (Onlann her birine oliim geldiginde; "Rabbim! Beni
dondiiriin!" der. "Belki geride biraktiklarimla salih amel islerim." Asia!
Bu, onun soylemis oldugu bir sozden ibarettir. Onlann oniinde de,
diriltilecekleri giine kadar bir berzah vardir.) (23/el-Mu'minun/99)
"Deccal ki, o en kotii beklenendir", "Deccal'in Qiki§i beklenir" anlamindadir. Deccal'in
Qiki§i, insanlar yaratildigindan beri ve Kiyamet'e kadarki en biiyiik fitnedir. Deccal'in
fitnesinden daha biiyiik fitne yoktur. Deccal, sag gozii kor bir ademogludur.
Kendisinin, Alemlerin Rabbi oldugunu one surer. Bir imtihan ve musibet olarak
Allah, onun eliyle olagan di§i bir takim olaylar gergeklestirir. Deccal; gokyiiziine
"Yagmur yagdir" der ve gokyiizii yagmur yagdinr. Yeryiiziine "Bitki Qikar" der ve
yeryiizii bitki Qikanr. Topraga "Hazinelerini Qikar" der ve toprak hazinelerini Qikanr.
Allah'in izniyle, anadan dogma kor insani ve alaca hastahgina yakalanam iyi eder.
Yine Allah'in izniyle oliiyii diriltir. Yiyecekler onun yaninda toplamr. Mii A minlerin
ise, Allah'i tesbih etmekten ve O'na hamdetmekten baska yiyecek ve igecekleri yoktur.
Bu onlar icm, yiyecek ve igecek yerine geger. Biitiin miinafiklar Deccal'e tabi olur.
Kendisine tabi olanlann QOgu Yahudiler, zina Qocuklan, diinyaya ve diinya siisiine
dii§kiinlukleri nedeniyle kadinlar ve degersiz insanlardir. Sonra isa aleyhisselam, Lud
Kapisi'nda onu oldiiriir.
"Kiyamet daha kotii ve daha acidir" kavline gelince; "insanin diinyada kar§ila§tigi
biitiin felaketlerden daha acidir" anlamindadir. Salih amellerle hazirhk yapmami§sa,
Kiyamet koptugunda bu onun icm Qok kotii ve agir olur. O giiniin korkusundan ku§lar
kursaklanndakini atar ve vah§i hayvanlar bir araya toplamr. (Onu gorecegin giin,
biitiin emzikliler emzirdiklerini unuturlar. Her hamile (karmndaki)
yiikiinii birakir. Sen insanlari sarhos goriirsiin. Halbuki onlar sarhos
degildir. Fakat Allah'in azabi pek siddetlidir.) (22/el-Hacc/2) Oliim, kiicuk
kiyamettir. Nebi sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Kisi oliince kiyameti
kopar."
Nebi sallallahu aleyhi ve sellem, iimmetini bu yedi §eyden biri ba§a gelmeden once
salih amel iskmekte acele etmeye yonlendirmistir. Burada kasit, kisisel belalara ya da
Deccal ve Kiyamet gibi genel fitnelere ansizin yakalanmadan once, saghkh ve bos.
vakte sahip iken Qokga ibadet etmeye te§viktir. Olmeden once, diinyadayken
hayirlarla donanmaya te§viktir. Degilse, hadiste belirtilen sayi kasdedilmemi§tir.
Salih amellere engel te§kil eden faktorler ve zorluklar, bu yedi durumla sinirh
degildir. Nebi sallallahu aleyhi ve sellem bu yedi duruma, onemi ve bunlann bir
kismina insanlann gokga ugramasi nedeniyle ozellikle vurguda bulunmu§tur. Bu
hadisle sayinin kasdedilmadigine ve salih amellere engel faktorlerin bu yedi
durumdan daha Qok olduguna delil; Miislim'in, Ebu Hureyre radiyallahu anh
kanahyla, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'den rivayet ettigi §u hadistir: "Alti
seyden once amellerde acele edin: Giinesin batidan dogmasi, duman,
Deccal, Dabbe, sizden birinin kisisel sorunu ve genelin basina gelen
musibet." Buhari de, ibni Abbas radiyallahu anhuma kanahyla, Nebi sallallahu
60
aleyhi ve sellem'den §u hadisi rivayet eder: "tki nimet var ki, insanlardan cogu
onlarda aldanmistir: Saghk ve bos vakit." Hakim, ibni Abbas radiyallahu
anhuma kanaliyla, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder:
"Bes seyden once bes seyi; ihtiyarhgindan once gencligini, hastahgindan
once saghgini, fakirliginden once zenginligini, mesguliyetinden once bos
vaktini, oliimunden once hayatini iyi degerlendir."
Selefi Salih (Allah onlardan razi olsun), bu nebevi talimatlara sanhyor ve Rabbani
yonlendirmelerle amel ediyordu. Oyle ki; ibni Omer radiyallahu anhuma §6yle der:
"Ak§ama ulastiginda sabahi bekleme! Sabaha ulastiginda da ak§ami bekleme!
Saghginda hastahgin icm ve hayatinda oliimiin icm hazirlan!" Bu hadisi, Buhari
rivayet eder.Yine bir hadis-i §erifte §6yle buyurulur: "Rahatta Allah'i tani ki,
sikinti aninda O da seni tanisin!" Allah Teala §6yle buyurur: (Ey iman
edenler! Allah 'tan korkun; herkes yann icin ne hazirladigina bir baksin.
Allah 'tan korkun. Siiphesiz ki Allah, yaptiklannizdan haberdardir.)
(59/el-Hasr/i8)
Allah beni ve sizleri, Yiice Kur'an ile miibarek kilsin...
Muhakkak ki hamd Allah'adir. O'na hamdeder ve O'ndan yardim dileriz. O'ndan
bagi§lanma diler ve O'na tevbe ederiz. Neflslerimizin §errinden ve kotii
amellerimizden O'na sigininz. Allah kimi hidayete erdirirse onu saptiracak yoktur.
Kimi de saptinrsa onu hidayete erdirecek yoktur. §ehadet ederim ki, Allah'tan baska
ilah yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur. Ve §ehadet ederim ki; nebimiz ve efendimiz
Muhammed, O'nun kulu ve rasuliidiir. Allah'im!.. Kulun ve rasuliin Muhammed'e,
ailesine, ashabina ve O'nun yoluna uyanlara salat ve selam eyle; onlan miibarek kil!..
Bundan sonra... Ey Allah'in kullan!.. Taatiyle O'na yakinla§arak ve haramlanndan
uzak durarak Allah'tan hakkiyla korkun! Ey Muslumanlar toplulugu!.. Allah, size
hayir kapilanni agmi§tir. Allah Teala §6yle buyurur: (Ey iman edenler! Riiku
edin, secde edin. Rabbinize ibadet edin, hayir i§leyin ki kurtulu§a
eresiniz.) (22/el-Hacc/77) Bir hadis-i §erifte, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem §6yle
buyurur: "Size yasakladigim §eyden uzak durun ve size emrettigimi,
giiciinuz yettigince yerine getirin." Bu hadisi, Muslim rivayet eder.
Ey Miisliiman!.. ihlasla ve siinnete uygun olarak, kiicuk-buyuk iyilik yapmaya gayret
et! Ciinkii iyilikler katlamr. Allah Teala §6yle buyurur: (tyilikle gelene bunun on
misli vardir. Bir giinah ile gelen de, ancak onun misliyle cezalandirihr.
Onlara zulmedilmez.) (6/el-En'am/i6o) Bir hadis-i §erifte Nebi sallallahu aleyhi
ve sellem §6yle buyurur: "Sizden biri iyilikten hicbir seyi, kardesini giiler bir
yiizle karsilamasini bile kuciik gormesin."
Giinahlardan sakinin! Onlar sizin goziiniizde kiicuk olsa da, her kotiiliigiin pe§inde
bir hesaba Qeken vardir. Nebi sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur:
"Gunahlarm kiiciik goriinenlerinden sakinin. Ciinkii onlar, kisinin
iizerinde toplanir ve sonunda onu helak eder."
Allah'in kullan!.. (Suphesiz ki Allah ve melekleri peygambere salat ederler.
Ey mu'minler! Siz de ona salat ve selam edin!) (33/el-Ahzab/56)
61
Tevbenin Onemi
§eyh Ali b. Abdurrahman el-Huzeyfi
05/03/1423 Hicri - 17/05/2002 Miladi
Rahman ve Rahim olan Allah'in adiyla
Tevbeleri gokca kabul eden ve gokca merhamet eden, her §eyi bilen ve hikmet sahibi
olan Allah'a hamdolsun. Rabbime hamdeder ve O'na §iikrederim. O'na tevbe eder ve
O'ndan bagi§lanma dilerim. §ehadet ederim ki, Allah'dan baska ilah yoktur. O, tektir
ve ortagi yoktur. Ve §ehadet ederim ki; nebimiz ve efendimiz Muhammed, O'nun kulu
ve rasuliidiir, degerli ahlaka sahiptir. Allah'im!.. Kulun ve rasuliin Muhammed'e,
ailesine ve ashabina, onlann dogru yolundan yiiriiyenlere salat ve selam eyle!..
Bundan sonra... Allah'dan hakkiyla korkun ey Allah'in kullan... O'na tevbe edin ve
O'ndan bagi§lanma dileyin ki sevaplannizi katlasin ve giinahlannizi affetsin. Ey
miisliimanlar!.. insanin en iistiin hali ve en kusursuz sifati; sevdigi ve razi oldugu,
ho§lanmadigi ve bugzettigi §eylerde Allah Teala'ya uymasidir. Boylece kul; Rabbinin
sevdigini sever ve yaraticisimn ho§lanmadigina da bugzeder. Sevdigi ve razi oldugu
§eylerde Allah'a uymak, O'na isyandan ho§lanmamak, ancak her tiirlii kusur ve
giinahtan igin sahih bir tevbe yapmakla, Allah Teala'ya itaatte dosdogru olmakla ve
haramlardan uzak durmakla olur. Sahih tevbe, ibadet edenlerin makamlannin en
yiicesidir. Mii'minlerin hallerinin en §ereflisi ve takva sahiplerinin itaatinin gayesidir.
Hidayet peygamberi sallallahu aleyhi ve sellem, tevbeye i§aret ederek ovgiide
bulunmus, ve tevbenin, kulun hayatinda ba§anh kihndigi en hayirh §ey oldugunu
belirtmistir. Buhari ve Muslim, Ka'b b. Malik radiyallahu anh'dan §unu rivayet eder:
Nebi sallallahu aleyhi ve sellem, Ka'b Tebuk Sava§i'ndan geri kaldigi zaman Allah'in
onun tevbesini kabul ettigini bildirerek §6yle buyurur: "Annen seni
dogurdugundan beri ugradigin en hayirh giin ile sevin." Ka'b §6yle der:
insanlar boliik boliik beni kar§iladilar. Tevbem nedeniyle beni kutluyor ve bana
"Allah'in tevbeni kabul etmesi kutlu olsun" diyorlardi.
Allah Teala, bu ummetten her ge§it insana; hayirlarla one gecenlere, ibadetlerde orta
yollu davrananlara ve haramlarla nefislerine zulmedenlere tevbeyi vacip kilmi§tir.
Allah Teala §6yle buyurur: (Ey mii'minler! Hep birden Allah'a tevbe ediniz ki
kurtulu§a eresiniz.) (24/en-Nur/3i) Ve §6yle buyurur: ((Bu kitap size)
Rabbiniz'den bagislanma dilemeniz ve O'na tevbe etmeniz icin
(indirildi).) (n/Hud/3) Muslim, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle
buyurdugunu rivayet eder: "Ey insanlar! Allah'a tevbe edin ve O'ndan
bagislanma dileyin. §uphesiz ben, giinde yiiz kere tevbe ederim."
Tevbe, be§erin noksanhgimn ve insanin kusurunun gereklerindendir. ibadetle
sorumlu tutulan insan, ibadetinde kusurdan, yamlgidan, gafletten, hatadan,
unutkanhktan ve giinahtan uzak olmaz. Bu nedenle Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem §6yle buyurur: "Nefsim elinde olan (Allah)'a yemin olsun ki; sayet
sizler giinah islemeseydiniz Allah Teala sizi gotiiriip, giinah isleyen ve
Allah Teala'dan bagislanma dileyen, bunun iizerine onlari bagislayan bir
topluluk getirirdi." Bu hadisi imam Muslim, Ebu Hureyre radiyallahu anh
kanahyla rivayet eder. Yine Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur:
"Hepiniz hata yaparsiniz; hata yapanlann en hayirhsi tevbe edenlerdir."
62
Allah celle ve ala'nin sifatlanndan biri de, kendisinden bir kerem ve ihsan olarak
tevbeyi kabul etmesi ve buna sevinmesidir. Allah Teala §6yle buyurur: (O;
kullanndan tevbeyi kabul eden, kotuliikleri bagislayan ve yaptiklannizi
bilendir.) (42/e§-§ura/25) Ve §6yle buyurur: (Allah'in kullanndan tevbeyi
kabul edici oldugunu, sadakalari ahp (kabul edecegini) ve Allah'in tevbeyi
cokca kabul edici, cokca rahmet edici oldugunu hala bilmediler mi?)
(9/et-Tevbe/i04) Allah'in giizel isimleri, bu kainatta onlann bir etkisinin olmasini
gerektirir. "Tevbeleri Qokga kabul eden ve Qokga rahmet eden" ismi, tevbe ederek
Allah Teala'ya donen ve kendisine rahmet edilmis. bir mahluku gerektirir. Allah
Subhanehu'nun biitiin isimleri aym §ekilde yiice sifatlanni igerir ve onlara i§aret eder,
bu kainatta etkilerini gerektirir. Kula dii§en gorev, her zaman iizerine vacip olan
tevbeyi yerine getirmesidir. Bu tevbeyi kabul edecek, ona sevap verecek, ecrini
biiyiiltecek ve onunla gunahlanni bagi§layacak olan Allah'dir.
Tevbe; nebilerin ve rasiillerin, Allah'in dostlan mu'minlerin kulluk makamlanndan
biridir. Allah Teala §6yle buyurur: (Siiphesiz Ibrahim gercekten yumusak
huylu, icli ve cokca tevbe eden biri idi.) (11/HM/75) Ve §6yle buyurur:
(Andolsun Id Allah, onlardan (miislumanlardan) bir gurubun kalpleri
egrilmeye yiiz tuttuktan sonra, Peygamber'i ve giicliik zamaninda O'na
uyan Muhacirler'le Ensar'i affetti. Sonra da onlann tevbelerini kabul etti.
Qiinkii O; onlara karsi cok sefkatli ve pek merhametlidir.) (9/et-Tevbe/ii7)
Allah Teala, Musa aleyhisselam'dan bahsederek §6yle buyurur: (Ayihnca dedi ki:
"Seni noksan sifatlardan tenzih ederim, sana tevbe ettim ve ben
inananlarm ilkiyim.") (7/el-A'raf/i43) Allah; cennet karsriiginda Rablerine
canlanni ve mallanni satan mu'minlerin sifatlanndan biri olarak tevbeyi zikreder.
Allah Teala §6yle buyurur: (O'nunla (Allah ile) yapmis oldugunuz ahsveristen
dolayi sevinin. t§te bu, biiyiik kurtulu§tur. (Bu ah§veri§i yapanlar) tevbe
edenler, ibadet edenler, hamdedenler, oruc tutanlar, riiku edenler, secde
edenler, iyiligi emredip kotulukten ahkoyanlar ve Allah'in simrlanni
koruyanlardir.) (9/et-Tevbe/m-ii2)
Tevbenin bereketi er ya da geq, gizli veya a§ikar olarak goriiliir. Tevbenin kar§ihgi;
kalplerin temizlenmesi, giinahlann silinmesi ve sevaplann katlanmasidir. Allah Teala
§6yle buyurur: (Ey iman edenler! Samimi bir tevbe ile Allah'a doniin.
Umulur ki Rabbiniz sizin kotuluklerinizi orter, Peygamber'i ve O'nunla
birlikte olanlan utandirmayacagi giinde Allah sizi, iclerinden irmaklar
akan cennetlere sokar. Qunku onlann nurlari, onlerinden ve
arkalanndan ko§ar da onlar "Ey Rabbimiz! Nurumuzu tamamla, bizi
bagi§la, ciinkii sen her seye giicii yetensin" derler.) (66/et-Tahrim/8)
Tevbenin kar§ihgi; imanin, kanaat ve nzanm, huzur ve siikunetin, goniil rahathgimn
golgelendirdigi bir hayattir. Allah Teala §6yle buyurur: ((Bu kitap size)
Rabbiniz'den bagislanma dilemeniz ve O'na tevbe etmeniz icin (indirildi).
Eger bunu yaparsaniz sizi, tayin edilmis bir siireye kadar giizel bir sekilde
yasatir ve faziletli olan herkese kendi lutfundan verir.) (n/Hud/3)
Tevbenin kar§ihgi; gokyiiziinden inen bereketler ve yeryiiziinden Qikan bereketlerdir.
Mallarda bolluk, iiretimde ve nesilde bereket, bedenlerde afiyet ve afetlerden
korunmadir. Allah Teala, Hud aleyhisselam'dan bahsederek §6yle buyurur: ((Hud
dedi ki:) "Ey kavmim! Rabbinizden bagislanma isteyin, sonra da O'na
tevbe edin ki, uzerinize gogii (yagmuru) bol bol gondersin ve kuwetinize
kuwet katsin. Gunahkarlar olarak yiiz cevirmeyin.") (n/Hud/52) ibni
63
Abbas radiyallahu anhuma, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle
buyurdugunu rivayet eder: "Kim bagislanma istemeye siirekli devam ederse;
Allah onun icin her darhktan bir cikis, her sikintidan bir kurtulus yaratir;
onu hesap etmedigi yerden riziklandinr." Bu hadisi, Ebu Davud rivayet eder.
Bagi§lanma dileme (istigfar) tevbe ile birlikte zikredilmezse tevbeyi de icme alir ve
ona i§aret eder.
Tevbe kurtulu§tur. Her arzulanani kazanmak ve her sikintidan kurtulmaktir. Allah
Teala §6yle buyurur: (Tevbe ederek, iman edip salih amel isleyen kimseye
gelince; o, kurtulusa erenler arasinda olmayi umabilir.) (28/el-Kasas/67)
Allah Teala, kullannin tevbe etmesinden ho§lanir. Allah Teala §6yle buyurur:
(Siiphesiz ki Allah, cokca tevbe edenleri sever ve temizlenenleri sever.)
(2/el-Bakara/222) Allah, kendisinden bir ihsan ve ikram olarak, kulun tevbesi ile
sevinir. imam Muslim, Enes b. Malik radiyallahu anh kanahyla, Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder: "Siiphesiz Allah, kendisine
tevbe ettigi zaman kulunun tevbesinden, sizden birinizin (su
sevincinden) daha cok sevinir: Sizden biri bos bir arazide binegi ile
birlikte iken binegini kaybeder. Uzerinde yiyecegi ve icecegi vardir.
Ondan umidini keser; bir agacin yanina gelir ve golgesine uzanir.
Bineginden umidini kesmistir. O bu halde iken bir de ne gorsun; binegi
yaninda duruyor. Onun yularindan tutar ve sevincinin siddetinden soyle
der: "Allah'im! Sen benim kulumsun, ben de senin rabbinim!" Sevincinin
siddetinden yanhs soyler."
Allah Teala; Allah'a en biiyiik §irki ko§an ve O'na isyan eden; "isa aleyhisselam,
Allah'in ogludur" diyenleri dahi tevbeye Qaginr. Allah, onlann soyledikleri bu sozden
yiicedir. Allah Teala §6yle buyurur: (Allah'a tevbe edip O'ndan bagislanma
dilemezler mi? Allah; cokca bagislayici, merhamet edicidir.) (5/el-
Maide/74) Yine, Allah'in en kotii yaratiklan olan miinafiklara da tevbe kapisim
agmi§tir. Allah Teala §6yle buyurur: (Siiphe yok ki miinafiklar, cehennemin en
alt katindadirlar. Artik onlara asla bir yardimci bulamazsin. Ancak tevbe
edip hallerini diizeltenler, Allah'a simsiki sarihp dinlerini (ibadetlerini)
yalniz O'nun icin yapanlar baskadir. tste bunlar mii'minlerle
beraberdirler.) (4/en-Nisa/i46)
Ebu Said el-Hudri radiyallahu anh, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'in onlara §unu
haber verdigini rivayet eder: "Sizden oncekiler icinde yiiz kisiyi oldiiren bir
adam vardi. Bir alime, kendisi icin tevbe olup olmadigini sordu. Alim,
"Evet" dedi. Rahmet melekleri onun ruhunu aldilar ve o adam
bagislandi." Bu hadisi, Buhari ve Muslim rivayet eder.
Tevbenin anlami; Allah'a donmek, giinahi terketmek ve ondan ho§lanmamak,
ibadetlerdeki gev§ekligine pi§man olmaktir. Nevevi rahimehullah §6yle der: "Her
tiirlii giinahtan tevbe vaciptir. Giinah; kul ile Allah Teala arasinda ise, kul hakki ile
ilgili degilse, tevbenin uc. §arti vardir: Birincisi, giinahi hemen terketmesidir. ikincisi,
yaptigina pi§man olmasidir. UQiinciisii ise, o giinaha bir daha asla donmemeye kesin
karar vermesidir. Bu iicunden biri bulunmazsa, tevbesi sahih olmaz. Giinah, kul hakki
ile ilgili ise, tevbenin §arti dorttiir: Bu iicu ve kul hakkindan kurtulmasidir. Mai ve
benzeri ise, onu sahibine geri verir. iftira cezasi ve benzeri ise, bunun uygulanmasina
olanak verir veya affetmesini talep eder. Giybet ise; ondan, hakkini helal etmesini
ister. Biitiin giinahlardan tevbe etmesi vaciptir. §ayet bir kismindan tevbe ederse, o
giinahlardan tevbesi sahih olur ve digerleri uzerinde kahr."
64
Tevbe edenlerin tevbeleri ve tevbelerine neden olan hikayeleri, kulaklara zevk verir.
Sohbetler onlarla giizelle§ir ve insanlar onlarla teselli bulur. Arkada§lar aralannda
onlan konusur. Onlann hepsi iyice dii§iinmii§, basiretle bakmis. ve omriiniin gecen
sayfalanna goz atmistir. Hayatinin geri kalan kismini dusunmii§; oliimii ve §iddetini,
kabri ve karanhgini, sirati ve kayganhgini, Kur'an'i ve delilini, Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem'in yolunu ve siinnetini hatirlamistir. Bunun iizerine kalbinde hidayet
§im§egi Qakmistir. Yiireginde hak giine§i dogmu§tur. Uzerindeki gaflet, heva, giinah
ve helak sebeplerinin karanligi dagilmi§; ah Qekip inlemeye ba§lami§ ve kalbi, gecmis.
giinlerde ihmal ettiklerine iiziintiiyle dolmu§tur. G6zya§lan yagmur gibi bo§anmi§,
tiiyleri diken diken olmu§tur. Rahman ve Rahim olan Rabbinin online kendini atmi§,
e§igine yiiz siirmii§tiir. Allah'a §6yle yakarmaktadir: "Sana dondiim Rabbim!.. Pisman
oldum!.. Tevbemi kabul et!.. Giinahimi bagi§la!.. Hatami yok say!.. Ey Allah'im!.. Eger
beni kapindan kovarsan bana kim banndinr?.. Eger beni kendinden uzaklastinrsan
beni kim yaklashrir?.." Bunun iizerine Allah, rahmeti ile onun tevbesini kabul eder.
Bu, yol kesicilikten tevbe etmistir. Bu, zinadan tevbe etmistir. Bu, icki icmekten tevbe
etmi§tir. Bu, uyu§turucu kullanmaktan tevbe etmi§tir. Bu, akrabahk baglanni
koparmaktan tevbe etmistir. Bu, namazi terketmekten ya da onu cemaatle
kilmamaktan tevbe etmistir. Bu, anne-babaya kotii davranmaktan tevbe etmistir. Bu,
faiz ve riisvet yemekten tevbe etmistir. Bu, hirsizhktan tevbe etmistir. Bu, sigara
icmekten tevbe etmistir. Her tiirlii giinahtan Allah'a donen herkese kutlu olsun!..
Samimi tevbe ile, yeniden dogmus. gibi olmu§tur. insanin gergek omrii, Allah'a itaat
ettigi zamandir. Allah'a itaat etmedigi zaman ise, omriinden degildir.
Tevbe, her an vaciptir. Fakat, faziletli zamanlarda ve faziletli mekanlarda; giinahtan
hemen sonra, ibadetlerden sonra, kirk ya§indan sonra ve tevbe etmeden olmemesi
igin uykudan once ve omriin sonunda tevbe etmek daha guQhi bir §ekilde vacip olur.
Allah Teala §6yle buyurur: (Ey iman edenler! Mallanniz ve cocuklanniz sizi
Allah'i anmaktan ahkoymasin. Kim bunu yaparsa i§te onlar ziyana
ugrayanlardir. Herhangi birinize Slum gelip de "Rabbim! Beni yakin bir
siireye kadar geciktirsen de sadaka verip iyilerden olsam!" demesinden
once, size verdigimiz nziktan infak edin. Allah, eceli gelince hicbir nefsi
geri birakmaz. Allah, yaptiklannizdan haberi olandir.) (63/el-Miinafikun/9-
11)
Allah, beni ve sizleri Yiice Kur'an ile miibarek kilsin...
ihsani icm Allah'a hamdolsun. Ba§anh kilmasi ve nimetlendirmesi dolayisiyla Allah'a
sukiirler olsun. §ehadet ederim ki Allah'dan ba§ka ilah yoktur. O'nun §am yiicedir. Ve
§ehadet ederim ki, nebimiz ve efendimiz Muhammed, O'nun kulu ve rasuliidiir.
O'nun nzasina davet edendir. Allah'im!.. Kulun ve rasuliin Muhammed'e, ailesine,
ashabina ve din karde§lerine salat ve selam eyle; onlan miibarek kil!..
Bundan sonra... Ey miisliimanlar!.. Allah'dan hakkiyla korkun ve saglam bir bagla
islam'a simsiki sanhn. Rabbiniz celle ve ala'yi, O'na ibadet ederek yiiceltin.
Allah'in kullan!.. Rabbiniz celle ve ala §6yle buyurur: (Size azap gelip catmadan
once rabbinize doniin. O'na teslim olun; sonra size yardim edilmez.
Kendiniz farkinda olmayarak, ansizin basiniza azap gelmezden once,
Rabbinizden size indirilenin en guzeline (Kur'an'a) tabi olun. Kisinin,
"Allah'a karsi asin gitmemden dolayi bana yaziklar olsun! Gercekten ben
alay edenlerdendim!" diyecegi giinden sakinin. Veya "Allah bana hidayet
65
verseydi, elbette sakinanlardan olurdum" diyecegi, yahut azabi
gordugunde "Keske benim icin (doniis) imkani bulunsa da iyilerden
olsam!" diyecegi giinden sakinin. (39/ez-Ziimer/54-58)
islam iimmeti bu Qagda, agir felaketler ve arka arkaya gelen sikintilar gekerken,
tevbeye ve Allah'a donmeye ne kadar da muhtagtir. Boylece; durumunu diizeltir,
Rabbinin rahmeti iner, diismanina kar§i zafer kazanir ve dinine destek olur.
Miisliimanlar icm tevbeden ve Allah'a donmekten baska, hicbir darliktan Qikis. yoktur.
Kudsi hadiste, Allah azze ve celle §6yle buyurur: "Ben kulumun hakkimdaki
giizel zannindayim. Kim beni kendi nefsinde anarsa ben de onu kendi
nefsimde anarim. Kim de beni bir toplulukta anarsa, ben de onu
onlardan daha hayirh bir toplulukta anarim. Bana bir karis yaklasana
ben bir kulac yaklasinm. Bana yiiriiyerek gelene ben kosarak gelirim." Bu
hadisi, Buhari rivayet eder.
Allah'in kullan!.. (§iiphesiz Id Allah ve melekleri, Peygamber'e salat ederler.
Ey mu'minler! Siz de O'na salat edin ve tam bir teslimiyetle selam verin.)
(33/el-Ahzab/56)
66
Zafere GotLiren Faktorler
§eyh Abdulbari es-Subeyti
12/03/1423 Hicri - 24/05/2002 Miladi
Hie. §iiphesiz, mii'minlerin en degerli amacjanndan ve en c,ok istedikleri §eylerden
biri de; dinlerini iistiin ve Rablerinin Kitabi'ni hakim gormektir. Tevhid sancaginin
yiikseldigini gormek ve Allah Teala'nin yardimi ile sevinmektir.
Allah'in mii'minlere yardimi kainatin bir gercegidir. Allah'in kurallanndan kahci bir
kuraldir. Zafer, Allah'in diledigi bir hikmet geregi gecikebilir... Ba§langic,ta yenilgi
olarak goriilebilir. Hatta hak, bir sava§ta yenilebilir ve batil bir donem iistiin olabilir...
Biitiin bunlar, Kur'an'a gore, zaferin goriintiileridir; insan bunun hikmetini bilmez.
Mii'minler, sonucjarla yiikiimlii degildirler... Onlar ancak, Kur'an ve emirleri yolunda
yiiriimekle yiikiimliidiirler. Ondan sonra zafer, Allah'in i§idir; diledigi gibi yapar.
(Onlan siz oldurmediniz, fakat Allah oldiirdii; attigin zaman da sen
atmadin, fakat Allah atti. Ve bunu, mu'minleri giizel bir imtihanla
denemek icin (yapti). §uphesiz Allah; isitendir, bilendir.) (8/el-Enfal/i7)
Zaferin gelmesi gecikebilir. Qiinkii, iimmetin yapisi olgunlasmamis. ve giicii tarn
olarak yerine gelmemistir. Qiinkii toplum, zaferi kar§ilamaya hazir degildir.
Ummetin, Allah ile bagini giicjendirmesi ic,in zafer gecikir. Sikinti ve aci ceker, Qaba
gosterir; Allah'dan ba§ka kendisine destek ve darhkta kendisine yonelecek birini
bulamaz. Ummet; miicadelesini, gayretini ve fedakarhgini sadece Allah igin ve O'nun
gagnsi igin has kilsin diye zafer gecikebilir.
Batil ise ne kadar yiikselirse yiikselsin, bu normal bir durum degildir ve gegicidir.
Hakkin oniinde mutlaka yenilgiye ugrayacaktir. Allah Teala §6yle buyurur: (Ve de
ki: "Hak geldi, batil yikihp gitti. Zaten batil yikilmaya mahkumdur.")
(i7/el-isra/8i) (Kopiik, atihp gider. tnsanlara fayda veren seye gelince, o
yeryiiziinde kahr. Iste Allah, boyle misaller getirir.) (i3/er-Ra'd/i7) Allah'in
hikmeti, Allah dostlanni denemek ve mu'minleri giizel bir imtihanla sinamak igin
batihn varolmasim gerektirmi§tir. Degilse; §ayet Allah azze ve celle dileseydi ne kiifiir
olurdu, ne de batil... Allah Teala §6yle buyurur: (Durum su ki; Allah dileseydi,
onlar dan intikam alirdi. Fakat sizi birbirinizle denemek ister.)
(47/Muhammed/4)
Ummet, zaferin nerede ve nasil gercekle§ecegini bilmez. Allah'in, kendileri ile
dostlanna yardim ettigi askerleri Qoktur. Beni Nadir Savasi'nda korku, Allah'in
askerlerinden biriydi. Bedir Sava§i'nda; melekler, uyuklama, yagmur ve Qakil ta§lan
Allah'in askerlerindendi. Riizgar, oriimcek ve benzerleri Allah'in askerlerindendir.
Allah azze ve celle ne dogru buyurur: (Rabbinin ordulanni, kendisinden
baskasi bilmez. Bu ise, insanhk icin bir ogutten ibarettir.) (74/el-
Miiddessir/31)
Muslim, Sahihi'nde Ibrahim et-Teymi'den, o da babasindan §unu rivayet eder:
Huzeyfe b. el-Yeman'in yamndaydik. Bir adam §6yle dedi: "Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem'e ula§saydim O'nunla birlikte sava§ir ve zorluklara katlamrdim."
Sanki sahabilerin kar§ila§tigi zorluklan ve Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem ile
birlikte yaptiklan cihadi kiigiik goriiyordu. Bunun iizerine Huzeyfe §6yle dedi: "Sen
bunu mu yapardin; oysa ben, bizi Ahzab (Hendek Sava§i) gecesi Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem ile birlikte gordiim. §iddetli bir riizgara ve soguga yakalanmi§tik.
67
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurdu: "Kavmin (diismanin)
haberini bize getirecek bir kisi yok mu; Allah onu Kiyamet giinii benimle
birlikte kilsin?" Hepimiz sustuk ve hie. kimse O'na cevap vermedi. Sonra §6yle
buyurdu: "Kavmin (diismanin) haberini bize getirecek bir kisi yok mu;
Allah onu Kiyamet giinii benimle birlikte kilsin?" Hepimiz sustuk ve big
kimse O'na cevap vermedi. §6yle buyurdu: (Kalk, ey Huzeyfe! Kavmin
(diismanin) haberini bana getir." Hicbir kagis. yolu bulamadim. Qiinkii
kalkmam ic,in beni bizzat adimla gagirmish."
insanlann tereddiidii; ya§adiklan soguk, achk ve korku yiiziindendi. Yakla§ik bir ay
siiren ku§atma giigleri zayiflatmis. ve bedenleri yormu§tu. O gece kopkoyu bir karanlik
vardi ve riizgar, soguk ve §iddetliydi. Korku insanlann yakasina yapismisti. (Onlar
hem yukannizdan hem asagi tarafinizdan iizerinize yiiriidiikleri zaman,
gozler yilmis, yiirekler agizlara gelmisti ve siz Allah hakkinda tiirlii tiirlii
seyler diisuniiyordunuz. Iste orada iman sahipleri imtihandan gecirilmis
ve siddetli bir sarsintiya ugratilmislardi.) (33/el-Ahzab/io-n) Bu karma§ik
havada ve zor §artlarda; Allah, askerine bir kac, dakikada ummadigi bir yerden
yardimini gonderir. Dii§man guruplann birligini dagitan, sava§in dengelerini
degi§tiren bir riizgar gonderir: (Allah sava§ta mii'minlere yetti. Allah
giicliidiir, mutlak galiptir.) (33/el-Ahzab/25)
Bazi miisliimanlar; durumlan nasil olursa olsun, amelleri gergekte ne olursa olsun,
mushiman olduklan siirece Allah'in kendilerine yardim edecegi kuruntusuna
kapilabilir. Oysa Allah §6yle buyurmu§tur: (Ey iman edenler! Eger siz Allah'a
(dinine) yardim ederseniz, Allah da size yardim eder ve ayaklannizi
saglam tutar.) (47/Muhammed/7)... "Amelleriniz, halleriniz ve durumlanniz nasil
olursa olsun; mii'min oldugunuz siirece size yardim edecegim ve ayaklannizi sabit
kilacagim" dememi§tir!
Mii'minler, Uhud Sava§i'nda Rasulullah'in emrine uymadiklannda, aralannda
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem oldugu halde yenilmistir.
Huneyn Sava§i'nda Qokluklan onlarm kendilerini begenmelerine ve bazilannin
"Bugiin artik yenilmeyiz!" demesine yolaQmi§ti da onlarin QOgu aralannda Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem oldugu halde yenilmisti.
Allah; dinine yardim etmeyen birine, sadece mii'min oldugunu one siirdii diye nasil
yardim eder?!.
Allah; kendisine kar§i gelen ve gorevini yerine getirmeyen birine nasil yardim eder?!.
Omer radiyallahu anh §6yle der: "§iiphesiz biz, dii§mammiz kar§isinda sayiyla ya da
sava§ hazirhgi ile zafer kazanmayiz. Ancak bizim Allah'a itaatimiz ve onlarin O'na
isyani nedeniyle zafer kazamnz. §ayet Allah'a isyan edecek olursak onlarla isyanda
e§it olmu§ oluruz ve bize kar§i iistiinliik onlarin olur."
Allah Teala'nin degi§meyen kurallan vardir; onlarla kainata, hayata ve insana
hiikmeder... Bu kurallardan biri de zaferin gerekleri ve yenilgiye yol ac,an nedenlerdir.
Bu kurallann ardindaki hikmet; nefislerde gizli olani ortaya Qikarmak; sozlerle ve
temennilerle degil, goriilen gergek i§iginda insanlan degerlerine gore ayirmaktir...
Saflar belirginle§ir, nefisler annir, sabirh mii'minler bilinir ve Allah da onlara yardim
eder.
68
Zafere gotiiren faktorlerden biri de akidenin saglamla§tinlmasi ve imanin iyice
yerlesmesidir. Qiinkii samimi iman, nefisleri anndirir ve kalpleri temizler. Boylece
durum diizelir ve Allah, mii'minlere zafer ve hukumranlik nasip eder. Qiinkii zafere
gotiiren faktorler, kalplerde ve nefislerde gizlidir. Allah Teala §6yle buyurur:
(Suphesiz; peygamberlerimize ve iman edenlere hem diinya hayatinda
hem de sahitlerin (sahitlik) edecekleri giinde yardim ederiz.) (4o/Gafir/5i)
Tarih bizlere iman ehli sayica az, ac. ve Qiplak insanlann hallerini anlatir. Allah'a kar§i
samimi olmu§lar ve nefislerinin nasiplerini terketmiskrdir. Bunun iizerine Allah
onlara yardim etmis. ve onlan yeryiiziinde hakim kilmistir. (Zafer, yalmzca
mutlak giic ve hikmet sahibi Allah katindandir.) (3/Al-i Imran/126)
Zafere gotiiren faktorlerden biri de ihlastir. ihlash ki§i Allah tarafindan desteklenir.
Allah Subhanehu ona yeter. (Allah kuluna kafi degil midir?) (39/ez-Zumer/36)
Kismin Rabbi kar§isindaki samimiyeti ve ihlasi olcusiince kendisine, Allah'in yardimi
ve destegi, dostlugu ve kollamasi gerceklesh... Destek, ona hazirhk olcusiincedir.
Allah'in yardimi ve destegi, ba§anh kilmasi ve hatalan dogrultmasi kalplerde bulunan
niyetin samimiyetine ve safligina goredir. (Andolsun Id o agacin altinda sana
biat ederlerken Allah, mu'minlerden razi olmustur. Kalplerinde olani
bilmis, onlara giiven indirmis ve onlan pek yakin bir fetihle
miikafatlandirmistir.) (48/el-Fetih/i8) Allah Teala §6yle buyurur: (Bizim
yolumuzda cihad edenleri elbette kendi yollanmiza eri§tirecegiz. Hie
§iiphe yok ki Allah, iyi davrananlarla beraberdir.) (29/el-Ankebiit/69)
Zafere gotiiren faktorlerden biri de Allah'in dinine yardim etmek; soz, davrams, ve
inane, olarak onu ya§amak ve ona davet etmektir... Bununla birlikte namazi kilmak,
zekati vermek, iyiligi emretmek ve kotiiliikten sakindirmaktir. Allah Teala §6yle
buyurur: (Allah, kendisine (dinine) yardim edenlere muhakkak surette
yardim eder. Hie suphesiz Allah; giicliidiir, galiptir. Onlar (o mu'minler)
ki; eger kendilerine yeryiiziinde iktidar verirsek namazi kilarlar, zekati
verirler, iyiligi emreder ve kotiiliikten sakindinrlar. Islerin sonu Allah'a
vanr.) (22/el-Hacc/40-4i)
Zafer sabirdan sonradir. Bunu, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in §u hadisinden
anlanz: "Ey Ebu Cendel! Sabret ve karsihgini Allah'dan bekle! §iiphesiz
Allah, senin icin ve seninle beraber olan giicsiiz birakilmis kimseler icin
bir kurtulus ve cikis yolu yaratacaktir." Bu hadisi, imam Ahmed rivayet eder.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem, bir soziinde amcasimn oglu Abdullah b.
Abbas'a §6yle buyurur: "Ve zafer, suphesiz sabirla beraberdir." Bu hadisi,
imam Ahmed rivayet eder. Mekki surelerin bir kismimn sonunda Allah, Rasulii
sallallahu aleyhi ve sellem'e sabretmeyi ogiitler. (Sen, sana vahyolunana uy ve
Allah hukmedinceye kadar sabret. O, hiikiim verenlerin en hayirhsichr.)
(io/Yunus/109)
Zafere gotiiren faktorlerden biri de yenilmeyen giicjiiye (Allah'a) dayanmaktir... i§ini
Allah'a havale eder... Allah'in verdigi soze giivenir... Ve Allah dii§manlanndan
korkmaz.
§iiphesiz ki zafer Allah katindandir ve iistiinliigiin tamami Allah'indir. Kim zafer
isterse onu Allah'dan istesin. Kim iistiinliik isterse, Allah ile kendisini giiglii
hissetsin... Huneyn Sava§i'nda mu'minler kendilerini sayica gok goriirler ve bazilan
69
"Bugiin asla yenilmeyiz!" der. Qokluklan, onlan gercek kuwetten ve zaferden
uzaklashnr... Allah da onlan, ho§lanna giden o Qokluklan ile basba§a birakir ve
Qokluklan onlara hicbir fayda vermez... Allah Teala §6yle buyurur: (Andolsun ki
Allah, bir cok yerde ve Huneyn giiniinde size yardim etmisti; hani
coklugunuz size kendinizi begendirmisti, fakat sizden hicbir seyi
gidermemisti. Yeryiizii biitiin genisligine ragmen size dar gelmisti,
sonunda gerisin geri kacmistimz. Sonra Allah, Rasulii ile mii'minler
iizerine sekinetini indirdi, sizin gormediginiz ordular indirdi de kafirlere
azap etti. tste bu, o kafirlerin cezasidir.) (9/et-Tevbe/ 25-26)
Dua, zaferi saglayan silahlann en onemlisidir. Nuh aleyhisselam gemiyi yaptiginda
sebeplere sanlmakla kalmaz, Allah'a siginir ve korumasina basvurur. Duanin, zaferi
getiren en onemli silah oldugunu bilerek dua ile Allah'a yonelir. Kur'an-i Kerim, Nuh
aleyhisselam'in Rabbine yaptigi duayi ve Allah'in, O'nun duasina nasil hemen karsriik
verdigini anlatir. Allah Teala §6yle buyurur: (Nuh, "Rabbim!" dedi;
"Yeryiiziinde kafirlerden hie kimseyi birakma! Qunku sen onlan
birakirsan kullarini saptinrlar, yalniz ahlaksiz, nankor (insanlar)
dogururlar. Rabbim! Beni, ana-babami, iman etmis olarak evime
girenleri, iman sahibi erkekleri ve kadinlan bagisla! Zalimlerin de ancak
helakim artir.") (71/NUI1/26-28)
Ve §6yle buyurur: (Bunun iizerine Rabbine "Ben yenik diistum, bana yardim
et!" diyerek yalvardi. Biz de derhal, nehir gibi devamh akan bir su ile
gogiin kapilarim actik. Yeryiiziinde kaynaklar fiskirttik. Her iki su, takdir
edilmis bir isin olmasi icin birlesmisti. Nuh'u da; tahtalardan yapilmis,
civilerle cakilmis gemiye bindirdik. Inkar edilmis olana (Nuh'a) bir
miikafat olmak iizere genii, gozlerimizin oniinde akip gidiyordu.) (54/el-
Kamer/10-14)
GiiQsiizleri gozetmek ve onlara ikram etmek de zafere gotiiren faktorlerdendir. Sa'd b.
Ebi Vakkas radiyallahu anh, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu
rivayet eder: "Ancak gucsuzleriniz nedeniyle riziklandinhyor ve yardim
ediliyorsunuz." Bu hadisi, Buhari rivayet eder. Ebu'd Derda radiyallahu anh'dan §u
rivayet edilir: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu ishtim:
"Benim icin giicsiizlerinizi arayin. Sizler ancak gucsuzleriniz nedeniyle
riziklandinhyor ve yardim ediliyorsunuz." Bu hadisi, Tirmizi rivayet eder. Bir
baska hadiste ise §6yle buyurur: "Allah bu iimmete ancak gucsuzu nedeniyle;
(giicsiizlerin) dualari, namazlan ve ihlaslan nedeniyle yardim eder." Bu
hadisi, Nesai rivayet eder.
Zafere gotiiren faktorlerden biri de diinyanin gergek yiiziinii, diinya metainin azhgini
ve nimetlerinin yok olacagini idrak etmektir. Ahiretin degerini anlamak, oradaki
kahci nimetlerin ve ebedi mutlulugun farkina varmaktir.
Kararhhk ve Allah'i gokga zikretmek, gekisme ve aynhk olmadan birlik ve beraberlik
icerisinde olmak da zafere gotiiren faktorlerdendir. Allah Teala §6yle buyurur: (Ey
iman edenler! (Savas icin) herhangi bir topluluk ile karsilastiginiz zaman
sebat edin ve Allah'i cokca anin ki basanya erisesiniz.) (8/el-Enfal/45)
Maddi ve manevi kuwetleri hazirlamak da yine zafere gotiiren faktorlerdendir. Allah
Teala §6yle buyurur: (Onlara (dusmanlara) karsi giiciiniiz yettigi kadar
70
kuwet ve cihad icin baglamp beslenen atlar hazirlayin. Onunla Allah'in
diismanini ve sizin de diismaninizi korkutursunuz.) (8/el-Enfal/6o)
islam iimmeti tarihindeki bu karanlik donemde, aydinlik bir gelecegi miijdeleyen
nurdan bir panltiya ve limit i§igina ihtiyac. duymaktadir. iste bu, Kur'an'in yoludur.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sell em azlik nedeniyle sikinti Qekerken; Allah, Rasulii
sallallahu aleyhi ve sellem'e Yusuf aleyhisselam'in kissasini anlatir... Bu sure,
Mekke'nin agir ortaminda, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'i parlak ve aydinlik
gelecegi ile miijdelemek ic,in inmistir. Sanki Yusuf aleyhisselam'in kissasi O'nun
kissasidir.
Bu nedenle; zafere gotiiren faktorlerden biri de, nefislere iimitsizlik iskmesin diye,
mii'minlerin zaferini ve hakimiyetini mujdeleyerek ve bu gergegi vaadederek
goniillere iimit tohumlan ekmektir... Nebi sallallahu aleyhi ve sellem; iman eden
toplulugu, iskence goriirlerken, zafer ve hakimiyetle miijdeliyordu. §6yle
buyuruyordu: "§iiphesiz Allah, yeryiiziinii benim icin topladi ve onun
dogusunu ve batisini gordiim. §uphesiz ki iimmetimin miilkii ondan
benim icin toplanan yere kadar ulasacaktir." Bu hadisi Muslim, Sevban
radiyallahu anh kanahyla rivayet eder. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem onlara
gelecegin, bu dinin olacagini, biitiin evlerin bu islam'a agilacagini miijdeler...
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellam §6yle buyurur: "Bu din, gecenin ve
gunduzun ulastigi yere ulasacaktir. Allah; bir azizin izzetiyle veya bir
zelilin zilletiyle, Allah'in tslam'i iistiin kilacagi bir izzetle ve kafiri zelil
kilacagi bir zilletle, yerlesik ya da gocebe herkesin evine bu dini mutlaka
sokacaktir." Bu hadisi imam Ahmed, Temim ed-Dari radiyallahu anh kanahyla
rivayet eder... Allah'in dini yiikselecek ve nuru ufuklan dolduracaktir. (Onlar
agizlanyla Allah'in nurunu sondurmek istiyorlar. Oysa kafirler istemese
de Allah nurunu tamamlayacaktir.) (6i/es-Saff/8) Allah'in nurunu sondiirmeye
kim giic. yetirebilir?!. Kim, Allah ile sava§abilir?!.
Miisliimanlann hallerine maddi olculerle bakan, onu kapkaranhk gorebilir. iman
olculerine gore ise, huzur ve miijde vermektedir. Musibetler ne kadar §iddetlenirse
§afagin sokmesi o kadar yakindir.
Miisliiman, zaferin ne zaman olacagini bilmez. Ancak biz, islam'da aslolanm
yiikseklik, iistiinliik ve hakimiyet oldugunu biliriz. Zamanin bir boliimiinde
miisliimanlann giigsiiz dii§mesinden iimitsizlige kapilmayiz. Qiinkii Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurmu§tur: "Islam iistiin gelir, ona iistiin
gelinmez." Bu hadisi, imam Ahmed rivayet eder.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem, islam'in siirekli artacagini haber vermistir:
"Islam artmaya, sirk ve ehli de azalmaya devam eder; sonunda iki kadin
zulumden baska bir seyden korkmadan yolculuk eder. Nefsim elinde olan
(Allah)'a yemin olsun ki, giinler ve geceler gececek, sonunda bu din bu
yildizin ulastigi yere ulasacaktir."
§iiphesiz bunlar, her tiirlii iimitsizligi yok eden ve Qaresizligi gideren, bu ummetin
mensuplanndan her imtihan edileni kararh kilan ve her iimidini kaybedenin kalbini
rahatlatan miijdelerdir... Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Bu
iimmeti; yucelik ve yukseklikle, din ve zaferle, yeryiiziinde hakimiyetle
mujdele!" Bu hadisi imam Ahmed, Ubeyy b. Ka'b radiyallahu anh kanahyla rivayet
eder.
71
Bu Allah'in verdigi sozdiir ve Allah'in sozii mutlaka yerine gelir... Fakat; takdir
edilmi§ bir vakit ve belirlenmi§ bir ecel vardir. Ummet zayiflik donemleri gegirse bile;
unutma ki bu, kaybolan izzetin geri gelmesini ve gecmi§te kalan iistiinliigiin yeniden
donmesini takdir eden Allah'in takdiri iledir.
72
Qocuklanniz Size Birer Emanettir
Seyh Ali b. Abdurrahman el-Huzeyfi
19/03/1423 Hicri - 31/05/2002 Miladi
Yaratip diizene koyan, planlayip yol gosteren Allah'a hamdolsun. Sayilamayacak
kadar c,ok nimetleri ic,in O'na hamdederim. §ehadet ederim ki, Allah'dan baska ilah
yoktur. Ahirette ve diinyada hamd O'nadir. Ve §ehadet ederim ki; nebimiz ve
efendimiz, O'nun kulu ve razi oldugu elgisidir. Allah'im!.. Kulun ve rasuliin
Muhammed Mustafa'ya, ailesine ve ashabina, onlara uyan ve ornek alanlara salat ve
selam eyle; onlan miibarek kil!..
Bundan sonra... Ey miisliimanlar!.. Allah'dan hakkryla korkun ve O'na itaate bagli
kalin. Qiinkii O'na itaat etmek en dogm ve en giiglii davram§tir. Azik edinin; §iiphesiz
azigin en hayirlisi Allah'dan hakkiyla korkmaktir/takvadir.
Allah'in kullan!.. Allah'in insanlar iizerindeki nimeti sayilamayacak kadar Qoktur.
Allah Teala §6yle buyurur: (Eger Allah'in nimetini sayacak olursaniz
sayamazsiniz. Siiphesiz Allah; cokca bagislayan ve merhamet edendir.)
(i6/en-Nahl/i8) Bu nimetlerin en biiyiiklerinden biri de nesil/ziirriyet nimetidir.
Allah Teala §6yle buyurur: (Allah, size kendi nefislerinizden esler yaratti,
eslerinizden de sizin icin ogullar ve torunlar yaratti ve sizi temiz gidalarla
nziklandirdi.) (i6/en-Nahl/72)
Zurriyetin, be§eriyetin devami ve anne-baba igin diger bir omiir olmasi Allah'in bir
liitfudur. Allah Teala §6yle buyurur: (Sizi yeryiiziinde halifeler yapan O'dur.)
(35/Fatir/39) Cocuklar, anne-babalannin niteliklerini ve ozelliklerini tasu. Diinya
varoldukga onlar ile Allah Teala'ya ibadet gerceklesh ve yeryiizii imar edilir. Onlar
sayesinde yardimlasma ve dayamsma, birbirine merhamet etme, akrabahk iliskileri
ve iyilik ba§lan kurulur. Allah Teala §6yle buyurur: (Ey insanlar! Sizi bir tek
nefisten yaratan ve ondan da esini yaratan ve ikisinden bir cok erkekler
ve kadinlar iireten Rabbinizden sakinin. Adini kullanarak birbirinizden
dilekte bulundugunuz Allah'tan ve akrabahk haklarina riayetsizlikten de
sakinin. Siiphesiz Allah, sizin uzerinizde gozetleyicidir.) (4/en-Nisa/i) Ve
§6yle buyurur: (O (hakir) sudan bir insan yaratip onu nesep ve sihriyet
akrabahklanna domisturen O'dur. Rabbinin her seye giicii yeter.) (25/el-
Furkan/54)
Cocuklar, Allah Teala'nin bir nimeti oldugu gibi aym zaman da anne-babalann elinde
biiyiik bir emanettir. Emanetin hakki, korunmak ve kaybedilmemektir. Muhafaza
edilmek ve ihmal edilmemektir. Emaneti gozetmek ve ondan gafil olmamaktir. Allah
Teala §6yle buyurur: (Gercekten Allah size, emanetleri ehil olanlara
vermenizi emreder.) (4/en-Nisa/58)
Cocuklar; dinleri ve ahlaklannin anndinlmasi, saghkh metot iizere egitilmeleri
noktasinda anne-babalann ve velilerin yaninda bir emanettir. Allah Teala §6yle
buyurur: (Ey inananlar! Kendinizi ve ailenizi, yakiti insanlar ve taslar olan
atesten koruyun. Onun basinda iri govdeli, sert tabiath, Allah'in
kendilerine buyurduguna karsi gelmeyen ve emredildiklerini yapan
melekler vardir.) (66/et-Tahrim/6) Yani; Allah'a itaat ederek ve O'na isyani terk
ederek cehennemle araniza bir engel koyun. Ebu Davud; Amr b. §uayb'dan, o da
babasindan ve o da dedesinden, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle
73
buyurdugunu rivayet eder: "Qocuklarmiza yedi yasinda namazi emredin, on
yasinda namaz icin onlan doviin ve yataklannin arasini ayinn." Qocuk
namazdan sorumlu olmasa da; ibadete ah§masi, ibadet etmeye devam ederken ve
giinahlardan sakinirken ergenlik yasma girmesi icm yedi ya§inda namaz kilmasi
emredilir. Bunu emretmekle sorumlu olan velidir. Bu yaste ona bunu emretmezse
giinahi velinin iizerinedir. OruQ da aym §ekildedir; ergenlikten once cocuk orug
tutmaya ahstinlmahdir.
Din ve ahlak konusunda ozel ilgi gostermek babalar ve annelerin en onemli gorevidir.
Qiinkii kiicuk, dinine bagli olarak yetishse genchginde biitiin haklan gozetir. Dini,
akrabalan ve toplumu kar§isindaki gorevlerini yerine getirir. Allah'in haklanni yerine
getirmezse, kullann haklanni hie, yerine getirmez. Giizel ahlaka ah§mak, nefiste
saglam bir meleke olu§turur ve bu meleke di§ etkenlerle yok olmaz. Aym §ekilde kotii
sifatlara ah§mak, her tiirlii a§agihga ve kotiiliige, ziyana ve vebale siiriikler. Qiinkii
genchgini bir §ey iizerine gechen o §ey iizerine ihtiyarlar. Bir §ey iizerine ihtiyarlayan
o §ey iizerine oliir. Bir §ey iizerine olen de -Allah in izniyle- o §ey iizerine yeniden
diriltilir.
Qocuklann dini yonleri ile ilgilenmek, onlarla ilgili en biiyiik §er'i gorevdir. Bu
nedenle; Allah'in kullanna ogiidii, hep dosdogru dine sanlmak olmu§tur. Allah Teala
§6yle buyurur: (Ey iman edenler! Allah'tan, O'na yara§ir §ekilde korkun ve
ancak muslumanlar olarak can verin.) (3/Al-i Imran/102) Bu ogiit,
peygamberlerin de ogiidii idi. Allah Teala §6yle buyurur: (Ibrahim de bunu kendi
ogullarina vasiyet etti. Yakup da "Ogullarim! Allah sizin icin dini (tslam'i)
secti; o halde sadece muslumanlar olarak olunuz" (dedi). Yoksa siz
Yakup'a oliim geldigi zaman orada mi idiniz? O zaman (Yakup)
ogullarina, "Benden sonra kime ibadet edeceksiniz?" demisti. "Senin
ilahin ve atalarin Ibrahim, Ismail ve tshak'in ilahi olan tek ilaha (Allah'a)
ibadet edecegiz; biz O'na teslim olanlariz" dediler.) (2/el-Bakara/i32-i33)
Allah Teala, Lokman'dan bahsederek §6yle buyurur: ((Lokman dedi ki:)
"Yavrucugum! Namazi kil, iyiligi emret, kotulukten vazgecirmeye cahs ve
basina gelenlere sabret!") (3i/Lokman/i7)
Tirmizi; ibni Abbas radiyallahu anhuma kanahyla, Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder: "Ey cocuk! Sana bir takim kelimeler
ogretecegim: Allah'i (dinini) koru ki, O da seni korusun! Allah'i (dinini)
koru ki, O'nu karsinda bulasin. Istediginde Allah'dan iste ve yardim
dilediginde Allah'dan dile!"
Babalar, anneler ve velilerin ogiitlerinin fayda vermesi ve yonlendirmelerinin i§e
yaramasi icm mutlaka giizel birer ornek olmahdir. Qiinkii anne-babamn giizel ornek
olmasi, gocugun davram§lanna etki eden en biiyiik faktordiir. iyi ya da kotii meyveler
verir. Bu nedenle miisliiman; Allah'in, boynuna astigi emanetler konusunda
Allah'dan korkmahdir. Allah Teala, mii'minler hakkinda §6yle buyurur: (Ve onlar,
emanetlerine ve ahitlerine riayet edenlerdir.) (23/el-Mu'minun/8)
Qocuklann egitimi babalara, annelere ve velilere emanettir. Ve en Qok gerekli olan
ilim ise, kimsenin bilmemesinin bagi§lanmayacagi §er'i ilimdir. Bundan sonra;
yeteneklerine, gucjerine ve egilimlerine gore diger ilimlere yonlendirilirler. Herkes,
yaratih§ina uygun §eyde ba§anh olur. Yeti§mekte olan bir Qocuk, diinyasi ve ahireti
icm en uygun §eye yoneltilir.
74
Anne-babalara ve velilere emredilen bir konu da gocuklarla zararli etkenlerin arasina
girmek ve onlan kotii arkadastan uzaklastirmaktir. Ciinkii kotii arkada§, mutlaka
gerQekle§ecek bir helak ve girkin bir utanc. demektir. Onlan iyi arkada§larla ve temiz
bir egitim ortamiyla ku§atmahdir. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle
buyurmu§tur: "iyi arkadas, misk tasiyici gibidir." Onlan; yikici diisuncelere
sahip zararli kitaplardan, kotii dergilerden ve agik-sagik fllmlerden uzak tutmalidir.
Ciinkii bu etkenler, kalpleri ifsat eder ve ahlaklan bozar. Gencjeri; §ehvet diiskiinii,
ahlak ve nitelik bakimindan sapmis. bir hale getirir. Cocuklar, biiyiik olsalar dahi,
gozetim ve rehberlik ile ku§atilmahdir. Ciinkii bu, salih insanlann davrani§idir.
§eriat agisindan gozetilmesi gereken dunimlardan biri de anne ve babalann -opmede
dahi olsa- gocuklar arasinda adaletli olmasidir. Cocuklanndan bir kismini digerlerine,
erkek cocuklan kiz Qocuklara tercih etmemeleridir. Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem §6yle buyurur: "Allah'dan hakkiyla korkun ve cocuklariniz arasinda
adaletli davranin!"
Babalara ve annelere dii§en bir diger gorev de, Qocuklanna kar§i sabirh olmak ve
tahammul etmektir. Onlan affetmek ve haram olmayan §eylerde onlara anlayis.
gostermektir. Qiinkii bu, onlarin iyiligi igin daha uygundur. Allah'in bagi§lamasina
nedendir. Qiinkii kim affederse Allah da onu affeder. Allah Teala §6yle buyurur: (Ey
iman edenler! Eslerinizden ve cocuklannizdan size dusman olanlar da
vardir. Onlardan sakinin. Ama affeder, kusurlanni baslarina kakmaz,
hosgoriir ve bagislarsaniz, biliniz ki Allah; cok bagislayan, cok merhamet
edendir.) (64/et-Tegabun/i4) Burada zikredilen dii§manhk, insanin dini ihmal
etmesine yolagan §eylerdir. Allah; affetmeyi ve bagi§lamayi emretmi§, affeden ve
ho§g6riilu davranani bagi§lama sozii vermi§tir.
Anne-baba, cocuklanna beddua etmekten kesinlikle sakinsin! Qiinkii bu, onlarin
siirekli mutsuzluguna neden olabilir. Muslim, Cabir radiyallahu anh kanahyla,
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder:
"Nefislerinize, cocuklariniza, hizmetcilerinize ve mallariniza beddua
etmeyin."
§eriatin talimatlanni gozeten, ilahi emirleri yerine getiren, Allah'in ba§anh kilmasina
ve takdirine uyan kimse icm gocuklar, goz aydinhgidir. O gocuklar, Allah'in hakkini ve
kullann haklanni yerine getirirler. Onlarin dogru yolda olmalannin bereketi anne-
babalanna diinyada da ve oldiikten sonra da ula§ir. Allah Teala, Allah'in ahdini yerine
getirenler hakkinda §6yle buyurur: ((Sonuc) Adn cennetleridir; oraya
babalanndan, eslerinden ve cocuklanndan salih olanlarla beraber
girecekler; melekler de her kapidan onlarin yanina varacak. (Melekler
diyecek ki:) "Sabrettiginize karsihk size selam olsun!") (i3/er-Ra'd/23-24)
(iman eden ve zurriyetleri de iman ile kendilerine tabi olanlar (var ya!)
Iste biz onlarin nesillerini de kendilerine kattik. Onlarin amellerinden de
bir sey eksiltmedik. Herkes, kazandiklanna karsi bir rehindir.) (52/et-
Tur/21)
Kisi, §eriatin talimatlanni ihmal ederse Qocuk onun aleyhine bir kotiiliik olur.
Sapmasimn vebali ona da eri§ir. Giinahimn ugursuzlugu ona da ula§ir. Bu nedenle,
Qocuklanniz konusunda Allah'dan korkun ey muslumanlar!..
Allah'a hamdolsun. O'na hamdeder, O'ndan yardim ve hidayet dileriz. Neflslerimizin
§errinden ve kotii amellerimizden Allah'a sigininz. Allah kimi hidayete erdirirse onu
75
saptiracak yoktur. Kimi de saptinrsa onu hidayete erdirecek yoktur. §ehadet ederim
ki, Allah'dan baska ilah yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur. Ve §ehadet ederim ki;
nebimiz ve efendimiz Muhammed, O'nun kulu ve rasuliidiir. Allah'im! Kulun ve
rasulun Muhammed'e, ailesine, ashabina ve O'nu dost edinenlere salat ve selam eyle;
onlan miibarek kil!..
Bundan sonra... Ey miisliimanlar!.. Allah'dan hakkryla korkun ve O'na itaat edin.
O'nun gazabindan sakinin ve O'na isyan etmeyin. Bilin ki; Qocuklanniz ve Allah'in
velayetini size verdigi kimseler boyunlannizda birer emanettir. Onlan en dogru i§lere
ta§imak, onlan her tiirlii giizel ahlaka ve dogru yola yonlendirmek sizin
sorumlulugunuzdur. Onlan; ba§ibo§ kalmaktan, kotii arkadas. edinmekten, bos. vaktin
zararlanndan, gozetimsiz ve sorgusuz yolculuga Qikmaktan ahkoyun. Gece ve giindiiz
hayatlanni diizene koymada onlara yardimci olun. Ozellikle caddelerde gecelemekten
onlan uzaklastinn. Ciinkii bu; genci, ileride yakasini kurtaramayacagi i§lere
siiriikleyebilir. Pi§manhgin fayda vermeyecegi bir yerde edindigi kotii huylar icm
pi§man olabilir. Gengler igin en tehlikeli §ey, uyu§turucular ve ahlaki sapmalardir.
Onlan, siirekli bundan sakindinn. Cocuklanniz igin faydah ve mubah araglar
hazirlayin. Onlan, faydah amellere yonlendirin. Ciinkii sizler, onlardan
sorulacaksiniz.
Buhari ve Miislim'de, ibni Omer radiyallahu anhuma'dan rivayet edilen bir hadiste,
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Hepiniz bir ^obansiniz ve
hepiniz emri altindakinden sorumludur. Erkek, ev halkinin cobanidir ve
onlardan sorumludur. Kadin, kocasimn evinin cobanidir ve ondan
sorumludur. Hizmetci, efendisinin malinin cobanidir ve ondan
sorumludur. Hepiniz bir cobansiniz ve hepiniz emri altindakinden
sorumludur. "
(Ey iman edenler! Allah'dan korkun ve dogru soz soyleyin ki; Allah
islerinizi diizeltsin ve giinahlannizi bagislasin. Kim Allah ve Rasulu'ne
itaat ederse, biiyiik bir kurtulusa ermis olur.) (33/el-Ahzab/70-7i)
Allah'in kullan!.. (§iiphesiz ki Allah ve melekleri, Peygamber'e salat ederler.
Ey mu'minler! Siz de O'na salat edin ve tam bir teslimiyetle selam verin.)
(33/el-Ahzab/56)
76
Bo§ Vaktin Degerlendirilmesi
§eyh Abdulbari es-Subeyti
26/03/1423 Hicri - 07/06/2002 Miladi
Zaman dondii dola§ti ve uzun giindiizlerinin sicagryla, kisa geceleriyle yaz ba§ladi. Bu
ba§langigla birlikte yeni yetismekte olan nesiller icm bos, vaktin zararlanna, yol
agabilecegi egilimlere ve sapmalara kar§i uyanci sesler de yiikseliyor.
Cagdas, uygarligin ortaya gikardigi tehlikeli genishgi ile bos, vakit, toplumsal hareket
iizerinde biiyiik bir yiik ve tehlike halini almistir. Bos, vakit bu cagda, bos, vakit
olmanin otesine gegerek ruhi bo§luk ve kalp boshigu, ilkeler ve degerler boshigu,
ciddi hedefler bo§lugu olmu§tur.
Bos, vakit somnu, hayatin hedefsiz olmasindan kaynaklanmistir. Degilse; bos, vakit
sorunu, insan fitratindan kaynaklanan temel bir sorun degildir. Bilakis Qagdas,
uygarligin sahteliginden kaynaklanan, sonradan ortaya Qikma bir sorundur.
Bos, vakit insanin kendisini; faydasiz, toplumun uretmeyen ve yarar saglamayan felch
bir organi olarak hisseder hale getirir. Bos, insan, yaptiginin sonucu olarak nefsinin
arzu duyacagi bir §ey beklemez. Hayatta bir hedefl yoktur. Hedefi olmayan bu hayat
nasil bir hayattir?!
Bos, vakit, §eytanin araglanndan biridir. §eytan, bo§ vakitte insana vesvese verir.
iggiidiileri ki§kirtir ve alevlendirir; onlar da insani yakar. Qiinkii ne olursa olsun
higbir i§ olmadan vakit bollugu, ki§iyi §eytani vesveselerin ve tehlikeli dii§iincelerin
esaretine diisurur.
Bo§ vakit; dii§iinceyi, akh ve bedeni giigleri oldiiren bir hastahktir. Qiinkii nefsin
mutlaka bir hareketi ve i§i olmahdir. Nefis bunlardan bo§ olunca dii§iince geriler ve
akil i§lemez hale gelir. Nefsin hareketi zayiflar. A§agihk dii§iinceler kalbi i§gal eder.
Bo§ vakit, yaz tatilinde gergek bir olgu ve sorun haline gelmektedir. Gengler, geni§
vakitler bulmakta ve onlan dolduracak ciddi ve iyi i§ler bulamamaktadir. Bu bo§luk,
oldiiriicii dahi olabilir. Hatta ara§tirmacilardan bir gogu; bo§ vaktin, ge§itli
sapmalarda ba§ faktor oldugu gorii§iindedir. Ornegin; uyusUirucu ah§kanhginin
yayginla§masi ve bir cok miisliiman toplumda iirkiitiicii boyutlara ulasmasi, bo§ vakit
sorununun dogru bir §ekilde kontrol altina ahnamamasindan kaynaklanmaktadir.
Bo§luk igerisinde ya§ayan bir gencin, baskalannin eline av olarak du§mesi ve
yonlendirilmesi kolaydir. Sapik mezheplerin ve bozuk gorii§lerin agina du§enlerin
hayat hikayelerini okuyan; onlann, bo§ vakit sorunu ya§ayan genglerden oldugunu
goriir. Toplum bilimciler, hangi zaman ve mekanda olursa olsun, ahlaki problemler
ve sue, oraninin bos, vaktin arti§i ile baglantih olduguna §ahit olmu§tur. Bu nedenle;
gengler arasinda bos, vakti gozetimden, denetimden ve yonlendirmeden uzak bir
§ekilde; yararh bir neden olmadan caddelerde ve gar§ilarda dola§arak doldurma
olgusu yayginla§mi§tir. Boylece vakit oldiiriirler ve goriilmesi sakincah §eyleri
gozetlerler. Kahvelerde ve yol kenarlannda otururlar. Bozgunculuk faktoriine, roliinii
oynamasi ve istedigi gibi at oynatmasi igin alan birakirlar. Onlan, kotiiliiklere te§vik
eder ve kotii ah§kanhklara siiriikler. Biitiin bu vakitler, oldiiriicii saatler olabilir;
oldiiriiciidiir de... Geng biitiin vaktini uydu yayinlanni seyrederek gegirebilir. Aile
77
fertleriyle duygusal ve toplumsal bagi kesilir. Bu durumda once bizzat kendisiyle,
daha sonra ailesi ve toplumu ile gatisma ya§ayacak; bir eksiklik, baski ve mahrumiyet
hissedecektir. Ayrica; ahsrimism disma Qiktigi, kendi haklanni ve baskalannin
haklanni gozetmedigi icm rahatsizlik kaynagi olacaktir. Daha sonra da yasak olan
§eylere kacacaktir. Boylece, egitimci roliindeki babalann bos. vaktin afetlerinden
sakinmalan ve nefisleri kotiiliiklerine kar§i korumalan gerektigini anlami§ oluruz.
insanlann mal kaybina belli bir olcude dikkat ettigini ve zararlannin boyutunu
bildigini fakat vakit kaybinin anlamini idrak edemediklerini gormek gergekten iiziintii
verici bir durumdur. Omer ibnu'l-Hattab radiytallahu anh gali§anina §6yle derken ne
dogru soylemistir: "Bu eller, seni giinah ile me§gul etmeden once mutlaka Allah'a
itaatle me§gul edilmelidir."
Bo§ vakit sonsuza kadar bo§ vakit olarak kalmaz. Mutlaka hayir ya da §er bir §eyle
doldurulur. Nefsini hayir ile me§gul etmeyeni, nefsi batil ile me§gul eder. Bo§ vaktini
hayir ve dogrulukla doldurana miijdeler olsun!..
Bo§ vakte iyi bir §ekilde hakim olmak ve onu uygun kanallarda sarf etmek ummetin
mensuplannin giicjerini bo§a gitmekten korur. Diisunsel hastahklara ve zehirlere
kar§i iimmete bagi§ikhk ve dayanikhhk kazandinr. Ummete, davrani§ bozuklugu
kapilanni kapatma giicii verir.
Bu nedenle islam, gorevlerden sonraki bo§ vakitleri faydah ve verimli i§lerle
degerlendirmeye te§vik etmi§tir. Boylece insan; §ikayetgi olacak, doldurmak igin giig
sarf edecek ya da sapacak bir bo§luk bulamaz. Daha da otesi; muslumamn hayatinda
asil olan bo§ vaktin olmamasidir. Qiinkii miisliimamn hayatinda vakit ve omiir,
Allah'in miilkiidiir. islam terbiyesi; yeni yeti§en nesli, hayatin her saatine ve anina
boynuna asilmi§ bir emanet olarak bakmak ve bu nedenle onu hayirla doldurmak
iizere yetistirir. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem, gegip gitmeden once bo§
vakitlerimizden yararlanmamiz igin agik bir Qagnda bulunmu§tur. §6yle buyurur:
"Be§ §eyden once be§ §eyin kiymetini bil: Olumunden once hayatinin,
hastahgindan once saghginin, me§guliyetinden once bo§ vaktinin,
ya§hhgindan once gencliginin ve fakirliginden once zenginliginin."
Be§eriyetin ogretmeni, peygamberimiz Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem'in agik
direktifindeki egitim derinligine bak!.. Bo§ vakti, i§letme mevsimi ve saghginda hasta
olacagi giin igin, genchginde ihtiyarhgi igin sermaye biriktirecegi kazanch bir ticaret
haline getiriyor. Bu, donmemek iizere gegip gitmeden once bo§ vakitlerden
yararlanmaya Qagndir. Yataga dii§iiren bir hastahk, tiiketen bir ihtiyarhk ya da
me§gul eden bir bela gelmeden once bo§ vakitleri degerlendir. Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem'in davram§i, vakitten faydalanmaya te§vik eden soziinii
dogrulami§tir. O'nun hayatinda hig bo§ vakit yoktu. O'nun hayatinda bo§ vakit olmasi
nasil dii§iinulebilir? O, Rabbinden §u kavlini almi§tir: (I§lerinden bo§aldigin
vakit, tekrar cali§ ve yorul. Rabbine ragbet et!) (94/el-in§irah/7-8) Bu hitap,
her miisliimanadir. Yani; "Ey musluman! Asia bo§ kalma!" demektir. Bir i§i bitirince
diger bir i§e ba§la! Dininin bir amelini bitirince diinya i§iyle me§gul ol. Diinya i§ini
bitirince dininin bir ameliyle me§gul ol. Bedeninin bir ihtiyacini giderince kabin igin
bir gida ve ruhun igin bir fay da edin. Kendi i§ini bitirince ailenin i§ine, sonra da
toplumunun ve ummetinin i§ine yonel!. Boylece alem igin hazirhk ve konsantrasyon
harig asla bo§ vakit kalmaz.
Ai§e radiyallahu anha, ornek peygamber Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'den
bahsederek §6yle der: "Asia evinde bo§ durur goriilmedi." ibni Mes'ud radiyallahu
78
anh, §6yle der: "Diinya ya da ahiretle ilgili bir iste olmayip bo§ duran adam
gormekten ho§lanmam." Yine §6yle dedigi rivayet edilir: "Ki§iyi bo§ dururken
gormekten nefret ederim. Ne diinya i§inden ne de ahiret i§inden bir §eydedir." Kadi
§iireyh, bo§ bo§ dola§makta olan bazi kom§ulanni goriir. "Neyiniz var?" der. "Bugiin
bo§ kaldik" derler. §iireyh §6yle der: "Bo§ kalana bu mu emredildi?" Hie. §iiphesiz bu
sozler, omriimiiziin dakikalanni yeryiiziiniin iman, bize ya da baska insanlara faydali
bir i§ yapmak veya nefsimizi ve ailemizi me§ru olgiiler igerisinde dinlendirmek icm
harcamaya iten bir faktor olu§turur. Bu durum; bir iimmetin hayatinda uyulan ornek
haline gelince hie. §iiphesiz o iimmetin mensuplannin iiretimi; ilim teknik ve
insanliga hizmet alanlannda ilerleme kaydedecektir.
imam §afii rahimehullah, yeni nesillere bir egitim kaidesi gizerek §6yle der: "Nefsini
hak ile me§gul etmezsen o seni batilla me§gul eder."
Nefis; hayir ve iyilik projelerinde hizla hareket etmezse hig vakit gecmeden onu
tutarsiz dii§iinceler alir, faydasiz i§lerin girdabina kapilir. En iyisi, insanin kendisine,
biitiin vaktini kaplayacak bir metot cjzmesidir. Boylece §eytanm giri§ kapilanni
kapatir. Bo§ vaktini; viicuduna saglik, adalelerine kuwet, bedenine canlilik ve
toplumuna fayda getirecek etkili bir bo§luga d6nu§tiiriir.
Kalkinmi§ toplumlann genglerinin bir QOgu, tatilleri ve bo§ vakitleri, melekelerini
geli§tirmek ve yeteneklerini degerlendirmek, dii§iincelerini geni§letmek ve yeni
bilgilerle kiiltiirlerini artirmak igin firsat bilmektedir.
Hepimiz bilmekteyiz ki, inkar edilemeyecek bir gercektir. Fakat, dogru bir planlama
ile bikkinliktan kurtulabilir, igimizdeki arzulan yonlendirebiliriz. Gizli melekeleri
canlandinp ki§isel yetenekleri ve imkanlan geli§tirebiliriz. iyi ali§kanliklan
giiglendirebilir, sorumluluk yiiklenmeyi ogretebiliriz. Biitiin bunlan belirli bir hedef
ta§iyan programlar, yonlendirme ve bilgilendirme ile dinlendirme ve konsantrasyonu
bir arada bulunduran ge§itli aracjar kapsaminda gerQekle§tirebiliriz. Egitimciler ve
reformcular bu gorevi yiiklenince, mensuplannin arzulanna ve beklentilerine cevap
veren Qali§malar ve programlar sunarak gengleri kendisine geken bir saha
olu§tururlar. Boylece gengler, yaz tatilinin ve bo§lugunun olumsuz etkilerine ugramaz
ve iimmetin aktif giicii bo§a gotiiriilmez. Ali radiyallahu anh §6yle der: "Kim;
odeyecegi bir hakkin, eda edecegi bir farzin, bina edecegi bir asaletin, elde edecegi bir
ovgiiniin, i§itecegi bir haynn ya da alacagi bir ilmin di§inda bir giin gegirirse
muhakkak ki giiniine kotiiliik etmistir."
Tatil bo§lugu, degerlendiren igin kiymetli bir hazine ve e§siz bir firsattir. Bo§a gegiren
iginse, bir tehlike ve sapma haline doniisur.
Bos. vakit sorununun, muslumamn hayatinda yeri yoktur. Allah'in zikri ile mamur bir
kalpte ve Allah'a ibadet eden bir ruhta bo§luk bulunmasi miimkiin degildir.
Bo§ vaktin tehlikesi ve tatilin agirhgi, egitim kurumlanmiza, toplumsal ve hizmet
muesseselerimize, babalara ve egitimcilere bo§ vakitlerin degerlendirilmesinde
sorumluluk yiiklemektedir. Mensuplannin giiglerini degerlendirme noktasinda
iimmetin beklentileriyle uyu§an ve anaokulundan itibaren onlan icme alan
programlar belirleme sorumlulugu yiiklemektedir.
Bo§ vakti doldurmak igin kullamlabilecek faydali yollardan biri de bilinch olarak kitap
okumak, konferanslara katilmaktir. Anne-babamn haklanni yerine getirmek, onlara
79
daha fazla iyilik etmek, akrabalan ziyaret etmek, yararli toplumsal gali§malara
katilmak, meslek ogrenmek; fakirlere ve dii§kiinlere, ihtiyac. sahiplerine ve yetimlere
iyilikte bulunmak; ilim talebinde gayret gostermek, insanlann arasini diizeltmek icm
gali§mak, Mekke ve Medine'yi ziyaret etmek ve umre yapmaktir. ilim halkalan ve
mescitlerdeki dersler de mutlaka faydalanilmasi ve degerlendirilmesi gereken bir
nimettir.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem, bazi goniillii gali§ma sahalan belirleyerek §6yle
buyurur: "Kardesinin yuzune giiliimsemen senin icin bir sadakadir. Iyiligi
emretmen ve kotiiliikten sakindirman senin icin bir sadakadir.
Kayboldugu yerde kisiye yolunu gostermen senin icin bir sadakadir. Tasi,
dikeni ve kemigi yoldan kaldirman senin icin bir sadakadir. Kendi
kovandan kardesinin kovasina bosaltman senin icin bir sadakadir." Bu
hadisi; Tirmizi, Ebu Zerr radiyallahu anh kanaliyla rivayet eder.
80
Rii§vet
§eyh Hiiseyn Alu'§ §eyh
03/04/1423 Hicri - 14/06/2002 Miladi
Rizasina giden yolu muttaki kullanna kolaylastiran, onlara hidayet yolunu gosteren
ve peygambere uymayi o yolun delili kilan Allah'a hamdolsun. §ehadet ederim ki
Allah'tan baska ilah yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur. Helal, O'nun helal kildigidir;
haram, O'nun haram kildigidir ve din, O'nun belirledigidir. Ve §ehadet ederim ki
nebimiz Muhammed, O'nun seckin kulu, razi oldugu nebisi ve iistiin kildigi
rasuliidiir. Allah'im!. O'na, ailesine, temiz ve annmis. sahabilerine, tabiine ve din
giiniine kadar onlara iyilikle uyanlara gokler ve yerler var oldugu miiddetge salat ve
selameyle!..
Bundan sonra... Ey insanlar!.. Nefsime ve sizlere Allah celle ve ala'dan hakkiyla
korkmayi tavsiye ederim. O'ndan hakkiyla korkan ne mutludur! Gizli ve sakh
hallerinde O'ndan korkamn kazanci ne giizel kazang; surekli O'nun itaatinde olan ve
O'na isyan etmekten uzak durup kacmamn kurtulu§u ne giizel kurtulu§tur!
islam karde§leri!.. islam'in belirlenmis. ilkelerinden biri de, yoneten ve yonetilen
arasinda yardimlasmanin gerekliligi ve iimmetin biitiiniine hayir saglayacak §eylerle
ilgili sorumlulugun farz olmasidir. Bu; toplumun gikarlanni korur, giivenlik ve rahati
garanti altina ahr. Dogruluk ve samimiyetle, fedakarhk ve ozveri ile Allah'in
sinirlanni ve hukumlerini gozeterek, herkes sorumlulugunu yerine getirmedikce ve
gorevine bagh kalmadikca, iimmetin higbir i§i dogru-diiriist olmaz.
i§te bu nedenle islam §eriati; sorumlulugun amaglanni koruyan, sapmamn ve
kotiiliigiin etkenlerini ondan uzakla§tiran biitiin temel unsurlan getirmi§tir.
Bu unsurlardan biri de, riisvet alma, riisvet verme ve rii§vete aracihk etme sucjannin
kesin olarak yasaklanmasi ve §iddetle kinanmasidir.
Allah'in kullan!.. Riisvet, Rabb'in gazabina yolagar ve azaba neden olur. Abdullah b.
Amr radiyallahu anhuma'dan, §6yle dedigi rivayet edilir: "Rasulullah sallallahu aleyhi
ve sellem, rii§vet verene ve riisvet alana lanet etti." Tirmizi, bu hadis icm "Hasen-
sahihtir" der.
imam Ahmed'in Miisnedi'nde ve diger bazi hadis kitaplannda, Sevban radiyallahu
anh'tan, §6yle dedigi rivayet edilir: "Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem; riisvet
verene, riisvet alana ve riisvete aracihk edene lanet etti."
Bu agik delillere ve Taberani'nin iyi bir senetle Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'den
rivayet ettigi "Ru§vet veren de, rii§vet alan da ate§tedir" hadisine dayanarak
imam Zehebi ve benzeri ilim ehli, "Riisvet, biiyiik giinahlardan biridir" demistir.
Ey miisliimanlar!.. Rii§vet, mallan batil yolla ve haram olarak yemektir. Allah Teala
§6yle buyurur: (Mallannizi aramzda haksiz sebeplerle yemeyin. Kendiniz
bilip dururken, insanlarin mallarindan bir kismim, yalan yemin ve
§ehadet ile yemeniz icin o mallan hakimlere vermeyin.) (2/el-Bakara/i88)
Allah Subhanehu, yahudiler hakkinda §6yle buyurur: (Hep yalana kulak verir,
durmadan haram yerler.) (s/el-Maide/42) Omer radiyallahu anh'tan §6yle dedigi
81
rivayet edilir: "insanlann yedigi iki pis kazanc. kapisi vardir: Riisvet ve zina yapan
kadinin zina kar§iligi aldigi."
iman karde§leri!.. Riisvet, zararli ve tehlikeli bir hastaliktir. Fertler igin tehlikesi ve
toplum igin kotiiliigii biiyiiktiir. Riisvete bula§an kimsenin mutlaka saghgmdan,
vaktinden, nzkindan, ailesinden ve omriinden bereket kaldinlir. Riisvete bula§an
kimsenin mutlaka duasi kabul olunmaz, ki§iligi gider, ahlaki bozulur, utanma
duygusu kalkar ve gegim kaynagi kotii olur. Hadis-i §erifte, Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Haksiz kazancla biten her et, atese daha
layiktir." Denilir ki: "Haksiz kazanc. nedir?" §6yle buyurur: "Hiikiim vermede
riisvet almaktir." Bu hadisi, ibni Cerir ve diger bazi hadis alimleri rivayet eder.
Riisvet; toplumlann yok olmasina ve zarara ugramasina neden olur. Durumlanni
bozar. Toplumlarda, zulmiin yayilmasina yol agar. Daha da otesi; riisvetin yayildigi
bir toplumda erdem yok olur. Yerine, a§agihk, kin ve nefret hakim olur.
Riisvet bir ummette bulunursa, mutlaka o ummette nasihatin yerini sahtekarhk,
emanetin yerini hainlik, adaletin yerini zuliim ve giivenligin yerini korku ahr.
Toplumda riisvet; a§agihga ve bozukluga, nefislerin arzulannin serbest kalmasina,
hirsizhgin ve sahtekarhgin yayilmasina, yetki su istimaline ve diizenbazhga
gagirmaktir. iste o zaman, toplumun Qikarlan zarara ugrar. Toplumda kotiiliik ve
zuliim hakim olur. Aralannda sefillik, fakirlik ve mutsuzluk yayginla§ir. imam
Ahmed'in Miisnedi'nde, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'den §u rivayet edilir:
"icerisinde rii§vet ortaya cikan hicbir kavim yok ki, korku ile musibete
ugratilmasin." Buna benzer baska rivayetler de vardir.
Ey muslumanlar!.. Rii§vet gergekte; ki§inin, kendisine helal olmayan bir §eye
ula§abilmek igin muslumanlann i§lerinden biri ile gorevli kimseye odedigi her §eydir.
Riisvet, bir Qok §ekilde olur. En biiyiigii, bir hakkin iptali, bir batihn hakh kihnmasi
veya birine zulmetmek igin verilendir. Sorumlu ki§inin ashnda kar§ihksiz yapmasi
gereken bir i§i yapmasi kar§ihginda para almasi da riisvet §ekillerinden biridir.
Riisvet verenin, ona ait olmayan bir §eyin kendisine verilmesi igin ya da yerine
getirmesi gereken bir hakki yerine getirmemek igin riisvet vermesi veyahut kendisi
gibi hak edenlerin online gechilmesi igin riisvet vermesi de rusvetin ce§itli
§ekillerindendir.
Ey muslumanlar !.. islam'da rii§vet, hangi §ekilde olursa olsun ve ne ile adlandinhrsa
adlandinlsin, haramdir. ister hediye, ister miikafat ve isterse ikram denilsin, durum
aynidir. isimler gergekleri degi§tirmez. Lafizlara degil, gergeklere bakihr.
§eriat tarafindan belirlenen kurallardan biri de, gorevlilerin hediye almasimn
emanete hiyanet kabul edilmesidir. Burada gorevliden kasit, miisliimanlarin
i§lerinden birini iistlenen herkestir. Sultani, yardimcilanni ve sorumluluklan ne
olursa olsun, dereceleri ve maa§lan ne kadar farkh olursa olsun, memurlanni da
kapsar.
Buhari ve Muslim, Ebu Humeyd es-Saidi radiyallahu anh'tan §unu rivayet eder: Nebi
sallallahu aleyhi ve sellem, Esd kabilesinden bir ki§iyi gorevlendirir. O, geri gelince
§6yle der: "Bu sizin, bu ise bana hediye edildi." Nebi sallallahu aleyhi ve sellem,
minbere Qikarak Allah'a hamd ve senada bulunur. Ve §6yle der: "Gonderdigim bir
gorevliye ne oluyor da "Bu sizin, bu da bana hediye edildi" diyor?
82
Babasinin evinde ya da annesinin evinde otursaydi da baksaydi ona
hediye edilir miydi yoksa edilmez miydi? Nefsim elinde olan (Allah)'a
yemin olsun ki, sizden biriniz ondan bir §eyi alirsa Kiyamet giinii onu
boynunda ta§ir olarak gelir."
Hattabi rahimehullah §6yle der: "Bununla, gorevlilerin aldiklan hediyelerin haksiz
kazanc. oldugu, onlann diger mubah hediyeler gibi olmadigi agiklanmaktadir. Ona
ancak iltimas gecmesi, hediye edenin iizerine dii§eni hafifletmesi ve yapmasi gereken
bazi §eyleri yapmamasina goz yummasi ic,in hediye edilmistir." imam §evkani ise
§6yle der: "Kadilara ve benzerlerine verilen hediyeler riisvetin bir tiiriidiir. Qiinkii
hediyeyi veren, o kimse kadi olmadan once ona hediye verme aliskanhgi yoksa, ona
ancak belli bir amac. ic,in verir. Bu amac,, ya onunla batihni giiglendirmek ya da
hediyesi ile hakkina ula§maktir ki, hepsi haramdir."
Ilim ehlinden baskalan da §6yle der: "Hakimin ve insanlann i§leri ile ilgili bir gorevi
iistlenen ki§inin o goreve gelmeden once kendisine hediye verme aliskanhgi olmayan
ki§iden hediye kabul etmemesi gerekir. Qiinkii o hediye, bu duramda bir riisvet olur."
Ey miisliimanlar!.. Faziletli amellerden biri de iyilikle aracihk yapmaktir. Allah
nzasini gozeterek, bir kimseye yarar saglamak veya bir zaran defetmek gibi hayirh
i§lerde araci olmaktir. Buhari'de, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'den, §6yle
buyurdugu rivayet edilir: "Aracihk yapin ki ecir kazanasimz. Allah,
Peygamberi'nin lisani ile diledigine hukmeder."
Fakat, iyi bir iste aracihk yapanin bu aracihk kar§ihgi hediye almasi haramdir. Ebu
Davud'un Siineni'nde hasen bir senetle, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle
buyurdugu rivayet edilir: "Kim bir karde§i icin aracihk yapar da ona bunun
icin bir hediye verilir ve onu kabul ederse, faiz kapilarindan biiyiik bir
kapiya girer." ibni Mes'ud radiyallahu anh §6yle der: "Haksiz kazang; bir
karde§inin ihtiyacimn giderilmesini talep etmen ve onun giderilmesi, bunun iizerine
sana bir hediye vermesi ve onu kabul etmendir."
Omer b. Abdiilaziz rahimehullah'in bir giin caninin elma Qektigi, evinde elma
bulamadigi ve onu alacak bir §ey de bulamadigi rivayet edilir. Omer b. Abdiilaziz
di§an gikar ve elinde bir tabak elma olan bir Qocukla kar§ila§ir. Ondan bir elma ahr ve
koklar. Sonra tabagi geri verir. Neden boyle yaptigi sorulunca §6yle der: "Ona
ihtiyacim yok!" Derler ki: "Rasulullah sallallahu aleyhi ve sell em, Ebu Bekr ve Omer
hediyeyi kabul etmiyorlar miydi?" §6yle der: "O, onlar igin hediyedir; daha sonraki
gorevliler igin ise riisvettir."
Ey miisliimanlar!.. Allah 'tan hakkiyla korkun ve Rabbinizin cagnsina katihn. O'nun
emrine itaat edin ve yasakladigindan uzak durun. Gazabina yol agacak §eylerden
sakinin ki diinya ve ahirette mutlu olun.
Bu i§ittiklerinizi soyler; Allah'tan kendim igin ve sizler igin bagi§lanma dilerim. Siz de
O'ndan bagi§lanma dileyin. §iiphesiz O, gokga bagi§layan ve merhamet edendir.
Salihlerin dostu olan Allah'a hamdolsun. §ehadet ederim ki Allah'tan ba§ka ilah
yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur. Din giiniine hazirhk olarak katinda saklayacagim
bir §ehadetle buna §ahitlik ederim. Ve §ehadet ederim ki; nebimiz Muhammed, O'nun
kulu ve alemlere rahmet, yoluna koyulanlara bir yol ve biitiin insanlara bir hiiccet
olarak gonderdigi elgisidir. Allah'im!. Kulun ve rasuliin Muhammed'e, ailesine ve
83
ashabina, din giiniine kadar onlann yolundan yiiriiyen ve biraktiklan ile yetinenlere
salat ve selam eyle; onlan miibarek kil!..
Bundan sonra... Gizli ve a§ikar hallerinizde, sevinch ve iiziintiilii anlannizda Allah'tan
hakkiyla korkun. Kim Allah'tan hakkiyla korkarsa Allah da onu korur. Kim Allah'a
tevekkiil ederse Allah ona yeter. Kim Allah'a sigimrsa Allah onu korur. Onu mutlu
eder ve bedbaht kilmaz.
iman kardeskri!.. Riisvet sonucu haklar heder olur ve i§ler goriilemez olur. Sona
kalmasi gereken ba§a ahnir ve baste olmasi gereken sona birakihr. Onemsiz ve
degersiz kimse riisvet sonucu one gechilir. Cahskan ve soylu kimse arkaya atihr.
Riisvet sonucu ne kadar c,ok hak yenilmis. ve §eref Qignenmi§tir! Ne kadar Qok adi
insan yiikseltilmi§ ve degerli insan kiiQiimsenmi§tir!
Allah'in kullan!.. Rii§vet ehline kar§i sava§in ve aramzda iyiligi yayin. iyilik, ihsan ve
fazilet ehlinden olun.
Sonra miijdeleyici ve uyanci, aydinlatici i§ik kaynagi olan nebiniz Muhammed b.
Abdillah'a salat ve selamda bulunun...
84
Hastalann Uzuntusu
Seyh Abdulmuhsin el-Kasim
10/04/1423 Hicri - 21/06/2002 Miladi
Muhakkak ki hamd Allah'adir. O'na hamd eder; O'ndan yardim, bagi§lanma ve
hidayet dileriz. Nefislerimizin §errinden ve kotii amellerimizden O'na sigininz. Allah
kimi hidayete erdirirse onu saptiracak yoktur. Kimi de saptinrsa onu hidayete
erdirecek yoktur. §ehadet ederim ki, Allah'tan baska ilah yoktur. O, tektir ve ortagi
yoktur. Ve §ehadet ederim ki; Muhammed O'nun kulu ve rasuliidiir. Allah O'na,
ailesine ve ashabina Qokga salat ve selam eylesin.
Bundan sonra... Ey Allah'in kullan!.. Allah'tan hakkiyla korkun! Allah'tan hakkiyla
korkmak (takva), ne giizel bir ameldir! Ondan yiiz Qevirmek ise ne kotii bir
beklentidir!
Ey Miisliimanlar!.. Diinya amel ve imtihan yurdudur. Kul diinyada; hayatini karartan
bir illetten yada giiciinii ve kuwetini zayiflatan bir hastahktan giivende olmaz. Bela
bazen bir nimettir, hastahk ve sikinti bir miijdedir. Rabbimiz, bela ile merhamet eder
ve nimetlerle musibete ugratir. Mii'min icm diinyanin acisi, bizzat ahiretin tadidir. Ne
gok nimet var ki; kula verilse, ona hastahk olur. Ne Qok nimetten mahrum birakilan
ki§i var ki; mahrumiyeti onun stfasidir! (Sizin icin daha hayirli oldugu halde
belki bir seyi sevmezsiniz. Sizin icin daha kotii oldugu halde belki bir seyi
sevebilirsiniz. Allah bilir, halbuki siz bilmezsiniz.) (2/el-Bakara/2i6)
Musibet, sevginin adresi ve cennetin yoludur. Nebi sallallahu aleyhi ve sellem §6yle
buyurur: "Miikafatin buyiiklugii musibetin buyiiklugiiyle beraberdir.
Suphesiz Allah bir kavmi sevince, onlan musibete ugratir. Kim nza
gosterirse onun icin nza vardir. Kim de kizginhk gosterirse onun icin
kizginhk vardir." Bu hadisi, Tirmizi rivayet eder. Afiyet, Allah'in kullan iizerindeki
en yiice nimetlerinden ve en comert bagi§lanndandir. "tki nimet var ki,
insanlann cogu onlarda aldanmistir: Saghk ve bos vakit." Bu hadisi, Buhari
rivayet eder. Saghk, ahirette kulun ilk hesaba cekilecegi §eydir. Nebi sallallahu aleyhi
ve sellem §6yle buyurur: "Kiyamet giinii kulun ilk sorulacagi sey sudur: Ona
"Senin bedenini saghkli kilmadik ve sana soguk sudan icirmedik mi?"
denir." Bu hadisi,Tirmizi rivayet eder.
Ki§iyi anndirmanin en §iddetlisi, aflyetin geri ahnmasi ve bozulmasidir. insanlann en
seckini Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem dahi hastahklarla musibete
ugratilmi§tir. ibni Mes'ud radiyallahu anh, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'in yanina
girer. Nebi sallallahu aleyhi ve sellem rahatsizdir. "Ey Allah'in Rasulii! Sen §iddetli bir
rahatsizhk gekiyorsun" der. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur:
"Evet; ben, sizden iki kisinin cektigi rahatsizhk gibi rahatsizhk
cekiyorum." Bu hadisi, Buhari ve Muslim rivayet eder. Hastahk, Eyyub
aleyhisselam'i da seneler boyu sarmi§ti.
Hastahk, derecelerin artmasina ve gunahlann silinmesine neden olur. "Hastahk ve
benzeri bir eziyete ugrayan hicbir Miisliiman yok ki, Allah onunla agacin
yapragini doktiigii gibi gunahlarmdan bir kismini hafifletmesin." Bu
hadisi; Buhari ve Muslim rivayet eder.
85
Hasta icm, saghkh halinde yapmakta oldugu nafile ibadetlerin sevabi yazilir. Hastalik
aninda cokga dua edilir ve yakans. artar. Mii'minin hastahgi; imaninin ve Rabbine
tevekkiiliiniin artmasina yol agar. Hastalik; kibir, kendini begenme, gaflet, gurur ve
benzeri nefsi hastaliklann ilacidir. Olgun kimse; zamaninin musibetlerinden ders
alan ve tecriibe edinendir. Dinde musibete ugramamn dismdaki her musibet afiyettir.
Allah'in, mahlukati yaratmadaki e§siz eseri doktorlar tarafindan goriilmektedir.
(Kendi nefislerinizde de (ibretler) vardir. Gormiiyor musunuz?) (51/ez-
Zariyat/21) Allah'in insani yaratmadaki yiiceligi, akil sahiplerini hayrete
dii§iirmektedir. (Andolsun ki, biz insani en giizel bicimde yarattik.) (95/et-
Tin/4) Bu yaratih§, Miisliiman olmayani islam'a gagirmakta ve Miisliiman'in imanini
kuwetlendirmektedir. Doktor; Allah'in nimetlerini dii§iinerek i§ini Allah'a
yakla§tiracak bir ibadet haline getirmelidir. Gozlemledigi yiice sanat ve §aheser ile bu
dine davet eden bir davetgi olmahdir.
Ameli sadece Allah icm yapmak (ihlas), o amelin kabul edilmesinin olcusiidiir. ihlas
ile az amel bereketlendirilir ve yapilan is. giizel olur. Miisliiman doktor; §eriatin
kurallanni gignemeden, Miisliimanlann hizmetinde kullanmak iizere bilimsel alanda
geli§en yenilikleri takip eder. Doktor; sirlar ve avretler konusunda giivenilir olmahdir.
Hastalann sirlanni gizlemeli ve hastahklanni baskalanna if§a etmemelidir. Onlara
§efkat ve merhametle muamele etmelidir. Hastalar, sirlanni sana actilar. Allah'tan
sonra §ikayetlerini sana ilettiler. Bedenlerini ve akillanni, hatta ruhlanni sana teslim
ettiler. Bu nedenle ey doktor; soziinde ve davram§inda Allah'i gozet!..
Hastalann yaninda soziin gecerlidir. Bedenlerini kesmede gorii§iin kabul edilir.
Hasta; kusurundan dolayi degil, Allah'in diledigi bir hikmet geregi hastahkla imtihan
edilmektedir. Bu nedenle; hastahgindan dolayi onu horlama!.. Ba§ina gelen musibet
nedeniyle onu kiigiik gorme!.. Doktor eger bilgisi ile kibirlenirse Allah onu algaltir.
Bilmedigi §eye "Bilmiyorum" demek akhn olgunlugundandir. Bir kimse icm kapah
olan bir konu bir baskasi igin agik-segik olabilir. Bazi hastahklar var ki, artik bilen
kalmamisftr. Hastamn hastahgini bilmedigini belli etmekten gekinme!.. Yumu§ak
huyluluk ve sabir, Allah nzasini gozeterek gah§anlann en belirgin sifatlanndandir. Bu
nedenle; hastamn §ikayetinden, iiziintiisiinu dile getirmesinden ve kotii
davram§indan rahatsiz olma!. Hastaya yumu§ak davranmak ve ona §efkat gostermek,
giizel bir anlayis. ve olgun bir davram§tir. Allah Teala iyimserligi sever. Bu nedenle;
hastaya sikintisimn yakinda ortadan kalkacagini miijdele!..
Ey Miisliimanlar! Allah'tan baska §ifa veren yoktur. O'ndan baska musibeti kaldiran
da yoktur. Rukye yapan (dua ile tedavi eden) ve rukye (dua ile tedavi), doktor ve ilag,
Allah'in §ifa igin sebep kildigi faktorlerdir. Sebepleri i§le ve mubah yollarla tedavi ol.
Doktora tamamen giivenme; cunkii o bir be§erdir. Fayda ya da zarar veremez.
Rabbine giiven ve i§ini O'na havale et! Fayda veren ve zarar veren O'dur.
Hastalamnca §ifa veren O'dur. O'na sigin!. Her ilag fayda verecek degildir. Bil ki;
biitiin millet sana bir §ey ile fayda vermek icm bir araya gelse, Allah'in senin icm
yazdigindan ba§ka bir §eyle sana fayda veremez. Sana bir §eyle zarar vermek icm bir
araya gelseler, yine Allah'in senin igin yazdigi §eyden ba§ka bir §eyle sana zarar
veremezler.
ilaglann en faydalisi, Allah'a giizelce tevekkiil etmek, O'na siginmak ve O'ndan iyilik
beklemektir. Kur'an-i Kerim ile ve siinnette belirtilen dualarla tedavi, hastaliklann
yok olmasi icm en faydah faktorlerdir. Yine; hu§u ve samimiyetle, kesin inanarak
yapilan dua ve gokga sadaka vermek, en hayirh ilactir. Allah'in kullanni musibete
86
ugrattigi bir §ey yok ki; onlara, o musibete kar§i faydalandiklan §eyler vermesin.
Dinimizde, vahiyle ve niibiiwet kaynagindan bildirilen, ilahi ve yaran kesin bir takim
tibbi ilacjar vardir. Medine acvesi (bir Qesh Medine hurmasi), zehir ve sihir kar§isinda
koruyucudur; zararlanna engel olur. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle
buyurur: "Kim her gun yedi tane acve hurmasi (yiyerek) sahahlarsa zehir
ve sihir ona zarar vermez." Bu hadisi, Muslim rivayet eder. Su, humma icm
ilagtir. Hadis-i §erifte §6yle zikredilir: "Humma, cehennemin kokusundandir;
onu atesle sogutun!" Bu hadisi, Buhari ve Muslim rivayet eder. Bizim icm balm
yerini tutacak; ondan daha iistiin, ona benzer ya da ona yakin bir §ey yaratilmamistir.
Hacamat yaptirmak ise, ilaglann en hayirlisidir. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem
§6yle buyurur: "Kendisiyle tedavi oldugunuz en hayirh sey hacamattir." Bu
hadisi, Buhari ve Muslim rivayet eder. Corekotunda her hastahgin §ifasi vardir. Nebi
sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Bu corekotuna sanhn! Ciinkii onda
oliim haric her tiirlii hastahgin sifasi vardir." Bu hadisi, Buhari ve Muslim
rivayet eder.
Sihri bozmak, cin Qikarmak ve nazann etkisini yok etmek gibi bazi hastahklar var ki;
stfasi ancak Kur'an ve siinnette belirtilen dualan okumakla gergekle§ir.
Miisliimanlann miibarek bir suyu vardir. O; sularm en degerlisi ve en §ereflisidir.
Beytullah'ta, miibarek topraklarda Qikar. Bu su, zemzemdir. Hastahga §ifa ve achga
devadir. Siinnette belirtilen bu tiir stfah ilaglar, ancak yaran kabul edilir ve §ifasina
inamhrsa fayda saglar.
Cokga istigfar etmekle hastahklar yok olur ve etkileri azahr. Allah Teala §6yle
buyurur: (Rabbinizden bagislanma dileyin ve sonra da O'na tovbe edin ki,
iizerinize gogii (yagmuru) bol bol gondersin ve kuwetinize kuwet katsin.
Giinahkarlar olarakyuz cevirmeyin!) (ii/Hiid/52)
Ey Miisliimanlar!.. Giinah, bilgi kapilanni kapatir. islam; tedavi ya da benzeri
nedenlerle kadinin erkekle yalniz kalmasim haram kilmistir. Miisliiman'a dii§en
gorev, her mekanda §eriata uygun hareket etmektir. Saghk kurumlannda Qah§anlann
kadin erkek bir arada bulunmalan, ilmi kazanci zayiflatir ve tedavinin bereketini
giderir. Bu, ki§inin Allah'tan uzakla§masinm ve hastahklann ortaya Qikmasinin
nedenlerinden biridir. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Benden
sonra erkeklere, kadinlardan daha zararh bir fitne birakmadim." ibadet
ile, bilgi kapilan agihr. Ruhlar yiicelir ve i§ler, hakkiyla yapihr. Hastalar ve tedavi
gorenler, ba§lanna gelen sikinti nedeniyle Allah'a en yakin insanlardan olmalan
gerekir. Sikinti arttiginda, Allah'tan ba§ka onu giderecek yoktur. Rahatta iken
Allah'tan uzak olmak ve sikinti aninda O'na isyan etmek, bedbahthga yol agan
faktorlerdendir.
Ey Miisliimanlar!.. Takdir edilene nza gostermek ve sabretmek, kararhhk ve
olgunluktandir. Bu nedenle ey hasta; Allah'in senin icm takdir ettigine nza goster ki,
insanlann en Qok ibadet edeni olasin! Tahammiilsiiz insanin istemeyerek sabretmesi
gibi degil, degerli insanin sabretmesi gibi isteyerek sabret! Sabnn sonu, hayirhdir.
Iman olgiisiince sabir ve tahammul gergekle§ir. Sabir, sabreden icm hayirdir. (§ayet
sabrederseniz; elbette o, sabredenler icin daha hayirhdir.) (16/en-
Nahl/126) Kim sabreder ve nza gosterirse; bu musibetle kagirdigindan daha
biiyiigiinii Allah onun igin saklar. Basma gelen musibetin ancak seni anndirdigini ve
dereceni yiikselttigini; Allah'in sana bagi§ladigi nimetlerin, senden aldigindan kat kat
87
daha fazla oldugunu hatirla!.. Urve b. Zubeyr oglunu kaybedince §6yle der: "§ayet
musibete ugratirsan, sen afiyette kilmi§tin. Alirsan, sen birakmishn."
Tahammiilsiizliik, hastahgi gidermez; bilakis daha da artinr. Bir hastahga maruz
kalmi§san, daha kotiisiine maruz kalmadigin icm Allah'a hamd et!. Yalniz kaldiginda
giizelce yalvar! Verdigine §iikrederek ve imtihanina sabrederek Allah'i zikretmeyi
unutma! Ki§inin musibet aninda tovbekar olmasi ve rahata erdiginde ise isyankar
olmasi ne girkin bir §eydir!..
§ifaya erdiginin belirtileri goriiniip de musibetin ortadan kalkmaya ba§lamasi ile
sevindiginde, afiyette olma nimetini iyi takdir et!. Bu nimeti verenin liitfunu ve
keremini bil! Allah'in ipine sanlmaya devam et! Rahatta iken Allah'i bil ki, sikinti
aninda O da seni bilsin! Afiyette olman sakin seni aldatmasin! Qiinkii giinler
donmektedir. Samimi bir tovbe ile Allah'a yonel! Olaylardan ve giinlerden ibret al!
Allah'tan kotii §eyler bekleyerek, Allah'in takdir ettigine kizginhk veya
tahammiilsiizliik gostererek §eytanm ayagini kaydirmasindan sakin!.. Allah
Subhanehu, yarattiklanna kar§i merhametli ve kullanna kar§i §efkatlidir. Belalan
defeden ve her tiirlii §ikayeti ishendir.
Kovulmu§ §eytandan, Allah'a sigininm: (Eger Allah sana bir zarar verirse, onu
kendisinden ba§ka giderecek yoktur. Ve eger sana bir hayir verirse;
siiphesiz O, her seye kadirdir.) (6/el-En'am/i7)
Allah beni ve sizleri Yiice Kur'an ile miibarek kilsin...
ihsani igin Allah'a hamd ederiz. Ba§anh kilmasi ve nimet vermesi nedeniyle O'na
sukrederiz. §ehadet ederim ki, Allah'tan ba§ka ilah yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur.
Ve §ehadet ederim ki; Muhammed, O'nun kulu ve rasuliidiir. Allah O'na, ailesine ve
ashabina gokga salat ve selam eylesin!..
Bundan sonra... Ey Miisliimanlar!.. Hastamn, hastahklannin tedavisinde kullandigi
hayirh §ey; kalbini ve dogrulugunu gozetmesidir. Allah'a dayanarak ve O'na tevekkiil
ederek, O'na siginarak, O'nun oniinde acizligini ortaya koyarak ve boyun egerek,
sadaka vererek, dua ederek, tovbe ve istigfar ederek, insanlara iyilikte bulunarak,
oziirliilere yadim ederek ve darda olani darhktan kurtararak ruhunu
gucjendirmesidir. ibnu'l Kayyim rahimehullah §6yle der: "Dinlerinin ve milletlerinin
farkhhgina ragmen iimmetler bu ilaglan denemis. ve onlann, doktorlann ilminin
ula§amayacagi de recede §ifaya etkisi oldugunu gornriistiir." Ve §6yle der: "Birgok iste
bunu biz de denedik, bizim di§imizda ba§kalan da denedi. Elle tutulur ve gozle
goriiliir ilaglann yapamadigini yapar gordiik."
Sonra bilin ki; Allah, Rasulu'ne salat ve selam getirmeyi sizlere emretmi§tir...
88
Gece Sohbeti
§eyh Salah el-Budeyr
17/04/1423 Hicri - 28/06/2002 Miladi
Muhakkak ki hamd Allah'adir. O'na hamdeder ve O'ndan yardim dileriz. O'ndan
bagi§lanma diler ve O'na tevbe ederiz. Nefislerimizin §errinden ve kotii
amellerimizden O'na sigininz. Allah kimi hidayete erdirirse onu saptiracak yoktur.
Kimi de saptinrsa onu hidayete erdirecek yoktur. §ehadet ederim ki, Allah'tan baska
ilah yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur. Ve §ehadet ederim ki; Muhammed, O'nun kulu
ve rasuliidiir.
(Ey iman edenler! Allah'tan hakkiyla korkun ve ancak Miisliimanlar
olarak can verin!) (3/Al-i Imran/102)
(Ey insanlar! Sizi bir tek nefisten yaratan ve ondan da e§ini yaratan ve
ikisinden bir cok erkekler ve kadinlar iireten Rabbinizden sakinin. Adini
kullanarak birbirinizden dilekte bulundugunuz Allah'tan ve akrabahk
haklanna riayetsizlikten de sakinin. §uphesiz Allah, sizin uzerinizde
gozetleyicidir.) (4/en-Nisa/i)
(Ey iman edenler! Allah'tan korkun ve dogru soz soyleyin ki Allah
i§lerinizi duzeltsin ve giinahlannizi bagi§lasin. Kim Allah ve Rasulu'ne
itaat ederse, biiyiik bir kurtulu§a ermi§ olur.) (33/el-Ahzab/70-7i)
Bundan sonra... Ey Miisliimanlar!.. Allah'in kullan iizerindeki nimetleri
sayilamayacak kadar Qoktur. Allah'in nimetlerinden biri de, uykuyu insanlar igin bir
dinlenme ve geceyi bir ortii kilmasidir. Allah azze ve celle, bu nimetten bahsederek
§6yle buyurur: (Uykunuzu bir dinlenme kildik ve geceyi bir ortii kildik.)
(78/en-Nebe'/9-io) En'am Suresi'nde de, nimetlerini zikrederken §6yle buyurur:
(Geceyi dinlenme (vakti) kilmi§tir.) (6/el-En'am/96)
Geceleyin nefisler sakinlesh ve organlar dinlenir. Rahathk ve huzur olur. Allah;
rahmeti ve liitfu ile, geceyi uyku ve dinlenme vakti kilmistir. (Rahmeti dolayisiyla
Allah, geceyi ve giinduzii yaratti ki geceleyin dinlenesiniz, (giinduziin) ise
O'nun fazhndan (nzkinizi) arayasimz. Umulur ki §iikredersiniz.) (28/el-
Kasas/73)
Ey Miisliimanlar!.. Gecmiste gece ibadette yan§ alani idi. Geceleyin ancak namaz
kilan ya da aglayan, Kur'an okuyan ya da dua eden goriirdiin. Gegmi§ Miisliimanlar
(Allah onlara rahmet etsin), geceyi cennete gotiiren en biiyiik arac, olarak goriirdii.
Fakat bugiin gece, insanlardan bir Qogu igin rasgele ve sapikhkta gegirilen anlar
haline gelmi§tir. §eytamn, yanda§lannin faaliyetleri ve ordulannin flkirleri ile
doldurmasindan sonra gece, haram programlann sergilendigi vakit olmu§tur.
Kotiiliikler ve helak iizerine gece sohbetleri... Her fasigin ve hastahkh insanin otlagi
olan, her §erri ve kotiiliigii Qeken, korkung ve acayip gece sohbetleri... igrenchk ve
gazap kaynagidir. Kalpleri hastalar ve giinah iskmeye ciiret ettirir. Bu musibetlerle
birlikte insanlann ondan kaQinmadiklanni goriiriiz. Bu ancak ve ancak; iimmet
mensuplannin, bati hayatimn kiiltiiriiyle beslenmeleri nedeniyledir. O hayat ki; en
belirgin ozelligi, Allah Teala'dan uzak olmak ve manevi degerlere ba§kaldirmaktir.
89
§ehvani ve hayvani bir hayata boyun egmektir. Bu, laiklerin kiifiir diisunceleriyle ve
bozuk goriiskriyle sunduklan zehirdir.
Biitiin gruplan ve tabakalan ile islam iimmetine, ozellikle de idarecilere dii§en gorev;
ugradigi her §eyi yikip bozan bir volkanin lavlanndan iimmetin gelecek nesillerini
korumaktir.
Ey Miisliimanlar!.. Ogrencilerin ve c,ah§anlann tatile Qiktigi giinlerde, geceleri
uyumamak bir sorun haline gelmektedir. insanlar, giinahlara dalmakta ve gece
uykusunu terk etmektedir. Bilmezler ki, yaz tatili giinleri gegici birkac, giindiir.
Hararetinden ve atesmden ders ve ibret alan; boylece gecesini Rabbine isyan ve
haramlarla gechmekten sakinan ki§iye ne mutlu!.. Giinah iskdigi zaman nefsini
kinayan ve vaktini yararli §eylerle; Kur'an halkalannda, ilim sohbetlerinde ve meslek
kurslannda, akil ve dii§iince giiciinii gelistiren aktivitelerde, haramlardan uzak
mubah eglencelerde gegiren ki§iye ne mutlu!..
Ey Miisliimanlar!.. Sabaha kadar geceyi uykusuz gechmek ve gece sohbetlerine
katilmak, ki§inin uykuya ihtiyac. duydugu zaman ve goz kapaklan agirlastigi zaman
uykusunu, haram olan uyanci ilaglarla acmasi biiyiik sorunlar ve tehlikeler dogurur.
Saglik yoniinden zararlidir. Akli ve nefsi yonden problemlere yol agar. Geceleri
uyumayamn mizaci kotii olur. Duyarliligini kaybeder. Uyusuk ve tembel olur. Bir
gorevi ya da sorumlugu yerine getiremez. Bu da giindiiz yerine getirilmesi gereken
haklann kaybolmasina neden olur. Geceleri uyumamak, bir c,ok ahlaki sucun ve
toplumsal sorunun da ana nedenidir.
Ey Miisliimanlar!.. Gelin hep birlikte Allah Rasulii sallallahu aleyhi ve sellem'in
geceyi nasil gechdigine bakahm. Peygamberimiz Muhammed sallallahu aleyhi ve
sellem'in siinnetine uyahm ve bu konuda O'nu ornek alarak, §eytanlann tuzagindan
ve kandirmasindan korunahm. Ai§e radiyallahu anha §6yle der: "Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem asla yatsidan once uyumadi ve ondan sonra sohbet etmedi." Bu
hadisi, ibni Mace rivayet eder. Urve'nin yatsidan sonra konusUigunu duyunca Ai§e
radiyallahu anha §6yle der: "Yatsidan sonraki bu konu§ma da ne oluyor?! Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem'i asla ondan once uyur ve ondan sonra konusur gormedim.
Ya namaz kilar ve vakti degerlendirir ya da uyur ve esenlikte olurdu." Bu hadisi,
Abdurrezzak rivayet eder.
Esved'den su rivayet edilir: Ai§e radiyallahu anha'ya, Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem'in namazimn nasil oldugunu sordum. §6yle dedi: "Gecenin ba§inda uyur,
sonunda gece namazi kilardi." Bu hadisi, Buhari ve Muslim rivayet eder.
Ey Miisliimanlar!.. Gecenin ilk boliimiinde uyumakta bereket vardir. Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem'i ornek alarak gecenin basmda uyuyamn bedeni mutlaka
dinlenir ve rahata kavusur. Abdullah b. Abbas radiyallahu anhuma §6yle der: "Nebi
sallallahu aleyhi ve sellem'in e§i, teyzem Meymune'nin evinde geceledim. Ben,
yatagin enine uzandim; Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem ve ailesi de boyuna
uzandi. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem; gece yansina, ya da az oncesine veya az
sonrasina kadar uyudu. Sonra Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem uyandi ve
oturdugu yerde ellerini yiiziine siirerek uykuyu giderdi. Sonra, Al-i Imran Suresi'nin
son on ayetini okudu. Sonra kalkarak, asih kirbaya dogru gitti ve giizelce abdest aldi.
Sonra kalkip namaz kildi." Bu hadisi, Buhari ve Muslim rivayet eder. iste
Rasulullah'in (Anam-babam O'na feda olsun) gecesi boyle idi.
90
Ey Miisliimanlar!.. Omriiniiz boyunca sizinle birlikte olan iki melek var. Bunlar, sizin
biitiin amellerinizi yazar. Onlann, yasak olan gece konu§malanni ve me§ru olmayan
gecelemeleri yazmalanna meydan vermeyin! Hi§am b. Urve babasimn §6yle dedigini
rivayet eder: Ai§e radiyallahu anha, yatsidan sonra beni konusurken i§itti ve §6yle
dedi: "Ey Urve!. (Amelleri) yazan (melegi) rahatlatmaz misin? Muhakkak ki
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem, onun oncesinde uyumaz ve sonrasinda
konusmazdi." Bu hadisi, ibni Hibban rivayet eder.
imam Malik, Muvatta'da Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'in e§i Ai§e radiyallahu
anha'nin bazi akrabalanna haberci gondererek "(Amelleri) yazan (melegi)
rahatlatmaz misiniz?" dediginin kendisine ulastigini soyler. Zerkani §6yle der: Ebu
Abdulmalik der ki: "Bununla sol taraftaki melekleri kastetmistir. Ciinkii onlar,
ademoglunun kotii amellerini yazmaktan ho§lanmaz. Ki§i kotii amelleri terk edince,
onlan rahatlatmis. olur."
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem, gece sohbetini kotiiler ve ondan sakindinrdi.
Abdullah b. Mes'ud radiyallahu anh'tan §6yle dedigi rivayet edilir: "Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem, bize yatsidan sonra gece sohbeti yapmayi kotiilerdi." Bu
hadisi, imam Ahmed ve diger bazi hadis alimleri rivayet eder. Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Gecenin sakinlesmesinden sonra sohbet
etmekten sakin! Ciinkii siz, Allah'in yaratiklanna ne takdir ettigini
bilmezsiniz." Bu hadisi, Hakim ve diger bazi hadis alimleri rivayet eder.
Ebi Berze el-Eslemi radiyallahu anh'tan su rivayet edilir: "Rasulullah sallallahu aleyhi
ve sellem, yatsiyi geciktirmeyi hos. goriir; oncesinde uyumaktan ve sonrasinda
konusmaktan ho§lanmazdi." ibni Hacer, Fethu'l Bari'de bu hadisi agiklarken §6yle
der: "Ciinkii yatsimn oncesinde uyumak, yatsimn vaktinin tamamen ya da tercih
edilen vakitten Qikmasina neden olabilir. Yatsimn sonrasinda sohbet etmek ise,
uyuyarak sabah namazim kagirmaya, tercih edilen vaktinin disma Qikmasina veya
gece namazina kalkamamaya neden olabilir. Omer ibnu'l Hattab radiyallahu anh, bu
nedenle insanlara vurur ve "Gecenin ba§inda sohbet eder de sonunda uyur
musunuz?" derdi. Gece sohbetinin yasaklanmasimn nedeninin bu oldugu belli
olduktan sonra, uzun gecelerle kisa geceler birbirinden ayrilabilir. Ya da kerahiyet,
kesin sonuc, almak ic,in mutlak olarak kabul edilebilir. Ciinkii bir §eyin gergekle§me
ihtimali belirlenmi§se, ona devam eden igin sonugta o §eyin gergekle§mesi kesin
olabilir." imam Nevevi rahimehullah da §6yle der: "Alimler, hayirda olan harig,
yatsidan sonra sohbet etmenin kerahiyetinde birlesmistir.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem bazen, Miisliimanlann Qikanna olan iskrde
gece sohbet ederdi. Omer ibnu'l Hattab radiyallahu anh §6yle der: "Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem gece Ebu Bekr'in yaninda Miisliimanlann i§lerinden biri
hakkinda konu§urdu ve ben de O'nunla birlikte olurdum." Bu hadisi, imam Ahmed ve
Tirmizi rivayet eder. Abdullah b. Mes'ud radiyallahu anh, Rasulullah sallallahu aleyhi
ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder: "iki kisi hari^ gece konusmasi
yoktur: Namaz kilan ya da yolcu olan." Bu hadisi, imam Ahmed rivayet eder.
Ebu Ya'la, Ai§e radiyallahu anha'nin §6yle dedigini rivayet eder: "Gece sohbeti tic, ki§i
igindir: Yeni evlenen, yolcu ve gece namazi kilan." Buhari Sahihi'nde, "Aile ve
misaflrle gece sohbeti" ve "Fikih ve hayirda gece sohbeti" bashklan altinda iki bab
zikreder. Bu konuda soziin ozii sudur: Hayirda olan ve ihtiyag geregi yapilan harig,
yatsidan sonra konu§mak mekruhtur. §er'i bir vacibin kaybolmasina neden olan her
gece oturumu, ibadet ve ilim elde etmede olsa bile haram olur. Haram i§lemeye yol
ac,an her gece oturumu, haram olur. Allah'a ibadet ic,in gece uykusuz kalmak, bir
91
vacibin yerine getirilmemesine ya da daha onemli §er'i bir maslahatin kaybina yol
acmryorsa oviilen bir davrani§tir.
Ey Miisliimanlar!.. insanlardan bir QOgu, sabah namazinin kacmasina yol ac,an gece
sohbetlerini normal kar§ilar olmu§tur. Camilerde sabah namazini cemaatle birlikte
kilanlar sayili birkag ki§i haline gelmistir. Ve bu, insanlardan bir Qogunun normal
gordiigii bir olay kabul edilir olmu§tur. Oysa Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem
§6yle buyurmaktadir: "Miinafiklar iizerine en agir gelen namaz, yatsi namazi
ve sabah namazidir. §ayet onlardaki faziletleri bilselerdi, siiriinerek de
olsa onlara gelirlerdi." Bu hadisi, Buhari ve Muslim rivayet eder. Abdullah b.
Mes'ud radiyallahu anh §6yle der: "Bizden, miinafikhgi agikga bilinen miinafiktan
baskasimn ondan geri kalmadigini gordiim." Bu hadisi, Muslim rivayet eder.
Ey Allah'in kullan!.. Allah'tan hakkiyla korkun! Kotiilenen gece oturumlanndan
sakinin! (Gafillerden olma!) (7/el-A'raf/205) (Eger seytan sana unutturursa,
hatirladiktan sonra (hemen kalk), o zalimler toplulugu ile oturma!) (6/el-
En'am/68) Sen oyun ve eglence ile giinahlanni artinrken, gecelerin omriinii
tiiketmesinden sakin! Bil ki; dakikalar ve hatiralar, sozler ve adimlar; hepsi ortadadir,
hicbir §ey Allah'a gizli kalmaz. Muhammed Mustafa sallallahu aleyhi ve sellem'in §u
soziine kulak ver: "Oturduklan meclisten orada Allah'i zikretmeksizin
kalkan bir topluluk esek lesi uzerinden kalkmis gibidir. Bu onlar icin,
pisman olacaklari bir kayiptir." Bu hadisi, Ebu Davud rivayet eder. "Bir
mecliste oturup da orada Allah'i zikretmeyen ve Nebilerine salat
getirmeyen bir topluluk, mutlaka faydasiz islerle mesgul olmustur. Allah;
dilerse onlara bu nedenle azap eder, dilerse onlan bagislar." Bu hadisi,
imam Ahmed rivayet eder.
Ey Miisliimanlar!.. Seher vakitleri, tevbe ve istigfar, ibadet ve dua vakitleridir.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Rabbimiz Tebarake ve
Teala, her gece, gecenin son iicte biri kahnca diinya semasina iner ve
soyle buyurur: "Kim bana dua eder, duasina karsihk vereyim? Kim
benden ister, ona vereyim? Kim benden bagislanma diler, onu
bagislayayim?"" Bu hadisi, Buhari ve Muslim rivayet eder. Ve §6yle buyurur:
"Rabbin kula en yakin oldugu zaman, gecenin son kismidir. O saatlerde
Allah'i zikredenlerden olabiliyorsan ol!" Bu hadisi, Tirmizi rivayet eder.
Bir Miisliimana, bu degerli vakitleri miizik ve eglenceyle, §ehvetleri harekete gegiren
§eylerle gechmesi yaki§ir mi?!.
Ey anneler ve babalar!.. Sizler, gece karanhgi bastirdiginda gocuklannizi di§an
birakmamakla emrolundunuz. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur:
"Yatsinin ilk saatleri gidene kadar cocuklannizi hapsedin. ^iinkii o,
seytanlann yayildigi saattir." Bu hadisi, Hakim rivayet eder. Ve §6yle buyurur:
"Gece karanhgi olunca cocuklannizi birakmayin. Ciinkii o vakitte
seytanlar yayihr. Geceden bir vakit gittikten sonra onlan birakin." Bu
hadisi, Buhari ve Muslim rivayet eder. Yine, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem
§6yle buyurur: "Hayvanlannizi ve cocuklannizi, giines batinca yatsinin
karanhgi gidene kadar gondermeyin. Ciinkii giines batinca yatsinin
karanhgi gidene kadar, seytanlar gonderilir." Bir rivayette de §6yle buyurur:
"§uphesiz cinlerin yayilmasi ve carpmasi vardir."
92
Ey Miisliimanlar!.. Cinlerin §eytanlannin o saatlerde yayilmasi varsa ve bu gocuklarin
di§an birakilmamasini gerektiriyorsa, bu zamanda insanlann §eytanlannin da
yayilmasi ve Qarpmasi vardir. Gece boyunca yayilirlar; gengleri ve Qocuklan,
cigerparelerimizi sayilamayacak kadar Qok eglence aracjan ve Qekici §eylerle sapikhga
ve kotiiliige gekerler. Bu durum, uyanik olmayi gerektirmektedir. Uyanik olun ve
Qocuklannizi kaybolup gitmekten koruyun. Ciinkii onlann tecriibesi yoktur ve kolay
kanarlar. Giivenilir ve dost, uyanik ve hikmetli koruyucular olun! Onlan ihmal
etmekten sakinin! Ciinkii ihmalin sonucu kotii ve meyvesi acidir. (§uphesiz ki bu
bir ogiittiir. Artik dileyen Rabbine bir yol tutar.) (76/el-insan/29)
Allah beni ve sizleri Yiice Kur'an ve Siinnet ile miibarek eylesin..
ihsani ic,in Allah'a hamdolsun. Ba§anli kilmasi ve nimetlendirmesi dolayisiyla Allah'a
sukiirler olsun. §ehadet ederim ki Allah'dan baska ilah yoktur. O'nun §am yiicedir. Ve
§ehadet ederim ki, nebimiz ve efendimiz Muhammed, O'nun kulu ve rasuliidiir.
O'nun nzasina davet edendir. Allah O'na ve ailesine, ashabina ve din karde§lerine
salat ve selam eylesin!..
Bundan sonra... Ey Miisliimanlar!.. Allah'tan hakkiyla korkun ve O'nu gozetin. O'na
itaat edin ve asla O'na isyan etmeyin. (Ey fman edenler! Allah'tan hakkiyla
korkun ve dogrularla birlikte olun!) (9/et-Tevbe/ii9)
Ey Miisliimanlar!.. Kalpleri parcalayan ve yiirekleri sizlatan bir durum da,
insanlardan bir cogunun diigiinlerde ve torenlerde mubahi a§arak mubah olmayam
i§lemesidir. Allah'in onlar igin belirledigi, sadece kadinlar arasinda def Qalarak ve
haram sozler igermeyen §arkilar soyleyerek nikahi ilan etme ile yetinmemeleridir.
Hicbir hayn olmayan ve sayilamayacak kadar kotiiliigii olan gece eglenceleri
diizenlemektedirler. Diigiinler, §eriata muhalif davram§larla dolup ta§ar. Yiiksek
iicretlerle §arkicilar ve galgicilar kiralamr. Miizigin sesini yiikselterek haddi a§ar ve
eziyet verirler. Yeme ve icmede israf ederler. Diigiin elbiselerinin pahahhginda
yan§irlar. Kadinlar, agik-sagik ve §effaf elbiseler giyerler, yan Qiplaktirlar. Fahi§elerin
ve kafirlerin dans etmesi gibi dans ederler. Erkek-kadin kan§ik diigiin yaparlar.
Karanhk fitneler ve utanc, verici i§ler, korii koriine taklit yoluyla bazi Miisliimanlann
arasina sizmi§tir.
Ey Allah'in kullan!.. Allah'tan korkun ve sakindinldiginiz §eyleri terkedin! GeQmi§teki
Miisliimanlann yiiriidiigii yolda yiiriiyiin! Hatalarmiza iiziilerek ve kotiiliige tabi
olmaktan Qikarak kagirdiklannizi telafi edin ki Allah, kotiiliiklerinizi iyiliklere
d6nii§tiirsiin ve sizleri bagi§lasin! Allah, gokga bagi§layan ve merhamet edendir.
93
Musluman Aile Yuvasinin Nitelikleri
§eyh Abdulbari es-Siibeyti
02/05/1423 Hicri - 12/07/2002 Miladi
Her yil bu giinlerde, gene, erkeklerin ve gene, kizlann en degerli temennilerini
gergeklestiren diigiinler Qokga ya§anmaktadir. Igerisinde §erefli bir siginak, goniil
huzuru ve saadet bulacaklan miisliiman bir aile yuvasi kurarlar. Bu yuvanin
golgesinde ve kanatlan altinda, ciddi bir babalik ve §efkatli bir annelik ile e§siz ve
salih bir nesil yetish. Peki, bu yuvanin nitelikleri nedir? Metodu nedir? Mutlulugu
nasil gergekle§ir?! Allah Teala §6yle buyurur: (Kaynasmaniz icin size kendi
cinsinizden esler yaratip aramzda sevgi ve merhamet kilmasi O'nun
ayetlerindendir. Dogrusu bunda diisiinen bir kavim icin ibretler vardir.)
(30/er-Rum/2i) Aile yuvasi; kiymetini ancak kaybedenin, korkunc. bir yalmzlik iginde
ya da cezaevi karanliginda ya§ayanm, yollarda ya da Qollerde kaybolanin bilebilecegi
bir nimettir.
Allah Teala §6yle buyurur: (Allah, evlerinizin bir kismim sizin icin bir siikun
yeri yapti.) (i6/en-Nahl/8o) ibni Kesir rahimehullah §6yle der: "Allah Tebarake ve
Teala, kullanna olan nimetinin eksiksizligini zikretmektedir. Onlar icm huzur ve
siikun yeri olan yuvalar yaratmistir. Onlara sigimrlar, onlarda gizlenirler ve onlardan,
diger yonlerden de faydalanirlar."
Musluman aile yuvasi, kan ve kocanin birlikte ta§idigi bir emanettir. Onlar, bu
yapinin temeli ve dayanagidir. Aile yuvasi, onlarla yolunu tayin eder. Onlar; sozde ve
davrani§ta Allah'in yolunda dosdogru yiiriiyiince, gizli ve a§ikar hallerinde takvaya
biiriiniip giizel ahlak ve temiz bir gecmis. ile siislenince, aile yuvasi nur ve fazilet
kaynagi olur. insanlann diinyasini aydinlatir. Salih bir nesil kurmak; §erefli bir
toplum, yiice bir iimmet ve yiiksek bir uygarhk yaratmak igin ba§langig olur.
Ey kan-koca!.. Aile yuvaniz, bu dinin kalelerinden bir kaledir. Sizden her biri
du§manlann girmemesi icm bir agigi kapatir. ikiniz de bu kalenin bekgilerisiniz.
idareyi elinde bulunduran kocadir ve itaat edilmesi vaciptir. Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sell em §6yle buyurur: "Hepiniz bir cobansiniz ve hepiniz idaresi
altindakinden sorumludur." Sonra §6yle buyurur: "Kadin, kocasimn evinde
cobandir ve idaresi altindakinden sorumludur." Bu hadisi, Buhari rivayet
eder.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in aile yuvasi ve mii'minlerin anneleri olan
e§leri yeryiiziindeki biitiin aile yuvalanna en giizel ornektir. Rahat ve huzur iizerine
bina edilmi§, devamh zikir ve Kur'an tilaveti iizerine kurulmu§, nebevi bir aile
yuvasidir. Hayati icm agik olgiiler Qizmi§; ziihd ve kanaatte en giizel ornekleri ortaya
koymu§tur. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem, e§lerini ornek bir hayat icm
hazirladiktan sonra higbir baski yapmadan onlan tercihte serbest birakmishr. Nebi
sallallahu aleyhi ve sellem'in e§lerinin diinya hayati ve siisleri ile Allah ve Rasulii,
ahiret yurdu arasinda tercih yapmalanni isteyen ayet nazil olmu§tur. (Ey
Peygamber! Eslerine soyle soyle: "Eger diinya hayatini ve susunu
istiyorsaniz, gelin size bosanma bedellerinizi vereyim de sizi guzellikle
sahvereyim. Eger Allah'i, Rasulii'nii ve ahiret yurdunu diliyorsaniz; bilin
Id Allah, icinizden giizel davrananlar icin biiyiik bir mukafat
hazirlamistir.) (33/el-Ahzab/28-29) Bunun iizerine Ai§e radiyallahu anha ve diger
biitiin e§leri §6yle der: "Allah'i ve Rasulii'nii, ahiret yurdunu tercih ediyoruz." Bunun
94
anlami, islam fakirlige davet ediyor degildir. Cennet de hayatin temiz yonlerinden
faydalanmayi engellemez. Bilakis Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in ailesi,
islam'in yetistirdigi en giizel ornektir.
islam'in ilk neslinin kurdugu miisliiman aile yuvasi, sozde ve davram§ta islam'i metot
edinmistir. Hayatim, imanin nuruyla aydinlatmis. ve Kur'an'in ahlakiyla donanmistir.
Aralanndan, tarihin en parlak sayfalanni yazan e§siz ornekler Qikmistir. Miisliiman
aile yuvasi o donemde cesur kahramanlar, degerli alimler, ziihd ehli abidler, samimi
kumandanlar, hayirli evlatlar ve ibadet ehli kadinlar yetistirmistir. iman ve hidayet
temelleri iizerine kurulunca ve Kur'an nuru ile aydinlamnca miisliiman aile yuvalan
iste boyle olur.
Allah'dan hakkiyla korkan temiz bir aile yuvasi, fitrati sapmalardan korur. Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sell em §6yle buyurur: "Her dogan mutlaka fitrat tizere
dogar. Sonra anne-babasi onu yahudile§tirir, hristiyanla§tinr ya da
mecusile§tirir." Bu hadisi, Buhari rivayet eder. ibnu'l Kayyim rahimehullah §6yle
der: "Cocuklann gogunun bozuklugu babalan tarafindan; onlan ihmal etmeleri ve
onlara dinin farzlanni ve siinnetlerini ogretmeyi terk etmeleri yoniinden gelmistir.
Kiicukluklerinde onlan kaybederler. Onlar da biiyiidiiklerinde ne kendilerine, ne de
babalanna faydah olur."
Aile reisinin Qocuklanni bir araya toplamasi ve onlara bir miktar Kur'an okumasi ne
giizel bir §eydir!. Onlara, peygamberlerin kissalanndan anlatir ve davrani§lanna yiice
edep kurallan yerlestirir.
Miisliiman aile yuvasimn en oncelikli gorevlerinden biri ve topluma sunduklan en
yiice mesaj, gocuklarin terbiyesidir. Giiglii ve salih bir nesil olu§turmaktir. Anne-
babanin giizel ornekligi olmadan nasihatin bir etkisi, terbiyenin bir degeri yoktur.
ibadette ve ahlakta orneklik... Sozlerde ve davram§larda orneklik... Ozde ve
goriimiste orneklik... Allah Teala §6yle buyurur: (Ve onlar ki, "Rabbimiz! Bize,
goziimuzu aydinlatacak e§ler ve zurriyetler bagi§la ve bizi takva
sahiplerine onder kil!" derler.) (25/el-Furkan/74) Ibrahim aleyhisselam'in
duasini dii§iin! (Ey Rabbim! Beni ve soyumdan gelecekleri namazi devamh
kilanlar eyle! Ey Rabbimiz! Duami kabul eyle!) (i4/ibrahim/4o) Allah Teala
§6yle buyurur: (Ailene namazi emret; kendin de ona sabir ile devam et! Biz
senden nzik istemiyoruz; biz seni riziklandinyoruz. Giizel sonuc takva
iledir.) (2o/Ta-ha/i32) Huzurlu ve dogru yolda olan aile yuvasimn yoklugunda
sapmalar gergeklesh ve uyu§turucu kullanimi yayginla§ir. Rucuklerin ve yeti§kinlerin
arasinda suq i§leme orani yiikselir. Daha da otesi, intihar oranimn arttigini i§itiriz...
Goniillere iman yerle§tirmeyen ve Kur'an yolunda dosdogru yiiriimeyen bir aile
yuvasi psikolojik, flkri ve ahlaki bozukluk ya§ayan unsurlar dogurur. Bazi gocuklarda
gordiigiimiiz anne-babaya kotiiliik etme, gengler arasindaki zararli ili§kiler,
sorumluluktan kacma, Allah'dan yiiz Qevirme ve bugiin iimmetin evlatlanndan bir
grubu kasip kavuran, ilkelere ve degerlere kar§i Qikma olayi kesinlikle terbiyeyi ihmal
eden ve cocuklanna giizel ornek olamayan bir aile yuvasimn neticesidir.
islam'in kurallanni parga parga eden, hosuna gideni alan ve istemedigini birakan bir
aile yuvasi, a§agihk insan ornekleri ve bozuk kisrtikler in§a eder. Bunlar, iimmetin
iistiinliik ve liderlik konumuna yiikselmesinde faydah olamazlar.
Miisliiman aile yuvasimn asil niteliklerinden biri de; her anla§mazhkta, ne kadar
kiiQiik olursa olsun her olayda, i§ini Allah'a ve Rasulii'ne gotiirmesidir. Aile
95
yuvasindaki herkes, Allah'in hiikmiine razi olur ve teslim olur. (Allah ve Rasulii bir
ise hiikiim verdigi zaman, iman etmis bir erkege ve iman etmis bir
kadina, o isi kendi isteklerine gore secme hakki yoktur!) (33/el-Ahzab/36)
Miisliiman aile yuvasinin hayati ve mutlulugu, huzuru ve rahati Allah'i
zikretmektedir. Ebu Musa radiyallahu anh, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in
§6yle buyurdugunu rivayet eder: "icerisinde Allah'in zikredildigi ev ile
icerisinde Allah'in zikredilmedigi evin misali, olii ile dirinin misalidir."
Bu hadisi, Muslim rivayet eder. ibni Omer radiyallahu anhuma, Nebi sallallahu aleyhi
ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder: "Namazlarmizdan bir kismim
evlerinizde kihn. Evlerinizi kabirlere cevirmeyin." Bu hadisi, Buhari ve
Muslim rivayet eder. Ebu Hureyre radiyallahu anh, Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder: "Evlerinizi kabirlere cevirmeyin.
§uphesiz seytan, icerisinde Bakara Suresi okunan evden kacar." Bu hadisi,
Muslim rivayet eder. Ve Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur:
"Evlerinizde namaz kihn! Ciinkii farz namazlar haric, kisinin kildigi en
hayirh namaz evindekidir." Bu hadisi Buhari ve Muslim, Zeyd b. Sabit
radiyallahu anh kanahyla rivayet eder.
Bu hadisler, miisliimanlann evlerinin ihyasina; kelime-i tevhid ile, tesbihle, tekbirle
ve benzeri zikir Qe§itleriyle Allah'i zikrederek onlan nurlandirmaya; cokga nafile
namaz kilarak onlan canlandirmaya i§aret eder. Evler namazdan ve zikirden uzak
olursa, yiiksek saraylar dahi olsa issiz kabirlere ve viranelere doner. Allah'in zikri
yapilmayan ve Kur'an okunmayan evler, §eytanlann otlagidir. O evlerde oturanlann
bedenleri diri olsa da kalpleri oliidiir.
Miisliiman aile yuvasinin bir niteligi de, fertlerinin ibadet ve taatte yardimla§masidir.
Kocanin zayif imanini e§i giiglendirir. Kadinin davrams. bozuklugunu, kocasi diizeltir.
Birbirini biitiinlerler ve birbirini desteklerler. Birbirine ogiitte bulunur ve yardim
ederler. Ai§e radiyallahu anha §6yle der: "Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem
gecenin bir kisminda namaz kilardi. Vitir namazim kihnca, "Kalk ve vitir kil ey
Aise!" buyururdu." Bu hadisi, Muslim rivayet eder. Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem §6yle buyurur: "Gecenin bir kisminda kalkip namaz kilan, karisim
uyandiran ve o da namaz kilan, reddederse yiiziine su serpen adama
Allah rahmet etsin!.. Gecenin bir kisminda kalkip namaz kilan, kocasim
uyandiran ve o da namaz kilan, reddederse yiiziine su serpen kadina
Allah rahmet etsin!.." Bu hadisi, Ebu Davud rivayet eder. Bu iki hadis, erkek ve
kadindan her birinin digerini lslah etmede ve Allah azze ve celle'ye ibadete tesvik
etmede rolii olduguna i§aret eder. Bu boyledir; cunkii aralanndaki ili§ki ashnda iman
iliskisidir. Bu ili§kide eller, Allah'a itaat icm birbirini kavrar. Bir el yorulursa, digeri
ona yardim eder.
Miisliiman aile yuvasi, ilim ve amel iizerine kurulur. Dogru yola yonlendiren ve
cehenneme gotiiren yollan gosteren; taharet adabini, namaz ahkamini, izin isteme
kurallanni, helal ve harami agiklayan bir bilgi iizerine kurulur. Aile fertleri dinin
hiikiimleri hakkinda bilgisiz olmaz. Zaman zaman ilim halkalanndan §eriat ilmini
ahrlar. Allah Teala §6yle buyurur: (Ey iman edenler! Kendinizi ve ailenizi
atesten koruyun!) (66/et-Tahrim/6) Bu ayet, aile fertlerini egitip ogretmede,
onlara iyiligi emredip onlan kotiiliikten sakindirmada asildir. Tefsir alimleri §6yle
der: "Ailesini bilgilendirmesi miisliimamn iizerinde bir haktir." Ali radiyallahu anh,
§6yle der: "Onlara ogretin ve onlan egitin!" Kurtubi rahimehullah da §6yle der:
96
"Qocuklanmiza ve ailelerimize dini ve hayn, zorunlu edep kurallanni ogretmemiz
gerekir."
Miisliiman aile yuvasinin bir niteligi de hayadir. Haya ile aile; varhgini, suikast
oklanndan ve iilkeleri terkedilmi§ arazilere ceviren kotiiliik araglanndan korur. Haya
perdesinin yirtilmasi; agik-sagik filmlerle ve miiziklerle ya da ortiinmeyi terk etmekle
ve din dii§manlanna benzemekle havasinin kirlenmesi takva iizere kurulmu§ bir
aileye yakismaz! Biitiin bunlar, miisliiman aile yuvasinin benligini kurt gibi kemirir.
Kotiiliik kilitlerini agan maymuncuk gibidir. imar edilmi§ yeri harabeye cevirir.
Miisliiman aile yuvasinin bir niteligi de, sirlannin korunmus. ve aile igi
anla§mazliklann gizlenmi§ olmasidir. Aile iginde ya§ananlar yayilmaz ve ara§tinlmaz.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Kiyamet giinii Allah
katinda konum bakimindan insanlarin en kotiilerinden biri, karisina
yaklasan ve (kansi) da ona yaklasan, sonra onun sirnni yayan adamdir."
Bu hadisi Muslim, Ebu Said el-Hudri radryallahu anh kanaliyla rivayet eder.
Miisliiman aile, toplumla iliskisini iman esasi iizerine kurar. Dogruluk sahibi
insanlarin ziyareti ile nuru artar. Mii'min, misk ta§iyan insan gibidir. Ya sana ondan
verir, ya ondan satin alirsin ya da onun yaninda giizel bir koku bulursun. (Rabbim!
Beni, ana-babami, iman etmis olarak evime girenleri, iman sahibi
erkekleri ve kadinlan bagisla! Zalimlerin de ancak helakini artir.)
(7i/Nuh/28)
Dininden razi olunmayan kimse miisliiman aileye sokulmamalidir. Kotiiliik Qikaramn
iceri girmesi kotiiliiktiir. §iipheli insanin eve sokulmasi, yiireklerin bir pargasi olan
Qocuklar icm tehlikedir. Evlerde ahlaklar onlarla bozulmu§ ve sihir onlarla
yayilmi§tir. Hirsizlik olaylan ortaya Qikmistir. Sevincjer, iiziintiiye donmiistiir. Daha
da otesi onlar, mutlu aile igin yikim unsurlandir.
Miisliiman ailenin iliskisi, ev i§lerinde ve aile igi gorevlerde yardimla§ma anlayi§im
canlandirarak derinle§ir ve giiglenir. Bu konuda Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem, bizim igin en giizel ornektir. Ai§e radiyallahu anha, Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem'in evinde ne yaptigi sorulunca §6yle cevap verir: "Be§erden bir
be§erdi; elbisesini temizler, koyununu sagar, kendi i§ini goriirdii." Bu hadisi, imam
Ahmed rivayet eder. Bir rivayette de §6yle der: "Ailesinin hizmetinde olurdu. Namaz
vakti gelince namaza Qikardi." Bu hadisi, Buhari rivayet eder.
Bizden birinden diinyada bir dilekte bulunmasi istense, en biiyiik istegi ve beklentisi
yuvasinin her tarafini kapsayan bir mutlulugun golgesinde ya§amak olur. Miisliiman
aile yuvasinda bu mutluluk, gorkemli evlerin, liiks e§yalann ve pahah elbiselerin
bulunmasiyla gerQekle§mez!.. Bu yanks, bir mutluluk anlayi§idir!.. Mutluluk ancak,
kan-kocadan her birinin Allah'dan hakkiyla korkmasiyla, gizli ve a§ikar halinde O'nu
gozetmesiyle gergekle§ir. E§lerden her birinin evlilige, evlilik gorevlerini samimiyetle
ve giizel bir §ekilde yerine getirdiklerinde onlan Allah'a yakla§tiran bir ibadet goziiyle
bakmasi ile gerceklesh. i§te bu anlayi§ golgesinde mutlu bir miisliiman aile yuvasi
kurulur. Bu yuva, namaz ve Kur'an ile mamur olur. Sevgi ve anlayi§ onu golgeler.
Salih nesiller yeti§ir ve anne-babamn goziinii aydinlatir. Diinyada ve ahirette onlar
igin hayir kaynagi olur. Allah Teala §6yle buyurur: (Erkek veya kadin, kim
mii'min olarak salih amel islerse, onu mutlaka giizel bir hayat ile
yasatinz. Ve onlarin miikafatlarim yapmakta olduklannin en giizeli ile
veririz.) (i6/en-Nahl/97)
97
E§lerin Sevinci
§eyh Abdulmuhsin el-Kasim
09/05/1423 Hicri - 19/07/2002 Miladi
Muhakkak ki hamd Allah'adir. O'na hamdeder ve O'ndan yardim dileriz. O'ndan
bagi§lanma diler ve O'na tevbe ederiz. Nefislerimizin §errinden ve kotii
amellerimizden O'na sigininz. Allah kimi hidayete erdirirse onu saptiracak yoktur.
Kimi de saptinrsa onu hidayete erdirecek yoktur. §ehadet ederim ki, Allah'tan baska
ilah yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur. Ve §ehadet ederim ki; nebimiz Muhammed,
O'nun kulu ve rasuludur. Allah O'na, ailesine ve ashabina cokga salat ve selam
eylesin!..
Bundan sonra... Ey Allah'in kullan!.. Allah'dan hakkiyla korkun! Kim Rabbinden
hakkiyla korkarsa yiicelir. Kim de O'ndan yiiz gevirirse dogru yoldan sapar.
Ey muslumanlar!.. Aile, toplumun temelidir. Milletler ve halklar ondan dogar. Ailenin
gekirdegi kan ve kocadir. (Ey insanlar! Dogrusu biz sizi bir erkekle bir
di§iden yarattik ve birbirinizle tam§maniz icin milletlere ve kabilelere
ayirdik.) (49/el-Hucurat/i3) Aile; Allah'in insanlar igin hazirladigi, igerisinde rahat
ve siikunet bulacaklan bir siginaktir. Evlilik, kainatin imandir. Nefsin siikunet
bulmasidir. Hayatin bir eglencesidir. Evliligin gergekle§mesiyle ya§am diizene girer.
iffet ve namus korunur. Nikah ile Allah, birbirinden uzak akrabalan ve farkh soylan
bir araya getirir. Allah, evlenene yeterlilik ve nzk bollugu vadetmistir. Allah'in sozii
mutlaka gerceklesh. (Eger onlar fakir iseler, Allah liitfu ile onlan
zenginle§tirir.) (24/en-Nur/32)
E§lerin dertleri cok ve ge§itlidir. Fakat giizel gegim ve temiz sevgi bu dertleri yok eder.
(Onlarla iyi gecinin. Eger onlardan ho§lanmazsaniz (biliniz ki) Allah'in,
hakkimzda cok hayirh kilacagi bir §eyden de ho§lanmami§ olabilirsiniz.)
(4/en-Nisa/i9) Ailede azarlama ve sevgi, kizginhk ve nza olur. Erkegi edebi yiikseltir
ve akh anndinr. Sevginin en yiicesini ve muhabbetin en degerlisini gosterir. Hatayi
affeder ve yanh§hklari gormezden gelir. Kadin, egri kaburga kemiginden
yaratilmi§tir. Onu idare etmekle ve ho§lanmadigi davram§lanna sabretmekle i§ler
yoluna girer. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Kadinlara
iyilikle davranin; ciinkii onlar kaburga kemiginden yaratilmi§tir.
§uphesiz kaburga kemiginin en egri yeri en ustudur. Diizeltmeye
kalkarsan kirarsin. Oylece birakirsan egri olarak kahr. Kadinlara iyilikle
davranin." Bu hadisi, Buhari ve Muslim rivayet eder.
E§in, senin cocuklanni diinyaya getirendir. Mahni gozeten ve sirlanni koruyandir.
Ona kar§i algakgoniillii ol ve giiler yiiz goster. Giiliiciik, nefisleri canlandinr ve
kalplerdeki kini siler. Kadinlann elbisesine, yaptigi yemege, siisiine ovgiide bulunmak
onlann goniillerini ahr. islam, sevgisinin artmasi amaciyla kadina kar§i yalan
soylemeyi mubah kilmistir. E§ler arasinda hediyele§me, kalplerin anahtandir. Sevgiyi
ve sevinci bildirir. Kadinla geni§ olarak konu§mak, ketum ve kibirli davranmamak
mutlu ya§amin niteliklerindendir. Omer ibnu'l Hattab radiyallahu anh §6yle der:
"Erkegin, toplum igerisinde yigit dahi olsa ailesinin yaninda (ona yakinhk ve kolayhk
gostermede) gocuk gibi olmasi gerekir."
Ya§antinda dosdogru bir koca ol ki, karm da -Allah'in izniyle- daha diizgiin olsun.
Goziinii sana helal olmayan §eylerden sakin! Ciinkii giinah, evlilik hayatinda kotiiliige
98
alamettir. Ac.ik-sac.ik filmleri ve dizileri izlemek erkegin goziinde kansinin giizelligini
giderir ve kadinin goziinde kocasimn degerini diisuriir. Kalpler birbirinden uzakla§ir.
Sevgi azalir ve muhabbet kaybolur. Anlasmazhklar ba§ gosterir.
Karma kar§i, hayatin her alaninda onun sana kar§i nasil olmasini istiyorsan oyle ol!.
Qiinkii senin ondan istedigini o da senden ister. ibni Abbas radiyallhu anh §6yle der:
"§iiphesiz ben, onun benim icm siislenmesinden ho§landigim gibi e§im icm
siislenmeyi severim."
E§inin elestirisine agik yiireklilikle ve giiler yiizle kulak ver. Nebi sallallahu aleyhi ve
sellem'in e§leri bazen O'nun goriisunii tarti§irlardi da onlara kizmazdi.
Nefisin yiice olmasinin bir gostergesi de, erkegin kansinin malindan nzasi olmadan
hicbir §ey almamasidir. Qiinkii kadinin mail kadinindir. Onun ihtiyacini iyilikle sagla
ve cimrilik yapma! Esmin seninle kendisiyle ilgili her konuda konu§maktan
ho§landigini hatirla ve onu dinle! Bu, edebin kusursuz olmasindandir. Evine asik
suratla ve somurtarak donme! Cocuklannin senin §efkatine, yakinhgina ve onlarla
konusmana ihtiyaci vardir. Onlara algakgonullulukle yaklas. ve babahgini goster.
Birak; senin yonlendirmenle ve susup onlan dinlemenle sevinsinler. Nebi sallallahu
aleyhi ve sellem, kizi Fatima'yi goriince ona "Merhaba ey kizim!" derdi. Sonra onu
sagina ya da soluna oturturdu. Bu hadisi, Muslim rivayet eder.
Ev halkina kar§i §efkatli olmak, erkekligin zirvesidir. Bera radiyallahu anh §6yle der:
Ebu Bekr radiyallahu anh ile beraber onun evine girdik. Bir de ne gorelim, kizi Ai§e
uzanmis. yatiyordu. Hummaya yakalanmisti. Ebu Bekr'in, onun yanagindan optiigiinii
ve "Nasilsin, yavrucugum?" dedigini gordiim. Bu hadisi, Buhari rivayet eder.
Ev i§lerine yardimci olmak vefah insanlann niteliklerindendir. Ai§e radiyallahu
anha'ya "Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem evinde ne yapardi?" denir? §6yle der:
"Be§erden bir be§erdi. Elbisesini temizler, koyununu sagar ve kendi i§ini goriirdii."
Bu hadisi, imam Ahmed rivayet eder.
Ev halkimn ihtiyaglan igin harcama yapmak, en iyi harcamalardandir. Arkada§lannla
birlikteligin smin a§arak gocuklannin hakkini Qignemesin! Qiinkii ailenin, senin
iizerinde daha gok hakki vardir.
E§ine, kendisinde beliren kusurlan hatirlatma! Hatalanni ve ayiplanni yiiziine kar§i
sayma! E§ler arasindaki sorunlan cocuklardan gizle! Qiinkii onlann Qocuklar
tarafindan bilinmesi, terbiyelerini ve anne-babaya kar§i saygilanni etkiler.
Ofkelenmek, kinin temelidir. Esmle arandaki ili§ki, bir anhk ofkenin kirletemeyecegi
kadar degerlidir. Kizginhkla konu§mak yerine susmayi tercih et! Hatalan affetmek
akla ve takvaya daha yakindir. Omer ibnu'l Hattab radiyallahu anh §6yle der:
"Kadinlar avrettir; onlan evlerde gizleyin ve zayifliklanni susarak tedavi edin."
Kadinin kocasi iizerindeki hakki biiyiiktiir. Akitlerle esir ahnmi§ ve ahitlerle
baglanmi§tir. Degerli insanlar e§lerine deger verir. Biiyiik insanlar onlann kiymetini
yiiceltir. Ai§e radiyallahu anha §6yle der: "Nebi sallallahu aleyhi ve sellem, Hatice
radiyallahu anha'yi Qokga anardi. Bir koyun kestiginde onu pargalara ayinr sonra
Hatice radiyallahu anha'nin arkada§lanna gonderirdi. O'na, "Sanki diinyada
Hatice'den ba§ka kadin yok!" derdim." Bu hadisi, Buhari rivayet eder.
99
Zeki kadin, kalbini kocasina mesken yapar. Gonliinde ona kar§i bir giiven besler.
Onunla konu§masinda giiler yiizlii ve kanaatkar olur. Allah'a isyan olan §eylerin
haricinde ona itaat ederek iyi gecmir. Kocasimn iyiligini ve ihsanim itiraf eder. Onun
haklanni yerine getirir. Onun konumunun yiiksekligine ve degerinin biiyiikliigiine
inanir. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Bir kimseye birine
secde etmesini emredecek olsaydim; kadina, kocasina secde etmesini
emrederdim." §eyhulislam ibni Teymiyye rahimehullah §6yle der: "Allah'in ve
Rasulii'niin hakkindan sonra kadinin iizerinde kocanin hakkindan daha cok vacip bir
hak yoktur."
Saliha kadin, kocasimn dogru yoldan saptigini goriirse ona Allah'i hatirlatir. Sadece
diinya ic,in c,ah§ip Qabaladigini goriirse ona ahireti hatirlatir. Hayatin gilelerine kar§i
ona yardimci olur. Onun sirnni agiga vurmaz ve Allah'a isyan olmayan iskrde onun
emrine kar§i gelmez. Anne-babasina iyilik etmede kocasina yardim eder. Ciinkii onu,
onlar biiyiitiip yetistirmistir. Kocasini razi ederek Rabbinin nzasini kazanmak ister.
Yanh§lanni takip etmez ve hatalanni ortaya dokmez. Gizli ve a§ikar halinde onu
korur. Varhginda ona ikramda bulunur, yoklugunda onun §eref ve namusunu
muhafaza eder. Kocasina a§in harcama yaptirmaz. Biitiin derdi; kocasimn nzasini
kazanarak Rabbine itaat etmek, Qocuklanni dogruluk ve istikamet iizere
yetistirmektir. Kocasina kar§i sesini yiikseltmez. Onun goriisune kar§i gelmez. Nebi
sallallahu aleyhi ve sellem, Hatice radiyallahu anha'ya cennette, icmde giiriiltii ve
yorgunluk olmayan inciden bir ev mujdelemistir. ibni Kesir rahimehullah §6yle der:
"Ciinkii o, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'e kar§i sesini yiikseltmedi ve bir gun dahi
onu yormadi. Bir gun dahi O'na baginp gagirmadi ve asla O'na eziyet etmedi."
Hikmetli bir Arap kadini kizina evlenecegi zaman §6yle nasihat eder: "Ey kizim!
Sevdigin ve sevmedigin her §eyde onun nzasini kendi nzandan ve arzusunu kendi
arzundan iistiin tutmazsan asla ondan istedigini elde edemezsin!" iffet, §erefli hayatin
eksenidir. Kadinin ziyneti, evinde oturmasidir. Ai§e radiyallahu anha §6yle buyurur:
"Kadin igin en hayirhsi erkekleri gormemesi ve erkeklerin de onu gormemesidir."
Dindardir; once Rabbine sonra kocasina itaat eder. Ona kar§i biiyiiklenmez ve
idaresine kar§i Qikmaz. Kocasiyla Qeki§meye kalkmaz. Kocasimn rahati ic,in ko§ar.
Ona hizmet eder ve nzasini diler. Eli, kocasimn elindedir. Kocasi kendisine
kizdiginda onu razi edene kadar uyumaz. Biitiin bunlan; cenneti kazanmasimn,
Allah'in kendisi iizerine farz kildiklanni yerine getirmekle birlikte kocasina itaat
etmesine bagh oldugunu kesin olarak bildigi igin yapar.
Ey miisliimanlar!.. Nimete giinahla §iikredilmez. Kadinin kocasina gotiiriildiigii zifaf
gecesi ve diigiin giinii Allah'in biiyiik nimetlerinden biridir. Buna sevinmek, hayayi
bir kenara birakarak olmaz! Diigiin ve benzeri giinlerde kadinlann, kadinlar arasinda
da olsa agik-sagik elbiseler giymesi haramdir. Ciinkii bu iffete terstir ve fltneye yol
agar. Kadin zayiftir; velisi elinden tutmazsa heva ve hevese meyleder. Diigiin
gecelerinde galgi ve miizik haramdir. Diigiin gecesi def Qalmak kadinlar igin siinnettir.
Islam bunu me§ru kilmi§tir ve yeterlidir; galgi ve miizik gibi haram §eylere gerek
yoktur. Tasvir, biiyiik giinahlardandir. Tasvir yapan, lanetle ve cehenneme girmekle
tehdit edilmi§tir. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Tasvir
yapan herkes cehennemdedir." Kadinlann resimleri mahremleri olmayan
erkeklerin eline gegebilir ve bu §ekilde yuvalar yikihr. ilim ehli, igerisinde kotii bir
durum olan davete katilmamn, §ayet o kotiiliigii ortadan kaldirmaya ki§inin giicii
yetmiyorsa haram oldugunu soylemi§lerdir. Diigiin torenlerinde israf ve a§inya
kagmak kocaya yiiktiir ve §eytamn te§vik ettigi bir yanstir. Liikse harcanan mal,
100
biriktirilip kocanin bir ev sahibi olmasi ya da borcunu odemesi igin harcansa daha
hayirli olur.
Kovulmus. §eytandan, Allah'a sigininm: (O (hakir) sudan bir insan yaratip onu
nesep ve sihriyet akrabahklanna d6nii§turen O'dur. Rabbinin her §eye
giicii yeter.) (25/el-Furkan/54)
Allah beni ve sizi Yiice Kur'an ile miibarek eylesin...
ihsani icm Allah'a hamdolsun. Ba§anh kilmasi ve nimetlendirmesi dolayisiyla Allah'a
sukiirler olsun. §ehadet ederim ki Allah'dan baska ilah yoktur. O'nun §am yiicedir. Ve
§ehadet ederim ki, nebimiz ve efendimiz Muhammed, O'nun kulu ve rasuliidiir. Allah
O'na ve ailesine ve ashabina salat ve selam eylesin!..
Bundan sonra... Ey miisliimanlar!.. Kadinlar arasinda bir grup var ki haya, §ikayetgi
olmalanni engellemektedir. Qighklan kalbinin derinliklerinde gizlidir. Toplumda
psikolojik bir Qeki§me ya§ar. iiziintii ve endi§e ile geceler. Dii§iince ve keder
uykulanni kacmr. Giinleri ve aylan degerlidir. Her giin giines. battiginda mutlu ya§am
hayalleri dagihr. Evde kalmaktan, annelik ve evlilik hayatini tadamamaktan korkarak
iiziintii duyar. Hayatini e§ sechninde gereksiz §artlar one siirerek bo§a harcami§tir.
Bir digeri, egitimi yuva kurmaya tercih etmistir. Sonunda ya§inm ilerlemesi nedeniyle
erkeklerin ona ragbet etmemesi ile kar§i kar§iya kahr. Mutlu bir yuva ve Qocuklardan
mahrum olduktan sonra diplomanin ne degeri var!.. Bazi babalar da kizlanna
zulmetmekte ve evliliklerini geciktirerek onlara aci gektirmektedir. Cah§masina ve
para kazanmasina goz dikerler. Bazilan da §eriata ters dii§en adetlerin pe§inden
giderek kizini zorla amcasinin ogluyla ve benzeriyle evlendirir ve ona zulmeder.
Erken evlilik bu gibi iiziintii verici durumlara diismeyi engeller. Nebi sallallahu aleyhi
ve sellem Ai§e radiyallahu anha ile evlendiginde o, sahncakta oynuyordu. Heniiz
dokuz ya§indaydi. Ya§inin kiiQiikliigii onun insanlann en yiicesi ile evlenmesine,
peygamber evinin sorumlulugunu yiiklenmesine engel olmadi. Bilakis o, Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem'in e§leri arasinda en cok sevdigi idi. Delikanhlanmizin ve
gene, kizlanmizin erken ya§ta evlenerek mutlu olmalanni saglamak igin §eriatimizdan
ders alahm. Evliligi kolayla§tirarak toplumun yiikselmesini ve sapmalardan
korunmasim saglayahm. Fitnelerin ortaya Qikmasiyla bu durum daha da zorunlu hale
gelmistir.
101
Filistin Halki Asia Boyun Egmeyecektir!
Seyh Abdulbari es-Siibeyti
16/05/1423 Hicri - 26/07/2002 Miladi
islam iimmeti bu donemde korkunc. anlar ve biiyiik musibetler, §iddetli afetler ve
arka arkaya gelen felaketler ya§amaktadir.
Ummetin hali degi§mi§, agir bir yenilgi batagina dii§mii§tiir. Kokleri yenmis. ve
govdesi curiimiis. biiyiik bir agac. gibidir. Asalet iimmeti, yerinde oturan tembel bir
iimmete donii§mii§tiir. Ummetimiz, birbirini bogazlayan daginik gruplar haline
gelmistir. Bir felaketten kurtulurken bir baskasina ugramaktadir. Filistin'de haklann
elden alinmasindan ve topraklann gasp edilmesinden, Mescid-i Aksa'mn
kutsalhgimn Qignenmesinden daha biiyiik ne olabilir?.. Bu gerilemeler, zayiflik ve
daginiklik donemlerinde milletlerin ba§ina gelir. Bir cok millet bu zor donemi
gechmis. ve aym yoldan gecmistir. Allah Teala §6yle buyurur: (Semud'a gelince;
onlara dogru yolu gosterdik ama onlar korlugu, dogru yola tercih ettiler.)
(4i/Fussilet/i7) Ve §6yle buyurur: (Kotii i§i kendisine giizel gosterilip de onu
giizel goren kimse (kotiiliigii hi^ istemeyen kimseye benzer) mi?)
(35/Fatir/8) Yine §6yle buyurur: (De ki: Size (yaptiklan) i§ler bakimindan en
cok ziyana ugrayanlan bildireyim mi? tyi i§ler yaptiklanni sandiklari
halde, diinya hayatinda cabalan bo§a giden kimselerdir.) (i8/el-Kehf/i03-
104) Yaraticisim unutmu§ ve bu nedenle bizzat kendisini de unutmus. bir iimmet...
Allah Teala ne dogru buyurur: (Allah'i unutup da Allah'in da kendilerini
unutturdugu kimseler gibi olmayin.) (59/el-Ha§r/i9) Ummetin ya§antisina
isabet eden en kotii §ey dinin oyun ve eglence, oyun ve eglencenin ise din haline
gelmesidir. §iiphesiz giinahlann biiyiik sonuglan vardir. Gecmis. iimmetlerden ve bir
zamanlar varolan halklardan ne kadanni helak etmistir. Bugiinkii iimmetin binasim
da Qokertmeye devam etmektedir. (Nuh'dan sonraki nesillerden nicelerini
helak ettik. Kullannin gunahlarini bilmek ve gormekte Rabbin
yeterlidir.) (i7/el-isra/i7)
Biitiin bunlarla beraber kotiimser degiliz. Kotiimserlik ve iman bir arada bulunmaz.
Ciinkii kotiimserlik, Allah'in rahmetinden iimit kesmek demektir. (Suphesiz
kafirler toplulugundan ba§kasi Allah'in rahmetinden iimit kesmez.)
(i2/Yusuf/87)
Filistin drami ne ilktir, ne de sondur. Bu iimmet ne Qok ve §iddetli sikintilar
ya§ami§tir. Filistin'deki sikintimizdan daha agir sikintilar Qekmi§tir. Bu iimmet asla
teslim olmamis. ve iimidini kaybetmemi§tir. Dii§manlanna kar§i Allah kendisine zafer
nasip edinceye kadar direnmis. ve miicadele etmi§tir.
Ummetin tarihinde tokezlemeler ve acilar vardir. Ancak diri iimmet, dii§tiigii yerden
kalkar ve acilanni unutur. Daha da otesi bu acilar, zafere kadar miicadeleye,
gah§maya ve ciddiyete sevkeden birer unsur olurlar. Ummetin tarihinde ini§-c,iki§lar
vardir. Tarihin bir doneminde mensuplan giigsiiz dii§mii§tiir. Sonra iimmet,
yolundan sapan tarihi degistiren yigitler dogurmu§tur. Allah'in diger iimmetlere
iistiin kildigi bu ummetin tarihinde nasil ki zaman zaman aksamalar goriilmii§se,
ummetin goziimiiziin oniindeki bugiinkii durumu da, islam sancagini ta§imaya ve
tarihin aki§im yeniden degistirmeye hazirlanan bir Qok yigidin dogumuna i§aret
etmektedir.
102
Ummetin ya§amakta oldugu biiyiik olaylar mensuplanni gayrete getirmekte ve
kararliliklanni ate§lemektedir. islam tarihi bize; zayiflik ve gerilemenin, diismanlann
saldinsinin iimmeti harekete gegirdigini anlatir. Boylece yeniden saglikli dii§iinmeye
ba§lar. Dii§mani piiskiirtecek, iistunlugiinii ve asaletini geri kazandiracak §ekilde
ciddi olarak Qali§ir.
Bu gibi olaylarda iimmet, kahraman miicahitler ve ilmi ile amel eden alimler ortaya
Qikanr. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Ummetimin misali
yagmur misalidir. Sonunun mu yoksa basinin mi hayirli olacagi
bilinmez." Ve §6yle buyurur: "Allah; Kiyamet'e kadar bu dinde, kendisine
itaate yonlendirecegi insanlar varetmeye devam eder." Yine §6yle buyurur:
"§iiphesiz Allah, yeryiiziinii benim icin topladi ve onun dogusunu ve
batisini gordiim. §uphesiz Id ummetimin mulkii, ondan benim icin
toplanan yere kadar ulasacaktir."
Bu olaylar, ummetin diistiigii yerden ayaga kalkmasi, ta§idigi gagnnin farkina
varmasi ve tek bir sancak altinda; "La ilahe illallah Muhammedu'r Rasulullah"
sancagi altinda toplanmasi icm yazilmis. kaderidir. Bununla beraber Allah'a kar§i
samimi olmali ve fani diinyaya ve Allah dii§manlanna dayanmamahdir. Bilakis
Allah'in yardimina giivenmelidir. (Siz Allah'a (dinine) yardim ederseniz Allah
da size yardim eder ve ayaklannizi sabit kilar.) (47/Muhammed/7)
Bu agir sorumlulugu ta§imada birbirimize yardimci olmak ve tehlikeli bir donemeg
olarak kar§imiza Qikan bu darbogazdan kurtulmak igin islam ummetinin acilanni,
kederlerini ve beklentilerini payla§maya devam etmemiz gerekir. Bu donem, islam
ummetinin seyrinde gegici ve kisa bir donemdir.
i§te haber programlan; her giin sabah-ak§am duyarh miisliimana Filistin'deki
karde§lerinin yiiregini sarsan, kalbini aciyla sikan ve iiziintiiyle yiiregini daglayan
haberlerini ta§iyor.
Bu suqsuz halk, yahudiler arazilerini ellerinden aldigindan beri hig giivenlik tatmadi.
Yahudiler, onlan evlerinden kovdu ve en kotii i§kenceyi cektirdi. Buna ragmen halk
erkegiyle, kadimyla ve Qocuguyla, yaralanyla ve acilanyla direnmeye devam etti.
Neredeyse her ev bir sevdigini ya da yakinim kaybetti. §iiphesiz bu, kararhhgin ve
gururun portresidir.
Kanh olaylar ve trajedik goriintiiler... Cinayet ve yikim... insanhk nedir bilmeyen
acimasiz bir barbarhkla geli§igiizel yapilan saldinlar... Korkunglugu bedenleri
iirperten ve gozleri ya§artan trajediler...
i§gal golgesinde topraklan elinden ahnmi§, ta§tan ba§ka du§mana kar§i koyacak bir
§ey bulamayan ve buna ragmen ta§la direnen bir insani goriip de biitiin diinyamn
vicdani nasil harekete gecmesin? Bu gergekten diinyadaki herkesin duygulanni
harekete gegiren bir manzaradir. Kendisi ta§la; dii§mam ise ugaklarla, roketlerle ve
tanklarla sava§an bir insan goriir. Allah Teala §6yle buyurur: (Onlar, miistahkem
sehirlerde veya duvarlar arkasinda bulunmaksizin sizinle toplu halde
savasamazlar.) (59/el-Ha§r/i4)
Sonra bu insan kar§ila§tigi zuliim ve baskiyi anlatma hakkindan da mahrum edilir.
Kursunlara, ugaklara, tanklara ve toplara ta§la kar§i koyan Qocuklann akan temiz
kanlanna i§galci dii§mana kar§i miicadelede sorumsuzca davram§ goziiyle bakihr.
103
Sozlerine ve anla§malanna giivenilmeyen bir kavimle hangi bans, yapilabilir ki?!
Allah Teala §6yle buyurur: (Ne zaman onlar bir antla§ma yaptilarsa, yine
kendilerinden bir grup onu bozmadi mi? Zaten onlann cogu iman
etmez.) (2/el-Bakara/ioo)
Suq iskmekte ve katliam yapmakta ustadirlar. Utang ve a§agilikla dolu bir gecmi§e
sahiptirler. Tarihten ve olaylardan ders almazlar. Bunun yerine ihanetlerine devam
ederler, pislikte ve hilekarhkta israr ederler. Allah Teala §6yle buyurur: (Rabbin,
elbette Kiyamet giiniine kadar onlara azabin en kotusunii yapacak
kimseler gonderecegini ilan etti. §iiphesiz Rabbin, cezayi cabuk verendir.
Ve §iiphesiz O; cokca bagi§layandir, cokca merhamet edendir.) (7/el-
A'raf/167)
Filistin'de ya§anan biitiin sikintilann nedeni yahudilerdir. Fitneleri parmaklan ile
harekete gegirirler. Nefisleri adi, kalpleri hastahkh ve niyetleri kotiidiir. Allah Teala
§6yle buyurur: (Ne zaman sava§ icin bir ate§ yakmi§larsa Allah onu
sondurmu§tur. Onlar, yeryiiziinde bozgunculuga ko§arlar; Allah da
bozgunculan sevmez.) (5/el-Maide/64) iste yahudilerin tarihi... Ne anlasmalar
bozdular! Ne sozler inkar ettiler! Ne ihanetler iskdiler! §iddetle saldirdilar ve suqsuz
insanlann; bebeklerin, yashlann ve kadinlann kanini doktiiler. Allah Teala §6yle
buyurur: (Allah'dan gelmi§ olan bir ipe ve insanlar tarafindan ortaya
konan bir ipe (sisteme) siginmalan mustesna, onlar (yahudiler) nerede
bulunurlarsa bulunsunlar kendilerine zillet (damgasi) vurulmu§tur ve
Allah'in hi§mina ugrami§lardir.) (3/Al-i Imran/112)
Yahudilerin biiyiiklenmesi haddini Qok a§ti ve azginhgi son safhaya ula§ti. Suqsuz
insanlann temiz kanlanna susadi. Higbir insani deger ya da vicdan dinlemeden
onlann kanlanni akitti. §ehirlerde ve kamplarda katliamlar yapti. Oliilere i§kence
ederek ve sivil insanlara korku salarak her tiirlii lrkgihgi i§ledi. Musluman halkin
iradesini ve kararhhgini kiracagini zannetti. Fakat nerede?..
Musluman Filistin halki en parlak kahramanhk orneklerini ortaya koydu. Onlarca
§ehide, kat kat fazlasi yarahlara ve yiizlerce gozaltina ahnan esire ragmen; biitiin
§ehirleri, koyleri ve kamplan kapsayan ku§atmaya ragmen; her yerde isknen
katliamlara ragmen; biitiin bunlara ragmen musluman Filistin halki sunu
vurgulamaktadir: Teslim olmak yok!.. Zillete ve a§agihga hayir! Ve zafere kadar cihad
devam edecek!.. Allah Teala §6yle buyurur: (Onlann kalplerinde sizin
korkunuz, Allah korkusundan daha fazladir.) (59/el-Ha§r/i3) Bugiin goriip
i§ittiklerimiz bu mucahit halkin uzun sabnnin ve biiyiik cihadimn bir boliimiidiir.
Filistin halki direnmi§, sabretmi§ ve kararhhkla kar§i koymu§tur. Pe§ pe§e belalara
ugramasina ragmen teslim olup boyun egmemi§, bir giin bile kiicukliik
gostermemi§tir. Omer radiyallahu anh §6yle derken ne biiyiik dii§iinmu§tur:
"Hedefleriniz kiigiik olmasin. Degerli §eylere ula§mada hedeflerin kiiQukliigiinden
daha yetersiz bir §ey gormedim." Bu halk, teslim olmaksizin arka arkaya §ehit vererek
ve en seckin sabir orneklerini gostererek direni§ine devam etmektedir. Filistin halki
islam ummetine nasil izzetli ve §erefli ya§ayacagim ve §ehit olarak yiice bir §ekilde
nasil olecegini 6gretmi§tir. Oliim sanatim giizel yapan ve nasil §erefli bir oliimle
olecegini bilen iimmete Allah, diinyada degerli bir hayat ve ahirette kahci nimetler
bagi§lar.
Allah'in yardim konusundaki degi§mez kurallan ummetin, dinin ahkamina ve
Rabbinin §eriatina ne olgiide bagh oldugu ile irtibathdir. Allah Teala §6yle buyurur:
104
(Andolsun ki Peygamber kullarimiza soz verdik: "Siiphesiz onlar zafere
eristirilecektir ve bizim ordumuz siiphesiz iistiin gelecektir.") (37/es-
Saffat/171-173) Zafere gotiiren faktorler sunlardir: Dii§manla kar§ila§inca sebat
etmek, Allah ile bag kurup O'nu zikretmek, ayrilik ve ceki§meden uzak durmak,
savasm yiikiimliiliiklerine sabretmek... (Ey iman edenler! Her hangi bir
toplulukla karsilastiginiz zaman sebat edin ve Allah'i cokca zikredin ki
basanya erisesiniz. Allah ve Rasulu'ne itaat edin, birbirinizle cekismeyin.
Sonra korkuya kapihrsiniz da giiciiniiz gider. Bir de sabredin; ciinkii
Allah sabredenlerle beraberdir.) (8/el-Enfal/45-46) Miisliimanlar eger Allah'in
yolundan ayrilirlarsa zayifhga ve zillete, yenilgiye ve hiisrana ugrarlar. Uykulan
kacnan, dii§iinceleri altiist eden ve ya§ami Qekilmez hale getiren biiyiik tehlikeler
ortaya Qikar. Allah Teala §6yle buyurur: (Gevsemeyin ve uzuntuye kapilmayin.
Eger iman ediyorsaniz, iistiin gelecek olan sizsiniz!) (3/Al-i Imran/139)
Gev§emeyin; giinkii Allah, her §eye giicii yetendir. Sizi destekler ve size yardim eder.
Du§maninizin giiciinii kirar. (O (diisman) toplulugu takip etmekte gevseklik
gostermeyin. E^er siz aci cekiyorsaniz, onlar da sizin cektiginiz gibi aci
cekmektedir. Ustelik siz Allah'dan, onlann limit edemeyecegi seyleri
umuyorsunuz. Allah ilim ve hikmet sahibidir.) (4/en-Nisa/i04) Allah Teala
§6yle buyurur: (Oyledir; Allah, kafirlerin tuzagini bozucudur.) (8/el-
Enfal/18) Zafer yalnizca Allah'in elindedir. Azinhk, Allah'in destegiyle ne kadar
kuwetli olursa olsun gogunluga mutlaka galip gelecektir. (Nice az kisiler vardir
ki, sayica kendilerinden cok olan topluluklara Allah'in izniyle galip
gelmistir. Allah sabredenlerle beraberdir.) (2/el-Bakara/249) (Eger sizden
sabirh yirmi (kisi) bulunursa ikiyiiz kafire galip gelirler. Eger sizden yiiz
(kisi) olursa kafir olanlardan bine galip gelirler. Ciinkii onlar anlayisi
olmayan bir kavimdir.) (8/el-Enfal/65) Hakkin ardinda hakka yardim eden bir
giiglii vardir ve sadece O, goklerin ve yerin ordulanna sahiptir. Dii§mana gelince,
Allah onun hakkinda §unu bildirir: (Onlar size, incitmekten baska bir zarar
veremezler. Sizinle savasa girecek olsalar, size arkalanni doniip kacarlar.
Sonra kendilerine yardim da edilmez.) (3/Al-i Imran/111)
§iiphesiz ki dua; samimi bir kalpten ve temiz bir dilden Qikarsa; karde§lerimize
yardim etmesi ve sikintilanni gidermesi, kutsal degerleri yahudilerin pisliginden
temizlemesi israria istenirse etkili bir silahtir. Ozellikle de dua eden gecenin son iicte
biri, Cuma giinii, secde hali ve benzeri duanin kabul olundugu vakitleri gozetirse daha
etkili olur.
105
Sicagin §iddeti Cehennemin Nefesindendir
§eyh Salah el-Budeyr
23/05/1423 Hicri - 02/08/2002 Miladi
izzet ve iistiinliik sahibi olan, yakalamasi §iddetli olan Allah'a hamdolsun. O;
uyardiktan ve tehdit ettikten sonra kendisine isyan edenlerden intikam alan,
kendisinden hakkiyla korkan ve takvali davrananlara ise igerisinde her tiirlii hayirdan
bolca bulunan bir yurt ikram edendir. Kim bir salih amel i§lerse kendi lehinedir. Kim
de bir kotiiliik isjerse kendi aleyhinedir. Rabbin asla kullara zulmedici degildir.
§ehadet ederim ki Allah'dan baska ilah yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur.
Hamdedilmeye ve oviilmeye layiktir. Ve §ehadet ederim ki; Muhammed, O'nun kulu
ve rasuliidiir. Tevhide gagirandir. isyan edeni siirekli yanan bir ate§le uyaran ve itaat
edeni nimetleri tiikenmeyen ve eskimeyen bir yurt ile miijdeleyendir. Allah O'na,
ailesine ve ashabina Qokga salat ve selam eylesin.
Bundan sonra... Ey Allah'in kullan!.. Allah'dan hakkiyla korkun ve hie. durmadan
nzasini kazanmak igin gahsm! (Ey iman edeni er! Allah'tan korkun ve dogru
soz soyleyin ki Allah islerinizi diizeltsin ve giinahlannizi bagislasin. Kim
Allah ve Rasulu'ne itaat ederse, biiyiik bir kurtulusa ermis olur.) (33/el-
Ahzab/70-71)
Ey miisliimanlar!.. Allah, mahlukati kendisine ibadet etsinler diye yaratmistir.
Kendisinden korkmalan igin, biiyiikliigiine i§aret eden deliller koymu§tur. Nefislerin
sapmasim ve bozulmasim engellemesi, onlan kurtulu§a ve dogruluga sevketmesi igin
azabimn §iddetini ve ceza yurdunu tamtmistir. Bu nedenle O'nun sakindirdigi ve
korkuttugu, Kitabi'nda zikrettigi ve tammladigi, nebisi Muhammed sallallahu aleyhi
ve sellem'in diliyle niteliklerini agikladigi cehennemden sakinin ve korkun!
Kizginhgi ve ofkesi §iddetli olan, dayamlmazhgi gitgide artan bir yer... Koyu bir
karanhk... Korkutucu bir karma§a... Yakici bir felaket... (Hem birakmaz, hem
vazgecmez. tnsanin derisini kavurur. Uzerinde ondokuz (muhafiz melek)
vardir.) (74/el-Muddessir/28-30) Alevi sonmeyen ve ate§i korelmeyen; sakinleri,
Allah'in rahmetinden ozellikle uzakla§tinlan; arzulanan §eylerden ve mutluluktan
mahrum birakilan bir yurt... (Onlar cehenneme girecekler. Orasi ne kadar
kotii bir kalma yeridir!) (38/Sad/56)
Katmanlan ve Qukurlan, kapilan ve duvarlan ile cehennemi hatirlamak kalpleri
pargalar. G6zya§lan bo§amr ve iniltiler birbirini takip eder. Nebi sallallahu aleyhi ve
sellem §6yle buyurur: "Nefsim elinde olan (Allah'a) yemin olsun ki, §ayet
benim gordugumu gorseydiniz az giiler ve cok aglardiniz." Derler ki: "Ne
gordiin ey Allah'in Rasulii?" §6yle buyurur: "Cenneti ve cehennemi gordiim." Bu
hadisi, Muslim rivayet eder.
Nu'man b. Be§ir radiyallahu anh §6yle der: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'i
insanlara hitap ederek §6yle buyururken i§ittim: "Sizi cehennemden
sakindinrim, sizi cehennemden sakindinrim." Oyle ki, omzundaki gomlegi
ayaklannin ucuna dii§tii." Bu hadisi, imam Ahmed rivayet eder. Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "tki biiyiik seyi unutmayin: Cennet ve
cehennem." Sonra aglayarak §6yle der. G6zya§lan -anam babam O'na feda olsun-
sakahnin iki yanini islatmi§tir. "Muhammed in nefsi elinde olan (Allah'a)
yemin olsun ki, ahiret olayindan benim bildigimi bilseydiniz sahraya
106
yiiriir, baslarinizin iizerine toprak serperdiniz." Bu hadisi, Ebu Ya'la rivayet
eder.
Ey miisliimanlar!.. Cennet size ayakkabimzin bagindan daha yakindir. Cehennem de
oyle... Diinyada yaktiginiz ate§, cehennem atesmin yetmi§ boliimiinden biridir.
Cehennem bu atesten atmi§ dokuz kat daha yakici ve daha sicaktir. Yazin hissettiginiz
kavurucu sicak, cehennemin nefesinden size ula§an bir nefestir. Buhari rahimehullah,
Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder: "Cehennem,
Rabbine sikayette bulunarak soyle der: "Ey Rabbim! Bir kismim diger bir
kismimi yedi." Bunun iizerine ona iki kez nefes almasi icin izin verilir:
Kisin bir nefes ve yazin bir nefes; sicagi en siddetli buldugunuzda ve
sogugu en siddetli buldugunuzda. §uphesiz sicakligin siddeti cehennemin
kokusundandir . "
Kiyamet giinii cehennem getirilir. Yetmis. bin dizgini vardir ve her bir dizginde onu
geken yetmis. bin melek vardir. Kizginhgini ve ofkesini dile getirmesi igin getirilir.
Giinahkarlar, onu gordiiklerinde ziyanda olduklanni kesin olarak anlar. iste o an
insanlar diz iistii coker. insan yaptigini hatirlar ama bu hatirlamasimn ona hicbir
faydasi yoktur. ("Keske hayatim icin bir seyler yapip gonderseydim!" der. O
gun Allah'in edecegi azabi hie kimse edemez. O'nun vuracagi bagi hie
kimse vuramaz.) (89/el-Fecr/24-26)
Derinligi yetmi§ yilhk yol mesafesindedir. Nebi sallallahu aleyhi ve sellem, bir yanki
sesi duyar ve §6yle buyurur: "Bu yetmis yil once cehenneme atilan bir tastir
ve cehennemde asagiya diismektedir ki simdi dibine varmistir." Bu hadisi,
Muslim rivayet eder.
Cehennem iizerine biitiin deh§etiyle sirat kurulur. Uzerinde insani kapan Qengeller
vardir. Mii'minler ondan amelleri olgiisiince gegerler. Bazilan goz agip kapayincaya
kadar, bazilan §im§ek gibi, bazilan riizgar gibi, bazilan ku§ gibi, bazilan soylu atlar ve
develer gibi geger. insanlardan bir kismi sag-salim kurtulur. Bir kismi dii§e kalka
gecer. Bir kismi da iistiiste cehenneme du§er. Onlardan bir kismimn ate§ ayak
bileklerine kadar gelir. Bir kismimn dizlerine kadar gelir. Bir kismimn beline kadar,
bir kismimn da gogsiine kadar gelir. Hor ve hakir bir §ekilde ate§e itilirler. Ate§,
tencerenin kaynadigi gibi onlan kaynatir. (Oraya atildiklarinda, onun
kaynarken cikardigi ugultuyu isitirler.) (67/el-Mulk/7) Aghktan yakimrlar.
Kendilerine giinah ve isyan ehli igin hazirlanmi§, en kotii yiyecek verilir. (Zakkum
agaci giinahkarlann yemegidir. Tipki erimis madenler gibi kannlarda
kaynar. Bir baska yonden de kaynar suyun kaynamasi gibidir.) (44/ ed-
Duhan/43-46) Nebi sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Zakkumdan bir
damla yeryiiziine damlatilsaydi, diinya ehlinin yasamlanni acitirdi. Ya
onun yiyecegi o olur da ondan baska yiyecegi olmazsa hali nasil olur?" Bu
hadisi, imam Ahmed rivayet eder.
Onlara gida vermeyen ve achgi da gidermeyen, midelerine gitmeyen ve bogazlanndan
da geri Qikmayan kuru dikenden yiyecek verilir. Onlara cehennem ehlinden akan
irinden ve kandan verilir. Susuzluktan bogazlan kurudugunda onlara kaynar su
akitan pinardan ichilir. Onlara kaynar su verilir. Madem onlar haram yemeye
duskundii, oyleyse onlann mide ve bagirsaklanni pargalar. Madem onlar giinahlara
ko§tular, oyleyse onlann azalanni harap eder. Madem onlar Allah'a isyan ettiler,
oyleyse onlann yiizlerini yakar. (Ne kotii bir icecek ve ne kotii bir dayanak!)
(i8/el-Kehf/29) Nebi sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Kaynar su,
107
baslari uzerine bosaltihr. Kafatasim delip gecerek icine kadar ulasir.
Icindekini soker ahr ve ayaklanndan cikar. Sonra eski haline geri
dondiiriilur." Bu hadisi, imam Ahmed ve Tirmizi rivayet eder.
Cehennem ehlinin azabi en hafif olanimn atesten bir gift ayakkabisi vardir. Bunlarla;
tencere kaynar gibi beyni kaynar. Onlann icmde azabi en hafif olani oldugu halde,
kendisinden daha §iddetli azap goren yok sanir.
Cehennemde, ates. pargalan ve katrandan gomlekler icmde yiirekleri pargalayan ve
sapasaglam daglann dahi dayanamayacagi azabi Qekerler. Bukagilara vuruludurlar.
Zincirler ve baglar onlara iyice agir gelir. Ayaklan yanlara baglanmis. ve giinahlann
zilleti, yiizlerini karartmistir. Orada aci ile baginp gaginrlar. Yok olmayi isterler ama
onlar icm cehennem esaretinden asla kurtulus. yoktur. (Bir de onlar icin demir
kamcilar vardir! Izdiraptan dolayi oradan cikma gayretlerinin her
defasinda, oraya geri dondurulurler ve "Tadin bu yangin azabini!" denir.)
(22/el-Hacc/2i-22) Kapilar yiizlerine kapatihr. iste orada, dertler daha da biiyiir.
(Cehennemin yedi kapisi ve onlardan her bir kapi icin ayrilmis bir ziimre
vardir.) (i5/el-Hicr/44) Uzerlerine iiziintii goker ve azabin §iddetinden, cehennem
vadilerinde ve dort bir yaninda Qilgina donmiis. bir halde aglayarak bagn§irlar. ("Ey
Malik! Rabbin bizim isimizi bitirsin!" diye seslenirler. Malik de, "Siz
boyle kalacaksiniz!" der.) (43/ez-Zuhruf/77) Uziintiileri siireklidir ve hig
sevinmezler. Yerleri kesindir, birakip gidemezler. Nebi sallallahu aleyhi ve sellem
§6yle buyurur: "§uphesiz cehennem ehli oyle bir aglar ki, gozya§lannda
gemiler yiizdiiriilse yiizer. §iiphesiz onlar (gozya§i yerine) kan akitirlar."
Bu hadisi Hakim, sahih bir isnatla rivayet eder.
Hayatlanni ahiret ic,in azik edinmeden bo§a gegirdiklerine aglarlar. Yaraticimn
gazabina ugramalan onlar igin ne biiyiik bir kayip! Biitiin insanlar arasinda rezil
olmalan ne kotii! Baginp gagirarak §6yle seslenirler: ("Rabbimiz! Bizi cikar,
(once) yaptigimizdan ba§kasini yapahm!") (35/Fatir/37) ("Rabbimiz! Yakin
bir miiddete kadar bize sure ver de senin davetine uyahm ve
peygamberlere tabi olahm.") (i4/ibrahim/44) (Rabbimiz! Gordiik ve
duyduk. §imdi bizi geri dondur de salih amel isleyelim. Artik kesin olarak
inandik.") (32/es-Secde/i2) ("Rabbimiz! Azginhgimiz bizi altetti; biz, bir
sapiklar toplulugu idik. Rabbimiz! Bizi buradan cikar. Eger bir daha
(ettiklerimize) donersek, artik belli ki biz zalim insanlanz.") (23/el-
Mii'minun/106-107) Emrine kar§i gelip durduklan, sinirlanni gignedikleri ve
dostlarma dii§manhk ettikleri ilaha yalvanrlar. Haklanndaki hiikmii kesinle§mi§,
gazabina ve azabina ugradiklan ilaha yalvanrlar. ((Allah) buyurur ki: Alcaldikca
alcahn orada! Artik, bana konusmayin!) (23/el-Mii'minun/io8) Aglayanlanna
acinmaz ve yalvaranma cevap verilmez. isteme vakti gecmis, ve giinahlan onlan
ku§atmi§tir. Bir miinadi Qikip "Ey cennet ehli! Artik ebedilik var, oliim yok! Ey
cehennem ehli! Artik ebedilik var, oliim yok!" diye ilan edinceye kadar kurtulus, ve
Qikis. limit ederler. Sonmeyen bir ate§, olmeyen bir nefis... (Oldiiriilmezler ki
olsiinler. Cehennem azabi da biraz olsun hafifletilmez.) (35/Fatir/36)
(§urasi muhakkak ki, kim Rabbine giinahkar olarak vanrsa, cehennem
sirf onun icindir. O ise orada ne oliir, ne dirilir.) (2o/Taha/74) Birbirlerini
suglar, birbirlerine lanet eder ve birbirlerini yalanlarlar. (Her iimmet girdikce,
yoldaslanna lanet eder.) (7/el-A'raf/38) Bir kismi digerini inkar eder ve bazisi,
bazisina lanet eder. Onlan sapikhga dii§iiren ve giinahlara siiriikleyenlere
kizginhklan iyice artar ve §6yle derler: ("Rabbimiz! Cinlerden ve insanlardan
bizi saptiranlan bize goster de onlan ayaklarimizin altina alahm. Onlar,
108
en asagida kalanlardan olsunlar!") (4i/Fussilet/29) Rahman'in zikrinden gafil
olan, kendisini Kur'an'dan alikoyan ve kendisine giinahi giizel gosteren dostuna §6yle
der: ("Keske benimle senin aranda dogu ile bati arasi kadar uzaklik
olsaydi! Ne kotii arkadasmissin sen!") (43/ez-Zuhruf/38) Ancak bu onlara
hicbir fayda saglamayacak. Qiinkii onlar, azapta birlikte olacak. Her biri icm iki kat
azap olacak fakat onlar bunu bilmez.
Allah'in kullan!.. iste bunlar cehennemin ve cehennem ehlinin bazi nitelikleri...
Cehennemden, Allah'a siginin! Cehenneme gotiirecek sozden ve davramsten sakinin!
Bugiin sizler, arka arkaya gelen fitneler ve kotiiliikler gagindasiniz. Birbirine zemin
hazirlayan, kendisine yonelen herkesi inancinda ve ahlakinda, diisuncesinde ve
davramsmda geriye gotiiren suphe ve §ehvet fitneleri... Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem §6yle buyurur: "Sizin icin en cok korktugum, midelerinizde ve
ferclerinizde giinaha dusuren sehvetler ve heva ve hevesin saptinci
etkenleridir." Bir baska rivayette de, "Fitnelerin saptinci etkenleridir"
buyurur. Bu hadisi, imam Ahmed rivayet eder. Yine, Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem §6yle buyurur: "Cennet hoslamlmayan seylerle kusatdmis ve
cehennem de sehvetlerle kusatdmistir." Bu hadisi, Buhari rivayet eder.
Cennetin etrafindaki ho§lamlmayan ku§agi sabirla a§in. Kalpleri gaflet uykusundan
uyandinn. Neflsleri, §ehvet kaynaklanndan uzak tutun. Allah'in Kitabi ve Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem'in siinneti ile ilgilenin. Bilin ki sizler, miihlet verilen
giinlerdesiniz ve bunun arkasindan ecel gelecek. Bugiinii kendisine fayda vermeyen,
gelecekte daha gok muhtag ve aciz olacak.
Gafletten daha agir bir uyku ve ^ehvetten daha kotii bir kolelik yoktur. Kalbin olmesi
gibi bir musibet daha yoktur. Ihtiyarhktan daha agik bir uyanci ve cehennemden
daha kotii bir son yoktur. (Bu ancak, insanhk icin bir ogutten ibarettir.
Hayir, hayir (ogiit almazlar)! Aya andolsun ki, doniip gitmekte olan
geceye andolsun ki, agarmakta olan sabaha andolsun ki, o (cehennem)
insanhk icin, sizden ileri gitmek ya da geri kalmak isteyen kimseler icin
gercekten pek biiyiik bir uyancidir.) (74/el-Miiddessir/3i-37)
Allah, beni ve sizleri Yiice Kur'an ile miibarek eylesin...
ihsani igin Allah'a hamdolsun. Ba§anh kilmasi ve nimetlendirmesi dolayisiyla Allah'a
§iikiirler olsun. §ehadet ederim ki Allah'dan ba§ka ilah yoktur. O'nun §am yiicedir. Ve
§ehadet ederim ki, nebimiz ve efendimiz Muhammed, O'nun kulu ve rasuliidiir.
O'nun nzasina davet edendir. Allah O'na ve ailesine, ashabina ve din karde§lerine
salat ve selam eylesin!..
Bundan sonra... Ey Miisliimanlar!.. Allah'tan hakkiyla korkun ve O'nu gozetin. O'na
itaat edin ve asla O'na isyan etmeyin. (Ey tman edenler! Allah'tan hakkiyla
korkun ve dogrularla birlikte ohm!) (9/et-Tevbe/ii9)
Ey miisliimanlar!.. Nefislerinizi ate§ten kurtann! Sizden sonrakiler sizden ibret
almadan once siz, sizden oncekilerden ibret aim. Tevbe edenlerin izinden gidin ve
giinahlanndan donenlerin yolunda yiiriiyiin. Vakit; tevbe ve bagi§lanma dileme,
hatalan ve gunahlan birakma vaktidir.
Ey Allah'in kulu!.. Ey Allah'in sinirlanni gigneyen ve dogru yoldan ayrilan!.. Tevbe
etmekte acele et ve giinah kirini temizle! Nefsini atesten kurtar!
109
Allah Teala (Telasa diistiikleri zaman onlan bir gorsen! Hie kacacak yerleri
yoktur, yakin bir yerden yakalanmislardir.) (34/Sebe'/5i) buyururken, giinah
ehli nasil olurda ya§amdan zevk alir!?.
Allah'in kullan!.. Nefislerinizi atesten kurtann ve Cebbar olan Allah'in gazabindan
sakinin! Adiyy b. Hatim radiyallahu anh, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in
§6yle buyurdugunu rivayet eder: "Sizden hie kimse yok ki, kendisiyle arasinda
bir tercuman olmadan Rabbi onunla konusmasin. Sagina bakar, daha
once yaptigi amelinden baska bir sey gormez. Soluna bakar, daha once
yaptigi amelinden baska bir sey gormez. Online bakar, tam karsisinda
duran cehennemden baska bir sey gormez. Yanm hurma ile de olsa,
giizel bir soz ile de olsa cehennemden sakinin!" Bu hadisi, Buhari rivayet
eder.
Allah'in kullan!.. Nefislerinizi ve eskrinizi, gocuklarinizi ve emriniz altindakileri
atesten kurtann! Bilin ki namazlan ihmal etmek, kaflrlere ve giinahkarlara
benzemek, televizyon kanallan aracihgiyla haramlara bakmak, acriip sagilmak ve igki
icmek; bunlann hepsi cehennem ehlinin amellerindendir. Allah'a ve Rasulii sallallahu
aleyhi ve sellem'e her kar§i geli§, cehennem ehlinin bir amelidir. Cehennemden
sakinin ey Allah'in kullan!.. Allah Tebarake ve Teala §6yle buyurur: (Kim Allah'a ve
peygamberine karsi isyan eder ve sinirlanni asarsa Allah onu, devamh
kalacagi bir atese sokar ve onun icin alcaltici bir azap vardir.) (4/en-
Nisa/14)
Allah'in kullan!.. Ey Rabb olarak Allah'i, din olarak islam'i ve peygamber olarak
Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem'i kabul edenler!.. Rabbinizin Qagnsina katihn
ve tevbe edin!.. Rabbinizin §u Qagnsina kulak verin: (Ey iman edenler! Kendinizi
ve ailenizi, yakiti insanlar ve taslar olan atesten koruyun! Onun basinda
iri govdeli, sert yapih, Allah'in kendilerine buyurduguna karsi gelmeyen
ve emredildiklerini yapan melekler vardir.) (66/et-Tahrim/6)
Bilin ki Allah; once kendi nefsini, sonra melekleri ve son olarak da -ey mii'minler-
sizleri zikrettigi kavlinde §6yle buyurur: (§uphesiz ki Allah ve melekleri,
Peygamber'e salat ederler. Ey mii'minler! Siz de O'na salat edin ve tam
bir teslimiyetle selam verin.) (33/el-Ahzab/56)
110
Ummetin Kur'an ve Siinnet Metoduna ihtiyaci
§eyh Hiiseyn Alu'§ §eyh
30/05/1423 Hicri - 09/08/2002 Miladi
Muhterem miisliimanlar! Kalplerin zevk alacagi ve kulaklann ho§lanacagi bir konuya
ihtiyaci var. Golgesinde zihinlerin dinlenecegi, baki§lann ve basiretlerin geni§leyecegi
bir konuya ihtiyac, var.
Bu, sinirli siirenin yetmeyecegi ve dilin tam olarak agiklayamayacagi bir konudur.
Kalemler onu ne kadar yazsa da oneminden ve konumundan bir §ey kaybetmeyecek
bir konudur.
Bu; fertlerin en gok ihtiyac. duydugu bir konudur. islam iimmeti, icmde bulundugu bu
trajik ortamda onu anlamaya ve du§unmeye muhtachr.
Bu; kaynagi kurumayan, hayri tiikenmeyen ve bagi§i kesilmeyen "nurani metot"
konusudur.
Bu; Allah celle ve ala'nin Muhammed iimmeti icm sectigi metottur. Bu metot; hayir
ve saadet dolu olan, sonunda da ebedi kurtulu§a ve kahci nimetlere gotiiren bir hayat
golgesinde fertlerinin ya§antilanm belirler ve toplumlannin temellerini ayaga
kaldinr.
Allah'in kullan!.. Bu metot, hatlan belirgin, kaynaklan saf ve temiz, Kur'an ve Siinnet
metodudur. Biitiin ornek degerleri belirleyen, verimli ve parlak bir uygarhk kuran bir
metottur. Bu metot, asmhga ve ihmale gagirmadan orta yola sevkeder.
islam karde§leri!.. Her lslah Qagnsi ve ya§antiyi giizellestirme beklentisi Kur'an ve
Siinnet'in yoluyla simrhdir. Kim bu yolu kabul ederse, kar§ihksiz ihsan edenin haynni
kabul etmis. ve isteklerin en yiicesini elde etmi§tir. Allah Teala §6yle buyurur:
(§iiphesiz ki bu Kur'an, en dogru yola iletir.) (i7/el-isra/9)
Hayati koruyan ve selametini garantileyen, §ehvetleri kontrol altina alan ve zaranni
onleyen, fitrati muhafaza eden ve asaletini kahci kilan ne varsa Kur'an ve Siinnet
metodunda mutlaka ona i§aret vardir.
Kur'an ve Siinnet metodu, biitiin hayir ceshlerine ve yollanna yoneltir. Be§eriyeti,
kotiiliiklerden ve kotiiliik yollanndan uzak tutar. Bu metotta ruh ve beden ic,in, akil
ic,in, fert ve toplum ic,in, diinya ve ahiret igin ince kurallar vardir. Bozulmami§ fitratin
ve aydinhk dii§iincelerin kucakladigi, saghkh akillann ve annmi§ neflslerin
kabullenecegi kurallar vardir. Bir metot ne zaman kalplere ve diisuncelere gida,
hastahklara ve rahatsizhklara §ifa olursa; davrani§lann ve tasarruflann hareketini
belirler, i§leri ve durumlan bilirse i§te o zaman hayat; huzur ve mutluluk dolu bir
hayat olur. Allah Teala §6yle buyurur: (Biz Kur'an'dan oyle bir §ey indiriyoruz
ki o, mu'minler icin §ifa ve rahmettir.) (i7/el-isra/82) (De ki: "O, iman
edenler icin bir hidayet ve §ifadir.") (4i/Fussilet/44)
islam karde§leri!.. Hayat ne zaman Kur'an'in metoduna ve insanlann Efendisi
sallallahu aleyhi ve sellem'in metoduna uygun olarak kurulursa, o ornek bir hayat
olur. Onunla neflslerden mutsuzluk kalkar ve akillardan karma§a silinir. Gogiislerden
111
sikinti ve endi§e uzakla§tinhr. Allah Subhanehu §6yle buyurur: (Sayet benden size
bir hidayet gelir de her kim ona tabi olursa, onlar icin korku yoktur ve
onlar uzulmezler.) (2/el-Bakara/38) Ve §6yle buyurur: (Artik, benden size bir
hidayet geldiginde, kim benim hidayetime uyarsa o sapmaz ve bedbaht
olmaz.) (2o/Taha/i23)
islam iimmeti!.. islam iimmeti icm diinyada da, ahirette de Kur'an ve Siinnet'e
sanlmaktan baska §eref yoktur. §eriat ve yol olarak, hiikiim ve yargi olarak, inane, ve
davram§ olarak, ahlak ve adap olarak Kur'an'in metodu ve Peygamber'in yolu iizere
yiiriimedikten sonra islam iimmeti, izzetinin zirvesine asla ula§amaz. Allah Teala
§6yle buyurur: (Sen, sana vahyedilene simsiki sanl. Zira sen, dosdogru
yoldasin. Dogrusu Kur'an, sana ve kavmine bir ikaz ve ogiittiir; yakinda
ondan sorguya cekileceksiniz.) (43/ez-Zuhruf/43-44)
Ey muslumanlar!.. Fertleriyle ve halklanyla bugiiniin diinyasi, bitmek tiikenmek
bilmeyen tamahlarla doludur. insanlar yerler-igerler fakat doymazlar. Fertleri ve
devletleri acizlige, yok olmaya ve mutsuzluga gotiirebilecek; belki de biiyiik bir
kotiiliige ve yikima siiriikleyecek bir ya§am siirmektedirler. Boyle bir ortamda akilh
insanlar acaba Allah azze ve celle'nin cagnsina katilmaktan baska kurtulu§ ve Qiki§
olmadigini fark ediyor mu? Bu Qagn durumlan diizeltecek ve ortamlan
giizellestirecek bir gagndir. (Ey insanlar! Suphesiz size Rabbinizden kesin bir
delil geldi ve size apacik bir nur indirdik. Allah'a iman edip O'na simsiki
sarilanlara gelince, Allah onlan kendinden bir rahmet ve liituf icine
sokacak ve onlan kendine giden dosdogru bir yola yonlendirecektir.)
(4/en-Nisa/i74) Yoneticiler ve yonetilenler olarak islam ummetinin mensuplannin
bu yola koyulmasi gerekir. Qiinkii o olmazsa siirekli sikintilar, kayiplar ve
mutsuzluklar icmde ya§arlar. Allah Teala §6yle buyurur: (Her kim Allah ve
Rasulii'ne karsi gelirse, apacik bir sapikliga dusmus olur.) (33/el-
Ahzab/36) Ve Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Sizin aramzda
ona simsiki sarildigimzda sapmayacaginiz bir sey biraktim: Allah'in
Kitabi." "Sizleri, gecesi gunduzu gibi olan aydinhk bir yol iizere biraktim.
Ondan ancak helak olan sapar."
islam kardeskri!.. Geriye doniip muhasebe yapmamn vakti gelmistir. islam iimmeti,
bugiin Qektigi bu sikintilan Qekerken durumunu gozden gechmeli ve gafletinden
uyanmahdir. Sonra, Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem'e tabi olanlann ciddi ve
samimi bir §ekilde O'nun dininden kendi ya§antilannda ne olduguna, O'nun
ahlakindan kendi ahlaklannda ne bulunduguna bakmalannin vakti gelmistir.
(Namazi kihn, zekati verin ve Rasul'e itaat edin ki merhamete nail
olasiniz.) (24/en-Niir/56) islam ummetinin, Allah celle ve ala ile ve Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem'in siinneti ile bagini kuwetlendirmesi gerektigini
bilmesinin vakti gelmistir. Bu bagi goriinii§te degil ozde kuwetlendirmeli, gosteri§te
degil gergekte kurmahdir. (tman edenlerin Allah'i anma ve O'ndan inen
gercek icin kalplerinin saygiyla yumusamasi zamani gelmedi mi?) (57/el-
Hadid/16) Fertler ve toplumlar olarak, yonetenler ve yonetilenler olarak islam
iimmeti ancak iskrini ve durumunu; ahlakinda ve ya§antisinda, sava§inda ve
ban§inda, ilminde ve amelinde, adetlerinde ve ibadetlerinde Peygamberi sallallahu
aleyhi ve sellem'in metoduna gore diizelttigi zaman kurtulu§a erecektir. (Andolsun
ki Rasulullah'ta sizin icin, Allah'a ve ahiret giiniine kavusmayi umanlar
ve Allah'i cokca zikredenler icin giizel bir ornek vardir.) (33/el-Ahzab/2i)
112
Ey miisliimanlar toplulugu!.. islam dii§manlan, miisliimanlann birligini
pargalamakta israrlilar. Miisliimanlan bolmek igin planlar yapiyorlar. Miisliimanlann
haklanni gasbetmek igin birbirlerini yardima gaginyorlar. Yeryiiziinii parga parca
edip insanlan gruplara bolmek, yeni yeti§en nesillerin beyinlerini yikamak istiyorlar.
Ne din birakiyorlar ne de diinya...
Evet; islam iimmetinin, diismanlan oldugunu bilmesi gerekir. Agizlanndan,
kalemlerinden ve medya organlanndan ates. piiskiiriir, kin ve diismanhk sagarlar.
Allah Teala §6yle buyurur: (Kin ve diismanhklan agizlanndan (dokulen
sozlerden) belli olmustur. tclerinde sakladiklari (diismanlik) ise daha
buyuktur.) (3/Al-i Imran/118)
islam iimmeti acaba kendisine isabet edenin, bir gok alanda dine bagliligimn eksikligi
ve Alemlerin Rabbi'nin §eriatim be§eri kanunlarla degistirmesi nedeniyle oldugunun
farkindamidir?!.
islam iimmeti, Kur'an ve Siinnet'in yolundan uzak bir gok metot denemistir. Biitiin
bu denemelerde, ba§ansizlik ve a§agihktan baska bir §ey elde etmemistir. Qe§itli
a§agilamalar tatmis. ve zuliimler gormiistiir. Daha da otesi miisliimanlar, birgok
felaket ve iist iiste yigilan sorunlar ya§ami§tir. Allah Teala §6yle buyurur: (Yoksa siz,
Kitab'in bir kismina inanip bir kismim inkar mi ediyorsunuz? Sizden
boyle davrananlarin cezasi ancak diinya hayatinda riisvayhktir. Kiyamet
giiniinde ise en siddetli azaba itilirler. Allah, sizin yapmakta
olduklarimzdan asla gafil degildir.) (2/el-Bakara/85)
Ey miisliimanlar toplulugu!.. Ummetimiz zayiflama ve boliinme donemleri ya§asa da,
muhakkak ki biitiin iimmetler bir takim gel-git a§amalan ya§ar. Allah'in kurallan ve
kaderi gecerlidir. Giinler geger, zaman degi§ir. Bu hayatta giiglii olan, ebedi olarak
giiglii kalmaz. Giigsiiz de sonsuza kadar giigsiiz olmaz. Fakat Allah'in kurallanndan
biri de §u ayette belirttigidir: (Gercek su ki; bir toplum kendi oziinde olani
degistirmedikce Allah da hallerini degistirmez.) (13/er-Ra'd/n) Ummetin
iizerine dii§en mutlak gorev, bu kurallar gergevesinde durumuna bakmasidir. Giigsiiz
oldugu noktalar iizerinde dii§iinmesi gerekir. Islah yolunun, Kur'an ve Siinnet
metoduyla giizel bir §ekilde ili§ki kurmakta oldugunu bilmesi gerekir. Biitiin
darhklardan ve engellerden kurtulmak igin samimi bir §ekilde Allah'in dinine
donmekten, her agidan Allah azze ve celle'ye siginmaktan ve tam olarak O'na
baglanmaktan ba§ka bir yol olmadigini bilmelidir. i§te bu, yerinde bir karardir. Giig
ve hiikiimranhk kaynagidir. Ustiinliik yolu ve giivenlik sahilidir. Allah Subhanehu
§6yle buyurur: (Kim Allah'dan hakkiyla korkarsa, ona bir cikis yolu ihsan
eder.) (65/et-Talak/2) Ve §6yle buyurur: (Kim Allah'dan hakkiyla korkarsa,
ona isinde bir kolayhk verir.) (65/et-Talak/4)
Degi§imler konusunda Allah'in kurallanni iyi anlayahm! Ustiinliik ve hiikiimranhk
yollanni idrak edelim. Kur'an ve Siinnet i§iginda giigsiiz oldugumuz noktalan
inceleyelim. Hayati, Kur'an ve Siinnet metodu iizerine bina edelim. Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Muhakkak ki sizden kim benden
sonra yasarsa, cok ihtilaflar gorecek. Siinnetime ve benden sonraki Rasid
Halifeler'in siinnetine sanhn. Onlara simsiki tutunun ve azi dislerinizle
(yani simsiki) onlara yapisin! Islerin sonradan uydurulanlanndan
sakinin!"
113
§iiphesiz ki islam iimmeti, Allah Teala'nin onu ovdiigii hayirli iimmet olma niteligini
ancak Allah'in Kitabi'na giicjii bir §ekilde sanldigi, Nebisi sallallahu aleyhi ve
sellem'in yolunda kararlilikla yiiriidiigii ve ogretilerine kesin olarak boyun egdigi
zaman kazanacaktir. Allah Teala §6yle buyurur: (Elif, Lam, Ra. (Bu Kur'an);
insanlan Rablerinin izniyle karanhktan nura, yegane galip ve hamde
layik olan Allah'in yoluna cikarman icin sana indirdigimiz bir kitaptir.)
(14/ibrahim/i)
Kur'an-i Kerim'den ve Peygamberlerin Efendisi'nin siinnetinden, kinldigi zaman
azmimizi giiglendirecek, zayifladigi zaman arzulanmizi harekete gechecek bilgiler
edinelim!
Ey miisliimanlar!.. Agikga sorulmasi ve samimiyetle tarti§ilmasi gereken bazi sorulari
mutlaka sormamiz gerekir: "Kur'an-i Kerim'in ve Siinnet-i Nebeviyye'nin yargida ve
kanunlardaki konumu nerede?" "Egitim ve ogretim metotlanndaki konumu nerede?"
"Ekonomi ve medya alanlanndaki ayricahgi nerede?" "Fertlerin adabindaki ve
toplumlann ahlakindaki etkisi nerede?"
Ey karde§ler!.. Gafletten kurtulmak igin, Allah'in yoluna ve Rasulii sallallahu aleyhi ve
sellem'in yoluna yonelme duygulanni uyandirmak igin bu sorgulamayi mutlaka
yapmak gerekir.
Allah'i bilen ve hakkini yerine getirmeyen, Kur'an okuyan ve onunla amel etmeyen,
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'i sevdigini one siiren ve siinnetini terk eden
kimsenin hayati acaba nasil dogru olur?!. Heva ve hevesini online koyan, §ehveti
kumandam ve gafleti binegi yapan, her asi §eytana uyan aradigi mutlulugu nerede
bulur?!. Kizginhgi ve nzasi diinya igindir. Heva ve heves goziinii kor, kulagini sagir
eder. Kalbi viranedir; ne giinahlann yarasindan aci duyar, ne de hakki bilmemesi ona
rahatsizhk verir. (Allah ve Rasulii bir ise hiikiim verdigi zaman, iman etmis
bir erkek ve iman etmis bir kadina, o isi kendi isteklerine gore secme
hakki yoktur. Her kim Allah'a ve Rasulii'ne karsi gelirse, apacik bir
sapikliga diismiis olur.) (33/el-Ahzab/36)
114
Kur'an Ayetleri En iyi Ogiittur
§eyh Ali b. Abdurrahman el-Huzeyfi
07/06/1423 Hicri - 16/08/2002 Miladi
El-Melik, el-Kuddus, es-Selam olan; izzet ve celal sahibi olan Allah'a hamdolsun.
Rabbime hamdeder, yiice nimetleri igin O'na §iikrederim. §ehadet ederim ki,
Allah'dan baska ilah yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur. En giizel isimler ve yiice
sifatlar O'nundur. Ve §ehadet ederim ki; nebimiz ve efendimiz Muhammed, O'nun
kulu, seckin elgisi ve dostudur. Alah'im! Kulun ve rasuliin Muhammed'e, ailesine ve
degerli sahabilerine salat ve selam eyle!.. Bundan sonra...
Allah'dan hakkiyla korkun. Ciinkii Allah'dan hakkiyla korkmak, Kiyamet giinii ic,in en
iyi aziktir. Bilin ki ey Allah'in kullan; ogiitlerin en hayirhsi Allah'in Kitabi'ndaki
ayetler ve Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in hadisleridir. Kur'an-i Kerim'in
ayetleri, gafilleri uyandinr. Cahilleri bilgilendirir. Giinahkarlan sakindinr ve
Allah'dan korkanlann umudunu canh tutar. Yiice Kur'an'in ayetleri kalpleri temizler
ve nefisleri anndinr. Ahlaki giizellestirir ve halleri diizeltir. Toplumun baglanni
giicjendirir. Pislikleri ve rezillikleri engeller. Salih ve faziletli amellere te§vik eder.
Allah'in Kelami'ndan gokga ishtigimiz ve okudugumuz bir ayet var ki; bize, bu ayetin
anlamini geregi gibi dii§iinmek ve onunla amel etmek dii§mektedir. Bu ayet, biitiin
hayirlan icerisinde toplamakta ve tiim kotiiliiklerden de sakindirmaktadir. Allah
Teala §6yle buyurur: (§iiphesiz ki Allah adaleti, ihsani ve akrabaya vermeyi
emreder. Fuhsiyati, munkeri ve azginhgi da yasaklar. Dusiiniip tutasiniz
diye size ogiit verir.) (i6/en-Nahl/9o)
Allah her tiirlii hayri emretmese ve her tiirlii kotiiliikten sakindirmasaydi, helal ve
haram agiklanmasa, hak ve batil bilinmeseydi; §eriatin hiikiimleri ve iman olmasaydi
ademoglu hayvanlardan daha a§agihk olurdu. Allah Teala §6yle buyurur: (De ki: Hie
bilenlerle bilmeyenler bir olur mu? Dogrusu ancak akil sahipleri bunlan
hakkiyla dusumir.) (39/ez-Ziimer/9) Ve §6yle buyurur: (Biz Miislumanlan,
gunahkarlar gibi tutar miyiz hie?) (68/el-Kalem/35) (Yoksa biz, iman edip
de salih ameller isleyenleri, yeryiiziinde bozgunculuk yapanlar gibi mi
tutacagiz? Veya Allah'tan hakkiyla korkanlan, giinahkarlar gibi mi
sayacagiz?) (38/Sad/28) (Andolsun ki biz, cehennem icin cin ve
insanlardan cok kimseler yaratmisizdir. Onlann kalpleri vardir, fakat
bunlarla anlamazlar. Gozleri vardir, fakat bunlarla gormezler. Kulaklari
vardir, fakat bunlarla isitmezler. Onlar, dort ayakli hayvanlar gibidir.
Hatta daha da sapiktirlar. Onlar, gafil olanlarin ta kendileridir.) (7/el-
A'raf/179)
"§iiphesiz ki Allah, adaleti emreder." Allah, adaleti farz olarak emreder. Adalet,
haktir. Allah Teala'ya kar§i bir gorev ve mahlukata kar§i bir gorevdir. §eriatin
emrettigi her §ey; bu emir farz olsun, vacip olsun ya da miistehap olsun; davram§ ya
da soz olsun; adalet ve haktir. Adalet, dengeli bir segimdir. Allah'in emrettigi en yiice
§ey yalmzca Allah'a ibadet etmek, yani tevhittir. Sonra; mahlukatin haklanni yerine
getirmektir. Allah Teala §6yle buyurur: (Allah'a ibadet edin, O'na hicbir seyi
ortak kosmayin. Ana-babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara, yakin
komsunuza ve uzak komsunuza, yammzdaki arkadasa, yolda kalmisa,
ellerinizin altinda bulunanlara iyilik edin. Allah, buyuklenip
bobiirlenenleri elbette sevmez.) (4/en-Nisa/36)
115
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in §u hadisinde i§aret ettigi imanin subelerinin
hepsi bu yiice ayette tasnif edilmistir: "Iman yetmis kiisur subedir. En yiicesi
"La ilahe illallah/Allah'dan baska ilah yoktur" soziidiir. En diisiigii ise,
yoldan eziyet verici bir seyi kalchrmaktir. Haya, imandan bir subedir." Bu
hadisi Muslim, Ebu Hureyre radiyallahu anh kanaliyla rivayet eder. Qiinkii imanin
her §ubesi adalet ve haktir. Dogra ve iistiin bir secjmdir. ihsan, ayette emredilen
adalettendir. Fakat konumunun onemi, diinya ve ahiretteki genel faydasi nedeniyle
aynca zikredilmistir. islam'da ihsan, nefse ihsan etmeyi de kapsar. Nebi sallallahu
aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Kotulugiinii insanlardan alikoyman; nefsine,
senden bir sadakadir." Bu hadisi Muslim, Ebu Zerr radiyallahu anh kanaliyla
rivayet eder.
islam'da ihsan, mahlukata ihsani da igine ahr. ihsan, hayir sarfetmek ve kotiiliigii
ahkoymaktir. Allah Teala §6yle buyurur: (Ihsan edin; suphesiz Allah, ihsan
edenleri sever.) (2/el-Bakara/i95) Ve §6yle buyurur. (Sizinle din hususunda
savasmamis, sizi yurtlannizdan cikarmamis olanlara iyilik yapmanizi ve
onlara adaletli davranmanizi Allah size yasaklamaz. Qiinkii Allah, adaletli
davrananlan sever. Ancak Allah; sizinle dininiz sebebiyle savasmis, sizi
yurtlannizdan cikarmis ve cikanlmaniza yardim etmis kimseleri dost
edinmenizi size yasaklar. Kim onlari dost edinirse, iste onlar zalimlerin
ta kendileridir.) (6o/el-Miimtehine/8-9)
islam, hayvanlara dahi ihsanda bulunmayi ve acimayi emreder. Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "§uphesiz Allah, her sey icin ihsani farz
kilmistir." Bu hadisi, Muslim rivayet eder.
"Akrabaya vermeyi emreder." Bu da, ihsandan bir boliimdiir. Fakat, onemi
nedeniyle ozellikle zikredilmistir. Qiinkii akrabalara ihsanda bulunmak, ba§kalanna
ihsanda bulunmaktan daha iistiindiir. Akrabalara bagi§ta bulunmak; onlann,
miisliimamn iizerindeki vacip ve miistehap haklanni yerine getirmektir. Nebi
sallallahu aleyhi ve sellem §6yle buyurur: "Kim ecelinin geciktirilmesini ve
nzkinin genisletilmesini isterse akrabahk bagim korusun."
Allah Teala' nin "Fuhsiyati ve miinkeri yasaklar" kavline gelince; fuh§iyat, akhn
girkin gordiigii ve §eriatin yasakladigi, Allah'in yasakladigi ve azap ile tehdit ettigi her
§eydir. Allah'in yasakladigi en biiyiik §ey; duada, yardim dilemede ve benzeri
ibadetlerde Allah'a §irk ko§maktir. Allah Teala, Lokman aleyhisselam'in ogluna §6yle
dedigini zikreder: (Ogulcugum! Allah'a sirk kosma! Muhakkak sirk, biiyiik
bir zulumdur.) (3i/Lokman/i3)
Kiifriin subeleri, nifakin §ubeleri ve biiyiik giinahlann hepsi bu ayette zikredilmi§ ve
yasaklanmi§tir. Ebu Hureyre radiyallahu anh, Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem'in §6yle buyurdugunu rivayet eder: "Yedi biiyiik giinahtan sakinin!"
Denilir ki: "Onlar nelerdir, ey Allah'in Rasulii?" §6yle buyurur: "Allah'a sirk
kosmak, sihir, Allah'in haram kildigi cana haksiz yere kiymak, faiz
yemek, yetim mah yemek, dusmanla karsilasildigi giin (savas alanindan)
geri doniip kacmak ve hicbir seyden habersiz evli mii'min kadinlara iftira
atmak." Bu hadisi, Buhari rivayet eder.
Fuh§iyat; zina, livata, igki icmek ve uyu§turucu kullanmak gibi fiilleri kapsar. Kiifrii
telaffuz etmek, yalanci §ahitlik yapmak, iftira etmek, sovmek ve benzeri sozleri
kapsar. Kibir, haset, kendini begenmek, insanlan kucumsemek ve benzeri kalbin
116
amellerini de kapsar. Miinker; bozulmamis. diizgiin fitratlann kabullenmedigi,
Allah'in yasak kildigi §eylerdir. Azginlik ise; baskasina haksiz yere diismanhk ve
zuliim yapmaktir. Azginligi ve dii§manligi; giiglii, giiQSiize kar§i yaparsa giinahi daha
da biiyiik olur. Diinyada; azginlik yapmaktan ve akrabalik baglanni koparmaktan
baska cezasi daha hizli olan bir giinah yoktur. Bununla birlikte onun igin, Allah'in
ahirette hazirladigi azap da vardir. (Ey iman edenler! Sizi, size hayat verecek
seylere cagirdigi zaman Allah ve Rasulii'niin cagnsina uyun. Bilin ki
Allah, kisi ile kalbi arasina girer ve muhakkak O'nun huzurunda
toplanacaksiniz.) (8/el-Enfal/24)
Rahman ve Rahim olan Alemlerin Rabbi Allah'a hamdolsun. O'na hamdeder ve O'na
sukrederim. O'na tevbe eder ve O'ndan bagi§lanma dilerim. §ehadet ederim ki
Allah'dan baska ilah yoktur. Ve §ehadet ederim ki; nebimiz ve efendimiz Muhammed,
O'nun kulu ve rasuliidiir. Allah'im! Kulun ve rasuliin Muhammed'e, ailesine ve turn
ashabina salat ve selam eyle! Bundan soma...
Ey Allah'in kullan! Allah'dan hakkiyla korkun! (Bir de Allah'a donduruleceginiz
bir giinden korkun! Sonra herkese kazandigi eksiksiz verilecek ve onlara
zulmedilmeyecektir.) (2/el-Bakara/28i)
Abdullah b. Mes'ud radiyallahu anh §6yle der: Faziletli ahlaki en Qok igerisinde
toplayan ayet, Allah Teala'nin §u kavlidir: (§uphesiz ki Allah adaleti, ihsani ve
akrabaya vermeyi emreder. Fuhsiyati, miinkeri ve azginligi da yasaklar.
Diisiinup tutasiniz diye size ogiit verir.) (i6/en-Nahl/9o) (Ey iman edenler!
Allah'a ve Rasulu'ne itaat edin! Dinleyip durdugunuz halde ondan yiiz
cevirmeyin. Kendileri dinlemedikleri halde "Dinledik" diyenler gibi de
olmayin!) (8/el-Enfal/20-2i) Nebi sallallahu aleyhi ve sellem, bir hadis-i §erifte
§6yle buyurur: "Size yasakladigim seyden kacinin. Size emrettigim seyi ise
giiciiniiz yettigince yerine getirin."
Allah'in kullan!.. (Suphesiz ki Allah ve melekleri, Peygamber'e salat ederler.
Ey mu'minler! Siz de O'na salat edin ve tarn bir teslimiyetle selam verin.)
(33/el-Ahzab/ 5 6)
117
Allah'a Davet
§eyh Ali b. Abdurrahman el-Huzeyfi
14/06/1423 Hicri - 23/08/2002 Miladi
Iyilik ve rahmet sahibi Allah'a hamdolsun. O, selamet yurduna caginr ve diledigini
dogru yola iletir. Rabbim'e hamdeder ve O'na sukrederim. O'na tevbe eder ve O'ndan
bagi§lanma dilerim. Biitiin hayirlarla O'na ovgiide bulunurum. §ehadet ederim ki
Allah'tan baska ilah yoktur. O, tektir ve ortagi yoktur. Ve §ehadet ederim ki; nebimiz
ve efendimiz Muhammed, O'nun kulu ve rasuliidiir. Basiretle Allah'a davet etmis. ve
Allah yolunda hakkiyla cihat etmistir. Allah'im! Kulun ve rasuliin Muhammed'e,
ailesine ve ashabina Qokga salat ve selam eyle; onlan miibarek kil!..
Bundan sonra... Ey mii'minler!.. Allah'tan hakkiyla korkun. Allah'a ve Rasulii'ne itaat
edin. Umulur ki kurtulu§a erersiniz. Bilin ki ey Allah'in kullan; Allah'in kullanna
bagi§ladigi en biiyiik nimet ve diledigine verdigi en biiyiik ihsan, Rasulii sallallahu
aleyhi ve sellem ile gonderdigi faydah ilim ve salih ameldir. Allah Teala §6yle
buyurur: (Andolsun ki Allah mu'minlere iclerinden, kendilerine Allah'in
ayetlerini okuyan, kendilerini anndiran, kendilerine Kitap ve hikmeti
ogreten bir peygamber gondermekle biiyiik bir liitufta bulunmustur.
Halbuki daha once onlar, gercekten apacik bir sapiklik icinde idiler.)
(3/Al-i Imran/164) Ve §6yle buyurur: (Bilakis sizi imana muvaffak etti diye,
Allah size minnet eder. Eger siz, dogru soyleyen kimseler iseniz.) (49/el-
Hucurat/17) Yine §6yle buyurur: (Nitekim aramzda, size ayetlerimizi okuyan,
sizi anndiran, size Kitabi ve hikmeti ogreten, bilmediginiz seyleri size
bildiren sizden bir peygamber gonderdik. Oyle ise; beni amn ki, ben de
sizi anayim. Bana siikredin ve asla bana nankorluk etmeyin!) (2/el-
Bakara/151-152)
Kim; Allah'in, Rasulii Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem ile gonderdigini ahr ve
ona simsiki tutunursa, Allah ona diinya ve ahiret iyiligini birlikte verir. Kim de; Allah
korusun, bundan mahrum olursa, bedbahthk kendisini ku§atmi§ ve belaya
ugramistir. Elde ettigi nasibinin ve tattigi zevklerin kendisine bir faydasi olmaz. Allah
Teala §6yle buyurur: (Kim diinya hayatini ve onun siisiinii arzu ederse,
onlara amellerinin karsihgini orada tamamen oderiz. Onlar bu hususta
zarara ugratilmazlar. iste onlar, ahirette atesten baska bir seyleri
olmayacak kimselerdir. Orada, isledikleri seyler bosa gitmistir. Zaten
yapiyor olduklari da hep batildi.) (n/Hud/15-16) Nebi sallallahu aleyhi ve
sellem, bir hadis-i §erifte §6yle buyurur: "Diinya ehlinin en cok nimet verileni
getirilir ve cehenneme daldirihr. Ona denir ki: "Hie nimet gordiin mii?"
O; "Hayir; Allah'a yemin olsun ki, hicbir nimet gormedim" der.
tnsanlann en sefil olani getirilir ve bir kez cennete daldirihr. Ona denir
ki: "Hie sefillik gordiin mii?" O; "Hayir; Allah'a yemin olsun ki, hicbir
sefillik gormedim" der."
Ey muslumanlar!.. Allah'in size ihsan ettigi hak yolda olma nimeti ve sizlere
bagi§ladigi din nimeti, ancak basiret iizere Allah'a davetle tamamlanir ve eksiksiz
olur. Miisliiman; yiiksek derecelere, ancak islam'a ve imana davet ile ulasu. Allah
Tebarake ve Teala; konumunun yiiceligi, etkisinin giizelligi, insanlara ve iilkelere
faydasimn genelligi nedeniyle daveti istikametten once zikrederek §6yle buyurur:
(tste bundan dolayi sen davet et. Emrolundugun gibi dosdogru ol.
Onlarin arzularina uyma ve de ki: "Ben, Allah'in indirdigi biitiin kitaplara
118
iman ettim. Aranizda adaletli davranmakla emrolundum. Allah; bizim de
Rabbimizdir, sizin de Rabbinizdir. Bizim amellerimiz bizim, sizin
amelleriniz de sizindir. Bizimle sizin aranizda artik bir delile gerek
yoktur. Allah, hepimizi bir araya toplayacaktir ve doniis yalniz O'nadir.)
( 4 2/e§-§ura/i 5 )
Bu miibarek ayet-i kerimede Allah, islam'in yiikiimliiliiklerini ve vaciplerini iki kisma
ayirmistir: Bir kisim; istikamet (dosdogru olmak), nefsin dogrulugu ve halin
dogrulugudur. Diger bir kisim ise; hak ve batili, hayir ve §erri, tevhid ve §irki
agiklayarak insanlan hakka davet etmek ve onlara iyilikte bulunmaktir. islam'a
davete Allah, bizzat kendisi ba§lami§tir. Bizzat Allah Teala'nin insanlan hak dine
davet etmesi, Allah'a davet edenlere §eref olarak yeter! Allah Teala §6yle buyurur:
(Ey iman edenler! Hep birden bamsa girin. §eytanm adimlarina uymayin.
Gercekten o, sizin apacik dusmanmizdir.) (2/el-Bakara/2o8) Ayet; "Biitiiniiyle
islam'a girin; Allah'in dini ile amel edin ve ondan hicbir §eyi terketmeyin!"
anlamindadir. Allah Teala §6yle buyurur: (Allah sizi esenlik yurduna caginr ve
O, diledigini dosdogru yola iletir.) (io/Yunus/25) Ve §6yle buyurur: (Allah ise,
izniyle cennete ve magfirete davet eder.) (2/el-Bakara/22i)
Allah Teala'ya davet, nebilerin ve rasullerin yoludur. Onlann tek amaci ve amellerinin
esasidir. Allah Teala §6yle buyurur: (Onlan, emrimizle dogru yolu gosteren
onderler kildik. Onlara; hayirlar yapmayi, namazi dosdogru kilmayi ve
zekati vermeyi vahyettik. Onlar, yalmzca bize ibadet eden kimselerdi.)
(2i/el-Enbiya/73) Allah Teala; Kitabi'nda, gecmiste kalplerini iman sevinci dolduran
ve Allah'a davet edenlerden, ornek ahnacak misaller anlatir. iste Firavun ailesindeki
mii'min... Allah Teala onun hakkinda §6yle buyurur: (O iman eden dedi Id: "Ey
kavmim! Bana uyun, ben sizi dogru yola eristireyim.") (4o/el-Mu'min/38)
Yine Allah Teala, Yasin Suresi'nde zikredilen iman etmis, kimse hakkinda §6yle
buyurur: (Derken sehrin uzak bir yerinden bir adam kosarak gelip dedi ki:
"Ey kavmim! Elcilere tabi olun. Sizden hicbir ucret istemeyenlere uyun.
Hem onlar, hidayet bulmus kimselerdir.") (36/Yasin/20-2i) Sonunda onu
oldiiriirler. Allah Teala §6yle buyurur: ((Ona) "Cennete gir" denildi. Dedi ki:
"Keske kavmim bilseydi, Rabbimin bana magfiret ettigini ve beni ikram
olunanlardan kildigini!") (36/Yasin/26-27) Katade der ki: Mii'minle ancak
nasihat edici olarak kar§ila§irsin. Onunla, aldatirken kar§ila§mazsin. Bu mii'minin,
hayatinda ve oliimiinden sonra kavmine nasil nasihatte bulunduguna bak!..
imam Muslim; Suheyb radiyallahu anh kanahyla, Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem'den, bir zamanlar Necran'da ya§ayan ve Allah'a davet eden bir gencin
hikayesini rivayet eder. O geng, krala §6yle der: "insanlan genis. bir alanda topla.
Sadagimdan bir ok al. Onu bana at ve "Gencin Rabbi olan Allah'in adiyla" de.
§iiphesiz sen boyle yaparsan beni olduriirsun. Krai bunu yapar ve onu oldiiriir.
Bunun iizerine biitiin insanlar, "Gencin Rabbi'ne iman ettik" der.
imanin yapisinda yayilma vardir. Bir kalpte yerle§ir yerle§mez, diger kalplere dogru
yol ahr. Bir iilkede olursa, mutlaka diger iilkelere de geger. Ciinkii iman nur ve i§ik
gibidir; karanhklan deler geger. Hava gibidir; bir mekanla sinirlandinlamaz. Hig
kimseye has degildir; Qiinkii herkesin islam'a ve imana ihtiyaci vardir. Ki§inin i§igi,
dogru yoldan sapmi§ ve haktan mahrum olmus. kalplere yayilmazsa onun imam
oliidiir ve o ki§i, Allah'in kendisine farz kildigini tam olarak yerine getirmemektedir.
Cinlerden iman edenlere bak!.. iman eder etmez davetgiler olarak kavimlerine
donerler ve onlan uyanrlar. Allah; peygamberlerin efendisi ve sonuncusu,
119
peygamberimiz Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem'in vazifesini ve roliinii
agiklayarak §6yle buyurur: (Ey peygamber! Siiphe yok ki biz seni; bir sahit,
bir miijdeleyici ve uyanci, izni ile Allah'a cagiran ve nur sacan bir kandil
olarak gonderdik.) (33/el-Ahzab/45-46) Allah Teala O'na; basiretle Allah'a
davetin kendisinin yolu oldugunu agiklamasini emretmistir. §6yle buyurur: (De ki:
"Iste bu benim yolumdur. Ben, basiret iizere Allah'a davet ediyorum; ben
de bana uyanlar da. Allah'i tenzih ederim. Ben, miisiklerden degilim.)
(i2/Yusuf/io8) Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in ummeti, ummetlerin en
sonuncusudur. Allah'a davette, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'in varisidir. Allah
Teala §6yle buyurur: (Siz; insanlar icin cikanlmis en hayirli iimmetsiniz.
tyiligi emreder, kotiiliikten sakindinr ve Allah'a iman edersiniz.) (3/Al-i
Imran/110) Bu iimmetin seleflnin her biri, basiretle Allah'a gagiran bir davetgi idi.
Boylece yeryiiziinii; ilim ve hidayetle, bans, ve dogrulukla doldurdular. Onlann
sevabi, Kiyamet'e kadar siirecektir. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem §6yle
buyurur: "Kim bir hidayete davet ederse, Kiyamet'e kadar ona uyanlarin
ecirlerinin aymsi, onlann ecirlerinden hicbir sey eksilmeden ona da
vardir. Kim de bir sapikhga davet ederse, Kiyamet'e kadar ona uyanlarin
gunahlarmin aynisi, onlann gunahlanndan hicbir sey eksilmeden ona da
vardir."
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem vilayetlere yoneticilerini gonderdiginde onlara,
oncelikle Allah Teala'ya davet etmelerini emrederdi. Buhari ve Miislim'de, ibni Abbas
radiyallahu anhuma kanahyla §u rivayet edilir: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem
Muaz b. Cebel'i Yemen'e gonderdiginde ona §6yle der: "Sen, kitap ehli bir kavme
gidiyorsun. Onlari cagiracagin ilk sey, Allah'tan baska ilah olmadigina ve
Muhammed'in Allah'in rasulii olduguna sehadet etmek olsun. Sayet onlar
bunda sana uyarlarsa; onlara, Allah'in kendilerine her giindiiz ve gecede
bes vakit namazi farz kildigini bildir. Sayet onlar bunda sana uyarlarsa;
onlara, Allah'in kendilerine zenginlerinden ahmp fakirlerine verilen
zekati farz kildigini bildir." Sava§ emirine ise, kendileriyle sava§anlan oncelikle
islam'a davet etmelerini emreder. Qiinkii bu iimmet, Allah'a davet eden iimmettir.
Allah'a daveti muhafaza ederse, Allah da onun dinini, diinyasim ve ahiretini korur.
Allah'a daveti ihmal ederse, ihmali olcusiince kayba ugrar. Allah Teala, Allah'a
davetin yolunu belirlemi§ ve aydinlatmi§, bu daveti gergeklestirenlerin derecesini
yiikseltmi§, onlari rahmeti ve destegiyle ku§atmi§tir. §6yle buyurur: (Allah'a davet
eden, salih amel isleyen ve "Siiphesiz ben, musliimanlardanim!" diyen
kimseden daha giizel sozlii kim olabilir?) (4i/Fussilet/33) Hasan el- Basri
rahimehullah §6yle der: "Bu, Allah'in dostudur. Bu, Allah'in seckin kuludur. Bu,
yeryiizii ehlinin Allah'a en sevimli olamdir. Allah'in Qagnsina katilmi§; insanlan da,
katildigi bu gagnya davet etmi§, salih amel i§lemi§ ve "Ben miisliimanlardamm"
demi§tir. Bu, Allah'in halifesidir."
Allah Teala; kokleri kalplere yerle§mesi ve meyve vermesi icm, Allah'a davetin nasil
yapilacagini agiklami§tir. Davetin; ikna yoluyla, korkutarak ve limit vererek nasihat
etmekle, hakkin delillerini agiklamak ve batihn delillerini Qiiriitmekle olacagini
bildirir. Allah azze ve celle §6yle buyurur: (Rabbinin yoluna hikmetle ve giizel
ogiitle davet et. Onlarla mucadeleni giizel yolla yap.) (i6/en-Nahl/i25)
Allah'in kullan!.. Allah'tan hakkiyla korkun! Bilin ki; Allah azze ve celle'ye davet,
islam'in biitiiniindendir. Allah azze ve celle'nin farzlanndan biridir. Allah; kendi
katindaki derecesinin yiikselmesi ve biiyiik sevaplara eri§mesi igin muslumam,
120
Allah'a davete muvaffak kilar. Kendisine uyanlann ecirlerinin bir benzeri,
onlannkinden hicbir §ey eksilmeden ona da yazilir.
Allah, beni ve sizleri Yiice Kur'an ile miibarek kilsin...
Alemlerin Rabbi Allah'a hamdolsun. O, Rahman'dir, Rahim'dir. Din giiniiniin
sahibidir. §ehadet ederim ki, Allah'tan ba§ka ilah yoktur. Ve §ehadet ederim ki;
nebimiz ve efendimiz Muhammed, O'nun kulu ve rasuliidiir. Allah'im! Kulun ve
rasuliin Muhammed'e, ailesine ve ashabina salat ve selam eyle; onlan miibarek kil!
Bundan sonra... Allah'tan hakkiyla korkun, ey Allah'in kullan!.. O'nun nzasina kosun
ve O'nun emrettigini yerine getirin. Dininizi ogrenin. Allah kimin hayrini dilerse, onu
dinde anlayis. sahibi kilar. Erkek-kadin, her biriniz kendi giiciine gore basiretle
Allah'a davet etsin. Davet ettiginiz hayirlara ters diismekten sakinin. Gecmis.
alimlerden biri §6yle der: Kim Allah'a davet ederse, §u uq ayete bakmasi ve onlarla
amel etmesi gerekir. Allah Teala'nin su ayeti: (Insanlara iyiligi emredip
kendinizi unutur musunuz? Halbuki, Kitabi da okuyup durursunuz. Hala
akillanmayacak misiniz?) (2/el-Bakara/44) Ve §u ayeti: (Size yasakladigim
seylere kendim uymayarak size aykiri davranmak istemiyorum.)
(11/HM/88) Ve yine su ayeti: (Ey iman edenler! Yapmayacaginiz seyi nicin
soylersiniz?) (6i/es-Saf/3)
islam'a davet; agiklama, delil sunma ve ikna etme ile olur. Allah yolunda cihad etmek
de, sadece Allah'in dinine davet etmek icmdir. Hie. kimse dinini degistirmesi icm
zorlanmaz. Hak din ile hig kimsenin arasina da girilmez. Allah Teala §6yle buyurur:
(Dinde zorlama yoktur. Gercekten iman ile kiifiir apacik meydana
cikmistir.) (2/el-Bakara/256) Davet, sozle oldugu gibi davram§larla ve giizel ornek
olmakla da olur. Allah Teala §6yle buyurur: (Andolsun ki sizin icin, Allah'i ve
ahiret gununu iimit eden ve Allah'i cokca anan kimseler icin,
Rasulullah'ta giizel bir ornek vardir.) (33/el-Ahzab/2i) Davram§lar,
ba§kalanm davette en onemli aracjardandir. Allah Teala; cehennem ehli bazi insanlar
hakkinda, Firavun ve kavmi hakkinda §6yle buyurur: (Biz onlan, atese cagiran
onderler kildik. Kiyamet giiniinde ise onlara yardim olunmaz.) (28/el-
Kasas/41) Onlann cehenneme Qagirmalan, davram§lan ileydi. Nebi sallallahu aleyhi
ve sellem, Ali b. Ebi Talip radiyallahu anh'a §6yle buyurur: "Allah'in seninle bir
kimseye hidayet etmesi, senin icin dunyamn en giizel nimetlerinden daha
hayirhdir."
Allah'in kullan!.. (Suphesiz ki Allah ve melekleri, Peygamber'e salat ederler.
Ey mu'minler! Siz de O'na salat edin ve tarn bir teslimiyetle selam verin.)
(33/el-Ahzab/56)
121